مسیر جاری :
نخستین کتابهای فارسی را برای چه کسانی ترجمه کردهاند؟
پرسشی که در عنوان گفتار خود مطرح میکنم و تقریباً شبیه به پرسش خانم جولی اسکات میثمی در سال 1999 است، شاید بی تناسب و نابجا به نظر آید، زیرا طبیعی است که اگر در ایران کتابی به فارسی تألیف شود،
فارسینویسی در دورهی صفوی
یکی از تحولات ادبی و مذهبی محسوس در دوره صفوی تألیف کتابهایی به زبان فارسی یا ترجمه آنها از عربی بود که این امر متأثر از حرکت تبلیغی دینی بود که تقریباً همزمان با آغاز دوره مورد نظر شروع شد.
نگاهی به ترجمهی تاریخ مفصل عرب قبل از اسلام
تاریخ مفصل عرب قبل از اسلام. نوشتهی دکتر جوادعلی. ترجمهی دکتر محمدحسین روحانی. جلد اول، کتابسرای بابل، 1367، 474 ص.
«بیت الحکمة» و تأثیر آن بر غنابخشی فرهنگ و ادب عربی در عصر اول عباسی
«بیت الحکمة» «بغداد» (218 – 136 هـ.ق) – به عنوان مهمترین کتابخانه در جهان اسلام که اغلب «مأمون» معتزلی را مؤسس آن میدانند – در جریان نهضت ترجمه و پیشرفت دیگر علوم عربی در زمینههای ادبی و غیرادبی، از...
ترجمهی اشعار کهن فارسی به عربی
شعر فارسی، از اوائل سدهی سوم هجری، در قالب عروض عربی سربرآورد، و در ترکیبهایی ساده و نسبتاً ابتدایی، و مضامینی گاه بسیار ناپخته این سو و آنسو پراکنده شد. مقاومت و سپس پویایی این شعر نوپا، در برابر شعر...
جانِ پالرمویی
جان پالرمویی، مترجم زبان عربی به لاتینی، در دربار امپراتور فردریک دوم کار میکرد. دربارهی زندگانی او آگاهی چندانی در دست نیست. چنان که در مقدمهی کتاب Flos، اثر لئوناردو فیبوناتچی، ریاضیدان مشهور آمده...
ثابت بن قُرّه، صابی حرّانی
ثابت بن قرّه به فرقهی صابی، که به ستاره پرستان بابلی نسب می رساند، تعلق داشت. چون دین صابیان با ستارگان مربوط بود منجمان و ریاضیدانان بسیار از این قوم بیرون آمدند. در عصر یونانیمآبی به زبان یونانی سخن...
صنعت ترجمه در دوران آل بويه
ترجمه صناعتي است که با آن فرهنگ ها با يکديگر تلاقي مي کنند و مردمان با آداب و فرهنگ اقوام ديگر آشنا مي شوند و باعث گسترش اطلاع و آگاهي و ترويج علوم مي شود. ترجمه، بيان مفاهيم از زبان مبدأ به زبان مقصد...
پيدايش ترجمه در ايران
سابقه ترجمه کتابهاي داستاني از حدود سال 1320 خورشيدي به ايران راه يافت. تا قبل از سده ي معاصر کتابي از زباني ديگر به ادبيات داستاني ما وارد نشده است، يا آنقدر در سايه بوده که نمي توان اثري براحتي از آنها...
نهضت ترجمه و تأليف به زبان پارسي
در دوره ي عبّاسي، با هوشياري ايرانيان و تشديد نفوذ عناصر ايراني، حکومت هايي از ميان ايرانيان روي کار آمدند که اجمالاً به معرفي آن مي پردازيم.