وقتى با عمل كردن حرف مى زنيم

بى ترديد زندگى براى هيچ كس حتى كودك چند ساله شما همواره بر وفق مراد نيست. كودكتان بايد اين موضوع را با تمام وجودش تجربه كند. او بايد بفهمد كه هميشه در زندگى چيزهايى هست كه او آن ها را دوست ندارد و هرگز آن ها را نمى خواسته، اما به هر حال روى داده است و كارى هم نمى شود كرد. او بايد بداند كه غم ها و مشكلات هميشه هستند اما نبايد خيلى آن ها را جدى گرفت فقط بايد اصل آن موضوعات را پذيرفت. به عنوان والدين، شما بايد به گونه اى رفتار كنيد كه كودك ياد بگيرد چگونه اين غم ها و مشكلات گاه زودگذر را از خاطر ببرد و به موقع موارد خوشايند را جايگزين آن كند. نخستين اصل مهم در تربيت كودك، به شمار آوردن احساسات اوست. اجازه دهيد صحبت كند و با او همدردى كنيد. همواره پيشنهادهايى براى فراموش كردن غصه هايش به او ارايه دهيد. در نوشتار زير به برخى از اين پيشنهادها اشاره مى شود.
صبح را با شادى آغاز كنيد: هر روز صبح مى تواند شروع خوبى براى شما و كودكتان باشد. در برنامه هاى او چيزهايى بگنجانيد كه مى دانيد او را خوشحال مى كند. نگران نباشيد حتما لازم نيست فلان عروسك يا ماشين گران قيمت را براى كودك بخريد تا او را شاد كنيد و اين شادى مى تواند همراه شدن با او هنگام بازى كردن، مرتب كردن وسايل خانه با يكديگر يا رفتن به پارك نزديك محل سكونتتان باشد.
قدرشناسى را به كودك ياد بدهيد: تهيه كردن هر چه كودك مى خواهد او را خوشبخت و راضى نخواهد كرد. مطمئن باشيد تنها نتيجه اين عمل به بار آمدن كودكى زياده خواه است. به او بياموزيد كه براى چيزهايى كه دارد سپاسگزار باشد. به كودكتان بفهمانيد كه براى آن چه دارد، ارزش قايل شود و حسرت آن چه را كه ندارد، نخورد.
كسب مهارت هاى نوين: فراموش نكنيد، لذتى كه در آموختن هست، در هيچ كار ديگرى نيست. وقتى كودك مى آموزد چگونه يك بسته را كادو كند به چنان غرورى و لذتى دست مى يابد كه وصف ناشدنى است. كودكان دوست دارند كارهايى را كه اغلب بزرگترها قادر به انجامش هستند انجام دهند و ا ز اين كه مى بينند نسبت به همسالان خود امتيازى دارند، لذت مى برند. شما هم مى توانيد اين حس را با آموزش مهارت هاى نوين در كودك تقويت كنيد.
وقتى كودكتان بى حوصله است: كودكان بايد ياد بگيرند بتوانند خودشان به تنهايى بازى كنند. هرگز نكوشيد كودك بى حوصله را هميشه خودتان سرگرم كنيد. از او بپرسيد وقتى حوصله اش سر مى رود دوست دارد چه كارهايى انجام بدهد. فهرستى از اين كارها را تهيه كرده و بكوشيد گاهى خلوت كودك را نيز پر كنيد و با او در بازى هايش همراه شويد.
آموزش رفتار مناسب به كودك: كودكان اغلب دو دسته هستند؛ كودكانى كه مستقلند و بر نفس خود تسلط دارند و كودكانى كه مرتب نياز دارند رفتارشان اصلاح شود يا نكاتى به آنها تذكر داده شود. در واقع اين خود ما هستيم كه با رفتارمان تعيين مى كنيم كه كودك چگونه باشد، بنابراين بكوشيم آنها را با احساس استقلال و مسووليت بار بياوريم. نشان دادن رفتارى درست و معقول در برابر اشتباهات كودكان نه تنها آنها را سرخورده نمى كند بلكه به آنها اجازه خطر كردن و پذيرفتن اشتباهات را نيز خواهد داد.
