سيماي دموكراسي در گوانتانامو
اين كه دولت بوش به بازرسان حقوق بشر سازمان ملل اجازة ديدار و سخن گفتن با زندانيان گونتانامو را نمي دهد، حاكي از اين است كه مواردي در رفتار با اين زندانيان رخ داده است كه نقض حقوق بشر به شمار مي آيد و موجب رسوايي سردمداران دموكراسي و حقوق بشر مي گردد. افرادي بدون اين كه متهم به جرمي شوند، مدت ها در اين زندان نگه داشته مي شوند و كسي از حال آنان باخبر نيست. اين مصاحبه راديويي با وكيل مدافع تعدادي از زندانيان گوانتانامو صورت گرفته است و بيانگر برخي از زوايي پنهان زندگي زندانيان از جمله خوكشي آنان به دليل بدرفتاري مدعيان حقوق بشر است.
● نام گفت و گو شونده: يوشع كولانگلو - بريان
دولت بوش تصميم گرفته است تا به بازرسان حقوق بشر سازمان ملل متحد اجازة ديدار با زندانياني كه در زندان خليج گوانتانامو نگهداري مي شوند، ندهد. بازرسان سازمان ملل متحد به مدت سه سال در تلاش بوده اند تا از اردوگاه زندانيان ديدار كنند. چندي پيش، هنگامي كه پنتاگون از سه تن از كارشناسان سازمان ملل دعوت كرد تا از گوانتانامو ديدار كنند، به نظر مي رسيد كه پيشرفتي در اين روند صورت گرفته است، ولي اين دعوت و فراخواني پنتاگون مشروط به اين بود كه اين كارشناسان هيچ گونه دسترسي به زندانيان نداشته باشند. منفرد نواك، گزارشگر ويژه سازمان ملل در مورد شكنجه، گفت كه در حال حاضر و تحت اين شرايط، فرستادن كارشناسان سازمان ملل به گوانتانامو غير منطقي و نابخردانه است. وي گفت: «آنان مي گويند كه چيزي براي پنهان كردن ندارند. اگر آنان چيزي براي پنهان كردن ندارند، پس چرا ما نبايد بتوانيم به طور خصوصي با زندانيان سخن بگوييم؟»
تاكنون، زندانيان عمدتاً ممنوع الملاقات و در حبس انفرادي بوده اند و اجازة ارتباط با جهان خارج از زندان را نداشته اند و تنها استثناي اين موضوع، ديدارهاي گاه و بي گاه وكلاي مدافع آنان بوده است. ما با يكي از اين وكلاي مدافع – بوسع كولان كلو- برايان صحبت مي كنيم. وي وكالت شش مرد بحريني را كه بدون اين كه اتهامي متوجه آنان باشد در گوانتانامو نگهداري مي شوند، به عهده دارد. دو هفته پيش، وي كه براي ديدار با يكي از موكلان خود به زندان گوانتانامو رفته بود، شاهد تلاش براي خودكشي از سوي جمعه الدوساري بود.
بيش از بيست زنداني ديگر نير تلاش كرده اند تا خودكشي كنند، ولي اعتقاد بر اين است كه چنين موردي، نخستين امري است كه يك غريبه و غير خودي شاهد آن بوده است. وكلاي مدافع و طرفداران حقوق بشر مي گويند كه اين حادثه، توجه و نظر را معطوف به وجود درماندگي و نوميدي فزاينده در ميان بيش از 500 زنداني در گوانتانامو مي كند.
* ايمي گودمن: دربارة اين كه موكلان شما چه كساني هستند و هنگام ديدار با آنان، چه چيزي ديده ايد، توضيح دهيد.
- يوشع كولان گلو- برايان: مؤسسه حقوقي من وكالت شش شهروند بحريني را كه در طول چند سال گذشته در گوانتانامو زنداني بوده اند، به عهده داشته است. ما وكالت خود را در تابستان سال 2004 آغاز كرديم و از آن هنگام، چندين بار براي ديدار با موكلانمان به گوانتانامو رفته ايم. من در اكتبر سال جاري در گوانتانامو حضوور داشتم و با هر شش موكل خود، از جمله جمعه الدوساري ديدار كردم، جمعه مردي 32 ساله است كه همسرش را طلاق داده است و پدر يك دختر 10 ساله است. او فردي بسيار خوش برخورد و خوشرو و بسيار جذاب و خوش سيما است. ما صحبت هاي كاملاً خودماني دربارة يك رشته موضوعات داشته ايم و البته فهم و نزديكي اندكي در جريان ديدارهايمان با يكديگر پيدا كرده ايم.
