« تأويل» يكي از اصلى ترین فرایندهای تفكر انسان است. فيلون در سنت يهودى، اوریگنس و اگوستین در سنت مسیحی و ابن عربي و ملاصدرا در سنت اسلامي از جمله نماىندگان برجسته تفكر تأویلى اند. در این مقاله سعی شده...

نجف لك‌زايي: در آغاز لازم مي‌دانم كه از جانب خود و همه ي دوستان پژوهش‌گر از الطاف و عنايت‌هاي حضرت عالي براي تشكيل اين نشست‌ها تشكر و قدرداني كنم. از آن جا كه پرسش‌هايي كه در گذشته تنظيم شده بود و به...

حضرت امام(ره) با تأثيرپذيري از مشرب فلسفي حكمت متعاليه، در تقابل با دو نظام سرمايه‌داري و كمونيستي توانستند نظامي را كه عهده دار سعادت فردي و اجتماعي است، تحقق بخشند. با همين مبنا، حكومت اسلامي را تئوريزه...

حركت جوهري صدرالمتألهين، خواه در دايره ي طبيعي آن يا در دايره و حدود ارادي، بيشترين مسايل و دغدغه‌هاي فكري را حل كرده است. حركت جوهري نه تنها در جهان شناسي اهميت زيادي دارد، بلكه در عرصه ي انسان‌شناسي...

از ديرباز، رابطه ي شريعت و سياست، دغدغه ي فيلسوفان و دين‌پژوهان بوده است. صدرالمتألهين نيز علي‌رغم تصور صوفي مسلكان و دنياگرايان- كه قائل به جدايي دنيا از آخرت هستند. به خوبي توانسته بين اينها پيوند ايجاد...

صدرا فيلسوفي است كه به اصول و مباني شيعه، اعتقاد راسخ دارد و در مواضع متعددي به تبيين و توجيه آنها مي پردازد. عقيده به وجود ولي و امام، به عنوان حجت دايم خدا در روي زمين، از جمله اينهاست. از نظر او امامت...

عقلانيت، به معناي تبعيت كامل از استدلال صحيح است. هنگامي حكمي عقلاني است كه همراه با احساسات، عواطف، تعبد يا گزينش‌هاي خودسرانه و بي دليل نباشد(1). خردورزي، در انسان شناسي صدرايي، حضوري جدي دارد. او براساس...

معرفت نفس، گام آغازين براي رسيدن به شناختي دقيق از اجتماع و در نهايت، خداوند است. از آن جا كه حكمت متعاليه، منظومه‌اي دقيق و سامانه ي فكري سنجيده‌اي مي‌باشد، طبعاً نوع نگرش صدرا به انسان و ويژگي‌هاي آن،...

در رويكرد صدرايي به حوزه ي اجتماعي و سياسي، ضمن پافشاري بر ضرورت آزادانديشي و وجود امنيت براي عالمان و انديشوران كه حيات جامعه، مرهون نظريه‌پردازي و نوآوري‌هاي آنان است، با مفروض انگاشتن توان ذهن انسان...

غايت همه ي اين وظايف «سعادت» است، و وظيفه ي اصلي حكومت به سعادت رساندن مردم است. سعادت مراحل و مراتب مختلفي دارد، ضمن اين كه گاهي نيز سعادت حقيقي با غير حقيقي مشتبه مي شود و مردمان سعادت غيرحقيقي را حقيقي...