گروهي از صحابه در زمان حيات پيامبر و هم زمان با نزول آيات قرآن، تفسير آيات را به شكل كامل فراگرفته و به تبيين آنها براي ديگران مي پرداختند. پس از رحلت پيامبر صلي الله عليه و آله نيز اين امر ادامه يافت....

واژه عقل، در زبان عرب به معناي نگه داشتن، بازداشتن و حبس كردن است، مانند بستن شتر با عقال. همان گونه كه عقالْ شتر را از حركت بيجا بازمي دارد، نيرويي در جان انسان وجود دارد به نام عقل، كه او را از جهل و...

پذيرش اصل نيازمندي قرآن به تفسير و تبيين دامنه ي آن از ديگر مباني نظري عام اماميه در تفسير است. اساساً بدون اعتقاد به اين اصل، اقدام به تفسير قابل توجيه نيست. سخن گفتن از تفسير يك متنْ زماني رواست كه يا...

روايات بيانگر الاهي بودن قرآن، افزون بر تبيين ماتن قرآن، بر كلامي- گفتاري بودن متن قرآن نيز اشاره دارند، البته اين نكته در احاديث ديگري نيز گوشزد شده است. در مجموع، اين روايات كلام بودن ويژگي ذاتي قرآن...

تفسير متون وحياني، موضوعي مهم در هندسه ي فهم دين و از جمله دغدغه هاي اصلي دين پژوهان از گذشته تاكنون است. چند و چون تفسير در اديان متن محور، هماره محل بحث و گفتگوي متفكران ديني بوده است. اهميت تفسير به...

تفسير التبيان الجامع لعلوم القرآن شيخ طوسي ( 385- 460ق) نخستين تفسير جامع اماميه است. تا پيش از شيخ طوسي، به جهت غلبه ي رويكرد مأثور در تفسير اماميه و فقدان تفسيري جامع و اجتهادي، مباحث نظري تفسير چندان...

مقصود از نظريه ي تفسيري اماميه، مؤلفه هاي بنيادي دانش تفسير در مذهب اماميه است. توجه به اين مؤلفه ها، نقش اساسي در تصور مفهوم تفسير، نزد مفسران اماميه دارد، صحت هر تفسيري تابع اعتبار همين مؤلفه ها و رعايت...

روش تفسيري از اركان عمده در نظريه تفسيري به شمار مي آيد. ضروري است كه مفهوم و نوع صحيح روش تفسير تبيين شود، چرا كه خطاي در انتخاب روش درست تفسير، در اعتبار نتايج تفسير تأثيرگذار است. در مفهوم شناسي روش...

تفسير قرآن، در ميان ساير علوم اسلامي، اولين دانشي است كه پيشينه ي تاريخي آن به عهد رسالت برمي گردد و تاكنون اطوار چهارگانه ي تأسيس، تأصيل، تفريع و تجديد را سپري كرده است. دانش تفسير، در اديان آسماني، نظر...

هنگامي که کتاب خدا براي راهنمايي بشر فرو فرستاده شد، وجود رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم) دست يابي به معناي نامتناهي اين کتاب آسماني را تا مرز طاقت فکري بشر ممکن و ميسر ساخت. اما بعد از پيامبر بزرگوار...