در بعدازظهر روز پانزدهم ماه اكتبر، هنگامي كه وي نياز به دستشويي پيدا كرد- بدون توصيف مفصل روية زندان گوانتانامو، كه نيازمند فراخواني دژبان ها جهت آمدن به محل ديدار ما و بردن او به سلول كوچك همجوار كه داراي يك توالت است - من با او ديدار داشتم. دژبان ها رسيدند، من اتاق را ترك كردم. چند دقيقه بعد، دژبان‌ها پس از اينكه جمعه را به سلول بردند، برگشتند. من پس از چند لحظه تصميم گرفتم، بررسي كنم و ببينم كه آيا او كارش را به پايان رسانده است يا نه، تا دوباره وارد محل ملاقات شوم و با او صحبت كنم.
من در اتاقي را كه هم به محل ملاقات و هم به سلول متصل بود، باز كردم. نخستين چيزي كه ديدم، دريايي از خون روي كف زمين بود؛ و شگفت آن كه در آن لحظة اول، اولين گمان من اين بود كه او خود را وادار ساخته است تا خون بالا آورد؛ زيا اين امر نشانه اي است از چيزي كه او دربارة آن شكوه و گله مي‌كرد. من فكر كردم كه شايد او تلاش كرده است تا مرا متقاعد كند كه ادعايش درست بوده است. پس از اين كه به اطراف سلول نگاه كردم ديدم كه جمعه خود را از ناحية گردن و بالاي يك ديوار فلزي مشبك كه سلول را محصور مي كند، به دار آويخته است. وي همچين در وسط بازوي راست خود يك زخم و بريدگي عميق و بسيار جدي و خطرناك داشت كه باعث شده بود، خون آن روي بدنش و نيز روي كف زمين بريزد. من بي درنگ دژبان ها را با صداي بلند فراخواندم و آن ها با شتاب خود را به سلول رساندند. من چندين بار نام جمعه را صدا زدم، ولي او پاسخ نداد. به نظر مي رسيد كه بيهوش است. دژبان ها آمدند و او را از طناب دار جدا كردند و جسد وي را روي كف زمين گذاشتند. هنوز هم به نظر هشيار نمي آمد؛ و من به هيچ وجه خونريزي وي را نديدم. در ظرف يك دقيقه يا در همين حدود، از من خواسته شد كه اتاق را ترك كنم، يا دقيق تر بگويم، به من دستور دادند كه اتاق را ترك كنم؛ هنگامي كه من در حال ترك اتاق بودم، چنين به نظر مي رسيد كه جمعه نفس نفس مي زند و اين امر، حداقل در من به عنوان يك نشانة خوب از زنده ماندن جمعه احساس خاصي پديد آورد.
به من گفته شد كه او را براي عمل جراحي بر روي بازويش برده اند و عمل موفقيت آميز بوده و او در حال بازيافتن سلامتي خود است. به من اجازه و امكان ديدن وي براي بار دوم در طول آن ديدار داده نشد و همة درخواست هاي من براي كسب اطلاعات دربارة وضعيت جمعه در طول يك هفته و نيم گذشته كاملاً ناديده گرفته شد. بنابراين، در حال حاضر، من هيچ اطلاعي دربارة چگونگي حال و وضعيت وي ندارم. با درخواست من جهت بازگشت به گوانتانامو براي ديدار از آنجا در هفته هاي آتي نيز موافقت نشده است. بنابراين در اين مقطع، ارتش هيچ گونه اطلاع و خبري دربارة سلامتي وي در اختيار من قرار نداده و اجازة ديدن وي را نيز به من نمي دهد. به همين دليل، من قصد دارم تا به زودي به دادگاه بروم و تقاضاي ديدار با وي را ارائه دهم و نيز درخواست كمك كنم، كمكي كه ما اميدواريم وضعيت وي را بهتر كند؛ همان وضعيتي كه ما بر اين باوريم كه باعث شد تا وي در فضايي انتحاري قرار گيرد .
* آيا شما پيشتر، دليل و نشانه اي مبني بر اين كه موكل شما (جمعه) تلاش خواهد كرد تا مرتكب خودكشي شود، به دست آورده بوديد؟
- جمعه از هنگامي كه در گوانتانامو بوده است، چندين بار تلاش كرد تا خودكشي كند. در حقيقت، يكي از تلاش هاي وي جهت خودكشي، در كتابي توسط اريك سعر توصيف شده است. (اوكسي است كه در برنامة شما شركت كرده و سرباز پيشين بخش اطلاعات ارتش در گوانتانامو بوده است.) سعر در كتابش اين موضوع را شرح داده است كه وي به صحنة يك اقدام به خودكشي فراخوانده شد و در آنجا از وي خواسته شد تا دست خطي را كه با خون بر ديوار حمامي كه اقدام به خودكشي در آنجا رخ داده بود نوشته شده را بخواند، آن نوشته چنين بود: «من به خاطر وحشيگري، ددمنشي و قساوت زندانبانان خود اقدام به خودكشي كردم.» در حقيقت جمعه، موكل من، آن رويداد را براي من حدود شش ماه پيش از چاپ اين كتاب توصيف كرده بود. بنابراين، با توجه به اين كه من چنين پيشامد غم انگيزي را قبلاً شنيده بودم، بي ترديد مطالعة توصيف آن در اين كتاب، كاملاً تكان دهنده و وحشتناك بود.
