مامايي؛ ترنم ضرب آهنگ زندگي...
نويسنده: شهلا محصل
ضربان قلب ماما، ترنم آهنگ زيبايي است كه به مادر مهر مادري مي بخشد و به نوزاد دنيايي جديد با همه زيبايي هايش هديه مي دهد. آنان فرشتگان ايثارگري هستند كه نبض حيات را با دست هاي پرتوان خود در دامان مادر به امانت مي نهند.
نوشته اند كه اولين بار در يونان باستان، پرستش الهه مادر سرمنشا نامگذاري روزي به عنوان روز مادر بوده است سپس در قرن هفدهم در انگلستان و بعد در آمريكا و... و اكنون در سراسر جهان، اين روز گرامي داشته مي شود و در كنار آن در اكثر كشورها ازجمله در ايران، پنجم ماه مه، برابر با 15 ارديبهشت ماه براي گراميداشت روز جهاني ماما درنظر گرفته شده و اين روز فرصتي است براي جست وجو و كنكاشي تازه در مسائل و مشكلات ماماها.
روز ماما، روز مادر، روز پرستار، روز زن، روز... چقدر زيادند اين روزها!!! و در اين ميان جشن واقعي همگي آنها وقتي است كه حقوق اجتماعي، اقتصادي و شغلي آنان در اجتماع، به رسميت شناخته شود.
اما امروز جامعه مامايي ايران، دچار بحران است. جامعه اي كه ارتباط تنگاتنگي با يكي از ارزشمندترين شاخص هاي سلامت، يعني بهداشت مادر و كودك دارد. به دنبال تعطيل شدن دفتر مامايي در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و تبديل آن به يك پست مشاور، بيش از 40 هزار ماما كه به عنوان يكي از گروه هاي مهم نظام سلامتي كشور، سال ها در زمينه بهبود نظام ارائه خدمات به مادر و كودك، قدم هاي ارزنده اي برداشته اند، بيش از پيش آسيب پذير شده اند.
در اين گزارش مشكلات و مسائل حرفه اي جامعه مامايي كشور، مورد بحث و بررسي قرار خواهد گرفت. به گفته دبير انجمن مامايي ايران، به رغم آنكه نيم قرن از ارائه آموزش هاي دوران بارداري به مادران باردار در دنيا مي گذرد و نتايج بررسيها نيز نشان داده اين آموزش ها در كاهش صدمات جسمي، رواني و مرگ ومير مادران و نوزادان مؤثر است، اما در كشور ما در اين زمينه اقدامات مؤثري انجام نشده است و نظام ارائه خدمات مامايي در كشور با چالش هاي جدي مواجه است.
ناهيد خداكرمي دراين باره مي گويد: مطالعات و تجربه كشورهاي پيشگام در اين زمينه نشان داده است، توجه به سلامت مادران و نوزادان در دوران بارداري، از نظر اقتصادي و اجتماعي و از طريق ارائه خدمات مامايي، بسيار مقرون به صرفه است چرا كه از برخي اقدامات و هزينه هاي درماني ناشي از مخاطرات زايمان كه به جامعه و خانواده ها تحميل مي شود، مي كاهد.
براساس آمارهاي ارائه شده ازسوي سازمان جهاني بهداشت در هريك هزار تولد زنده، 18 نوزاد جان خود را از دست مي دهند كه در اين ميان، نوزادان مادراني كه از سواد و آگاهي كمتري برخوردار هستند، بيشتر در معرض آسيب قرار مي گيرند. ارائه اطلاعات اوليه و اساسي به مادران درباره مراقبت هاي دوران بارداري و نيز اقدامات بهداشتي پس از زايمان، ازجمله عوامل مؤثر در كاهش اين آمار، ارزيابي مي شود.
ازسويي ديگر در حال حاضر سازمان هاي بيمه گر خدمات مامايي را تحت پوشش قرار نمي دهند. هرچند تا چندي پيش سازمان هاي بيمه گر خواستار انجام فعاليت ماماها در قالب يك سازمان قانوني بودند تا دسترسي آسان تر به آنها داشته باشند، اما با وجود تحقق چنين شرطي از سال 1374 يعني زماني كه ماماها به عضويت رسمي سازمان نظام پزشكي درآمدند هنوز اين سازمان ها از عقد قرارداد با اين گروه از ارائه دهندگان خدمات درماني، خودداري مي كنند.
