خط
ابوسعید احمد خوارزمی ادیبی

(وف 626 ق)، ادیب، شاعر و خطاط. از اهالى خوارزم بود و در فصاحت و بلاغت و نگارش مهارت داشت از خوشنویسان طراز اول به شمار مى‏رفت و پیش از زمان یاقوت حموى مى‏زیست. ...

نظام الدین احمد حافظ شیرازی

(س نهم ق)، خطاط. از آثار وى: «قرآن» سلطانى كوچك، دو سطر ثلث و یك سطر ریحان، در هر صفحه نیم دودانگ عالى به زر و متن به خط نسخ كتابت خفى یاقوتى خوش، با رقم: «كتبه نظام الدین احمد الحافظ الشیرازى» (قرن نهم). ...

احمد تکلو

(ز 933 ق)، مذهّب، خطاط و شمشیرساز. هنرمند ذوفنونى از محل تكه تركمان، نزدیك مشهد بود كه در هنگام حمله سلطان سلیم به ایران و فتح تبریز، از موطن اصلى خود رخت بربسته و در دربار سلطنتى پادشاه عثمانى به كار هنرى مشغول گشته بود. از آثار این استاد كه در سال 933 ق به پایان رسانده: شمشیر منقش و استادانه سلطان ...

احمد بصیرت

(ز 1323 ق)، خطاط. بعضى آثار وى عبارتند از: «كلیات حاج سید عظیم شیروانى»؛ «كتاب شمس المضیئه»؛ «ملستان» كه به قلمهاى كتابت جلى و دو دانگ خوش نوشته است. ...

احمد بروجردی

(وف 1240 ق)، خطاط و شاعر. نستعلیق را استوار و شكسته را درست مى‏نوشت و شعر نیز مى‏سرود. ...

احمد گنجه ای

(س دوازدهم ق)، خطاط. از آثار وى: كتیبه‏ى طغرایى سه دانگ و ثلث چهار دانگ خوش، با رقم: «عبد احمد گنجه‏اى حضرت زینب سلطان سنة 1183». ...

عبداللَّه اتابکی

(1332 -1284 ق)، خوشنویس و شاعر، متخلص به امیر. مشهور به اتابكى. در تهران متولد شد، علوم ادبى و عربى را نیكو مى‏دانست. وى مردى فاضل و از منشیان خوش خط و شاعرى توانا بود. مدتى منشى عین‏الدوله و بعد منشى میرزا على اصغرخان اتابك اعظم شد. پس از عزل اتابك و به صدارت رسیدن عین‏الدوله، اتابكى به جرم این كه منشى ...

محمد محسن ابهری

(س دوازدهم ق)، خطاط. از آثار وى : «قرآن بغلى، به خط نسخ كتابت خفى نزدیك به غبار خوش، با رقم :«كتبه الفقیر الحقیر ابن محمد صالح، محمد محسن الابهرى فى 1124». ...

ابوالهادی یزدی

(س یازدهم ق)، خطاط. از آثار وى: یك نسخه تاریخ شاه اسماعیل و شاه طهماسب صفوى، به قلم كتابت خوش، با رقم: «تمت التاریخ... ابن سیف الدین حسین، ابوالهادى یزدى فى 1093». ...

ابوالهادی قزوینی

(ز 1016 ق)، خطاط و شاعر و موسیقیدان. وى خواهرزاده‏ى مالك دیلمى خوشنویس بود. همه‏ى اقلام را خوش مى‏نوشت و در موسیقى دست داشت و از تصنیف سازان بنام زمان شاه عباس بود. شعر نیز مى‏گفت وطبعى خوش داشت. ابوالهادى از علم ریاضى نیز بهره‏مند بود و مقارن تألیف «تذكره‏ى مجمع الخواص» در قید حیات. در قزوین درگذشت ...

ابوالمکارم مرشدی

(س نهم ق)، خطاط. از آثار وى: «قصیده برده» و ترجمه‏ى فارسى منظوم آن، به قطع نیم ربعى خشتى، جلد ضربى مذهب فرسوده، یك سر لوح مذهب مرصّع ثابت كتابت جلى عالى، به خط نسخ كتابت خفى خوش، با رقم: «كتبه الفقیر ابوالمكارم بن على المرشدى فى حجه ثلاث و سبعین و ثمانمائه». ...