اقدامات خودكشي ديگري هم رخ داده است. مسأله اين است كه واكنش ارتش به اقدام به خودكشي زندانيان اين بوده است كه جمعه را به مدت تقريباً دو سال در انزوا و تنهايي واقعي نگه دارد. وي در اين مدت، در سلولي نگه داري مي شد كه نمي توانست هيچ انسان ديگري را بيند. و تنها گه گاه با زنداني مجاور از طريق فرياد زدن ارتباط برقرار مي كرد، ولي غالباً قادر به اين كار نيز نبود. به او اجازة تقريباً يك ساعت ورزش در طول هفته داده مي شد و در اين مدت حتي اجازة داشتن كتابي به جز قرآن به وي داده نشده است.
بر پاية درك من از وضعيت وي، جاي هيچ شگفتي نيست كه وي دوباره تلاش كرده است تا اقدام به خودكشي كند. با وجود اين، هيچ نشانه اي طي ديدار من با او مبني بر خودكشي احتمالي و يا قريب الوقوع وي ديده نشد. حتي هنگامي كه من اتاق را ترك مي كردم تا به وي امكان انتقال به سلولش را بدهم، لطيفه اي را با او در ميان گذاشتم. بنابراين من كوچك ترين اطلاعي از خودكشي او نداشتم، ولي با توجه به چگونگي رفتار با وي، به ويژه در دو سال گذشته، اين اقدام وي شگفت آور نيست.
* جمعه به چيزي متهم شده است؟
- جمعه همچون همة 750 زنداني يا در همين حدود كه گوانتانامو را پشت سر گذرانده اند (به جز چهار نفر) به هيچ چيز متهم نشده است. او حتي متهم به درگيري و مشاركت در هر گونه خشونت هم نيست. آنچه دولت اظهار مي دارد اين است كه وي در تورابورا حاضر بوده است . دولت نمي گويد كه وي چه هنگامي در تورابورا بوده است. دولت نمي گويد كه وي در تورابورا چه كاري انجام مي داده است. دولت نمي گويد كه وي با چه كساني در تورابورا بوده است. بنابراين، ما كاملاً ناچاريم به حدس و گمان پناه ببريم تا ماهيت حقيقي اتهامات عليه وي را بفهميم. من بايد يادآور شوم كه ما موكلاني ديگر دقيقاً با همين شرايط داريم كه در واقع، ادعاها و اتهاماتي عليه آن ها مطرح مي شود كه من آن ها را در حد كمترين اتهامات توصيف مي كنم.
* آيا شما مي توانيد دربارة زندانياني كه اقدام به خودكشي كرده اند، صحبت كنيد؟ آيا افراد ديگري هستند كه شما دربارة آن ها اطلاعاتي داريد؟ دربارة آن ها چه كاري صورت مي گيرد؟
- ارتش گزارش‌هاي ادواري دربارة اقدام به خودكشي را منتشر كرده است، هر چند كه گاهي صلاح دانسته است به اين اقدامات به عنوان رفتار فريبكارانة خودآزاري يا چيزي با همان نتيجه اشاره كند. من هيچ شناخت و آگاهي شخصي دربارة اقدامات ديگر اين چنيني ندارم.
* دربارة اعتصاب غذا چطور؟ آيا وي در آن شركت كرده است و آيا شما مي‌دانيد كه چه تعداد زنداني در اين امر مشاركت كرده‌اند؟
- كه در سال هاي گذشته رخ داد و نيز در اعتصاب غذايي كه در ماه ژوئن و ژوييه سال جاري اتفاق افتاد شركت كرد. تنها اطلاعي كه ما از شمار زندانيان شركت كننده در اعتصاب غذا داريم، همان گزارش ارتش است و ما هيچ ابزاري براي بررسي مستقلانة صحت آن ها نداريم. من ميان آن هايي كه در اعتصاب غذا شركت مي كنند و آن هايي كه تلاش براي اقدام به خودكشي مي كنند، وجه اشتراكي مي‌بينم. ما مرداني را داريم كه به مدت چهار سال، بدون اتهام در گوانتانامو نگهداري شده اند و اغلب حتي متهم به خشونت هم نشده اند، آن ها در معرض يك رشته بدرفتاري ها و خشونت هاي تأييد شده از سوي كاركنان آمريكايي قرار گرفته اند. آن ها از صحبت كردن با خانواده هايشان باز داشته شده و در بسياري از موارد، به آن ها گفته شده است كه بقية زندگي خود را در گوانتانامو خواهند گذراند. آن گونه كه من درك مي كنم، اين مردان در حال گذراندن يك زندگي كاملاً كنترل شده هستند و البته اين منظره زشت و تكان دهنده اي است كه شاهد آن هستيم.