معصومه شاه محمدي كارشناس مسئول مامايي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي معتقد است مهم ترين آسيبي كه امروزه جامعه ماماها را دچار آسيب هاي متعددي كرده، نداشتن يك متولي مشخص است.
وي همچنين با انتقاد از اهمال سازمان هاي بيمه گر در عقد قرارداد با كارشناسان مامايي تصريح مي كند: متاسفانه اين معضل عمده جامعه مامايي نيز همچنان ادامه دارد و به رغم اينكه سه سال است ما در يك كاربيني، نتايج حاصل از ميزان سرانه و بار مالي مطب هاي مامايي بخش خصوصي را به سازمان هاي بيمه گر اعلام كرده ايم، اما متاسفانه با گذشت سه سال همچنان اين طرح مسكوت باقي مانده است.
كارشناس مسئول مامايي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي اگرچه اذعان مي دارد كه تمامي مشكلات گروه مامايي همزمان با هفته سلامت به اطلاع وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي رسيده است اما تصريح مي كند موضوع برطرف كردن معضل عقد قرارداد سازمان هاي بيمه گر با ماماهاي مطب دار از جمله موضوعاتي است كه نه در حوزه وزارت بهداشت، بلكه بيشتر در حوزه كاري وزارت رفاه و تامين اجتماعي است.
شاه محمدي ديگر مشكلات صنفي ماماها را برشمرده و تصريح مي كند: عدم تعلق 5 سال بخشودگي در بازنشستگي، عدم تعلق عادلانه تعرفه زايمان، عدم انجام اقدامي براي اشتغال ماماهاي بيكار، متوقف ماندن طرح بازنگري شرح وظايف ماماها، عدم تخصيص پست هاي سازماني تخصصي نظير مترون و سوپروايزر به همكاران ماما از ديگر مشكلات صنفي ماماها است، ضمن اينكه امكان افزايش سهميه براي ادامه تحصيل در مقاطع PHD نيز براي اين صنف به ويژه در دانشگاه آزاد وجود ندارد.
شاه محمدي، توجه به بيمه مسئوليت ماماها را نيز ضروري دانسته و تاكيد مي كند: با توجه به اينكه در صورت ارتكاب خطاي پزشكي، هزينه سنگيني بر عضو تيم پزشكي تحميل مي شود اميدواريم در بخش هاي مختلف به خصوص در بخش دولتي، امكان بيمه مسئوليت حرفه اي ماماها فراهم مي شود.
در همين حال، يكي از ماماهاي شاغل در دفاتر مامايي نيز مي گويد: متاسفانه بيمارستان هاي دولتي با دفاتر مامايي در تخصيص تخت زايمان براي ارجاع بيمار از اين دفاتر به بيمارستان ها همكاري ندارند.
يك ماماي شاغل در بيمارستاني دولتي در تهران نيز درباره مهم ترين مشكلات و معضلات جامعه مامايي، در كشورمان مي گويد: متاسفانه شرح وظايف مامايي كه مصوب وزارت بهداشت است، به طور دقيق و كامل در مراكز دولتي و خصوصي اجرا نمي شود. به اين معني كه ماماها در بيمارستان ها خدمات غيرمامايي هم ارائه مي دهند و برعكس برخي خدمات مامايي توسط گروه هاي غيرماما ارائه مي شود. اين مشكل قبلاً هم وجود داشت و الان نسبت به گذشته بيشتر هم شده كه نتيجه اي جز عدم امنيت شغلي به بار نخواهد آورد.
رئيس مركز توسعه شبكه و ارتقاي سلامت وزارت بهداشت، همچنين با اشاره به عدم كارايي اداره سابق مامايي، خاطرنشان مي سازد: در حال حاضر اداره مامايي از گذشته فعال تر است، اداره مامايي سابق، اداره اي بود كه بيشتر كارهاي صنفي انجام مي داد و كمتر به مسائلي چون ادامه تحصيل، اشتغال و بحث هايي كه واقعاً در جايگاه مامايي مطرح هستند مي پرداخت، در حالي كه طي همين مدت كوتاهي كه اين حوزه، جزو اداره نيروي انساني شده، قدم هاي مؤثري براي اين رشته برداشته شده است كه ازجمله آنها بحث ادامه تحصيل و اشتغال زايي در اين حرفه است. در حال حاضر 4000 ماما در طرح پزشك خانواده به كار گرفته شده اند. همچنين در رديف بهداشت خانواده كه قبلاً تنها فارغ التحصيلان بهداشت خانواده حق استخدام داشتند، در شرايط جديد، ماماها نيز مي توانند با استفاده از اين رديف شغلي استخدام شوند.
