برای این که فرق بین نسخ و دیگر روش های بیان بهتر روشن شود، به بیان شرایط آن می پردازیم: قبل از ورود به اصل بحث، یادآوریِ مقدمه ای ضروری است:

نسخ و تخصیص در شریعت در یک جنبه با هم مشترک اند: در هر دو، لفظ برخلاف شمول و گستره‌ی ظاهری اش حمل می‌شود، لکن نسخ شمول زمانیِ حکم را قطع می‌کند، ولی تخصیص عموم افرادی و اعیانی یا ازمانی (به صورت

با وجود آن که بدا از مسائل علم کلام است، به دو دلیل در این جا به صورت فشرده به بحث و بررسیِ آن می‌پردازیم: 1. ارتباط تنگاتنگ و مشترکاتی که با نسخ دارد.

خلیل در العین می‌گوید: «نسخ عبارت است از نوشتن کتابی از روی کتاب دیگر (نقل) و نیز عبارت است از زایل کردن امری که به آن عمل شده است با امری دیگر؛ مثل آیه ای که در امری نازل شود، سپس برای تخفیف، آن آیه با...

نسخ یکی از دانش‌های قرآنی است که از دیرباز مورد توجه مفسران و قرآن پژوهان شیعه و سنی بوده است. آنچه در این بحث جلب توجه می‌کند، اختلاف مفسران در شمار آیات منسوخه‌ی قرآن است. بررسیِ تطبیقیِ سیر تطور این...

این مقاله به بررسی دیدگاه استاد معرفت در مورد پدیده ی نسخ اختصاص دارد. نویسنده پس از تبیین کلیات دیدگاه استاد درباره ی نسخ، با توجه به تغییر دیدگاه ایشان در این مسأله، ابتدا دیدگاه اول استاد - اعتقاد به...

در اين مقاله، بعد از تعريف محکم و متشابه، بخشي با عنوان مباني مفهوم شناسي محکم و متشابه ارائه شد که در آن، مواردي مانند تشابه حق و باطل، نقطه مشترک آيات متشابه، تقسيم تشابه به اصلي و عرضي، عوامل تشابه،...

تقسيم آيات قرآن به دو قسم محکم و متشابه، امري گريزناپذير، رازدار و صريح آيه 7 سوره آل عمران است. پيشينه بحث در معناي محکم و متشابه، مصاديق و زواياي آن به مفسران از صحابه و تابعان مي رسد. معناي متشابه همان...

ناخودآگاه جمعي گنجينه اي است از خاطره ي آثاري که آدمي از نيکان بسيار دوردست و حتي غير انساني ( حيواني ) خود به ارث برده است. اين آثار مربوط به مشهودات حسي و مدرکاتي هستند که ذهن نياکان را عارض گرديده و...

در لغت عقل به معناي تعقل و تدبر و فهم اشياء است و در اصطلاح معاني بسياري دارد که از جمله علم به مصالح و مفاسد و درک حسن و قبح افعال است. در اين اصطلاح، عاقل به کسي گويند که زشت و زيبا و مصالح و مفاسد را...