* من مي خواستم از شما بخواهم كه به سرهنگ دوم، جرمي مارتين، سخنگوي نيروي مشترك مأموريت گوانتانامو كه گفت، ادعاهايي مبني بر اين كه افرادي كه اعتصاب غذا كرده اند تقريباً در حال مرگ هستند كاملاً كذب است، پاسخ دهيد. وي اظهار داشت اعتراض هايي كه در 8 اوت آغاز شد و در يك مقطع بيش از 130 شركت كننده داشت، در حال حاضر بسيار كمتر شده است. وي گفت: اين فن، (اعتصاب غذا)، سازگار با آموزش هاي القاعده است و تلاش زندانيان جهت جلب توجه رسانه ها را مي رساند و با اين كار بر دولت آمريكا فشار وارد مي سازد.
- ارتش اظهار داشته است كه با همة زنداينان به شكلي مشفقانه و مهربانانه رفتار مي كند، با اين حال، برخي از كاركنان ارتش در گوانتانامو، مشاهدات مستقيم خود را كه بسيار خلاف اين ادعاست، گزارش كرده اند. ديدگاه دولت آمريكا اين است كه مردان زنداني شده در گوانتانامو، شرالاشرار و بدترين بدترين ها هستند؛ با وجود اين، آمريكا حدود 250 تن از آن ها را آزاد كرده است . با توجه به اين گزارش هاي ظاهراً نادرست، من همة اظهارات ارتش را با قيد احتياط باور مي كنم و مي پذيرم. من موكلي دارم كه هنگامي كه با او در ماه اكتبر ديدار كردم، يك لولة مخصوص تغذيه از راه بيني در بيني وي فرو شده بود، و من تخمين مي زنم كه او 40 تا 50 پوند از وزن خود را از هنگامي كه قبلاً او را ديده بودم، از دست داده بود. اين وضعيت به طور خطرناكي نزديك به مرگ است. مي دانيد كه اين حقيقت را نمي توان مورد ترديد قرار داد كه سلامتي وي به شدت لطمه خوده است و اين امر، نتيجة مستقيم شركت وي در اعتصاب غذاست.
* من مي‌دانم كه فرصت شما محدود است؛ ولي تنها مي خواستم از شما دربارة سه تن از كارشناسان حقوق بشر سازمان ملل بپرسم كه دعوت آمريكا براي سفر به گوانتانامو را تا هنگامي كه دولت آمريكا حرف خود را مبني بر خودداري از دادن اجازه به آن ها براي ديدار با زندانيان به طور خصوصي پس گيرد، نپذيرفتند. گزارشگر ويژه سازمان ملل در مورد شكنجه، مانفرد نواك اظهار مي دارد: «آن ها گفتند چيزي براي پنهان كردن ندارند، اگر آن ها چيزي براي پنهان كردن ندارند پس چرا ما نبايد بتوانيم به طور خصوصي با زندانيان صحبت كنيم؟»
- من هفتة گذشته با افرادي ديدار كردم و نسبت به اخلاص و صداقت آنان در پي بردن به اين كه در گوانتانامو چه چيزي در حال رخ دادن است، متقاعد شدم. بدون ترديد، يك بازديد تبليغاتي و پرسر و صدا كه طي آن افراد به امكانات و تأسيسات مختلف گوانتانامو برده مي شوند و نمونه-هاي خوراك زندانيان به آن ها نشان داده مي شود ولي هرگز موفق به صحبت كردن با زندانيان نمي شوند، به عقيدة من يك مانور بي ارزش مي-باشد. براي روشن شدن مسئله، شما نياز به اين داريد كه به منبع دسترسي داشته باشيد؛ منظور من از منبع، افرادي هستند كه در گوانتانامو نگهداري مي شوند و نيز كاركنان آمريكايي، عوامل ارتش و مأموران اف.بي.آي. كه در گوانتانامو كار كرده اند و خودشان بدرفتاري وحشتناك با زندانيان را گزارش داده‌اند.
* نظر شما دربارة پي گيري اين مسائل چيست، آيا در حرفة وكالت خود به عنوان يك وكيل مدافع، چيزي شبيه اين مورد را تجربه كرده ايد؟
- من كار كمك رساني بشر دوستانة پس از جنگ را انجام داده ام. من بر روي محاكمات جنايات جنگي كار كرده ام. ولي بدون ترديد، هرگز چيزي شبيه آنچه كه هنگامي كه در پانزدهم اكتبر به سلول وارد شدم ديدم، نديده بودم. در نظر من، اين ماهيت واقعاً بحراني موقعيت گوانتانامو را برجسته مي سازد. من بر اين باورم كه نياز بحراني به حكومت قانون هست و اين حقيقت را كه افرادي كه در گوانتانامو نگه داشته مي شوند، چه بسا اين نوع رفتار را در آينده تكرار كنند، نمي‌توان ناديده انگاشت. اگر اوضاع تغيير نكند احتمال تكرار چنين رفتارهايي از سوي زندانيان در آينده وجود دارد.
