آموزش مهارت هاي زندگي به فرزندان
نويسنده:اعظم مراد نژاد
منبع:روزنامه كيهان
منبع:روزنامه كيهان
انسان دنياي امروز به لحاظ پيچيدگي هاي زندگي، وسعت و سرعت تغييرات، با مسائل و بحران هاي متعددي مانند بحران جمعيت، بحران سلامتي و تغذيه، مشكلات خانوادگي، اشتغال والدين در بيرون از خانه و... روبروست. هر كدام از اين بحران ها مشكلاتي را بر چگونگي زندگي افراد و رفتارهاي اجتماعي و فردي آنها تحميل مي كند. آموزش مهارت هاي زندگي فرد را براي غلبه بر تنش ها و مشكلات پيش رو كه خواست فرد و جامعه است آماده مي كند.منظور از مهارت هاي زندگي آن نوع توانايي هاي شناختي، عاطفي و عملي است كه براي موفقيت و احساس شادماني در زندگي روزمره و معمول و عادي مورد نياز مي باشد.
آموزش مهارت هاي زندگي به فرزندان ما كمك مي كند كه در ايجاد روابط دوستانه و حفظ آن با خانواده و سايرين، خودشناسي، تعيين هدف و تصميم گيري، حفظ ارزش هاي خود، كنترل خشم، مراقبت از سلامتي خود و در نهايت تلاش براي يك زندگي سالم و موفق مهارتهاي مورد نياز را كسب كند و منظور از كسب مهارتهاي زندگي تعميق باورهاي ديني، تقويت مهارتهاي اجتماعي و فردي، رشد روحيه علاقمندي به جلوه هاي طبيعي و گسترش روحيه نشاط و شادابي در زندگي افراد مي باشد. مهارتهاي زندگي عبارتند از توانايي هاي رفتار سازگارانه و مثبت كه فرد را قادر به مقابله موثر با خواسته ها و چالش هاي زندگي روزمره مي سازند.
اين مهارتها فرد را قادر مي سازد نگرش ها و ارزش ها را به توانايي هاي واقعي و عيني تبديل كند. او ياد مي گيرد چه كاري را بايد انجام دهد و چگونه انجام دهد. هدف از آموزش مهارت ها از الزامات و نيازهاي روزمره زندگي استخراج مي شود و مربوط به زندگي روزمره و عادي است؛ لذا مهارت هاي شناختي مربوط به حوزه هاي ديگر علمي اگرچه ممكن است در زندگي عادي هم كاربرد داشته باشند ولي جزء آن محسوب نمي شوند. براي مثال نوع حل مسئله در رياضيات يا ادبيات با مسائل اجتماعي و مسائل روزمره زندگي متفاوت مي باشند در اينجا موضوع مهارت ها به مسائل زندگي روزمره و سازگاري با خود، جامعه و محيط مي پردازد.
مهارت هاي زندگي به عنوان توانائيها و دانش ها و نگرش ها و رفتارهايي تعريف مي شوند كه جهت شادماني و موفقيت در زندگي آموخته مي شوند، از طريق رشد اين مهارتها افراد ياد مي گيرند كه به راحتي با ديگران زندگي كنند احساس خود را با امنيت خاطر بيان كنند و زندگي را دوست داشته باشند مهارت هاي زندگي يعني ايجاد روابط بين فردي مناسب و موثر، انجام مسئوليت هاي اجتماعي، انجام تصميم گيريهاي صحيح و حل تعارض ها و كشمكش ها بدون توسل به اعمالي كه به خود و يا ديگران صدمه مي زنند. سازمان جهاني بهداشت اصطلاح مهارت هاي زندگي را در سه مقوله گنجانده است.
- نوجوان به بلوغ جسمي رسيده است، آهنگ رشد جسمي او سريعتر مي گردد تغييرات جسمي نوجوان را غافلگير كرده و موجب ايجاد اضطراب و استرس در آنها مي شود، آموزش مهارت بهداشت جسمي و رواني، مهارت چگونگي مقابله موثر با استرس و اضطراب، رعايت مسائل بهداشتي، تغذيه و كنارآمدن با مسائل بلوغ لزوم آموزش مهارت خودآگاهي، ايجاد هويت جنسي، اخلاق جنسي، بهداشت جسم و رواني ضروري مي باشد.
حضرت علي(علیه السلام) در نهج البلاغه مي فرمايند:
هر كس خودش را شناخت خدايش را شناخت (مهارت خودآگاهي)
- نوجوان به تفكر صوري مي رسد، آگاهي از زندگي، پيش بيني آينده، تصميم گيري، فرمول بندي و جستجو راه حل براي مسائل، توجه به ممكنات و آزمون فرضيه ها از مشخصه هاي تفكر صوري است لذا آموزش مهارت زندگي تصميم گيري و مهارت زندگي حل مسئله را مي طلبد.
