تالار بورس چیست؟ آدرس بورس تهران کجاست؟

اگر به تازگی قصد ورود به بازار بورس را پیدا کرده اید و به دنبال اطلاعاتی از بازار بورس تهران هستید، با مطالعه ی این مقاله درمی یابید که تالار بورس چیست؟ آدرس بورس تهران کجاست؟ شکل گیری بورس تهران به چه صورت و در چه زمانی بوده است؟ چه معاملاتی در آن انجام می شود؟ چه شرکت هایی در آن فعالیت می کنند و با چه شرایطی در آن پذیرفته می شوند؟ ویژگی بارز بازار بورس چیست و فعالیت در آن، چه منافعی دارد؟

تالار بورس چیست؟

ساختمان قدیم بورس اوراق بهادار تهران در خیابان حافظ واقع شده بود و ساختمان جدید آن واقع در سعادت آباد است و معاملات باید الزاما از طریق کارگزاران و طی نشست معاملاتی انجام شود. در حال حاضر علاوه بر تالار سعادت آباد که تالار اصلی معاملات است، تالارهای دیگری توسط بورس یا شرکت های کارگزاری در شهرهای دیگر دایر شده اند که سهامداران می توانند با مراجعه به آنان از تسهیلات مستقر در این تالارها از جمله سیستم های نمایشگر قیمت و سفارش ها، بروشورهای اطلاع رسانی و دوره های آموزشی پیش بینی شده استفاده کنند.

اما خرید و فروش اوراق بهادار مستلزم حضور سهامداران در تالارها نیست و سهامداران می توانند با دریافت مجوز معاملات آنلاین (برخط) از شرکت های کارگزاری، بدون دخالت مستقیم کارگزار و از طریق اینترنت برای خرید و فروش اوراق بهادار اقدام کنند. (1)

تالار مجازی بورس ایران تحت مالکیت شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس، وابسته به سازمان بورس اوراق بهادار، با هدف آموزش و معرفی سرمایه گذاری در بازار بورس ایران، به عنوان بستری برای سرمایه گذاری ایرانیان در بورس راه اندازی شده است. برای فعالیت در این تالار کاربران نیازی به هزینه کردن ندارند و فعالیت در آن به معنای ضرر نیست. هدف اصلی این تالار در وهله ی اول، آموزش عملی سرمایه گذاری در بورس است.

در تالار مجازی بورس همچون شرایط واقعی بازار، قیمت ها، شاخص ها و سایر اطلاعات وجود دارند و به گونه ای است که گویا کاربر در حال فعالیت در یک بازار واقعی است. آدرس این تالار در دنیای وب http://www.irvex.ir/ است. با رفتن به این آدرس و ثبت نام در سامانه، امکان ورود به سامانه برای کاربر فراهم می شود. پس از ورود کاربر به سامانه و احراز هویت فرد، کاربر به صفحه ی راهنما هدایت می شود.

در این صفحه تابلوی اصلی بورس، صندوق های سرمایه گذاری، نمودار شاخص ها و سایر اطلاعات مربوط به بازار بورس وجود دارد و کاربر می تواند از طریق آن به کلیه ی این اطلاعات دسترسی یابد. (2) و (3)

وقتی فردی سهام شرکتی را در بورس خریداری می کند، به نسبت سهم خود، در سود و زیان شرکت سهیم خواهد شد، بنابراین سرمایه گذاری در بورس در مقایسه با سرمایه گذاری در بانک و یا اوراق مشارکت، هم احتمال کسب بازدهی بیشتری را دارد و هم ریسک بیشتری را متوجه سرمایه گذار می کند. برای اینکه ریسک سرمایه گذاری در بورس کاهش یابد، لازم است فرد قبل از ورود به این بازار، با اصول و مبانی خرید و فروش سهام در بورس آشنا شود.

