حکیمان و فیلسوفان پس از بیان اقسام چهارگانه ی حکمت، به بیان شعب حکمت، اعم از نظری و عملی پرداخته اند. بدین تفصیل که هرگاه آنچه متعلَّق مباحث حکمت قرار می گیرد، فعلی از افعال انسان، یا مبادی آن - از آن...

ریشه لغت معنا در زبان انگلیسی به واژه آلمانی ( meinen) به معنای «در ذهن داشتن» باز می گردد. «بر این مبنا، معنای یک عمل، متن، رابطه و غیره همانی است که عامل یا مؤلف به هنگام دست زدن به آن عمل یا تولید آن...

ملاصدرا سخنی دارد که ما بحث خود درباره ی زمان را با آن می آغازیم: « پس حرکت به منزله ی شخصی است که روح او طبیعت است، چنانکه زمان به منزله ی شخصی است که روح او دهر است» (1). معنی دهر را پس از این روشن

شاید مهمترین دستاورد فلسفی ملاصدرا، نظریه ی حرکت جوهری باشد. زیرا افزون بر آنکه نظریه ای ابداعی است، ملازم دیگر آرای اوست و وحدت وجود را که مستلزم فیض وجود است، توجیه می کند. بیشتر آرای ملاصدرا، هرچند...

یکی از عناصر اختصاصی تفکر ملاصدرا موضوع اصالت وجود است( نیز حرکت جوهری). عناصر دیگر اندیشه ی ملاصدرا، کم و بیش در تفکر دیگر فیلسوفان نیز وجود دارد، نهایت اینکه در بیان او شکل خاصی یافته اند، مانند مفهوم

موضوع وحدت وجود و اصالت وجود در اندیشه ی ملاصدرا در هم آمیخته اند. به سخن دیگر هنگامی که از اصالت وجود سخن می گوییم، بالضّروره از وحدت وجود هم حرف خواهیم زد. با این همه در اینجا کوشش خواهیم کرد مفهوم

مهمترین عنصر تشکیل دهنده حکمت متعالیه، مفهوم وجود و مفاهیم وابسته و مربوط به آن است. ملاصدرا برای مسأله وجود، اهمیت بسیار زیادی قائل است، چنانکه آن را در صدر فلسفه ی خویش قرار داده است. مقصود از صدر، تقدم

آثار مشهور ملاصدرا، همگی از اهمیت برخوردارند. با اینکه المشاعر اختصاصاً در موضوع وجود نوشته شده، و یکی از مهمترین آثار در این زمینه به شمار است، اسفار را می توان مطلقاً مهمترین کتاب ملاصدرا محسوب نمود....

ظاهرا عنوان «پارادایم چیست؟» چنین نشان می‌دهد که موضوع سخنرانی من، روی یک پرسش معرفت شناختی و روش شناختی متمرکز خواهد شد. به هیچ وجه معتقد نیستم که این عنوان، مربوط به چنین پرسش‌هایی باشد. و

پرسیدند آیا این قضیه «الانسان موجود» دارای محمول است؟ پس گفت: قدما و متأخرین در این مسئله اختلاف کرده اند: گروهی گفته اند که این قضیه دارای محمول نیست و گروهی گفته اند دارای محمول است و اما نزد من هر دو...