0
مسیر جاری :
تحقیق درباره‌ی ماهیت منّ و سلوی مفردات قرآن

تحقیق درباره‌ی ماهیت منّ و سلوی

«بامداد یكی از روزهای بهار 1353 خورشیدی بود كه در موقع اصلاح سر خویش با سلمانی اصلاح كننده طبق معمول از هر دری سخن می‌گفتیم تا اینكه وی از اینجانب از خواص دنبلان پرسید كه آیا دنبلان برای چشم خوبست یا نه؟‌...
عقل در آيات و روايات (2) مفردات قرآن

عقل در آيات و روايات (2)

ناخودآگاه جمعي گنجينه اي است از خاطره ي آثاري که آدمي از نيکان بسيار دوردست و حتي غير انساني ( حيواني ) خود به ارث برده است. اين آثار مربوط به مشهودات حسي و مدرکاتي هستند که ذهن نياکان را عارض گرديده و...
عقل در آيات و روايات (1) مفردات قرآن

عقل در آيات و روايات (1)

در لغت عقل به معناي تعقل و تدبر و فهم اشياء است و در اصطلاح معاني بسياري دارد که از جمله علم به مصالح و مفاسد و درک حسن و قبح افعال است. در اين اصطلاح، عاقل به کسي گويند که زشت و زيبا و مصالح و مفاسد را...
ريشه شناسي واژه قرآني قيّوم مفردات قرآن

ريشه شناسي واژه قرآني قيّوم

« قيّوم » يکي از اسماء جلاله خداوند متعال در قرآن کريم است که به علت قرار گرفتن در آيه مشهور آية الکرسي و با توجه به کثرت قرائت اين آيه، به يکي ازپرکاربردترين نام هاي خداوند نزد مسلمان تبديل شده است. با...
احقاف، نمونه اي از افزايش وضوح در روند تاريخي تفسير مفردات قرآن

احقاف، نمونه اي از افزايش وضوح در روند تاريخي تفسير

واژه ها و يا نامهاي ذکر شده در قرآن کريم، مي توانند در دوره هاي مختلف تاريخي، در مقام تعيين مرجع از وضوح بيشتر يا کمتري برخوردار باشند. به عنوان مبنايي کلي در رويارويي با متون، انتظار بدوي آن است که برخي...
نويسنده: دکتر شهرام هدايت مفردات قرآن

نويسنده: دکتر شهرام هدايت

در تمامي کتب تفسير از کهنه و نو گفته شده است که « مشيد » از ريشه ي « شاد » به دو معنا است. يکي ارتفاع و دوم گچ. و هم از اين رو « قصر مشيد » را کاخ رفيع و برافراشته و يا کاخ گچين ( ساخته شده از گچ و بنابراين...
معناشناسي واژگان « عقل » و « تفکر » در ارتباط با مفهوم « فطرت » در قرآن مفردات قرآن

معناشناسي واژگان « عقل » و « تفکر » در ارتباط با مفهوم « فطرت » در قرآن

در اين مقاله به معناشناسي « عقل » و « تفکر » و به ارتباط آن دو با « نفس » و « فطرت انسان » پرداخته شده است. اگرچه « عقل » در اصطلاح معروف و فلسفي اش در دو معناي « جوهر بسيط » و « قوه ي نفس » استعمال شده...
معناشناسي الفاظ قرآن در تفسير مجمع البيان مفردات قرآن

معناشناسي الفاظ قرآن در تفسير مجمع البيان

معناشناسي واژه هاي قرآن يکي از اساسي ترين پايه هاي فهم و تفسير دقيق قرآن است. دست يابي به معناي يک واژه در قرآن از ريشه شناسي آغاز مي شود و پس از بررسي سير تطور آن، مفهوم واژه در حوزه معنايي خاصي که در...
لاأُقسِمُ ( قسم مي خورم/ قسم نمي خورم ) مفردات قرآن

لاأُقسِمُ ( قسم مي خورم/ قسم نمي خورم )

قسم خوردن به چيزي ارزشمند و براي تأكيد چيزي والا در عرف زبان طبيعي بشر، در همه ي زبان ها- بيش از 4000 زبان رايج و جاري بشري- وجود دارد. هم در شعر، هم در نثر، و هم در محاورات.
معناي «حمد» مفردات قرآن

معناي «حمد»

عبارت مقدس الحمدلله ربّ العالمين آيه ي دوم سوره ي حمد يا فاتحه است و همه ي ما در زندگي روزمره بارها در نماز و غير آن، اين كلمه يا خلاصه ي آن الحمدلله را (حتي در احوالپرسي) به كار مي بريم. اخيراً جست و...