تالار مجازی بورس ایران، با شبیه سازی فضای واقعی بورس، این امکان را برای شما فراهم می کند که بدون نیاز به پول و بدون آنکه ریسکی را متحمل شوید، سرمایه گذاری در بورس را در فضای مجازی (و البته با اطلاعات واقعی) تجربه کنید و هر زمان که دانش و مهارت لازم در این خصوص را کسب کردید، قدم در دنیای واقعی بورس بگذارید، در واقع تالار مجازی بورس ایران دروازه ورود به دنیای بورس است. پس شما می توانید بدون کمترین نگرانی، عضو تالار مجازی بورس ایران شوید و مهارت خود را در سرمایه گذاری، محک بزنید. (1)

تاریخچه ای مختصر از شکل گیری بورس تهران

بورس اوراق بهادار تهران، بازاری است که در آن اوراق بهادار توسط کارگزاران و معامله گران طبق قوانین مورد خرید و فروش قرار می گیرد. این بازار از نوع سهامی عام است. بازار بورس تهران در تاریخ ۱۵ بهمن ماه سال ۱۳۴۶ تأسیس شده است. واحد پول معاملاتی در آن ریال ایران است و طبق آمار منتشر شده در سال ۱۳۹۹ ارزش مجموع شرکت های پذیرفته شده در این بازار معادل ۵۳۰۰۰۰۰ میلیارد تومان بوده است که در مجموع ۶۵۵ شرکت را شامل می شد.

ابتدا در سال ۱۳۱۵ دو کارشناس، یکی هلندی و دیگری بلژیکی، با هدف بررسی و اقدام برای تأسیس و تدوین قوانین مربوط به بورس وارد ایران شده بودند که به علت وقوع جنگ جهانی دوم این پروژه متوقف گشت. سپس در سال ۱۳۳۳ مأموریتی مبنی بر تشکیل بورس اوراق بهادار به اتاق بازرگانی و صنایع و معادن، بانک مرکزی و وزارت بازرگانی محول شد و این گروه ۱۲ سال به تحقیق و بررسی پرداختند و در نهایت در سال ۱۳۴۵ قوانین مربوط به بورس را ارائه نمودند که در نتیجه ی آن لایحه ی تشکیل بورس تهران در اردیبهشت ۱۳۴۵ در مجلس به تصویب رسید. در ۱۵ بهمن ۱۳۴۶ با ورود سهام بانک صنعت و معدن و نفت پارس، بورس تهران رسماً آغاز به کار نمود.

در نیمه ی دوم سال ۱۳۵۷ به دلیل وقوع اعتصاب و تعطیلی واحدهای تولیدی و بازرگانی در جریان انقلاب، بورس تهران به حالت نیمه تعطیل درآمد. در سال های بعد به دلیل وقوع جنگ ایران و عراق داد و ستد در بازار بورس تهران تا سال ۱۳۶۱ متوقف شد. در سال های بعد فعالیت هایی برای گسترش و رونق بازار انجام شد اما تحول اصلی در سال ۱۳۷۶ ایجاد شد که برنامه های اصلاحی با هدف ایجاد رقابتی سالم، افزایش اعتبار معاملات، و ایجاد علاقه مندی برای فعالیت در بازار رونق را به بازار بورس تهران بازگرداند.

از سال ۱۳۸۹ آنلاین شدن معاملات با هدف توسعه ی بازار و ایجاد سهولت و برقراری عدالت در انجام معاملات، کمک بسیاری به افزایش حجم معاملات و فعالان در این بازار نمود. (3)

چه معاملاتی در بازار بورس تهران انجام می شود؟

بازار بورس تهران متشکل از ۳ دسته از انواع معاملات بورس، شامل موارد زیر است:

بورس اوراق بهادار

در این نوع از بازار بورس، اوراق بهادار سهام شرکت ها و سایر اوراق بهادار شامل اوراق مشارکت معامله می شوند و بیشتر سرمایه گذاران بازار بورس در این بخش فعالیت می کنند. (4)

بورس کالا

کالاهای خام و فرآوری نشده مانند فلزات، پنبه، گندم، برنج و... در این بازار معامله می شوند. (5)

بورس انرژی

در واقع بورس کالایی است که حامل های انرژی شامل نفت، گاز، برق، ذغال سنگ و … و اوراق بهادار مبتنی بر این کالاها، در آن معامله می شوند. (6)