منبع:www.alternet.org
● نام گفت و گو شونده: يوشع كولانگلو - بريان
دولت بوش تصميم گرفته است تا به بازرسان حقوق بشر سازمان ملل متحد اجازة ديدار با زندانياني كه در زندان خليج گوانتانامو نگهداري مي شوند، ندهد. بازرسان سازمان ملل متحد به مدت سه سال در تلاش بوده اند تا از اردوگاه زندانيان ديدار كنند. چندي پيش، هنگامي كه پنتاگون از سه تن از كارشناسان سازمان ملل دعوت كرد تا از گوانتانامو ديدار كنند، به نظر مي رسيد كه پيشرفتي در اين روند صورت گرفته است، ولي اين دعوت و فراخواني پنتاگون مشروط به اين بود كه اين كارشناسان هيچ گونه دسترسي به زندانيان نداشته باشند. منفرد نواك، گزارشگر ويژه سازمان ملل در مورد شكنجه، گفت كه در حال حاضر و تحت اين شرايط، فرستادن كارشناسان سازمان ملل به گوانتانامو غير منطقي و نابخردانه است. وي گفت: «آنان مي گويند كه چيزي براي پنهان كردن ندارند. اگر آنان چيزي براي پنهان كردن ندارند، پس چرا ما نبايد بتوانيم به طور خصوصي با زندانيان سخن بگوييم؟»
تاكنون، زندانيان عمدتاً ممنوع الملاقات و در حبس انفرادي بوده اند و اجازة ارتباط با جهان خارج از زندان را نداشته اند و تنها استثناي اين موضوع، ديدارهاي گاه و بي گاه وكلاي مدافع آنان بوده است. ما با يكي از اين وكلاي مدافع – بوسع كولان كلو- برايان صحبت مي كنيم. وي وكالت شش مرد بحريني را كه بدون اين كه اتهامي متوجه آنان باشد در گوانتانامو نگهداري مي شوند، به عهده دارد. دو هفته پيش، وي كه براي ديدار با يكي از موكلان خود به زندان گوانتانامو رفته بود، شاهد تلاش براي خودكشي از سوي جمعه الدوساري بود.
بيش از بيست زنداني ديگر نير تلاش كرده اند تا خودكشي كنند، ولي اعتقاد بر اين است كه چنين موردي، نخستين امري است كه يك غريبه و غير خودي شاهد آن بوده است. وكلاي مدافع و طرفداران حقوق بشر مي گويند كه اين حادثه، توجه و نظر را معطوف به وجود درماندگي و نوميدي فزاينده در ميان بيش از 500 زنداني در گوانتانامو مي كند.
* ايمي گودمن: دربارة اين كه موكلان شما چه كساني هستند و هنگام ديدار با آنان، چه چيزي ديده ايد، توضيح دهيد.
- يوشع كولان گلو- برايان: مؤسسه حقوقي من وكالت شش شهروند بحريني را كه در طول چند سال گذشته در گوانتانامو زنداني بوده اند، به عهده داشته است. ما وكالت خود را در تابستان سال 2004 آغاز كرديم و از آن هنگام، چندين بار براي ديدار با موكلانمان به گوانتانامو رفته ايم. من در اكتبر سال جاري در گوانتانامو حضوور داشتم و با هر شش موكل خود، از جمله جمعه الدوساري ديدار كردم، جمعه مردي 32 ساله است كه همسرش را طلاق داده است و پدر يك دختر 10 ساله است. او فردي بسيار خوش برخورد و خوشرو و بسيار جذاب و خوش سيما است. ما صحبت هاي كاملاً خودماني دربارة يك رشته موضوعات داشته ايم و البته فهم و نزديكي اندكي در جريان ديدارهايمان با يكديگر پيدا كرده ايم.
در بعدازظهر روز پانزدهم ماه اكتبر، هنگامي كه وي نياز به دستشويي پيدا كرد- بدون توصيف مفصل روية زندان گوانتانامو، كه نيازمند فراخواني دژبان ها جهت آمدن به محل ديدار ما و بردن او به سلول كوچك همجوار كه داراي يك توالت است - من با او ديدار داشتم. دژبان ها رسيدند، من اتاق را ترك كردم. چند دقيقه بعد، دژبان‌ها پس از اينكه جمعه را به سلول بردند، برگشتند. من پس از چند لحظه تصميم گرفتم، بررسي كنم و ببينم كه آيا او كارش را به پايان رسانده است يا نه، تا دوباره وارد محل ملاقات شوم و با او صحبت كنم.
