نویسنده : نوید کمالی
رهبر معظم انقلاب حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای (مدظله العالی) در پیام نوروزی خود خطاب به ملت ایران، سال 1394 را سال «دولت و ملّت، همدلی و همزبانی» نامگذاری کردند. در راستای واکاوی این پیام تاریخی و بر پایه‌ی بیانات رهبر فرزانه انقلاب به بررسی نقش رسانه در پیشرفت ملی و بین المللی ایران که ثمره همدلی و اعتماد متقابل بین ملت و دولت خواهد بود پرداخته می شود.
با بررسی تاریخ انقلاب اسلامی درمی‌یابیم که رهبر حکیم انقلاب در طی چندین سال گذشته با بهره‌گیری از بینش و اندیشه خاص خود در نامگذاری سال‌ها، به مقوله فرهنگ و اقتصاد توجه ویژه‌ای داشتند و عناوینی چون؛ «حرکت به سمت اصلاح الگوی مصرف»، «همت مضاعف و کار مضاعف»، «جهاد اقتصادی» و «تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی» را به عنوان جهت و مسیر ملت تعیین کردند، اما در سال جاری موضوع ایجاد همدلی و همزبانی بین دولت و ملت را مطرح کرده‌اند، چرا که در ساختار دینی و سیاسی نظام جمهوری اسلامی ایران، مشارکت و تعامل قلبی و عملی مردم در تعیین سرنوشت خود از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. زیرا بدون مشارکت خود خواسته و برخواسته از همدلی مردم با فعالیت‌های دولت نمی‌توان برای پویایی اقدامات سیاسی و اجتماعی دولت به عنوان قوه مجریه حاکمیت تضمینی در نظر گرفت.
بر پایه همین امر، مشارکت مردم در تصمیم‌گیری‌های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی و نظارت بر آن‌ها با توجه به اصل یکم قانون اساسی جمهوری اسلامی به رسمیت شناخته شده است، لذا انتخاب شعار "دولت و ملت، همدلی و همزبانی" از سوی رهبر مدبر انقلاب ریشه در اصول بنیادی انقلاب و شرایط خطیر کنونی ایران و جهان دارد، از این رو فهم صحیح از دو مفهوم "همدلی" و "همزبانی" می‌تواند زمینه حضور و مشارکت سیاسی و اجتماعی عموم ملت شریف ایران را در عرصه‌های مورد نیاز کشور به دنبال داشته باشد.
مطمئنا در شرایط کنونی کشور و خاورمیانه انتخاب واژه "همدلی" یا "empathy" از سوی رهبر معظم انقلاب دارای پیامی ویژه برای نخبگان و متفکرین عرصه‌های اجتماعی و سیاسی است.
در تعریف مفهوم همدلی باید گفت همدلي توانایی ورود و قرار گرفتن در جایگاه فکری و احساسی افراد دیگر است. بهطوری که به وضوح بتوانیم احساسات آن‌ها در آن لحظه خاص احساس کرده و معنی آن احساسات را نیز درک کنیم و در ارتباطاتمان با آن افراد فضایی را ایجاد کنیم که حاکی از درک احساسات ایشان باشد
در حقیقت ما زمانی همدلی کرده‌ایم که بتوانیم شرایطی را مهیا کنیم که فرد را در یک فضای سالم و غیر تهدید کننده، بدون هیچ پیش‌داوری یا غرض‌ورزی شخصی و جناحی قرار دهیم تا او بتواند احساسات و افکارش را که برایش اهمیت دارد را ابراز کند.
البته باید توجه داشت همدلی به هیچ وجه به معنای تأیید کرد‌ن طرف مقابل و هم عقید‌ه بود‌ن با او نیست زیرا در وضعیت همدلی این امکان ایجاد می‌شود تا خود‌مان را در موقعیت دیگران در نظر بگیریم و از منظر ایشان مسئله را مشاهده و بررسی نماییم پس در حقیقت همدلی به ما کمک می‌کند تا بتوانیم دیگران را حتی زمانی که با ما متفاوت‌اند بپذیریم و به آن‌ها احترام بگذاریم که نتیجه آن هم‌افزایی افراد و حل بهتر و سریع‌تر مشکلات و چالش‌ها خواهد بود .
