مکان: پاریس، نوفل لوشاتو
موضوع : مسائل جاری انقلاب اسلامی
سئوال: [نخستین اقدام شما در بازگشت به ایران که روز جمعه آینده پیش بینی شده چه خواهد بود؟ و آیا اعضای کمیته انقلابی حکومت اسلامی قبلاً اعلام خواهد شد یا نه؟]
جواب: اولین اقدام من نصحیت به ملت عزیز ایران است. و ان شاءالله اگر امکان باشد در بهشت زهرا راه خودمان را اعلام می‌کنیم؛ و کارهایی را که مقدمتاً باید انجام داد اعلام خواهم کرد.[شکل طبقاتی شورا آیا از طبقات کارگر، روشنفکر انقلابی اسلامی خواهد بود و دهقانان در آن خواهند بود یا اکثر اعضای این شورا روحانیون می‌باشند؟]
خیر، اکثر از روحانیون نخواهند بود؛ بلکه روحانیون هم مثل سایر طبقات نماینده خواهند داشت.[ممکن است خطوط اساسی حکومت اسلامی را در زمینه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به طور خلاصه بفرمایید؟]
اینها اموری نیست که بتوانم الان برای شما تشریح کنم. اسلام، هم آزادی خواهد داد و هم توجه به اقتصاد خواهد کرد و هم توجه به سایر احتیاجات کشور که باید کارشناسان در این موارد به موقع اقدام کنند.[منظور این است که در حکومت اسلامی، ملی شدن صنایع قطعی خواهد بود یا نه؟]
این مسئله هم باید مورد مطالعه قرار گیرد.[ممکن است بفرمایید اقلیتهایی که در ایران وجود دارند، در حکومت اسلامی چه وضعی خواهند داشت؟]
اقلیتهای مذهبی در اسلام احترام دارند، و آنها هم مثل سایر اقشار ملت با رفاه در آنجا زندگی خواهند کرد و هیچ گرفتاری برای آنها نخواهد بود.[در مورد آزادی بیان و عقیده، شما چه حدودی را در نظر دارید؟ آیا فکر می‌کنید باید محدودیتهایی قائل شد یا نه؟]
اگر مضر به حال ملت نباشد، بیان همه چیز آزاد است. چیزهایی آزاد نیست که مضر به حال ملت ما باشد.[آیا فکر می‌کنید که گروههای چپ و مارکسیست که در ایران هستند، آزادانه فعالیت خواهند داشت؟]
اگر مضر به حال ملت باشد جلوگیری می‌شود؛ اگر نباشد و فقط اظهار عقیده باشد مانعی ندارد.[یعنی منظورتان این است که احزاب آزاد خواهند بود یا نه؟]
همه مردم آزادند مگر حزبی که مخالف با مصلحت مملکت باشد.[نقش زنان در حکومت اسلامی چگونه خواهد بود؟ آیا مثلا در امور کشور هم شرکت خواهند داشت؟ برای مثال وکیل و وزیر خواهند شد البته اگر استعداد و لیاقتی نشان دهند؟]
در مورد اینگونه مسائل، حکومت اسلامی تکالیف را معین می‌کند و الان وقت اظهارنظر در این زمینه‌ها نیست. زنان همچون مردان در ساختن جامعه اسلامی فردا شرکت دارند. آنان از حق رأی دادن و رأی گرفتن برخوردارند. در مبارزات اخیر ایران، زنان ایران نیز سهمی چون مردان دارند. ما همه گونه آزادی را به زن خواهیم داد. البته جلوی فساد را می‌گیریم و در این مورد دیگر بین زن و مرد فرقی نیست.[یکی از خبرنگاران زن: چون مرا به عنوان یک زن پذیرفته‌اید، این نشان دهنده این است که نهضت ما یک نهضت مترقی است؛ اگرچه دیگران سعی کردند نشان دهند که عقب مانده است. فکر می‌کنید به نظر شما آیا زنان ما باید حتماً حجاب داشته باشند؟ مثلاً چیزی روی سر داشته باشند یا نه؟]
اینکه من شما را پذیرفته‌ام، من شما را نپذیرفته‌ام! شما آمده‌اید اینجا و من نمی‌دانستم که شما می‌خواهید بیایید اینجا! و این هم دلیل بر این نیست که اسلام مترقی است که به مجرد اینکه شما آمدید اینجا، اسلام مترقی است. مترقی هم به این معنی نیست که بعضی زنها یا مردهای ما خیال کرده‌اند. ترقی به کمالات انسانی و نفسانی است، و با اثر بودن افراد در ملت و مملکت است نه اینکه سینما بروند و دانس بروند. و اینها ترقیاتی است که برای شما درست کرده‌اند و شما را به عقب رانده‌اند؛ و باید بعداً جبران کنیم. شما آزادید در کارهای صحیح. در دانشگاه بروید و هر کاری را که صحیح است بکنید؛ و همه ملت در این زمینه‌ها آزادند. اما اگر بخواهند کاری خلاف عفت بکنند و یا مضر به حال ملت خلاف ملت بکنند، جلوگیری می‌شود؛ و این، دلیل بر مترقی بودن است.@[شکل مالکیت در حکومت اسلامی و بخصوص مالکیت اراضی چگونه خواهد بود؟]
اینها بعداً روشن خواهد شد.
[به نظر شما وضع روزنامه‌ها چگونه باید باشد؟]
روزنامه‌هایی که مضر به حال ملت نباشد و روزنامه‌هایی که نوشته شان گمراه کننده نباشد، آزادند.
[دولی که در جریان انقلاب کنونی ایران آشکارا از شاه حمایت کردند، در صورتی که اظهار ندامت کنند، آیا مناسبات خود را با آنها ادامه می‌دهید؟]
بلی؛ مگر اسرائیل. اسرائیل مستثناست؛ همچنین افریقای جنوبی و کشورهایی که از تبعیض نژادی پشتیبانی می‌کنند.
[شما در بیابانتان فرمودید که اسرائیل دشمن اسلام است؛ آیا حکومت اسلامی ممکن است به این کشور اعلان جنگ بدهد؟]
بسته به مقتضای زمان است.
[آیا در جهان اسلام، کشورهایی که بخواهند به پیروی از ایران، جمهوری اسلامی تشکیل دهند، الزاماً باید مذهب شیعه را بپذیرند یا نه؟]
خیر، الزام در مذهب نیست.
[بعضی از گروههای کوچک طی نامه و تلفنی به ما می‌گویند که ما از زیر «چکمه استبداد» به زیر «نعلین استبداد» می‌رویم.]
آنها عمال شاه هستند. آنهایی که این حرفها را می‌زنند، سالهاست که می‌زنند. و اینها را هم شاه به آنها دیکته کرده است و آنها هم برای شما می‌گویند برای اینکه می‌خواهند شاه را برگردانند. به آنها بگویید شاه دیگر بر نمی‌گردد. و شما اگر حکومت اسلامی را ببینید، خواهید دید که دیکتاتوری دراسلام اصلاً وجود ندارد.
[در بازگشت به ایران احیاناً اگر مواجه با یک کودتای نظامی شدید چه خواهید کرد؟]
هیچ، مبارزه خواهیم کرد.
منبع مقاله :
صحیفه امام، ج5، ص 519 تا 522.