من در اتاقي را كه هم به محل ملاقات و هم به سلول متصل بود، باز كردم. نخستين چيزي كه ديدم، دريايي از خون روي كف زمين بود؛ و شگفت آن كه در آن لحظة اول، اولين گمان من اين بود كه او خود را وادار ساخته است تا خون بالا آورد؛ زيا اين امر نشانه اي است از چيزي كه او دربارة آن شكوه و گله مي‌كرد. من فكر كردم كه شايد او تلاش كرده است تا مرا متقاعد كند كه ادعايش درست بوده است. پس از اين كه به اطراف سلول نگاه كردم ديدم كه جمعه خود را از ناحية گردن و بالاي يك ديوار فلزي مشبك كه سلول را محصور مي كند، به دار آويخته است. وي همچين در وسط بازوي راست خود يك زخم و بريدگي عميق و بسيار جدي و خطرناك داشت كه باعث شده بود، خون آن روي بدنش و نيز روي كف زمين بريزد. من بي درنگ دژبان ها را با صداي بلند فراخواندم و آن ها با شتاب خود را به سلول رساندند. من چندين بار نام جمعه را صدا زدم، ولي او پاسخ نداد. به نظر مي رسيد كه بيهوش است. دژبان ها آمدند و او را از طناب دار جدا كردند و جسد وي را روي كف زمين گذاشتند. هنوز هم به نظر هشيار نمي آمد؛ و من به هيچ وجه خونريزي وي را نديدم. در ظرف يك دقيقه يا در همين حدود، از من خواسته شد كه اتاق را ترك كنم، يا دقيق تر بگويم، به من دستور دادند كه اتاق را ترك كنم؛ هنگامي كه من در حال ترك اتاق بودم، چنين به نظر مي رسيد كه جمعه نفس نفس مي زند و اين امر، حداقل در من به عنوان يك نشانة خوب از زنده ماندن جمعه احساس خاصي پديد آورد.
به من گفته شد كه او را براي عمل جراحي بر روي بازويش برده اند و عمل موفقيت آميز بوده و او در حال بازيافتن سلامتي خود است. به من اجازه و امكان ديدن وي براي بار دوم در طول آن ديدار داده نشد و همة درخواست هاي من براي كسب اطلاعات دربارة وضعيت جمعه در طول يك هفته و نيم گذشته كاملاً ناديده گرفته شد. بنابراين، در حال حاضر، من هيچ اطلاعي دربارة چگونگي حال و وضعيت وي ندارم. با درخواست من جهت بازگشت به گوانتانامو براي ديدار از آنجا در هفته هاي آتي نيز موافقت نشده است. بنابراين در اين مقطع، ارتش هيچ گونه اطلاع و خبري دربارة سلامتي وي در اختيار من قرار نداده و اجازة ديدن وي را نيز به من نمي دهد. به همين دليل، من قصد دارم تا به زودي به دادگاه بروم و تقاضاي ديدار با وي را ارائه دهم و نيز درخواست كمك كنم، كمكي كه ما اميدواريم وضعيت وي را بهتر كند؛ همان وضعيتي كه ما بر اين باوريم كه باعث شد تا وي در فضايي انتحاري قرار گيرد .
* آيا شما پيشتر، دليل و نشانه اي مبني بر اين كه موكل شما (جمعه) تلاش خواهد كرد تا مرتكب خودكشي شود، به دست آورده بوديد؟
- جمعه از هنگامي كه در گوانتانامو بوده است، چندين بار تلاش كرد تا خودكشي كند. در حقيقت، يكي از تلاش هاي وي جهت خودكشي، در كتابي توسط اريك سعر توصيف شده است. (اوكسي است كه در برنامة شما شركت كرده و سرباز پيشين بخش اطلاعات ارتش در گوانتانامو بوده است.) سعر در كتابش اين موضوع را شرح داده است كه وي به صحنة يك اقدام به خودكشي فراخوانده شد و در آنجا از وي خواسته شد تا دست خطي را كه با خون بر ديوار حمامي كه اقدام به خودكشي در آنجا رخ داده بود نوشته شده را بخواند، آن نوشته چنين بود: «من به خاطر وحشيگري، ددمنشي و قساوت زندانبانان خود اقدام به خودكشي كردم.» در حقيقت جمعه، موكل من، آن رويداد را براي من حدود شش ماه پيش از چاپ اين كتاب توصيف كرده بود. بنابراين، با توجه به اين كه من چنين پيشامد غم انگيزي را قبلاً شنيده بودم، بي ترديد مطالعة توصيف آن در اين كتاب، كاملاً تكان دهنده و وحشتناك بود.
