جهش تولید چگونه با افزایش عرضه کالا به مهار تورم می انجامد؟

کشور ما با توجه دارا بودن منابع طبیعی متنوع و قابل توجه، ظرفیت های مناسب علمی، نیروی کار جوان می تواند با برنامه ریزی صحیح از وضعیت اقتصادی فعلی گذرکرده و رشد اقتصادی مناسبی را تجربه کند. لازمه ی اصلی پیشرفت اقتصادی و به اصطلاحجهش تولید، پذیرفتن نواقص موجود و سعی بر اصلاح ساختارهای وابسته مانند فرایند صدور مجوزها، استفاده از ظرفیت های الکترونیک، تکمیل زنجیره ی تولید با استفاده از پتانسیل علمی و منابع موجود داخلی، اشباع بازار داخل با کالاهای مناسب و با کیفیت و برنامه ریزی برای دستیابی به بازار مناسب خارجی است. در این نوشتار به بررسی تاثیر افزایش عرضه کالا بر مهار تورم و دستیابی به جهش تولید خواهیم پرداخت.

سه‌شنبه، 30 دی 1399

تخمین زمان مطالعه:

نویسنده : تحریریه راسخون

موارد بیشتر برای شما

جهش تولید چگونه با افزایش عرضه کالا به مهار تورم می انجامد؟

از دیدگاه اقتصاد، تورم به افزایش سطح عمومی قیمت ها در بازه ی زمانی مشخص اطلاق می شود. تورم را می توان به شکل افزایش شدید قیمت ها و یا خدمات دانست. تورم باعث کاهش قدرت خرید شده و تعادل تقاضای محصول و نقدینگی را بر هم می زند.

علل اصلی رشد تورم وابسته به یکی یا دسته ای از عوامل زیر است:

رشد نقدینگی، کسری بودجه ی دولت، افزایش تقاضا، کمبود عرضه.

ساختار اقتصادی کشور و وابستگی ساختار اقتصادی و بودجه ی کشور به درآمد های نفتی.

وابستگی شدید بودجه کشور به در آمدهای نفتی که خود با نوسانات متعدد روبروست عاملی است برای افزایش تورم.

افزایش هزینه های تولید به دلیل عدم بهره وری مناسب، مقیاس کوچک تولید در برابر تقاضا، وابستگی به مواد اولیه وارداتی.

عدم تعادل میان عرضه و تقاضا به دلیل کمبود کالای مورد تقاضای بازار و در نتیجه افزایش قیمت ها

کاهش نرخ سپرده های بانکی و جذابیت بازارهای غیر مولد و افزایش نقدینگی و افزایش تورم.

بالا بودن نرخ تسهیلات بانکی برای شروع فعالیت تولیدی و در نتیجه باعث بالا رفتن هزینه های تولید

تغیرات نرخ ارز و درنتیجه افزایش هزینه های تولید برای تولید کنندگانی که مواد اولیه وارداتی استفاده می کنند.

الزامات دستیابی به جهش تولید

تولید هر کشور از مهمترین عوامل در رشد، وضعیت معیشت و شرایط اقتصادی مردم آن کشور است. بسیاری از کشورها برنامه ریزی های بلندمدت برای دستیابی به پیشرفت های صنعتی جهت ورود به بازارهای جهانی را در اولویت های خود قرار داده اند زیرا جهش تولید و افزایش صادرات سبب افزایش سطح رفاه در جامعه و تولید و ارائه ی محصولات با کیفیت در داخل کشور خواهد شد.

همزمانی ارتقاء سطح کیفی تولیدات با افزایش کمی آن ها، از مواردی است که بایستی در مسیر دستیابی به جهش تولید در اولویت قرار گیرد. در صورتی که میزان تولید به تنهایی افزایش یابد، در واقع رونق اقتصادی رخ خواهد داد نه جهش اقتصادی. در حالی که با توجه به شرایط فعلی و سطح علمی و تحقیقاتی کشور، افزایش مطالعات بر روی فرایند ها و روند تولید، می تواند به افزایش ارزش افزوده، جلوگیری از خام فروشی و اشتغال بیشتر افراد در بخش تولید منتج گردد.

ایجاد اقتصاد دانش بنیان، یکی از راه هایی است که می تواند ضامن ارتقاء سطح کمی و کیفی تولیدات داخلی شود. توسعه ی تولید و تقویت اعتبار برند های تجاری داخلی، تنها با ارائه ی کالای با کیفیت و ظرفیت تولید مناسب محقق می شود. وجود برندهای معتبر در بازار کشور، ایجاد موقعیت اشتغال برای افراد بیشتر و کاهش نرخ بیکاری، ارزش افزوده ی بالاتر و در نهایت رضایت مصرف کنندگان و ارتقاء سطح درآمد ملی را در پی خواهد داشت.

