نماز از منظر و دیگاه امام هادی (ع)

قطب راوندی گفته که در حضرت علی بن محمّد هادی ـ علیه السّلام ـ جمع شده بود خصال امامت و کامل شده بود در آن حضرت فضل و علم و خصال، خیر و تمامی اخلاق آن حضرت خارق عادت بود.

مانند اخلاق پدران بزرگوارش و شب که داخل می شد رو می کرد به قبله و مشغول به عبادت می گشت و ساعتی از عبادت باز نمی ایستاد و به تن نازنینش جبّه ای بود از پشم و سجّاده اش بر حصیری بود(6).

حکایت وضو ی امام هادی (ع) 
شیخ طوسی از کافور خادم روایت کرده که گفت حضرت امام علی نقی ـ علیه السّلام ـ فرمود: به من که فلان سطل را در فلان محلّ بگذارم که من وضو بگیرم از آن برای نمازم، و فرستاد مرا پی حاجتی، و فرمود، چون برگشتی سطل را بگذار که مهیّا باشد برای وقتی که من خواستم، آماده نماز شوم،

پس آن حضرت به قفا خُفت تا خواب کند و من فراموش کردم که فرمایش حضرت را به عمل آورم، و آن شب، شب سردی بود، پس یک وقت ملتفت شدم که آن حضرت برخاسته برای نماز و یادم آمد که من سطل آب را نگذاشتم، در آن محلّ که فرموده بود، پس از جای خود دور شدم.

از ترس ملامت آن حضرت و متألّم بودم از جهت آن که حضرت به تعب و مشقّت خواهد افتاد و برای تحصیل آن سطل ناگاه مرا ندا کرد نداء غضبناک، من گفتم:

«انّا لله» چه عذر آورم، بگویم فراموش کردم، چنین کاری را و چاره ای ندیدم.از اجابت آن حضرت، پس رفتم به خدمتش به حال رعب و ترس، فرمود وای بر تو آیا ندانستی رسم و عادت مرا که من تطهیر نمی کنم مگر به آب سرد، برای من آب گرم نمودی، و در سطل کردی.

گفتم، به خدا سوگند که من نه سطل را در آنجا گذاشتم، و نه آب در آن کردم، فرمود:«الحمد لله» به خدا قسم که ما ترک نخواهیم کرد رخصت خدا را و ردّ نخواهیم کرد عطای او را.

حمد خداوندی را که قرار داد ما را از اهل طاعتش و توفیق داد ما را به اعانت نمودن از برای عبادتش، همان پیغمبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمودند که خداوند غضب می کند بر کسی که قبول نکند رخصتش را(7).

مناجات امام هادی در نماز شب
امام هادی علیه السلام هنگام شب به درگاه خدا روی می آورد و شب را با حالت خشوع، به رکوع و سجود سپری می کرد و بین پیشانی نورانی اش و زمین، جز سنگریزه و خاک حائلی وجود نداشت و پیوسته با خدایش در مناجات بود و عرض می کرد:

«الهی مُسیی ءٌ قَدْ وَرَدَ وَ فَقیرٌ قَدْ قَصَدَ…» پروردگارا! گنهکاری بر تو وارد شده و تهیدستی به تو روی آورده است؛ تلاشش را بی نتیجه مگردان و او را مورد عنایت و رحمت خویش قرار ده و از لغزشش در گذر.

نتیجه:
در پایان این مطلب (نماز از منظر و دیگاه امام هادی (ع) اشاره به چند سه نکته می کنیم.

1- امام هادی علیه السلام با پاسخ های علمی و منطقی باعث شبهه زدایی مسلمانان و شیعیان می شدند و حقانیت مواضع شیعه را تبیین نمودند.

2-یکی از اقدامات و فعالیت های امام هادی علیه السلام، تعلیم و تربیت شاگردان و افراد شایسته بوده است. برجسته ترین این افراد عبارتند از: عبدالعظیم حسنی (ره)، که مرقد وی در شهر ری می باشدت.

3-زیارت جامعه کبیره از معروف ترین و شناخته شده ترین زیارات است. علامه مجلسی (ره) در مورد صحت سند آن می گوید: «این زیارت دارای بهترین سند، عمیق ترین مفهوم، فصیح ترین الفاظ، بلیغ ترین معناو عالی ترین شأن است و امام هادی علیه السلام در این زیارت شاخصه ها و پایه های اصلی شیعه را بیان فرمودند.

 

پی نوشت:
1. من لا یحضره الفقیه.
2. ائمتنا، ج2، ص 257 به نقل از سیرة الامام العاشر، علی الهادی، ص 55.
3. البدایة و النهایة، ج 11، ص 15.
4. وسائل الشیعه، ج4، ص 750.
5. همان، ج5، ص 298.

6. منتهی الآمال/ ج 2/ باب دوازدهم/ فصل دوم/ 245 و 246.
7 . منتهی الآمال/ ج 2/ باب دوازدهم/ فصل دوم/ 243.