از ابوالقاسم فردوسی در اکثر منابع تاریخی و ادبی به عنوان «حکیم» یاد شده است و امروز هم پژوهشگران، بدون هیچ شبهه‌ای این عنوان را برای شاعر بزرگ، ارزنده و شایسته می‌دانند. بعضی پژوهشگران حتی سعی کرده‌اند...

شاهنامه‌ی ابوالقاسم فردوسی از زمره‌ی آن شاهکارهای ادبی جهان است که بیش از پیش توجه خوانندگان و محققان را از کشورهای گوناگون عالم به خود جلب می‌نمایند. درباره‌ی این شاه‌اثر آثار فراوان پژوهشی به زبان‌های...

هرچند زمان زندگی فردوسی و سال‌های آغاز و انجام شاهنامه‌ی او روشن شده است، با وجود این درباره‌ی انتساب آن‌ها به عهد سامانیان یا غزنویان میان پژوهشگران بحث‌هایی موجود است. بعضی پژوهشگران با استناد به این...

شاهنامه‌ی بی‌زوال ابوالقاسم فردوسی را گاه به کاخی بی‌گزند و کوهی سربلند، گاه به اقیانوس بی‌کنار و آسمان بی‌کران مانند کرده، و زمانی آن را بزرگ‌ترین حماسه‌ی ملی ایران و جهان در همه‌ی ادوار و زمان‌ها دانسته‌اند.

تقدیرباوری از مباحث مهم متون ادبی فارسی و یکی از پایه‌های اندیشه در آثار حماسی است که در شاهنامه جلوه‌های متنوعی دارد و در اصطلاحاتی چون: زمانه، روزگار و بخت به شکل گسترده‌ای تجلی یافته است. بعضی پنداشته‌اند...

از زمانی که قلم فردوسی از نوشتن باز ایستاد، قلم‌موی نقاشان به آرایش داستان‌های شاهنامه پرداخت. مصوّرسازی شاهنامه از نخستین سال‌های پس از سروده شدن شاهنامه آغاز شد؛ حتی شواهدی دالّ بر این است که نسخ شاهنامه...

افراسیاب تورانی، نماینده‌ی نیروهای اهریمنی و تجلّی‌گر دیو خشک‌سالی در شاهنامه است. کارکرد ویژه‌ی او در شاهنامه و پیوند ذاتی‌اش با آب، که از نامش هویداست، هماهنگی‌های بسیاری با شخصیت افراسیاب و خویشکاری...

گرشساپ‌نامه کهن‌ترین منظومه‌ی حماسی پس از شاهنامه است که حدود نیم قرن پس از درگذشت فردوسی به نظم درآمده، چنان که اسدی خود در پایان داستان با بیان این نکته که « سه سال اندر آن صرف شد روزگار » از سال چهارصد...

هویت ملی به معنای احساس تعلق و وفاداری به عناصر و نمادهای مشترک در یک ملت و در میان مرزهای تعریف شده سیاسی است. هویت ملی از عناصر و مؤلفه‌های مختلفی تشکیل شده است و به عبارت دقیق‌تر، دارای ابعاد مختلف...

برادرکشی از جمله مسائل مهمی است، که فردوسی در شاهنامه بدان پرداخته است. می‌توان گفت برادرکشی در شاهنامه، نمود و جلوه‌ای از نزاع میان همان خیر و شرّی است، که همیشه در طول شاهنامه به چشم می‌خورد. بیشتر