مسیر جاری :
روح جستجوگر آندره ساخاروف
مانند پرتوی که در تاریکی بدرخشد و تنها یک لحظه بیاید، از ظلماتِ مادۀ بی شعور ظاهر شدهایم تا خواسته ها عقل را جامه عمل بپوشانیم و زندگی ای ایجاد کنیم شایسته خود و شایسته هدفی که تنها تصوری مبهم از آن داریم.
ابن سینا، طوسی و مسئلهی بساطت اجرام آسمانی
در برابر نظر پوپر که سرنوشت نظریههای علمی را در گرو ابطال تجربی آنها میداند، ایمره لاکاتوش گفته است که «نظریههای علمی ابطال شده به دنیا میآیند». این سخن شاید در حق هیچ نظریهای به اندازهی نظریهی...
خواجه نصیر الدین طوسی
طوسی، چنان که از زادگاهش پیداست، ایرانی تبار بود. او با استعداد فراوان خود به علوم متعددی پرداخت: فلسفه، فقه، علوم طبیعی، جغرافیا و علوم ریاضی. احتمالاً طوسی نیز همچون دیگر دانشمندان مسلمان، دانش و آگاهی...
جفت طوسی در کتاب اُکَرنیکول اورم
نیکول اورمِ، فیلسوف فرانسوی در دورهی فعالیتش در پاریس، سؤالهایی را در [کتابی با عنوان] پرسش بر کتاب مشهور و پرنفوذ اکرساکروبوسکو تدوین کرد. به نظر میرسد که در بخشی از سؤال آخر (شمارهی 13)، که به بررسی...
تصویرهای خواجه نصیر الدین طوسی
نصیر الدین طوسی در میان دانشمندان اسلامی از جایگاه خاصی برخوردار است. از همین رو، تصویرهایی چند از وی تا به امروز باقی مانده است. این امر به صورتهای مختلف قابل توجیه است: خواجه جایگاه پر اهمیتی در دربار...
ابن سینا، طوسی و مسئلهی بساطت اجرام آسمانی
در برابر نظر پوپر که سرنوشت نظریههای علمی را در گرو ابطال تجربی آنها میداند، ایمره لاکاتوش گفته است که «نظریههای علمی ابطال شده به دنیا میآیند». این سخن شاید در حق هیچ نظریهای به اندازهی نظریهی...
کشفُ القِناع یا اولین کتاب در مثلثات
علم مثلثات یکی از شعب ریاضیات است که از قسمتهای متوسطهی این علم گرفته تا درجات عالیهی آن و همچنین در اغلب مسائل فنی و علمی مورد استعمال دارد و بالاخص یکی از فصول آن، مثلثات کروی، گره گشای مسائل نجومی...
رسالهی چهار ضلعی
یکی از بزرگترین نمایندگان علم اسلامی یقیناً نصیرالدین طوسی است (672- 597ق/ 1273-1200م). او دانشمندی جامع بود و فکری نسبتاً بدیع داشت و به همهی علوم زمان خود وارد شد، در آنها تحقیق و تعمق کرد و در این...
نصیر الدین طوسی و ابن شاطر در کراکو؟
«خوشبختانه کوپرنیک یک مدل طوسی را در اختیار داشته است». این جمله را نویگه بائر هنگام شرح روش کوپرنیک در ترکیب دو حرکت دایروی به صورت یک حرکت نوسانی خطی، در نظریهی عطارد، مینویسد. و کِنِدی
حساب ترکیبات و ما بعدالطبیعه
به مدت هفت قرن تمام، پژوهش ریاضی پیشرفته ای در مراکز شهری جهان اسلام به زبان عربی صورت میگرفت. پس حق داریم از خود بپرسیم که آیا فیلسوفان در جستجوی مایه هایی برای تأمل به این منبع روی آورده اند؛ آیا احساس...