جامعه شناسي افلاطون: نخستين کسي که در مسائل جامعه شهري نظري وسيع مي آورد، افلاطون است. افلاطون شاهد آسانگيري اخلاقي کورينتوس وآتن است ومي خواهد آن را چاره کند. پس موافق تصوراتي که از اجتماع اسپارتيان دارد،...

روميان پس از استيلا برجهان يوناني، به فرهنگ يوناني رغبت نمودند و آن را ستودند. ولي تحرک ذهني و آزادمنشي يوناني، روميان را خوش نيامد. سيسرون در دفاع خود از فلاکوس (1) چنين گفته است: «اگر تنها يک تن رومي...

اقوام هلاسي: هنگامي که سخن به جهان کلاسيک (يونان و روم باستان) مي کشد، کسان بسيار، آتن سده پنجم پيش از مسيح را با جلال هنري و جبروت علمي آن به ياد مي آورند و فرهنگ کلاسيک، مخصوصاً فرهنگ آتني را يکي از...

پس از آخرين يخبندان، کمربند آبادي که از صحراي افريقا و عربستان مرکزي و مرتفعات ايران مي گذشت، خشک شد. از آن پس فرهنگهاي پيچيده فقط در دره هاي ميان رودها و مرزهاي ساحلي پديد آمدند. فرهنگهاي خاور نزديک از...

عبرانيان: قوم عبراني از جمله اقوام خانه بدوش سامي زباني بود که گاه به گاه مزاحم مصر مي شدند. اين قوم در علفزارهاي مرزي هلال حاصلخيز و مراتع واحه هاي عربستان به شباني عمر مي گذاشتند. از لحاظ نژادي به اقوام...

هديه نيل: دره نيل گرچه مانند «زمينهاي رسوبي» (alluvial Iands) بين النهرين بار خيز است، ولي با آنجا فرق بسيار دارد. دره نيل بسيار باريک است، از نخستين آبشاري که رود نيل را تشکيل مي دهد تا مصب آن در درياي...

سومر: سومريان نخستين ساکنان بين النهرين بودند. اينان از خارج به بين النهرين تاختند، ولي موطن پيشين آنان معلوم نيست. کساني برآنند که از آسياي مرکزي به بين النهرين کوچيده اند. کساني ديگر مرتفعات غربي ايران...

همچنان که رود زرد از رود گنگ دور است، فرهنگ چيني نيز از فرهنگ هندي جداست و از جهاتي با آن ضديت دارد.[105] با اينهمه، جامعه هندي مجاور جامعه چيني است و در مواردي با آن هم پيوند و هماهنگ است. تاريکي تاريخ...

نياز مغرب زمين به مشرق زمين: در اين فصل مطابق مفهومهايي که در فصل گذشته به ميان گذارديم و به استناد آگاهي هايي که به وساطت اهل تخصص فراهم آورده ايم، پيکره اي از شناخت اجتماعي چين و هند عرضه مي داريم. بسياري...

قوم نانويسا: در آن سوي کرانه بي پناه اسکاتلند شمالي، در آبهاي پرتلاطم دماغه دورمانده اي که بحق «دماغه خشم (1)» نام گرفته است، مجمع الجزاير کوهستاني هبريديز (2) قرار دارد. در دل اين جزيره ها، در فاصله کوهها...