ابوالمعالی نحاس رازی اصفهانی

(وف 512 /508 ق)، عالم، شاعر و خطاط. ازشعراى ایرانى دانشمند عهد سلاجقه‏ى بود و معاصر ابوالمفاخر رازى و منجیك. در خط و استیفا نیز سرآمد زمانه بود. بیشتر عمر خدمت سلاجقه كرد و منصب عارض سپاه داشت؛ مدتى نیز وزیر خلیفه وقت شد اما دولت او نپایید و بعد از یك ماه به حبس افتاد، از محبس به همدان گریخت و تا پایان ...

ابوالمعالی حسینی

(س دوازدهم ق)، خطاط. از استادان نستعلیق و شكسته بود. از آثار او: كتیبه‏ى پیشانى ایوان تعمیرى شاه سلطان حسین، در مسجد جامع اصفهان، كه به قلم كتیبه‏ى دادانگ خوش نوشته شده است و چنین رقم دارد: « كتبه المذنب ابوالمعالى النقیب الحسینى 1112»؛ یك نسخه «نثر اللالى»، به قلم نستعلیق كتابت خوش، با رقم: «تم الكتاب...، ...

ابومحمد اصفهانی

(س سیزدهم ق)، خطاط. پدر وى منجّم باشى فتحعلى شاه قاجار بود. نسب این سلسله به زیدبن على بن حسین (ع) مى‏رسد. وى شكسته را خوش مى‏نوشت و شعر نیز مى‏سرود و از علوم ادبى بهره داشت. ابومحمد در آغاز جوانى و در سن 22 سالگى، به نوبه‏ى غش در اصفهان درگذشت. ...

ابوالقاسم نیریزی

(س سیزدهم ق)، خطاط. از خوشنویسان دوره قاجاریه بود. از آثار وى: «صحیفه سجادیه»، به قطع وزیرى كوچك كه دو صفحه‏ى اول متن با حاشیه‏ى مذهب و جلد روغنى عالى به خط نسخ كتابت ممتاز و ترجمه‏ى نستعلیق كتابت خفى خوش، با رقم: «الآثم ابوالقاسم النیریزى سنه‏ى 1224». ...

ابوالقاسم موسوی

(س سیزدهم ق)، خطاط. شكسته‏نویس بود و به خط سید ابوالقاسم، مرقعى مشتمل بر شش قطعه، به قلم‏هاى مختلف از دودانگ تا كتابت خفى خوش كه بعضى رنگه است و با رقمهاى: «بتاریخ... سنة 1257 در دارالخلافه تحریر شد»؛ «مشقه العبد الاقل سید ابوالقاسم الموسوى...»؛ «فى... سنه 1257 العبد ابوالقاسم الموسوى...»؛ «العبد... ...

ابوالقاسم مصحح مشهدی

(وف 1333 ق)، خطاط. مصحح كتابخانه‏ى آستان رضوى بود و هفت خط را خوش مى‏نوشت. استاد سید محمد تقى مدرس رضوى نزد وى تعلیم خط گرفته است. از آثار او: قطعه‏اى به خط نستعلیق كتابت خفى خوش، با رقم: «... ابوالقاسم مصحح، در شب جمعه‏ى چهاردهم رمضان المبارك... 1319». ...

ابوالقاسم مشهدی

(ز 1320 ق)، خطاط و شاعر. مستوفى آستانه‏ى قدس رضوى بود. نستعلیق و شكسته را خوش مى‏نوشت و شعر نیز مى‏سرود. از خطوط وى: كتیبه‏ى یك در نقره‏ى آستانه‏ى رضوى است كه اشعار آن از ملك الشعراء صبورى است و چنین رقم دارد: «كتبه تراب اقدام الخدام، ابوالقاسم الخادم 1320». ...

ابوالقاسم علیرضا شیرازی

(س سیزدهم ق)، خطاط. از آثار وى: یك صفحه از قرآن، به خط نسخ و رقاع نیم دودانگ عالى، با رقم: «حرره الاثم ابن علیرضا ابوالقاسم الشیرازى 1229»؛ یك رقعه، به خط رقاع كتابت خفى متوسط، با رقم: «و انا العبد الاقل الآثم ابن علیرضا ابوالقاسم الشیرازى فى 1230»؛ ادعیه، به قطع وزیرى، با جلد روغنى عالى، سرفصل مذهب ...

ابوالقاسم الحسینی

(س چهاردهم ق)،خطاط. شكسته نویس گمنام بود. ازآثار وى: یك قطعه، به قلم نیم دو دانگ خوش، با رقم: «ابوالقاسم الحسینى در هفدهم شهر ربیع الاول سنه‏ى 1336». ...