مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
منبع:راسخون
منبع:راسخون
سوختگی عمدتاً به سه نوع درجه یک، دو و سه تقسیم بندی می‌شود. در مقاله‌ی پیشِ رو اطلاعاتی در خصوص علائم و راه‌های درمانی چنین آسیب‌هایی فراهم شده است.
سوختگی نوعی از آسیب پوستی است که به دلیل تماس با مواد شیمیایی، تشعشع، گرمای شدید و یا برق رخ می‌دهد. سوختگی به انواع درجه یک، دو و سه طبقه بندی می‌شود. این طبقه بندی بر مبنای میزان آسیب دیدگی پوست می‌باشد. سوختگی درجه یک از نوع سوختگی جزئی بوده که آسیب، به اپیدرم (خارجی‌ترین لایه پوست) محدود می‌شود. سوختگی درجه دو با آسیب به اپیدرم و درم (لایه عمیق درونی که زیر اپیدرم قرار دارد) مشخص می‌شود. سوختگی درجه سه با آسیب به بافت زیر پوستی که در زیر درم واقع است، قابل تشخیص است. گاهی اوقات، آسیب وارده ممکن است آنقدر شدید باشد که نه تنها پوست را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه بافتهای زیرین، رباط‌ها، عضلات، یا استخوان را نیز متأثر می‌سازد. این آسیب‌ها به سوختگی درجه چهار اشاره دارد.
عوامل ایجاد کننده
سوختگی حرارتی: سوختگی حرارتی زمانی رخ می‌دهد که پوست در تماس با یک منبع گرمایی قرار گیرد. چنین صدماتی معمولاً به دلیل تماس با آتش، بخار، اشیاء داغ، مایعات داغ یا مذاب و یا فلزات داغ ایجاد می‌شود.
سوختگی شیمیایی: این جراحات زمانی رخ می‌دهد که پوست در تماس با مواد شیمیایی خاصی قرار گیرد. این مواد شیمیایی می‌توانند در حالت جامد، مایع یا گاز باشند. مواد و عوامل تمیز کننده‌ی خانگی ممکن است حاوی مواد شیمیایی سوزآوری باشند که امکان دارد موجب چنین آسیب‌هایی گردند. کسانی که در صنایعی کار می‌کنند که شامل استفاده از اسیدها و مواد شیمیایی سوزآور است، در معرض خطر بالای روی دادن چنین جراحاتی قرار دارند.
سوختگی تابشی یا ناشی از اشعه: قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه ماورای بنفش خورشید یا منابع دیگر تابشی همچنین می‌تواند موجب آسیب دیدگی پوست شود. سوختگی‌های تابشی می‌توانند به دلیل استفاده از تخت‌های برنزه کننده ایجاد شوند. کسانی که تحت پرتو درمانی برای درمان سرطان قرار دارند نیز در معرض چنین سوختگی قرار دارند.
سوختگی الکتریکی: همانطور که از نام آن پیداست، این نوع سوختگی به دلیل تماس با یک منبع الکتریکی یا برقی ایجاد می‌شود. میزان آسیب وارده به پوست بسته به مدت زمان تماس با این منبع، شدت جریان و نوع جریان الکتریکی متفاوت خواهد بود.
علاوه بر علل فوق، سوختگی همچنین می‌تواند از طریق تماس با یک سطح ساینده یا سخت ایجاد شود. حرارت تولید شده توسط اصطکاک ممکن است پوست را تحریک سازد. چنین آسیب دیدگی را سوختگی سایشی یا ناشی از اصطکاک نامند. تنفس گاز و یا هوای گرم نیز می‌تواند منجر به صدمات استنشاقی شود. این جراحات می‌توانند به راه‌های هوایی و یا ریه‌ها آسیب برسانند. چنانچه گازهای استنشاقی ماهیت سمی داشته باشند، عوارض جدی و خطرناکی ممکن است رخ دهد.
طبقه بندی سوختگی
هنگامی که نوبت به طبقه بندی این آسیب دیدگی‌ها می‌شود، عمق آسیب دیدگی و درصد مساحت کل سطح بدن متأثر از این آسیب دیدگی‌ها به عنوان عوامل تعیین کننده در نظر گرفته می‌شوند. میزان آسیب نیز به مدت زمان باقی ماندن پوست در تماس با عامل ایجاد کننده‌ی پشت این جراحت بستگی دارد.سوختگی درجه یک
سوختگی درجه یک، سوختگی جزئی می‌باشد که عموماً به دلیل تماس کوتاه با آتش و یا یک جسم داغ ایجاد شده باشد. این نوع سوختگی همچنین به صدمات ناشی از سوختگی سطحی اشاره دارد. بهبودی از این نوع جراحت بسیار سریعتر است به این دلیل که این جراحت تنها محدود به لایه‌ی بیرونی پوست می‌شود. آفتاب سوختگی خفیف نمونه‌ای از این نوع جراحت به حساب می‌آید.علائم
علائم و نشانه‌های سوختگی درجه یک عبارتند از: قرمزی
درد
تورم
درمان
سوختگی درجه یک ممکن است حدود 4 تا 6 روز طول کشیده تا به طور کامل درمان شود. درمان به محض آنکه پوست متأثر خشک شده و شروع به کنده شدن کند، آغاز می‌شود. درمان می‌تواند خود در خانه انجام شود. در این بخش چند راهکاری که ممکن است مفید باشند را معرفی می‌نماییم.
