مسیر جاری :
بررسی الگوی پریگونگی و نخستین انسان در شخصیت سیاوش
سیاوش، یکی از محوریترین شخصیتهای شاهنامه است؛ به طوری که یک سوم شاهنامه به سیاوش و داستان او اختصاص دارد. سیاوش، با شخصیت رازناک و اسطورهای خود، تجسم خویشکاری آیینی و مینوی و تصویرگر باورهای
بررسی ارتباط میان کنش آیینی و تکرار الگوهای اساطیری
آنچه در روند یک آیین، برای فرد معتقد به نظام ذهنی حاکم بر آن رخ میدهد، یک "تجربهی اساطیری" است. تجربهی اساطیری، به مثابه آیینی نمایشی است که به طور منظم باید تکرار شود آیینها در شاهنامه نیز کارکرد تکرار...
نخستین ریشههای داستان سیاوش
داستان سیاوش، یکی از زیباترین و دلکشترین داستانهای شاهنامه است، که چون اکثر داستانهای شاهنامه ریشهای کهن و تاریخی دارد. شاید اگر ماجرای سیاوش را به سه هزار سال پیش از میلاد، یعنی بیش از پنج هزار سال...
مهر در شاهنامه فردوسی
مهر یا میترا در اساطیر ایرانی یکی از پروردگاران هند و ایرانی باستان، مظهر روشنایی و فروغ و واسطهای بین آفریدگان با آفریدگار بود. مهر در باورهای باستانی خدایی بزرگ است، ولی در سنت زرتشتی در ردههای پایینتر...
تحلیل نقش نمادین نخلبندی در آیین سیاوشان
آیین نخلبندی یا نخلگردانی، که جزئی از اسطوره سیاوش و آیین سیاوشان است، در اصل متعلق به مردمان کشاورز ساکن بینالنهرین بوده است. آریاییهای چوپان پس از ورود به این سرزمینها، این آیین را از ساکنان این...
ریشههای نخستین نبرد رستم و افراسیاب در آیینهای هند
براساس دیدگاه اسطورهشناسی ساختاری، اسطورهها از طریق عناصر میانجیای که ارایه میکنند، میکوشند تضادی را که میان جفتهای متقابل برقرار است از میان بردارند. عناصر میانجی مزبور در مسیر این تقابل پیوسته...
تحلیل شخصیت کندرو، پیشکار ضحاک، بر مبنای شاهنامه فردوسی
کندرو، شخصیتی هند و ایرانی است که در اوستا و کتب پهلوی جنبهی فراطبیعی دارد و چنان اژیدهاک اژدهایی نامآور است، ولی در شاهنامه، علاوه بر طرح جنبههای فراطبیعی همچون ضحاک جنبه انسانی یافته به عنوان پیشکار...
سوگ سیاوش و شباهت آن به سوگهای محلی در لرستان و کردستان
کشته شدن مظلومانه سیاوش به دست تورانیان باعث یک سنت عزاداری در ایران شد، که به سوگ سیاوش یا سیاوشان معروف است. قوم لر و کرد به لحاظ فرهنگی بسیار به هم نزدیک بوده و در بسیاری از آداب و رسوم از جمله
خاستگاه آیینی داستان سوزن عیسی با رویکرد تطبیقی به اساطیر مصر و کیش مهر
در داستان تمثیلی سوزن عیسی که در متون نظم و نثر بسیاری از قدما به چشم میخورد، عناصر نمادینی نهفته است که ریشهای کهن در اساطیر مصر باستان و میترائیسم دارد. این اساطیر، به تدریج خود را در مسیحیت جای دادند...
رولان بارت و اسطورهشناسی یک اسطورهشناس
در سال 1953 رولات بارت (1915-1980) با ارائه تتبع معروفش، درجهی صفر نگارش که به گفتهی خود او چیزی جز «اسطورهشناسی زبان ادبی» (بارت، 1970: 208) نیست-در سال 1976 صاحب کرسی