«خاطرات قوام‌السلطنه» درباره‌ی چگونگی تأسیس فرقه‌ی دموکرات آذربایجان به کوشش غلامحسین میرزاصالح منتشر شد.
به گزارش راسخون به نقل از ایسنا ، این نویسنده و پژوهشگر تاریخ درباره‌ی کتاب «خاطرات قوام‌السلطنه» ، گفت: این کتاب شامل خاطرات قوام‌السلطنه در دوره دوم و سوم نخست‌وزیری اوست. در سال‌های دهه 1320 تا 1330 که ایران گرفتار حزب‌بازی، توده‌بازی، از بین رفتن آدم‌ها و شخصیت‌ها و شعارهای مختلف است، قوام‌السلطنه خاطرات خود را نوشته است که من این نوشته‌ها را به واسطه‌ی یکی از دوستان به دست آوردم و در قالب این کتاب تدوین و منتشر کردم.
میرزاصالح با بیان این‌که از دوره‌ای که خاطرات قوام به آن اختصاص دارد، منابع و مطالب جدی کمی وجود دارد، اظهار کرد: این خاطرات تنها سندی است که از دوره‌ی قوام به جا مانده که به قلم خود قوام‌السلطنه است و تا به حال منتشر نشده بود، اما اخیرا توسط یکی از دوستانم که از بستگان قوام‌السلطنه است، به این خاطرات که به صورت دست‌نوشته نگه‌داری شده‌اند، دسترسی پیدا کردم. همچنین کتاب دارای مقدمه‌ی مفصلی است که از سوی یکی از دوستان قوام‌السلطنه نوشته شده که توضیحات درباره‌ی ماجرای حزب توده و حزب دموکرات آذربایجان است.
او سپس به موضوعاتی که در این خاطرات آورده شده است، اشاره کرد و گفت: خاطرات بیشتر مربوط به ماجرای دموکرات‌های آذربایجان و صحبت‌هایی که قوام‌السلطنه با روس‌ها، نمایندگان مجلس، مذاکرات با استالین و نطق در حزب کمونیست داشته است، می‌شود. به طور کلی مطالبی که در این خاطرات مطرح می‌شود، مهم‌ترین اسناد این دوره است و در واقع از زمانی است که قوام فرمان مشروطیت را به خط خود نوشت تا زمانی که ماجرای تیرماه سال 31 پیش آمد و در بلوای این سال کنار رفت.
این پژوهشگر در ادامه با بیان این‌که ماجرای تأسیس حزب دموکرات مهم‌ترین واقعه‌ی سال‌های بین 1320 تا سال 1332 است، گفت: در این دوره مملکت عقب‌رفت می‌کند، تولید کاهش می‌یابد، بی‌کاری افزایش پیدا می‌کند و هیچ کار تولیدی و کار مهمی در آن اتفاق نمی‌افتد.
به گزارش ایسنا، کتاب «خاطرات قوام‌السلطنه» حدود 350 صفحه است که همراه با عکس‌های تا به حال منتشرنشده از زندگی خصوصی و فعالیت‌های سیاسی او از سوی انتشارات معین برای نخستین‌بار منتشر شده است.
/117/
