ترجمه در دوره جمهوری اسلامی

بررسی وضع ترجمه در نخستین سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی به سبب آشفتگی و پراکندگی اطلاعات مربوط به آن دوره بسیار دشوار است. فعالیت گسترده...

جمعه، 24 آبان 1392

ترجمه های قاجاری

نخستین کوشش های جدی برای اقتباس اندیشه ی جدید غربی در ایران، در عهد فتحعلی شاه (1212-1250) آغاز شد، گرچه ظاهراً قدیم ترین سند ترجمه از «لتینی...

جمعه، 24 آبان 1392

ترجمه در عصر پهلوی

پس از کودتای 1299ش و روی کار آمدن رضاخان و سپس به سلطنت رسیدن وی (حکـ:1304-1320ش)، روند نوسازی و تجدد خواهی و نیز ستایش ایران باستان قوّت یافت...

جمعه، 24 آبان 1392

ترجمه در ترکیه ی جدید

نقش جراید(8) در رواج قالب ها و اندیشه های جدید از راه ترجمه ها در خور ملاحظه است . روزنامه هایی مثل جریده ی حوادث (1256-1840)، ترجمان احوال (1276-1277/...

جمعه، 24 آبان 1392

نهضت ترجمه در امپراتوری عثمانی

در تاریخ و فرهنگ عثمانیان، ترجمه ی آثار اسلامی و غربی به ترکی پیشینه ای طولانی دارد. در دوران نخستین فتوحات عثمانیان و استقرار سلطنت آنان (سده...

جمعه، 24 آبان 1392

دگر دیسی ها و پیامدهای نهضت ترجمه

در الفهرست ابن ندیم (تألیف حـ 377)-که تقریباً سراسر نهضت ترجمه را در بر می گیرد-نام 632 کتاب و رساله ی ترجمه شده در علوم اوایل ذکر شده است. سه...

جمعه، 24 آبان 1392

نهضت ترجمه به عربی

نهضت ترجمه در مصر و لبنان در سده ی سیزدهم/نوزدهم، برای تجدید حیات فرهنگی اعراب (نهضة) همانقدر مهم بود که ترجمه ی آثار یونانی به عربی در فعالیت...

جمعه، 24 آبان 1392

مترجمان و ترجمه ها در عصر عباسی (2)

در طول دوره ی اموی تنها یک دو اثر پزشکی همچون کُنّاش اَهْرُن(1) به عربی در آمد، اما در همان ابتدای نهضت ترجمه، پس از ماجرای بیماری سخت منصور...

جمعه، 24 آبان 1392

مترجمان و ترجمه ها در عصر عباسی (1)

ابن ندیم فهرست نسبتاً جامعی از مترجمان نهضت ترجمه فراهم آورده است. 65 مترجمی که او نام برده است، پانزده تن فقط از فارسی به عربی و بر عکس، پنج...

جمعه، 24 آبان 1392

تاریخچه ی مطالعات نهضت ترجمه

نهضت ترجمه، جنبش اقتباس و انتقال آثار علمی و فرهنگی تمدن های غیر عربی (علوم اوایل) به عالم اسلام از میانه ی سده ی دوم تا اواخر سده ی چهارم است....

جمعه، 24 آبان 1392

زمینه ها و انگیزه های نهضت ترجمه

بر اساس گزارش های بر جا مانده در منابع تاریخی، شمار مؤلفان جهان اسلام در سده ی نخست هجری اندک بوده است، بنا بر برآوردی 39 تن در علوم شرعی و عربی...

جمعه، 24 آبان 1392

دشواری های ترجمه ی شعر عربی

زبان شعر، زبانی جدا و متفاوت با زبان معمولی است. محدودیت های وزن، قافیه و موسیقی درونی شعر موجب ساختار خاصی از شعر می شود؛ زیرا شعر – حتی شعر...

سه‌شنبه، 10 ارديبهشت 1392

حذف ارکان جمله در ترجمه ی ادبی

از موارد رایج در شعر عربی، حذف یک یا بیش از یک رکن از ارکان جمله از قبیل مبتدا، خبر، عامل یا معمول می باشد. در این جا به چند مورد آن اشاره می...

سه‌شنبه، 10 ارديبهشت 1392

ترجمه پذیری متون ادبی و ترجمه شعر

تَرجَمه، بر وزن فَعلَلَه، در لغت به معنای برگرداندن کلمات و عبارات از یک زبان به زبانی دیگر است (1) و، در اصطلاح، یافتن دقیق ترین معنی و یا نزدیکترین...

سه‌شنبه، 10 ارديبهشت 1392

از رویکرد انفعالى تا رویکرد فعال

ترجمه این زمینه را به وجود مى آورد که داشته هاى فکرى و دستاوردهاى علمى و فرهنگى یک جامعه، با دیگر جوامع به اشتراک گذاشته شود. هرچند بهره بردن...

جمعه، 21 مهر 1391

از مقتضيات زبان فارسی در ترجمه قرآن كريم

هر زباني براي انتقال مفاهيم، ساختاري ويژه خود دارد. اين ساختار متناسب با فهم عرفي اهل آن زبان شكل مي‏گيرد و بديهي است در برگردان هر متني از زبان...

پنجشنبه، 14 بهمن 1389

از كوره راه تا قلّه (چند و چونی درباره ترجمه)

در باره ترجمه بسيار سخن گفته‏اند و البته هنوز حرف‏هايي فراوان زده نشده است. از ميان سخنان گفته شده، خيلي‏ها ارزشمند و شنيدني‏اند؛ اما ارزش حرف‏هاي...

پنجشنبه، 14 بهمن 1389

روش ترجمه(1)

ترجمه، كه بازگرداندن متنی از یك زبان به زبان دیگر است، یكی از راه‌های « ارتباط فرهنگی » است. اهل مطالعه، از راه خواندن این‌گونه كتب، با دانشمندان...

چهارشنبه، 29 دی 1389

روش ترجمه(2)

‌چنان‌كه در قسمت قبل اشاره شد، یافتن برابر و معادل، برای لغات و اصطلاحات و تعبیرات، از مراحل دشوار ترجمه است. مترجم هر چه ادیب‌تر و پر مطالعه‌تر...

چهارشنبه، 29 دی 1389

روش ترجمه(3)

از آن‌جا كه مرحله نخست در هر ترجمه، « فهم و درك » مطلب متن اولی است، بیشترین تأكید را روی درست و دقیق فهمیدن متن باید داشت و مطمئن شد كه محتوا...

چهارشنبه، 29 دی 1389