منبع: www.atiye.ir
/خ
نوشته اند كه اولين بار در يونان باستان، پرستش الهه مادر سرمنشا نامگذاري روزي به عنوان روز مادر بوده است سپس در قرن هفدهم در انگلستان و بعد در آمريكا و... و اكنون در سراسر جهان، اين روز گرامي داشته مي شود و در كنار آن در اكثر كشورها ازجمله در ايران، پنجم ماه مه، برابر با 15 ارديبهشت ماه براي گراميداشت روز جهاني ماما درنظر گرفته شده و اين روز فرصتي است براي جست وجو و كنكاشي تازه در مسائل و مشكلات ماماها.
روز ماما، روز مادر، روز پرستار، روز زن، روز... چقدر زيادند اين روزها!!! و در اين ميان جشن واقعي همگي آنها وقتي است كه حقوق اجتماعي، اقتصادي و شغلي آنان در اجتماع، به رسميت شناخته شود.
اما امروز جامعه مامايي ايران، دچار بحران است. جامعه اي كه ارتباط تنگاتنگي با يكي از ارزشمندترين شاخص هاي سلامت، يعني بهداشت مادر و كودك دارد. به دنبال تعطيل شدن دفتر مامايي در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و تبديل آن به يك پست مشاور، بيش از 40 هزار ماما كه به عنوان يكي از گروه هاي مهم نظام سلامتي كشور، سال ها در زمينه بهبود نظام ارائه خدمات به مادر و كودك، قدم هاي ارزنده اي برداشته اند، بيش از پيش آسيب پذير شده اند.
در اين گزارش مشكلات و مسائل حرفه اي جامعه مامايي كشور، مورد بحث و بررسي قرار خواهد گرفت. به گفته دبير انجمن مامايي ايران، به رغم آنكه نيم قرن از ارائه آموزش هاي دوران بارداري به مادران باردار در دنيا مي گذرد و نتايج بررسيها نيز نشان داده اين آموزش ها در كاهش صدمات جسمي، رواني و مرگ ومير مادران و نوزادان مؤثر است، اما در كشور ما در اين زمينه اقدامات مؤثري انجام نشده است و نظام ارائه خدمات مامايي در كشور با چالش هاي جدي مواجه است.
ناهيد خداكرمي دراين باره مي گويد: مطالعات و تجربه كشورهاي پيشگام در اين زمينه نشان داده است، توجه به سلامت مادران و نوزادان در دوران بارداري، از نظر اقتصادي و اجتماعي و از طريق ارائه خدمات مامايي، بسيار مقرون به صرفه است چرا كه از برخي اقدامات و هزينه هاي درماني ناشي از مخاطرات زايمان كه به جامعه و خانواده ها تحميل مي شود، مي كاهد.
براساس آمارهاي ارائه شده ازسوي سازمان جهاني بهداشت در هريك هزار تولد زنده، 18 نوزاد جان خود را از دست مي دهند كه در اين ميان، نوزادان مادراني كه از سواد و آگاهي كمتري برخوردار هستند، بيشتر در معرض آسيب قرار مي گيرند. ارائه اطلاعات اوليه و اساسي به مادران درباره مراقبت هاي دوران بارداري و نيز اقدامات بهداشتي پس از زايمان، ازجمله عوامل مؤثر در كاهش اين آمار، ارزيابي مي شود.
مشكلات صنفي ماماها فراموش شده است
ازسويي ديگر در حال حاضر سازمان هاي بيمه گر خدمات مامايي را تحت پوشش قرار نمي دهند. هرچند تا چندي پيش سازمان هاي بيمه گر خواستار انجام فعاليت ماماها در قالب يك سازمان قانوني بودند تا دسترسي آسان تر به آنها داشته باشند، اما با وجود تحقق چنين شرطي از سال 1374 يعني زماني كه ماماها به عضويت رسمي سازمان نظام پزشكي درآمدند هنوز اين سازمان ها از عقد قرارداد با اين گروه از ارائه دهندگان خدمات درماني، خودداري مي كنند.
معصومه شاه محمدي كارشناس مسئول مامايي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي معتقد است مهم ترين آسيبي كه امروزه جامعه ماماها را دچار آسيب هاي متعددي كرده، نداشتن يك متولي مشخص است.