براى كودكتان وقت بگذاريد: آيا تا به حال شده است كه در روز چند ساعت از وقت خود را به كودكتان اختصاص دهيد؟ حتما پاسخ بسيارى از شما مثبت است اما دقيقا فكر كنيد و ببينيد آخرين بارى كه با كودكتان بازى كرده ايد كى بود يا آخرين بارى كه براى او كتاب داستان خوانديد يا در كنار او برنامه مورد علاقه اش را تماشا كرديد و به حرف هايش با علاقه گوش كرديد و ...
البته ممكن است طى روز ساعاتى وجود داشته باشد كه اعضاى خانواده در كنار هم جمع شوند اما اين به معناى در كنار هم بودن نيست، چون اگر دقت كنيم، هر كدام در گوشه اى مشغول به كارى هستند و فقط در زير يك سقف به سر مى برند.
مثلا مادر كودك را به حمام مى برد، اما مرتب به او گوشزد مى كند كه همه كارهايش مانده است و او فرصت آب بازى ندارد. شب ها پدر براى فرزندش داستان مى گويد، اما در مقابل اصرار كودك به گفتن داستانى ديگر بهانه كارهاى عقب مانده اش را مى آورد و برق اتاق را زود خاموش مى كند. آيا شده شما براى چند لحظه اين كارهاى عقب مانده را فراموش و سعى كنيد لحظاتى را با كودكتان بگذرانيد و به حرف هايش گوش كنيد؟ مطمئن باشيد ايجاد سازگارى هاى بسيار كوچك، اما مهم در رفتار شما با كودكتان مى تواند پيشرفت هاى بسيارى را در زندگى خانوادگى تان ايجاد كند. شما مى توانيد با عمل به موارد زير تغييرات بزرگى را در رفتار خود با كودكتان احساس كنيد.
كودكتان را همواره تحسين كنيد: پسر شما در زمين بازى به دوستش اجازه مى دهد تا چند لحظه سوار دوچرخه اش شود. دختر شما يك كارت تبريك قشنگ برايتان درست مى كند. سعى كنيد هميشه هنگامى كه چنين كارهاى قشنگى را از فرزندتان مى بينيد، او را تشويق كنيد. متاسفانه اغلب ما در تكاپوى زندگى روزمره، رفتارهاى صحيح بچه ها را ناديده مى گيريم، در حالى كه اين رفتار شايد بى اهميت و پيش پا افتاده امروز كودكان، پايه هاى رفتارهاى درست انسانى آن ها در فردا خواهد بود و اين شما هستيد كه بايد اين رفتارها را تقويت كنيد.
هنگام عصبانيت بحث نكنيد: حتما براى شما هم پيش آمده است كه از متقاعد كردن يك كودك چهار ساله عصبانى، خسته و نااميد شده ايد و هر چه به او مى گوييد خوردن بيسكويت قبل از شام كار درستى نيست به گوش او فرو نمى رود و حرف هاى شما اصلا براى او در آن شرايط قابل درك نيست. بحث كردن با كودكى كه در حالت طبيعى قرار ندارد، كاملا بى فايده است و به جاى متقاعد كردن او اوضاع خراب تر مى شود. اين كار شما سبب مى شود كه او احساس حقارت و شما نيز احساس اتلاف وقت و ناتوانى كنيد. سعى كنيد در اين موقع، موقعيت را تغيير دهيد؛ اگر در يك مكان عمومى هستيد به جاى خلوت ترى برويد. اصل قضيه، پرت كردن حواس كودك است. اگر مى توانيد حواس او را پرت كنيد و اگر نه سعى كنيد خود به كار ديگرى مشغول شويد.