آموزش مهارت هاي زندگي به فرزندان ما كمك مي كند كه در ايجاد روابط دوستانه و حفظ آن با خانواده و سايرين، خودشناسي، تعيين هدف و تصميم گيري، حفظ ارزش هاي خود، كنترل خشم، مراقبت از سلامتي خود و در نهايت تلاش براي يك زندگي سالم و موفق مهارتهاي مورد نياز را كسب كند و منظور از كسب مهارتهاي زندگي تعميق باورهاي ديني، تقويت مهارتهاي اجتماعي و فردي، رشد روحيه علاقمندي به جلوه هاي طبيعي و گسترش روحيه نشاط و شادابي در زندگي افراد مي باشد. مهارتهاي زندگي عبارتند از توانايي هاي رفتار سازگارانه و مثبت كه فرد را قادر به مقابله موثر با خواسته ها و چالش هاي زندگي روزمره مي سازند.
اين مهارتها فرد را قادر مي سازد نگرش ها و ارزش ها را به توانايي هاي واقعي و عيني تبديل كند. او ياد مي گيرد چه كاري را بايد انجام دهد و چگونه انجام دهد. هدف از آموزش مهارت ها از الزامات و نيازهاي روزمره زندگي استخراج مي شود و مربوط به زندگي روزمره و عادي است؛ لذا مهارت هاي شناختي مربوط به حوزه هاي ديگر علمي اگرچه ممكن است در زندگي عادي هم كاربرد داشته باشند ولي جزء آن محسوب نمي شوند. براي مثال نوع حل مسئله در رياضيات يا ادبيات با مسائل اجتماعي و مسائل روزمره زندگي متفاوت مي باشند در اينجا موضوع مهارت ها به مسائل زندگي روزمره و سازگاري با خود، جامعه و محيط مي پردازد.
مهارت هاي زندگي به عنوان توانائيها و دانش ها و نگرش ها و رفتارهايي تعريف مي شوند كه جهت شادماني و موفقيت در زندگي آموخته مي شوند، از طريق رشد اين مهارتها افراد ياد مي گيرند كه به راحتي با ديگران زندگي كنند احساس خود را با امنيت خاطر بيان كنند و زندگي را دوست داشته باشند مهارت هاي زندگي يعني ايجاد روابط بين فردي مناسب و موثر، انجام مسئوليت هاي اجتماعي، انجام تصميم گيريهاي صحيح و حل تعارض ها و كشمكش ها بدون توسل به اعمالي كه به خود و يا ديگران صدمه مي زنند. سازمان جهاني بهداشت اصطلاح مهارت هاي زندگي را در سه مقوله گنجانده است.
مهارت هاي زندگي به عنوان مهارت هاي مراقبت ازخود مانند مصرف غذاي سالم و رعايت بهداشت...
مهارت هاي زندگي به عنوان امرار معاش مانند اينكه فرد چگونه مشغول كار مي شود.
مهارت هاي زندگي به عنوان آن نوع مهارت هايي كه به موقعيت هاي پرخطر زندگي مربوط مي شوند مانند توانائي نه گفتن در مقابل فشار جمع جهت استفاده از مواد مخدر.
با توجه به اينكه مخاطبان ما نوجوانان مي باشند با توجه به ويژگي هاي بارز رشدي آنها، به نمونه هايي از مهارت زندگي و لزوم آموزش آنان به نوجوانان اشاره مي شود.- نوجوان به بلوغ جسمي رسيده است، آهنگ رشد جسمي او سريعتر مي گردد تغييرات جسمي نوجوان را غافلگير كرده و موجب ايجاد اضطراب و استرس در آنها مي شود، آموزش مهارت بهداشت جسمي و رواني، مهارت چگونگي مقابله موثر با استرس و اضطراب، رعايت مسائل بهداشتي، تغذيه و كنارآمدن با مسائل بلوغ لزوم آموزش مهارت خودآگاهي، ايجاد هويت جنسي، اخلاق جنسي، بهداشت جسم و رواني ضروري مي باشد.
حضرت علي(علیه السلام) در نهج البلاغه مي فرمايند:
هر كس خودش را شناخت خدايش را شناخت (مهارت خودآگاهي)
- نوجوان به تفكر صوري مي رسد، آگاهي از زندگي، پيش بيني آينده، تصميم گيري، فرمول بندي و جستجو راه حل براي مسائل، توجه به ممكنات و آزمون فرضيه ها از مشخصه هاي تفكر صوري است لذا آموزش مهارت زندگي تصميم گيري و مهارت زندگي حل مسئله را مي طلبد.