الزام دیگر دستیابی به جهش تولید و رشد اقتصادی در کشور، ورود به بازار های جهانی است. بسیاری از تولید کنندگان داخلی به دلیل عدم مطابقت ویژگی های کیفیتی محصول تولیدیشان با استانداردهای جهانی، از مزایای وارد شدن به بازارهای بین المللی باز می مانند.

با توجه به تغییر الگوی مصرف در کشورهای جهان و نقش تکنولوژی و فن آوری اطلاعات در کلیه فرایندهای تولید و بازاریابی و عرضه کالا، وجود قوانین سختگیرانه ارزیابی کیفیت دربازارهای بین المللی به ویژه در بازار اروپا، پارامترهای کیفی به عنوان یکی از مواردمهم استراتژیک بایستی برای تولید کنندگان داخلی با هدف ورود به بازارهای جهانی در نظر گرفته شود. (1)

افزایش گرایش مصرف کنندگان داخلی به استفاده از محصولات ایرانی

دو مقوله ی تولید و بازار هدف کاملا وابسته هستند. کالای تولید شده که متقاضی خرید نداشته باشد و یا تقاضای کالایی که در داخل تولید کننده ی مناسبی برای آن وجود نداشته باشد هر دو شکست خورده اند. بی تردید مصرف کنندگان داخلی نقشی پر رنگ در جهش تولید دارند. مصرف کنندگان با افزایش تقاضا، تولید کنندگان را به افزایش میزان تولیدات خود سوق داده و با افزایش ظرفیت واحد های تولیدی و ایجاد اشتغال برای افراد بیشتر، رونق و جهش تولید محقق می شود.

فرهنگ سازی در جهت استفاده و حمایت از تولیدات ملی در سال های اخیر در کشور آغاز شده و با اقبال نسبی نیز مواجه شده است. دولت، تولید کنندگان، مصرف کنندگان به عنوان عناصر مهم در پیشبرد اهداف اقتصادی کشور ارکان اصلی جهش تولید هستند. آموزش و پروش با افزایش آگاهی دانش آموزان، رسانه ی ملی با ارائه ی تیزرهای تولید کنندگان معتبر داخلی و آموزش عالی با ایجاد ارتباط موثر بین صنعت و دانشگاه می توانند تکمیل کننده ی موفقیت این چرخه باشند.

البته نباید به اشتباه گرایش مصرف کنندگان به سمت خرید کالای داخلی را، قطع کامل واردات کالاهای ضروری دانست. چرا که تمامی کشور های توسعه یافته ی دنیا نیز با توجه به احتیاجات و نیاز های داخلی سطحی از واردات کالا را در گردش اقتصادی خود دارند. به علاوه با توجه به وضعیت سیاسی کشور و وجود تحریم های مختلف در بسیاری از زمینه ها، حمایت مصرف کنندگان داخلی و افزایش تقاضا برای کالاهای باکیفیت، موجب می شود تولید کنندگان به سمت افزایش کیفیت محصولات و به کار گیری دانش و فن آوری به روز جهانی در تولیدات محصولات خود بهره برده و محصولی با استاندارد های جهانی تولید و عرضه نمایند؛ این تصور که کالای تولید داخل کالایی نامناسب و قابل مقایسه با تولیدات مشابه خارجی نیست از ذهنیت ایرانی به طور کلی خارج خواهد شد. (2)

رونق تولید، کنترل تورم

یکی از دلایل بالا رفتن نقدینگی درکشورها، عدم وجود رونق تولید است. در صورتی که نقدینگی به سمت نامطلوب هدایت شود، فعالیت های غیرمولد توسعه پیدا کرده و در پی آن درآمد دولت ناشی از مالیات کاهش می یابد. که این عامل باعث افزایش کسری بودجه و کاهش سطح رفاه عمومی می شود.

در مقابل در صورتی که نقدینگی موجود در کشور به سمت صحیح هدایت شود، رونق تولید و افزایش کسب و کار های مولد را شاهد خواهیم بود. بنابر این رونق و جهش تولید و توسعه نیازمند هدایت راهبردی نقدینگی موجود در کشور است. اقتصاددانان سه مسیر اصلی برای هدایت نقدینگی به سمت رونق تولید پیشنهاد می کنند. در صورتی که هر سه این مسیر ها به نحو شایسته و درکنار هم به کار گرفته شود، جهش تولید و کاهش تورم را در پی خواهد داشت.

