بدیهی است که در بحث از موضوع «نظارت بر اعمال حکومت»، باید تمامی اعمال تحت شمول نظارت قرار می گیرند.

در خصوص نظارت بر اعمال حکومت در ایران، باید در دوره را از هم تفکیک کرد: دوره اول: انقلاب مشروطیت، دوره دوم: انقلاب اسلامی.

حکومت و دولت به هر صورت و شکلی که پدید آمده باشد، به عنوان یک پایه و رکن برای حفظ نظم و امنیت، ضروری شمرده می‌شود.

حکومت، بر حسب چگونگی تعیین فرمانروایان انواع و اقسامی دارد که اهم آنها حکومت استبدادی و حکومت دموکراسی (مردمسالار) است.

فلاسفه‌ای چون افلاطون معتقد بودند که حاکمان نادری هستند که هم صاحب خرد و هم صاحب صداقتند؛ آنان خردمندانه حکومت می کنند و تا آنجا که برایشان میسر است، گرفتار فساد نخواهند شد.