برقرارى ارتباط عاطفى با كودكان: بكوشيد با كودكتان رابطه عاطفى و دوستانه اى برقرار كنيد. او را در آغوش بكشيد، موهايش را نوازش كنيد و يا دستهايش را در دستانتان بگيريد. همين كارهاى ساده و محبت آميز كمك بزرگى است، بدين ترتيب شما بدون اينكه حرفى به كودك بزنيد به او مى فهمانيد كه چقدر دوستش داريد. ما اغلب فكر مى كنيم تنها با بيان احساساتمان مى توانيم آن را به ديگران منتقل كنيم، اما اغلب اين نكته مهم را ناديده مى گيريم كه كلمات در مقايسه با عمل بسيار كم اهميت است، آنچه مهم است عمل و رفتار شماست.
نگران نباشيد: متاسفانه اغلب والدين نگران آينده فرزندان خود هستند و بر اين گمانند كه بهترين پدر و مادرها، آن هايى هستند كه هميشه نگرانند. كودك شما براى صبحانه فقط شيركاكائو مى خورد و شما نگرانيد كه نكند در آينده او آدم بدغذايى شود و خوب رشد نكند، فرزندتان در بازى هاى خود با دوستانش معمولا مى خواهد به ديگران دستور دهد و شما نگرانيد كه نكند در آينده هيچ دوستى براى او باقى نماند. شما مى توانيد طرز تفكر خود را عوض كنيد. ما هر چه نتايج منفى كارى را در نظر بگيريم، آن كارها بيشتر برايمان اتفاق مى افتند. وقتى شما نگران عادات غذايى كودكتان هستيد، مسلما طورى واكنش نشان مى دهيد كه كودك لج مى كند و حتى غذاى مورد علاقه اش را هم نمى خورد و تنش ايجاد مى كند و وقتى شما فكر مى كنيد ممكن است فرزندتان در آينده تنها بماند، او هنگام بازى با دوستانش بيشتر احساس رياست مى كند و فقط خواست خودش را در نظر مى گيرد، در نتيجه كسى با او بازى نمى كند و تنها مى ماند.
به جاى فكر كردن به چيزهاى بد به چيزهاى مثبت و خوب فكر كنيد و بگذاريد كه زمان، مسايل را حل كند. شايد فرزند شما قبل از رفتن به مدرسه با اصرار مى خواهد كه لباس هاى رنگارنگى را كه خودش انتخاب كرده، بپوشد و هميشه شما بر سر اين موضوع با او بحث مى كنيد و در نتيجه او دير به مدرسه مى رسد، اما به جاى جر و بحث، آيا بهتر نيست كه به خودتان بگوييد ممكن است لباس فرزندتان مناسب به نظر نرسد، اما او مى خواهد ياد بگيرد كه خودش تصميم بگيرد و اين مساله ارزش بسيار مهمى دارد. مهم نيست كه لباس هاى او مناسب نيست و يا كمى دير به مدرسه مى رسد.
شما پدر و مادريد مى توانيد اشتباه كنيد: هر كودك جدا از آن كه متفاوت و منحصر به فرد است مشكلات خاص خودش را نيز دارد. همه بچه ها اشتباه مى كنند و اين كاملا طبيعى است. وقتى پدر و مادر از فرزندشان انتظار كامل بودن دارند، اين فرزندان احساس ناشايستگى مى كنند و خود را از رسيدن به موقعيتى كه پدر و مادرشان انتظار دارند ناتوان مى بينند. پدر و مادر بايد پيوسته معيارهاى خود را با توجه به توانمندى هاى فرزندانشان مورد تجديد نظر قرار دهند. توانايى هاى كودكان در سنين مختلف تغيير مى كند. هر كودك توانايى هاى خاص خود را دارد. ممكن است كودك شما در زمينه اى ضعيف باشد و به همين دليل بايد در اين زمينه به خصوص به او كمك كنيد. كودكان هرگز نبايد اين پيام را دريافت كنند كه چون مرتكب اشتباه شده اند، بد و مقصر هستند. وقتى به فرزندانمان پيام منفى مخابره مى كنيم از آنها موجوداتى ضعيف و ناتوان مى سازيم و به آن ها احساس بى ارزش بودن مى دهيم. بدين ترتيب آنها اعتماد به نفس شان را از دست مى دهند و انگيزه اى براى رسيدن به موفقيت هاى بعدى نيز نخواهند داشت.