اقدامات خودكشي ديگري هم رخ داده است. مسأله اين است كه واكنش ارتش به اقدام به خودكشي زندانيان اين بوده است كه جمعه را به مدت تقريباً دو سال در انزوا و تنهايي واقعي نگه دارد. وي در اين مدت، در سلولي نگه داري مي شد كه نمي توانست هيچ انسان ديگري را بيند. و تنها گه گاه با زنداني مجاور از طريق فرياد زدن ارتباط برقرار مي كرد، ولي غالباً قادر به اين كار نيز نبود. به او اجازة تقريباً يك ساعت ورزش در طول هفته داده مي شد و در اين مدت حتي اجازة داشتن كتابي به جز قرآن به وي داده نشده است.
بر پاية درك من از وضعيت وي، جاي هيچ شگفتي نيست كه وي دوباره تلاش كرده است تا اقدام به خودكشي كند. با وجود اين، هيچ نشانه اي طي ديدار من با او مبني بر خودكشي احتمالي و يا قريب الوقوع وي ديده نشد. حتي هنگامي كه من اتاق را ترك مي كردم تا به وي امكان انتقال به سلولش را بدهم، لطيفه اي را با او در ميان گذاشتم. بنابراين من كوچك ترين اطلاعي از خودكشي او نداشتم، ولي با توجه به چگونگي رفتار با وي، به ويژه در دو سال گذشته، اين اقدام وي شگفت آور نيست.
* جمعه به چيزي متهم شده است؟
- جمعه همچون همة 750 زنداني يا در همين حدود كه گوانتانامو را پشت سر گذرانده اند (به جز چهار نفر) به هيچ چيز متهم نشده است. او حتي متهم به درگيري و مشاركت در هر گونه خشونت هم نيست. آنچه دولت اظهار مي دارد اين است كه وي در تورابورا حاضر بوده است . دولت نمي گويد كه وي چه هنگامي در تورابورا بوده است. دولت نمي گويد كه وي در تورابورا چه كاري انجام مي داده است. دولت نمي گويد كه وي با چه كساني در تورابورا بوده است. بنابراين، ما كاملاً ناچاريم به حدس و گمان پناه ببريم تا ماهيت حقيقي اتهامات عليه وي را بفهميم. من بايد يادآور شوم كه ما موكلاني ديگر دقيقاً با همين شرايط داريم كه در واقع، ادعاها و اتهاماتي عليه آن ها مطرح مي شود كه من آن ها را در حد كمترين اتهامات توصيف مي كنم.
* آيا شما مي توانيد دربارة زندانياني كه اقدام به خودكشي كرده اند، صحبت كنيد؟ آيا افراد ديگري هستند كه شما دربارة آن ها اطلاعاتي داريد؟ دربارة آن ها چه كاري صورت مي گيرد؟
- ارتش گزارش‌هاي ادواري دربارة اقدام به خودكشي را منتشر كرده است، هر چند كه گاهي صلاح دانسته است به اين اقدامات به عنوان رفتار فريبكارانة خودآزاري يا چيزي با همان نتيجه اشاره كند. من هيچ شناخت و آگاهي شخصي دربارة اقدامات ديگر اين چنيني ندارم.
* دربارة اعتصاب غذا چطور؟ آيا وي در آن شركت كرده است و آيا شما مي‌دانيد كه چه تعداد زنداني در اين امر مشاركت كرده‌اند؟
- كه در سال هاي گذشته رخ داد و نيز در اعتصاب غذايي كه در ماه ژوئن و ژوييه سال جاري اتفاق افتاد شركت كرد. تنها اطلاعي كه ما از شمار زندانيان شركت كننده در اعتصاب غذا داريم، همان گزارش ارتش است و ما هيچ ابزاري براي بررسي مستقلانة صحت آن ها نداريم. من ميان آن هايي كه در اعتصاب غذا شركت مي كنند و آن هايي كه تلاش براي اقدام به خودكشي مي كنند، وجه اشتراكي مي‌بينم. ما مرداني را داريم كه به مدت چهار سال، بدون اتهام در گوانتانامو نگهداري شده اند و اغلب حتي متهم به خشونت هم نشده اند، آن ها در معرض يك رشته بدرفتاري ها و خشونت هاي تأييد شده از سوي كاركنان آمريكايي قرار گرفته اند. آن ها از صحبت كردن با خانواده هايشان باز داشته شده و در بسياري از موارد، به آن ها گفته شده است كه بقية زندگي خود را در گوانتانامو خواهند گذراند. آن گونه كه من درك مي كنم، اين مردان در حال گذراندن يك زندگي كاملاً كنترل شده هستند و البته اين منظره زشت و تكان دهنده اي است كه شاهد آن هستيم.
