ترجمه‌ی دو شعر از نیما

ترجمه‌ی شعر، دشوارترین نوع ترجمه است. هر شعر در تعامل همزمان با زبان و سنت ادبی شکل می‌گیرد و با مناسبات زمانی نیز رابطه دارد. این مقاله به این...

چهارشنبه، 16 آبان 1397

از آن سوی آب‌ها

دانشمندان مسلمان در دوران اوّلیه پس از ظهور اسلام‌، مانند کاشفانی در جست و جوی گنج حقیقت بودند؛ امّا کاشفانی که نقشه‌هایی شبیه به هم داشتند....

شنبه، 5 اسفند 1396

خیام به روایتِ ادوارد هنری وینفیلد

آوازه‌ی رباعیّات خیام از مرزهای سرزمین ایران فراتر رفته. شهرت این رباعیات در غرب مدیون ترجمه‌ی غیرامین و اقتباسی ادوارد فیتز جرالد از آن‌هاست....

دوشنبه، 9 بهمن 1396

بررسی ترجمه‌ی کتاب «استاد شیشه‌ای»، برگردانِ عبدالله کوثری

سؤالی که معمولاً از استادان ترجمه می‌پرسند این است که بهترین یا بزرگ‌ترین مترجم ایران کیست؟ (که سؤال درستی هم نیست باید پرسید: چه کسانی بهترین...

يکشنبه، 8 بهمن 1396

بررسی یک ترجمه‌ی موازی: ترجمه‌ی انگلیسیِ مرگِ یزدگرد (1)

ترجمه‌ی ادبیاتِ معاصرِ ایران به زبان‌‌های دیگر و شناساندن اندیشه‌‌ها و تجربه‌‌ها و دستاورد‌های نویسندگانِ ایرانی وظیفه‌ای است بس خطیر و در موقعیتِ...

چهارشنبه، 4 بهمن 1396

فرهنگ؟ دانشنامه؟ کارا؟ نغمه‌های ناسازگار

کتاب‌شناسی: بهاءالدین خرمشاهی(1394). فرهنگ – دانشنامه‌ی کارا (انگلیسی – فارسی)، سنجیده با واژگان مصوب فرهنگستان. تهران: معین، نگاه، و شباهنگ.

چهارشنبه، 4 بهمن 1396

معادل‌های فعل‌های آغازی انگلیسی در فارسی

در این مقاله ابتدا فعل‌های آغازی و جایگاه آن را در فارسی و انگلیسی بررسی می‌کنیم و سپس به چگونگی آن در نثر ترجمه‌ای فارسی می‌پردازیم. آن‌گاه...

چهارشنبه، 4 بهمن 1396

روشِ ترجمه‌ی توصیفی و روشن‌گرِ قرآن «ری»

قرآنِ معروف به قرآنِ ری از جمله نسخه‌هایی است که ترجمه‌ای کامل دارد. نسخه‌ی موجود این قرآن، در سالِ 556 هجری، به دست ابوعلی بن‌الحسن بن محمّدبن...

دوشنبه، 2 بهمن 1396

بار معنایی و بافت کلام

مترجم ناشی یا مترجم ترجمه‌نشناس معادل واژه‌ها و اصطلاحات متن را از فرهنگ‌های لغت می‌یابد و در ترجمه در کنار هم ردیف می‌کند بدون این که به معنا...

دوشنبه، 2 بهمن 1396

چندمعنایی و واژه‌های همانند در ترجمه

مسئله‌ی چندمعنایی و واژه‌های متشابه فقط در متنِ اصلی نیست که سببِ ابهام و سردرگمیِ خواننده می‌شود. ممکن است این مشکلات در متنِ اصلی وجود نداشته...

دوشنبه، 2 بهمن 1396

مرصع کاری عبدالله کوثری؛ الفتِ بین زبان و نوشتار

در این گفتار به بررسی تلفیق زبان گفتار و نوشتار در ترجمه‌ی عبدالله کوثری از خاطرات پس از مرگ براس کوباس نوشته‌ی ماشادو دِ آسیس، نویسنده‌ی برزیلی،...

دوشنبه، 2 بهمن 1396

ویرایش در ترجمه

ویرایش واژه‌ی نوخاسته‌ای است در برابر واژه‌ی edit فرنگی که بیش از چهارپنج دهه عمر ندارد. امروزه مترجمان و مؤلفان کم و بیش تصوّری از ویرایش در...

دوشنبه، 2 بهمن 1396

معیارهایِ نقد و بررسی ترجمه‌ی آثار داستانی

با نگاهی به نشریات وزینِ فرهنگی و ادبی تقریباً 25 سال اخیر می‌توان تا حدودی تغییر در نگرش‌های منعکس شده در مطبوعات درباره‌ی نقد ترجمه را دریافت....

شنبه، 30 دی 1396

عناصر و واژگانِ فرهنگی در ارتباطِ بینازبانی

عناصر و واژه‌های فرهنگی اقلام مقید به فرهنگ خاصی‌اند و مشکلات فراوانی را در ارتباط بین زبانی ایجاد می‌کنند. در این مقاله ابتدا طبقه بندی‌ای از...

شنبه، 30 دی 1396

فرهنگ در ترجمه و ترجمه‌ عناصر فرهنگی

در این گفتار به ترجمه و فرهنگ و ترجمه‌ی عناصر فرهنگی می‌پردازیم. پس از ذکرِ مثال‌هایی، فرهنگ و واژگان فرهنگی را تعریف می‌کنیم و شرح می‌دهیم و...

شنبه، 30 دی 1396

پیوند نظریه و عمل در ترجمه

در کتاب آموزش ترجمه (1394 : 2) نوشته‌ام که در نظرگاه ویلیام ویوِر، بزرگ‌ترین مترجم معاصر ایتالیایی به انگلیسی، ترجمه کاری است که آن را تنها از...

جمعه، 29 دی 1396

ترجمه بازی‌های زبانی و صنایع لفظی

مقاله‌ی حاضر به بازی‌های زبانی و صنایع لفظی و چگونگی ترجمه آن می‌پردازد. پس از معرّفی موضوع، مطالب کلّیِ مربوط به ترجمه‌ی صنایع لفظی از جمله...

جمعه، 29 دی 1396

تقابل نظریه و عمل در فرآیند ترجمه

تقابلی عمیق‌ بین نظریه و عمل ترجمه به ویژه در ایران مشاهده می‌شود اِما واگنِر - ترجمه‌ورز و اهل عملی که گفتگوی تقابلی‌اش با یک نظریه‌پرداز، اَندرو...

جمعه، 29 دی 1396

گرفتاری به نظریه و غفلت از ترجمه در ایران معاصر

یک سر این اژدها فقط سرگرم نظریات عمیق است، از واقعیات عملی ترجمه در ایران بی‌خبر است و با آن بیگانه، نمی‌داند فرق ذبیح‌الله منصوری با نجف دریابندری...

جمعه، 29 دی 1396

نظریه‌گریزی در صنعت ترجمه‌ی ایران

این گفته‌ی مولانا جواب نظریه‌گریزان است به کسانی که آن‌ها را به مطالعات نظری دعوت می‌کنند تا از دستاوردهای تئوریک برای بهبود کارشان و غنابخشیدن...

جمعه، 29 دی 1396