مشخصات بارز بازار بورس چیست؟

از مشخصات بارز بازار بورس می توان به امنیت و شفافیت در سرمایه گذاری اشاره کرد. اگر به شما بگویند که با سرمایه گذاری در کار یا زمینه ای خاص می توانید به سود قابل توجهی برسید، سؤالات بسیاری در ذهنتان ایجاد می شود. مثلاً اینکه آیا از پولتان به درستی استفاده خواهد شد؟ اگر کارشان شرعی و قانونی نباشد چه؟

اگر نتوانند اصل سرمایه ی شما را به شما برگردانند چه؟ اما در بورس، ریال به ریال پولی که شما سرمایه گذاری می کنید قابل پیگیری است و اطلاعات و آمار دقیق فعالیت و جزئیات شرکتی که سهام آن را می خرید در اختیار شما قرار می گیرد. تنها کاری که باید انجام دهید این است که اطلاعات خود را در مورد نحوه ی فعالیت شرکت های مختلف بالا ببرید. (6)

از محاسن بازار بورس این است که مثلاً برخلاف بازار دلار که عده ای با خرید دلار در آن سرمایه گذاری می کنند، وقتی شما به سود می رسید، این به ضرر کسی تمام نمی شود و همه چیز در آن عادلانه است؛ زیرا شما پول خود را به شرکت هایی می دهید که در راستای ارتقای اقتصاد کشور فعالیت می کنند و با کمک پول شما و سرمایه گذاران دیگر این کسب و کارها رونق می یابند و این گونه اعتبار و ارزش خود شرکت و درآمد آن نیز افزایش می یابد که شما نیز به عنوان سرمایه گذار در آن سهیم هستید. (7) و (8)

بازار بورس چه منافعی برای جامعه دارد؟

سرمایه گذاری در بازار بورس مزایایی دارد و افراد عمدتاً به دلایل زیر در این بازار فعالیت می کنند:

کسب درآمد

سرمایه گذاری در بورس اگر با دانش و تحلیل و هوش اقتصادی همراه باشد، منجر به بازدهی بالایی می شود. این درآمد هم از طریق دریافت سود تقسیمی سالانه از شرکتی که سهام دار آن هستند کسب می شود و هم از طریق افزایش قیمت خود سهم. گفته می شود که به طور کلی در طولانی مدت و مدتی معادل ۷ سال سرمایه گذاری در هیچ عرصه ای به اندازه ی سرمایه گذاری در بورس بازدهی ندارد.

حفظ سرمایه در برابر تورم

با توجه به وجود تورم ارزش پول به مرور زمان کاهش می یابد و اگر افراد دارایی خود را در محل مطمئنی سرمایه گذاری نکنند دچار ضرر می شوند. برای مثال اگر شما در سال ۱۳۹۵ پول خرید یک ماشین را داشته باشید و آن را بدون سرمایه گذاری در حسابتان نگه دارید، در سال ۱۳۹۹ دیگر نمی توانید با اصل آن پول، آن ماشین را بخرید. اما سرمایه گذاری در بورس اگر با هوش اقتصادی همراه باشد، عموماً با سرعت بیشتری نسبت به تورم ارزش اصل پول شما را بالا می برد.

نقد شوندگی بالا

با سرمایه گذاری در بورس، هر روزی که تصمیم بگرید می توانید سهام خود را به پول نقد تبدیل کنید و این از جذابیت های بازار بورس است که آن را از بازارهای دیگر (مثلاً نسبت به بازار مسکن) متمایز می کند. (6)

چه شرکت هایی در بورس فعالیت دارند و چه شرکت هایی مجاز به حضور در بورس هستند؟

ﺑﺮﺍﻱ ﭘﺬﻳﺮﺵ یک شرکت ﺩﺭ ﺑﻮﺭﺱ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺑﻬﺎﺩﺍﺭ (ﺟﺪﺍ ﺍﺯ ویژگی های لازم برای ثبت در ﺗﺎﻻﺭ ﺍﺻﻠﻲ یا ﻓﺮﻋﻲ) خصوصیت هایی ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ مهم ترین آن ها ﻋﺒﺎﺭت اند ﺍﺯ اینکه ﺷﺮﻛﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻬﺎﻣﻲ ﻋﺎﻡ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺍﺭﺍی ﺳﻬﺎﻡ ﻋﺎﺩی ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﻭ ﺩﺍﺭﺍی ﺣﻖ رأی ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ۱۰۰٪ ﺑﻬﺎﻱ اسمی ﺁﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ.