باید پذیرفت همدلی بین دولت و ملت موجب شکل‌گیری رفتارهای حمایتی متقابل برای حل مشکلات و چالش‌های موجود در عرصه‌های ملی و بین المللی خواهد شد زیرا همدلی متقابل دولت و ملت موجب تحقق مفهوم "همزبانی" می‌شود که تنها یکی از موهبات آن افزایش روحیه امید و نشاط در جامعه است .
اما رسانه‌ها در تحقق شعار "دولت و ملت ، همدلی و همزبانی" چه کارکردهایی دارند؟
در عصر کنونی قدرت رسانه‌ها بر سراسر جهان احاطه پیدا کرده است و نقش بی بدیل آن‌ها در تحولات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و اقتصادی بر کسی پوشیده نیست. امروز رسانه‌ها از توان بسیار بالایی برای جهت دهی و قالب‌سازی اندیشه‌ها و تصورات انسان‌ها برخوردارند.
از این رو رسانه‌ها در راستای هماهنگی و همسویی با نظام سیاسی، با هدایت افکار عمومی در جهت اهداف کلان نظام و با توجه به فرهنگ عمومی جامعه می‌توانند سبب انگیزش، تحرک و بسیج توده مردم شوند. بسترسازی برای حضور در عرصه‌های مورد نیاز و ایستادگی و مقاومت در موقعیت های خاص و دشوار از تکالیف مهم رسانه‌ها است. رسانه‌ها باید ضمن فرهنگ‌سازی و تبیین حساسیت‌های زمانی خاص برای مردم، نشان دهند که حضور حماسی در حقیقت تابع شرایط است و خلق یک حماسه باید در بستری مبتنی بر باورهای دینی و انقلابی و به دور از هرگونه حرکت احساسی انجام گیرد و در یک جمله باید گفت که بسترسازی برای خلق حماسه‌های بزرگ در گام اول نیازمند ایجاد باور و اراده است که رسانه‌ها به ویژه رسانه‌های متعهد می‌توانند در تحقق این مهم نقش بسزایی ایفا کنند.
متأسفانه در طول دهه‌های پس از انقلاب گروه‌ها و جریانات سیاسی کشور برای تقویت پایگاه‌های اجتماعی خود اقدام به ایجاد رسانه‌های خبری متعدد نموده‌اند که در نتیجه آن ب خش عمده‌ای از رسالت بصیرت‌افزایی رسانه به فراموشی سپرده است بهطوری که رسانه‌ها تبدیل به تریبون "خود گوییم و خود خندیم" گردیده‌اند، پس در شرایط حساسی که وحدت ملی و همدلی و همزبانی بین ملت و دولت مورد تأکید ولی فقیه است بایستی توجه داشت که رسانه دارای پررنگ‌ترین وظیفه در تحقق اعتماد متقابل بین ملت و دولت است .
لذا از رسانه و اصحاب متعهد و دلسوز آن انتظار می‌رود به عنوان حلقه‌های صدیق وصل ملت و دولت، بیش از گذشته با انتقال دیدگاه‌ها و انتظارات متقابل دو گروه زمینه شکل‌گیری همدلی در تصمیم‌گیری‌های کلان و حساس کشور را مهیا نمایند .
مطمئنا اگر دولت برای ایجاد فضای همدلی تلاش کند در اوج مشکلات از پشتوانه مردمی برخوردار خواهد بود و ملت نیز به اقدامات قوه مجریه به دید اقداماتی هدفمند و قابل اعتماد برای ساختن آینده‌ای بهتر و پویاتر خواهند نگریست .
پس در پایان از رسانه‌ها و اصحاب خدوم آن و همچنین مدیران قوه مجریه تقاضا می‌شود بیش از پیش صادقانه و منصفانه به دنبال تحقق رسالت خود در تحقق منویات ولی امر مسلمین جهان حضرت آیت الله العظمی امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) در سال جدید که همانا ایجاد "همدلی و همزبانی" بین "دولت و ملت" است، باشند.
منبع مقاله :
بولتن نیوز
/ج