وي همچنين با انتقاد از اهمال سازمان هاي بيمه گر در عقد قرارداد با كارشناسان مامايي تصريح مي كند: متاسفانه اين معضل عمده جامعه مامايي نيز همچنان ادامه دارد و به رغم اينكه سه سال است ما در يك كاربيني، نتايج حاصل از ميزان سرانه و بار مالي مطب هاي مامايي بخش خصوصي را به سازمان هاي بيمه گر اعلام كرده ايم، اما متاسفانه با گذشت سه سال همچنان اين طرح مسكوت باقي مانده است.
كارشناس مسئول مامايي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي اگرچه اذعان مي دارد كه تمامي مشكلات گروه مامايي همزمان با هفته سلامت به اطلاع وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي رسيده است اما تصريح مي كند موضوع برطرف كردن معضل عقد قرارداد سازمان هاي بيمه گر با ماماهاي مطب دار از جمله موضوعاتي است كه نه در حوزه وزارت بهداشت، بلكه بيشتر در حوزه كاري وزارت رفاه و تامين اجتماعي است.
شاه محمدي ديگر مشكلات صنفي ماماها را برشمرده و تصريح مي كند: عدم تعلق 5 سال بخشودگي در بازنشستگي، عدم تعلق عادلانه تعرفه زايمان، عدم انجام اقدامي براي اشتغال ماماهاي بيكار، متوقف ماندن طرح بازنگري شرح وظايف ماماها، عدم تخصيص پست هاي سازماني تخصصي نظير مترون و سوپروايزر به همكاران ماما از ديگر مشكلات صنفي ماماها است، ضمن اينكه امكان افزايش سهميه براي ادامه تحصيل در مقاطع PHD نيز براي اين صنف به ويژه در دانشگاه آزاد وجود ندارد.
شاه محمدي، توجه به بيمه مسئوليت ماماها را نيز ضروري دانسته و تاكيد مي كند: با توجه به اينكه در صورت ارتكاب خطاي پزشكي، هزينه سنگيني بر عضو تيم پزشكي تحميل مي شود اميدواريم در بخش هاي مختلف به خصوص در بخش دولتي، امكان بيمه مسئوليت حرفه اي ماماها فراهم مي شود.
در همين حال، يكي از ماماهاي شاغل در دفاتر مامايي نيز مي گويد: متاسفانه بيمارستان هاي دولتي با دفاتر مامايي در تخصيص تخت زايمان براي ارجاع بيمار از اين دفاتر به بيمارستان ها همكاري ندارند.
يك ماماي شاغل در بيمارستاني دولتي در تهران نيز درباره مهم ترين مشكلات و معضلات جامعه مامايي، در كشورمان مي گويد: متاسفانه شرح وظايف مامايي كه مصوب وزارت بهداشت است، به طور دقيق و كامل در مراكز دولتي و خصوصي اجرا نمي شود. به اين معني كه ماماها در بيمارستان ها خدمات غيرمامايي هم ارائه مي دهند و برعكس برخي خدمات مامايي توسط گروه هاي غيرماما ارائه مي شود. اين مشكل قبلاً هم وجود داشت و الان نسبت به گذشته بيشتر هم شده كه نتيجه اي جز عدم امنيت شغلي به بار نخواهد آورد.
اداره مامايي تعطيل نيست!
رئيس مركز توسعه شبكه و ارتقاي سلامت وزارت بهداشت، همچنين با اشاره به عدم كارايي اداره سابق مامايي، خاطرنشان مي سازد: در حال حاضر اداره مامايي از گذشته فعال تر است، اداره مامايي سابق، اداره اي بود كه بيشتر كارهاي صنفي انجام مي داد و كمتر به مسائلي چون ادامه تحصيل، اشتغال و بحث هايي كه واقعاً در جايگاه مامايي مطرح هستند مي پرداخت، در حالي كه طي همين مدت كوتاهي كه اين حوزه، جزو اداره نيروي انساني شده، قدم هاي مؤثري براي اين رشته برداشته شده است كه ازجمله آنها بحث ادامه تحصيل و اشتغال زايي در اين حرفه است. در حال حاضر 4000 ماما در طرح پزشك خانواده به كار گرفته شده اند. همچنين در رديف بهداشت خانواده كه قبلاً تنها فارغ التحصيلان بهداشت خانواده حق استخدام داشتند، در شرايط جديد، ماماها نيز مي توانند با استفاده از اين رديف شغلي استخدام شوند.
منبع: www.atiye.ir
/خ
