امير خواهش‏ها

بلند همت‏

شخصيت امام تا حد بسيار زيادى به اهميت و عظمت آرمان‏هاى او مربوط مى‏شود. او با همت بلندى كه داشت، هدف‏هاى بسيار عظيمى را انتخاب مى‏كرد. تصور اين هدف‏ها، براى آدم‏هاى معمولى دشوار بود و مى‏پنداشتند آن هدف‏هاى والا، دست نيافتنى هستند؛ ليكن همت بلند، ايمان، توكل، خستگى ناپذيرى، استعدادهاى فراوان و توانايى‏هاى اعجاب‏انگيزى كه در وجود اين مرد بزرگ نهفته بود، به كار مى‏افتاد و در جهت هدف‏هاى مورد نظرش پيش مى‏رفت و ناگهان همه مى‏ديدند كه آن هدف‏ها محقق شده‏اند.
آرمان‏هاى بزرگى كه امام بيان مى‏كرد، عبارت بودند از:
1. مبارزه با استكبار جهانى.
2. حفظ اعتدال قاطع در خط «نه شرقى و نه غربى».
3. اصرار فراوان بر استقلال حقيقى و همه جانبه ملت (خودكفايى به معناى كامل).
4. پافشارى فراوان و تمام نشدنى بر حفظ اصول دينى و شرع و فقه اسلامى.
5. ايجاد وحدت و همبستگى.
6. توجه به ملت‏هاى مسلمان و مظلوم دنيا.
7. عزت بخشيدن به اسلام و ملت‏هاى اسلامى.
8. مرعوب نشدن در مقابل قدرت‏هاى جهانى.
9. ايجاد قسط و عدل در جامعه اسلامى.
10. حمايت بى‏دريغ و هميشگى از مستضعفان و محرومان و قشرهاى پايين جامعه.
«همه ما شاهد بوديم كه امام در اين خطوط، مصرانه و بدون تعلل، حركتش را ادامه داد. ما بايد راه و اعمال صالح و حركت مداوم او را دنبال كنيم».1

تكليف محور

«نقطه اساسى كار او اين بود كه در اراده الهى و تكليف شرعى محو مى‏شد و هيچ چيز برايش غير از انجام تكليف مطرح نبود».2
«بارها ايشان مى‏فرمود كه ما كار را براى رسيدن به نتيجه نمى‏كنيم؛ بلكه مأمور به انجام تكليف هستيم... آن كس كه براى انجام تكليف كار مى‏كند، پيروزيش به اين نيست كه به مقصود خود دست يابد؛ بلكه زمانى احساس پيروزى مى‏كند كه موفق شود به تكليفش عمل كند.
به راه باديه رفتن، به از نشستن باطل‏
كه گر مراد نجويم، به قدر وسع بكوشم
آن چيزى كه امام را وادار مى‏كرد كه على‏رغم همه اين حرف‏ها اميدش را از دست ندهد و به حركت خود ادامه دهد، انجام تكليف الهى بود. او معتقد بود كه اين انقلاب را يك دست غيبى هدايت و پشتيبانى مى‏كند و ما نبايد به دنبال نتيجه كار خود باشيم».3

امير خواهش‏ها

«حقيقتاً براى انسان بزرگ و شخصيت بى‏نظيرى مثل امام عزيز و بزرگوارمان، جا دارد كه برگزيده‏ترين انسان‏ها و هوشمندترين ذهن‏ها و صاف‏ترين و پاك‏ترين دل‏ها و جان‏ها از احساس تعظيم و تكريم، سرشار شوند. فرق است ميان شخصيتى كه به خاطر مقام و سمت ظاهريش، مورد احترام و تجليل واقع مى‏شود و كسى كه شخصيت و عظمت و عمق وجود و آراستگى‏هاى گوناگون او هر انسان بزرگ و قوى و هوشمندى را به تعظيم و تجليل و ستايش و تكريم وادار مى‏كند. امام عزيز ما از اين نوع انسان‏ها بود».
امام خصلت‏هاى گوناگونى داشت كه برخى عبارتند از:
1. بسيار خردمند و عاقل بود.
2. متواضع، هوشيار و زيرك و بيدار بود.
3. قاطع و رئوف و بسيار رحيم و رقيق بود.
4. خويشتن‏دار و متقى بود...
5. داراى اراده‏اى پولادين بود و هيچ مانعى نمى‏توانست او را از حركت باز دارد.
6. انگيزه‏هاى نفسانى با جاذبه‏هاى مادى، هواها و هوس‏ها، نمى‏توانست او را از حركت باز دارد.
او در هنگام مناجات با خدا، از خود بى‏خود مى‏شد و در هنگام برخورد با نقطه‏هايى از زندگى انسان‏ها، به طور طبيعى، دل‏ها را به عطوفت و رأفت وادار مى‏كرد.
او امير هواها و خواهش‏هاى خود بود؛ ولى خواهش‏ها بر او حكومت نمى‏كردند. صبور و بردبار بود و سخت‏ترين حوادث در اقيانوس عظيم وجود او تلاطم ايجاد نمى‏كرد.4

علاقه‏مند به دانشگاه‏ها

«ما مى‏توانيم به صورت قاطع ادعا كنيم كه در نظر رهبر كبير فقيد ما، مسئله دانشگاه‏ها جزو مسائل تراز اول براى انقلاب و كشور بوده است. يك وقتى در ديدار با جمعى از مسئولان فرهنگى كشور ايشان فرمودند: «مسئله جنگ، يك امر موقت است؛ در صورتى كه مسئله مهم و ماندگار و اساسى ما دانشگاه‏هاست».
هنر بزرگ امام اين بود كه اين ديوارها را از ميانه اجتماعات مردم برداشت؛ ديوارهايى كه فضاى عظيم و وسيع و باز را به حفره‏ها و خانه‏ها و كلبه‏هاى كوچك تبديل كرده بودند. او يك فضاى وسيع ساخت؛ دل‏ها را به هم آشنا كرد و اين نيروى عظيم را به وجود آورد. روح «و اعتصموا بحبل الله جمعياً» در سخن و عمل او تجلى يافته بود؛ لذا اگر عليرغم اختلاف بعضى از سليقه‏ها و ديدگاه‏ها، ما بياييم همين خط يكپارچگى و وحدت را ادامه دهيم، در حقيقت روح امام عزيز را احترام كرده‏ايم».5

پى‏نوشت:

1. حديث ولايت، گردآورى دفتر مقام معظم رهبرى، ج 1، ص 5.
2. همان، ص 4.
3. همان، ص 24.
4. همان، ص 29.
5. همان، ص 71-67.