1.اقدامات موثر بر نرخ سود بانکی

کاهش قابل توجه سود سپرده های کوتاه مدت و ایجاد جذابیت در سود سپرده های بلند مدت باعث می شود افراد سرمایه ی خود را در بازارهای مختلف مانند بازار ارز، بازار طلا و... وارد نکرده و نوسانات اقتصاد کاهش یابد. در این حال افراد برای سپرده های خود در بانک برنامه ریزی حداقل شش ماهه خواهند داشت. در ادامه ایجاد جذابیت برای سود سپرده های بلند مدت می تواند درنظر گرفته شود. در این حالت بانک می تواند سرمایه ای سپرده شده را در بخش های تولید سرمایه گذاری کرده و به رونق تولید کمک کند.

2.مقرر کردن مالیات بر سود سرمایه های ناشی از بازار های موازی تولید

در کشورهای توسعه یافته ی جهان برای کنترل فعالیت های غیر مولد و نیز تنظیم اقتصاد مالیات بر عایدی سرمایه (CGT) دریافت می شود. این مالیات یکی از ابراز مناسب جهت هدایت نقدینگی به سمت فعالیت های تولیدی و کنترل تورم است.

3.امکان سرمایه گذاری عموم مردم در پروژه های کلان

پس از ایجاد سازو کار برای جلوگیری از هجوم تقدینگی افراد به سمت فعالیت های غیر تولیدی، بایستی راه جایگزین برای استفاده از سرمایه های راکد معرفی شود. پروژه های کلان عمرانی، گاز و نفت درکشور مورد های مناسبی برای جذب سرمایه های افراد هستند که دولت می تواند با نظارت کامل از مشارکت سرمایه های مردم با هر میزان در مسیر اجرایی کردن پروژه های مطالعه شده و سود آور بهره ببرد. (3)

مزایای جهش تولید در کنترل تورم

در بررسی رشد یک متغیر در بستر زمان، در صورتی که تغییرات یکباره و به صورت غیر قابل پیش بینی به وجود آید، به اصطلاح اقتصاد دانان جهش اتفاق افتاده است. در مورد جهش تولید نیز انتظار افزایش قابل توجه میزان کمی تولید در واحد زمان وجود دارد. در سال های اخیر با برنامه ریزی ها و ایجاد زیر ساز های مناسب، فضای مناسبی برای عملیاتی کردن شعارهای رونق اقتصادی و جهش تولید در کشور به وجود آمده است.

به دلیل فشار های سیاسی، و خروج بسیاری از برند های خارجی از ایران، با توجه به بستر اقتصادی موجود، کشور، به سمت تولید و استفاده ی بهینه از منابع داخلی و گسترش تولید و افزایش کیفیت برند های داخلی رفته است. واحدهای تولیدی زیادی جواز تاسیس و بهره برداری دریافت کرده اند، واحد های تولیدی فعال با اجرای پروژه های طرح و توسعه میزان کمی و سطح کیفیت تولیدات خود را افزایش داده اند.

پس از برقرار شدن الزامات و پیش نیازهای حرکت به سمت رونق و جهش تولید، ثبات قیمت ها با افزایش سطح رفاه عمومی، کشور را به سمت دستیابی به توسعه ی پایدار هدایت می کند. در این شرایط جذب سرمایه های داخلی و خارجی در کشور نرخ افزایشی را در پیش می گیرد و حرکت به سمت رشد اقتصادی تسریع خواهد شد.

نتیجه گیری و جمع بندی

جهش تولید مزایای زیادی برای کشور دارد. هر قدم به که به سمت جهش تولید برداشته می شود و کالای داخلی به میزان بیشتر و با کیفیت مناسب تری ارائه گردد، عرضه و تقاضا با هم در موازنه بیشتری قرار می گیرند؛ در نتیجه کاهش قیمت کالا و مهار تورم دست یافتنی تر خواهد شد.

از مزایای دیگر جهش تولید و عرضه ی بیشتر تولیدات داخلی، ثابت ماندن قیمت عمومی کالاهاست که باعث افزایش تقاضا در بازار می شود و سرمایه گذاری در بخش تولید افزایش می یابد و با ورود نخبگان علم و صنعت به عرصه ی تولید، امکان رقابت محصولات با کیفیت داخلی با محصولات وارداتی محقق شده و با افزایش تولید ناخالص داخلی، تورم کاهش می یابد.

مدیریت بازار ارز و کاهش خروج ارز از کشور برای تهیه کالاهای وارداتی نیز می تواند برای بخش تولیدی زیرساخت مناسبی ایجاد کرده و جهش تولید را تسریع کند.

پی نوشتها