زروانیسم از قدیمی‌ترین آیین‌های باستانی است که به سبب همین قدیمی بودن، سخن در مورد چیستی آن فراوان است. صاحب‌نظران نیز در مورد آن نظریات مختلفی دارند. تلقی زروانیست‌ها از زمان بسیار متقدم و مقدمه‌ای برای...

توضیح مترجم: در اواخر قرن گذشته گروگر خالاتیانتس مطالبی را که هنگام مطالعه‌ی قسمتی از نوشته‌های نویسنده ارمنی قرن یازدهم گریگور ماگیستروس درباره افسانه‌های ایرانی یافته بود، از زبان ارمنی به آلمانی ترجمه...

پدیده ها و رخدادهایی که به عنوان فراطبیعی شناخته می شوند، شمار و گوناگونی فراوانی دارند و از کشوری به کشور دیگر و از فرهنگی به فرهنگ دیگر چهره متفاوتی به خود می گیرند. برای بعضی از انگلیسی ها رو به رو...

‏اسطوره روایت مقدسی است شامل موجودات ماوراءالطبیعی، و تجسمی از آگاهی جمعی، که عقاید عامه درباره‌ی نوع بشر، دنیای اجتماعی و ماهیت و معنای جهان را در خود جمع آورده است. نظریه‌های قرن بیستمی اسطوره را می‌توان...

در این جستار از طریق مقایسه‌ی عناصر ساختاری اسطوره‌ی مزدایی آفرینش با داستان ضحاك از شاهنامه، به اثبات این فرضیه پرداخته شده است كه داستان ضحاك در حقیقت الگوبرداری مجددی از اسطوره‌ی آفرینش است. در راستای...

تقدیرباوری از مباحث مهم متون ادبی فارسی و یکی از پایه‌های اندیشه در آثار حماسی است که در شاهنامه جلوه‌های متنوعی دارد و در اصطلاحاتی چون: زمانه، روزگار و بخت به شکل گسترده‌ای تجلی یافته است. بعضی پنداشته‌اند...

از زمانی که قلم فردوسی از نوشتن باز ایستاد، قلم‌موی نقاشان به آرایش داستان‌های شاهنامه پرداخت. مصوّرسازی شاهنامه از نخستین سال‌های پس از سروده شدن شاهنامه آغاز شد؛ حتی شواهدی دالّ بر این است که نسخ شاهنامه...

افراسیاب تورانی، نماینده‌ی نیروهای اهریمنی و تجلّی‌گر دیو خشک‌سالی در شاهنامه است. کارکرد ویژه‌ی او در شاهنامه و پیوند ذاتی‌اش با آب، که از نامش هویداست، هماهنگی‌های بسیاری با شخصیت افراسیاب و خویشکاری...

گرشساپ‌نامه کهن‌ترین منظومه‌ی حماسی پس از شاهنامه است که حدود نیم قرن پس از درگذشت فردوسی به نظم درآمده، چنان که اسدی خود در پایان داستان با بیان این نکته که « سه سال اندر آن صرف شد روزگار » از سال چهارصد...

هویت ملی به معنای احساس تعلق و وفاداری به عناصر و نمادهای مشترک در یک ملت و در میان مرزهای تعریف شده سیاسی است. هویت ملی از عناصر و مؤلفه‌های مختلفی تشکیل شده است و به عبارت دقیق‌تر، دارای ابعاد مختلف...