فرو کردن ناحیه‌ی آسیب دیده در آب سرد قطعاً کمک خواهد کرد.
استفاده از کمپرس سرد نیز به کاهش درد کمک خواهد نمود.
استفاده از ژل آلوئه ورا می‌تواند به تسکین پوست تحریک شده و یا سوزش‌دار کمک کند.
سوختگی درجه دو
سوختگی درجه دو به سوختگی سطحی با ضخامت نسبی و سوختگی عمیق با ضخامت نسبی طبقه بندی می‌شود. این نوع سوختگی نسبت به سوختگی درجه یک نسبتاً جدی‌تر و خطرناکتر است. در صورت وقوع سوختگی سطحی با ضخامت نسبی یا جزئی، آسیب به اپیدرم و قسمت سطحی درم وارد می‌شود. سوختگی عمیق با ضخامت نسبی با آسیب به اپیدرم و لایه‌های عمیق‌تر درم مشخص می‌شود. تماس با مایعات داغ، آتش، یا مواد شیمیایی به احتمال زیاد علت این نوع سوختگی است.
علائم
علائم و نشانه‌های سوختگی درجه دو عبارتند از:
درد
قرمزی
تورم
تشکیل تاول در ناحیه‌ی آسیب دیده
این سوختگی به نظر مرطوب می‌رسد. پوست آسیب دیده بسیار حساس به لمس خواهد بود. در صورت رخ دادن سوختگی عمیق با ضخامت جزئی، زخم می‌تواند بوجود آید.
درمان
چنانچه آسیب، ناشی از تماس با یک ماده شیمیایی مایع باشد، محل سوختگی را با آب شسته تا مواد شیمیایی از بین بروند. چنانچه مواد شیمیایی به شکل پودر باشند، پیش از آنکه محل سوختگی را با آب بشویید، پودر را به آرامی با یک پارچه‌ی تمیز به حالت برسی پاک کنید. اقدامات خود مراقبی که در ادامه آمده می‌توانند در این موارد به کار گرفته شوند: کمپرس سرد را می‌توان در ناحیه‌ی پوست آسیب دیده قرار داد.
می‌توان به منظور کاهش درد، مسکن مصرف کرد.
یک گاز پانسمان استریل توری شکل را به صورت شل در اطراف سوختگی بپیچید.
سوختگی درجه دو علاوه بر ایجاد درد شدید، همچنین می‌تواند منجر به تشکیل تاول شود. این امر می‌تواند پوست را مستعد ابتلا به عفونت نماید. بنابراین بهتر خواهد بود جهت درمان مناسب به پزشک مراجعه کنید. درمان معمولاً دبریدمان (debridement) (برداشتن بافتهای آسیب دیده) را شامل می‌شود. پوشاندن ناحیه‌ی آسیب دیده با پانسمان مناسب بخش مهمی از درمان را تشکیل می‌دهد. درمان این نوع سوختگی حدود یک ماه طول خواهد کشید، اما مدت زمان دوره بهبودی می‌تواند بسته به عمق جراحت متغیر باشد. دوره‌ی بهبودی در صورت رخ دادن سوختگی عمیق با ضخامت جزئی بیشتر خواهد بود. در موارد شدید، ممکن است توصیه شود، پیوند پوست انجام گیرد.
سوختگی درجه سه
نوعی از سوختگی جدی و خطرناک است که تمام سه لایه‌ی پوست را تحت تأثیر قرار می‌دهد. چنین جراحاتی می‌تواند به انتهای عصب در بافتهای زیرین آسیب وارد سازد.علائم
تغییرات پوستی که رخ می‌دهد کاملا شبیه به مواردی است که در سوختگی عمیق با ضخامت جزئی دیده می‌شود، خواهد بود. علائم مشخصه‌ی این نوع سوختگی عبارتند از: بی حسی در صورت آسیب به بافت‌ها و اعصاب زیرین
خشک و سفت و چرمی شدن پوست
درمان
از آنجا که این نوع آسیب دیدگی، سوختگی شدید است، مراقبت‌های پزشکی باید فوراً بر روی شخص انجام گیرد. سوختگی درجه سه که ناحیه‌ی بزرگی از بدن را شامل شود، نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد. ممکن است نیاز به تزریق مایعات و آنتی بیوتیک‌های داخل وریدی باشد. در صورت سوختگی شدید ممکن است توصیه شود پیوند پوست انجام گیرد. میزان صدمات پوستی و عصبی، تعیین کننده‌ی مدت زمان بهبودی کامل فرد از چنین جراحاتی است، اما این یک واقعیت شناخته شده است که سوختگی درجه سه معمولا به یک زمان بسیار طولانی برای بهبودی نیاز دارد.فوریت‌های پزشکی برای کسانی که دچار سوختگی شدید می‌شوند، از اهمیت زیادی برخوردار است. چنانچه کمکهای پزشکی بلافاصله بر روی فرد انجام شود، بهبودی سریعتر خواهد شد.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیه‌های پزشک متخصص در نظر گرفته شود.