دیگر اینکه ﺷﺮﻛﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺳﺎﻝ ﻣﺎلی، سودآور ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﻣﻜﺎﻥ سودآوری ﺁﻥ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. همچنین ﺍﺳﺎﺳﻨﺎﻣﻪی ﺷﺮﻛﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻃﻮﺭی ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻫﻴﺌﺖ ﭘﺬﻳﺮﺵ، ﺣﻘﻮﻕ ﺳﻬﺎﻣﺪﺍﺭﺍﻥِ ﺟﺰء ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﺤﻔﻮﻅ ﺑﺎﺷﺪ. (7)

به طور کلی شرکت هایی که بالای ۲۰ میلیارد تومان سرمایه داشته باشند در بورس پذیرفته می شوند. شرکت هایی با سرمایه ی کمتر می توانند سهام خود را از طریق فرابورس عرضه کنند.

در اینجا بخش های مختلف بازار و شرایط لازم برای پذیرش در هر بخش آورده شده است:

بورس

بازار اول،تابلوی اصلی: حداقل ۱۰۰ میلیارد تومان سرمایه، حداقل ۲۰٪ سهام شناور، حداقل ۱۰۰۰ سهام دار، بدون زیان انباشته، نسبت بدهی به کل دارایی کمتر از ۷۰٪

تابلوی فرعی: حداقل ۵۰ میلیارد تومان سرمایه، حداقل ۱۵٪ سهام شناور، حداقل ۷۵۰ سهام دار، بدون زیان انباشته، نسبت کل بدهی به دارایی کمتر از ۸۰٪

بازار دوم،سرمایه ی بین ۲۰ تا ۵۰ میلیارد تومان، حداقل ۱۰٪ سهام شناور، بدون زیان انباشته

فرابورس

بازار اول،حداقل ۱ میلیارد تومان سرمایه، حداقل ۱۰٪ سهام شناور، حداقل ۲۰۰ سهام دار، بدون زیان انباشته، نسبت بدهی به کل دارایی کمتر از ۸۵٪

بازار دوم:گذشت حداقل یک سال از تأسیس شرکت

بازار پایه

اگر شرکت امکان پذیرش در بورس و فرابورس را نداشته باشد، به بازار پایه می رود. هر بخش از بازار پایه نیز شامل شرکت های متفاوتی است:

زرد

ارائه ی صورت مالی حسابرسی شده، تأخیر در افشای اطلاعات کمتر از ۲ مرتبه و به مدت کمتر از ۲ روز

نارنجی

شرکتی که شرایط بخش های زرد و قرمز را نداشته باشد.

قرمز

شرکتی که رأی بدوی یا قطعی مبنی بر ورشکستگی اش صادر شده باشد، مجمع یا مراجع قضایی رأی به انحلال شرکت داده باشد، یا در سه سال متوالی، صورت مالی حسابرسی شده ارائه نکرده باشد. (8)

جمع بندی و نتیجه گیری

بازار بورس تهران از سال ۱۳۴۶ تاکنون فعال است و در آن اوراق بهادار، کالا و انرژی خرید و فروش می شود. سرمایه گذاری در بازار بورس مزایایی همچون امنیت و شفافیت بالا در معاملات، امکان نقد شوندگی بالا، کسب درآمد و حفظ سرمایه در مقابل تورم را دارد.

شرکت های مجاز به فعالیت در بازار بورس تهران باید واجد شرایط خاصی باشند که در این مقاله به آن ها پرداختیم و در غیر این صورت می توانند با احراز شرایط بازار فرابورس، در آن فعالیت کنند. این شرکت ها اگر در فرا بورس نیز پذیرفته نشوند، می توانند به بازار پایه بروند که آن نیز شرایط خاص خود را دارد.

پی نوشتها