* من مي خواستم از شما بخواهم كه به سرهنگ دوم، جرمي مارتين، سخنگوي نيروي مشترك مأموريت گوانتانامو كه گفت، ادعاهايي مبني بر اين كه افرادي كه اعتصاب غذا كرده اند تقريباً در حال مرگ هستند كاملاً كذب است، پاسخ دهيد. وي اظهار داشت اعتراض هايي كه در 8 اوت آغاز شد و در يك مقطع بيش از 130 شركت كننده داشت، در حال حاضر بسيار كمتر شده است. وي گفت: اين فن، (اعتصاب غذا)، سازگار با آموزش هاي القاعده است و تلاش زندانيان جهت جلب توجه رسانه ها را مي رساند و با اين كار بر دولت آمريكا فشار وارد مي سازد.
- ارتش اظهار داشته است كه با همة زنداينان به شكلي مشفقانه و مهربانانه رفتار مي كند، با اين حال، برخي از كاركنان ارتش در گوانتانامو، مشاهدات مستقيم خود را كه بسيار خلاف اين ادعاست، گزارش كرده اند. ديدگاه دولت آمريكا اين است كه مردان زنداني شده در گوانتانامو، شرالاشرار و بدترين بدترين ها هستند؛ با وجود اين، آمريكا حدود 250 تن از آن ها را آزاد كرده است . با توجه به اين گزارش هاي ظاهراً نادرست، من همة اظهارات ارتش را با قيد احتياط باور مي كنم و مي پذيرم. من موكلي دارم كه هنگامي كه با او در ماه اكتبر ديدار كردم، يك لولة مخصوص تغذيه از راه بيني در بيني وي فرو شده بود، و من تخمين مي زنم كه او 40 تا 50 پوند از وزن خود را از هنگامي كه قبلاً او را ديده بودم، از دست داده بود. اين وضعيت به طور خطرناكي نزديك به مرگ است. مي دانيد كه اين حقيقت را نمي توان مورد ترديد قرار داد كه سلامتي وي به شدت لطمه خوده است و اين امر، نتيجة مستقيم شركت وي در اعتصاب غذاست.
* من مي‌دانم كه فرصت شما محدود است؛ ولي تنها مي خواستم از شما دربارة سه تن از كارشناسان حقوق بشر سازمان ملل بپرسم كه دعوت آمريكا براي سفر به گوانتانامو را تا هنگامي كه دولت آمريكا حرف خود را مبني بر خودداري از دادن اجازه به آن ها براي ديدار با زندانيان به طور خصوصي پس گيرد، نپذيرفتند. گزارشگر ويژه سازمان ملل در مورد شكنجه، مانفرد نواك اظهار مي دارد: «آن ها گفتند چيزي براي پنهان كردن ندارند، اگر آن ها چيزي براي پنهان كردن ندارند پس چرا ما نبايد بتوانيم به طور خصوصي با زندانيان صحبت كنيم؟»
- من هفتة گذشته با افرادي ديدار كردم و نسبت به اخلاص و صداقت آنان در پي بردن به اين كه در گوانتانامو چه چيزي در حال رخ دادن است، متقاعد شدم. بدون ترديد، يك بازديد تبليغاتي و پرسر و صدا كه طي آن افراد به امكانات و تأسيسات مختلف گوانتانامو برده مي شوند و نمونه-هاي خوراك زندانيان به آن ها نشان داده مي شود ولي هرگز موفق به صحبت كردن با زندانيان نمي شوند، به عقيدة من يك مانور بي ارزش مي-باشد. براي روشن شدن مسئله، شما نياز به اين داريد كه به منبع دسترسي داشته باشيد؛ منظور من از منبع، افرادي هستند كه در گوانتانامو نگهداري مي شوند و نيز كاركنان آمريكايي، عوامل ارتش و مأموران اف.بي.آي. كه در گوانتانامو كار كرده اند و خودشان بدرفتاري وحشتناك با زندانيان را گزارش داده‌اند.
* نظر شما دربارة پي گيري اين مسائل چيست، آيا در حرفة وكالت خود به عنوان يك وكيل مدافع، چيزي شبيه اين مورد را تجربه كرده ايد؟
- من كار كمك رساني بشر دوستانة پس از جنگ را انجام داده ام. من بر روي محاكمات جنايات جنگي كار كرده ام. ولي بدون ترديد، هرگز چيزي شبيه آنچه كه هنگامي كه در پانزدهم اكتبر به سلول وارد شدم ديدم، نديده بودم. در نظر من، اين ماهيت واقعاً بحراني موقعيت گوانتانامو را برجسته مي سازد. من بر اين باورم كه نياز بحراني به حكومت قانون هست و اين حقيقت را كه افرادي كه در گوانتانامو نگه داشته مي شوند، چه بسا اين نوع رفتار را در آينده تكرار كنند، نمي‌توان ناديده انگاشت. اگر اوضاع تغيير نكند احتمال تكرار چنين رفتارهايي از سوي زندانيان در آينده وجود دارد.
منبع:www.alternet.org
