امام خمينى و انديشمندان جهان اسلام

اشاره:

حركتى كه امام خمينى، قدس‏سره، براى احياى هويت اسلامى مسلمانان آغاز كرد، فقط به كشور ايران محدود نشد و در فاصله زمانى كوتاهى مسلمانان جهان، از جنوب آسيا گرفته تا شمال آفريقا و از منطقه بالكان تا قفقاز را تحت تاثير قرار داد.
وجود بى‏بديل امام راحل تاثيرى شگرف بر انديشمندان جهان اسلام گذاشت و باعث گرديد كه ايشان با تاملى دوباره درباره اسلام به آنچه سالها از دست داده بودند، برگردند.
آنچه مى‏خوانيد، گفتگوى كوتاهى است‏با تنى چند از انديشمندان مسلمان از كشورهاى مختلف كه به مناسبت‏سالگرد ارتحال امام امت، به جمهورى اسلامى ايران آمده بودند. از آنها پرسيديم: «چه چيزى در وجود امام خمينى بود كه شما را جذب كرد؟» آنها پاسخ ما را اينچنين دادند:
سيد حسن عباس فطرت 65 ساله از روحانيون كشور هندوستان و مدير مسؤول هفته‏نامه صداقت در كشور هندوستان و مدرس حوزه علميه در آن كشور است. حسن عباس فطرت با وجود اين كه تحصيلات دينى را در قم و هند به پايان رسانده، اما ليسانس زبان انگليسى هم دارد، با او در هتل آزادى به گفتگو نشستيم، او در پاسخ سؤال ما گفت:
من كتابى نوشتم تحت همين عنوان «امام خمينى، قدس‏سره‏». ببينيد امام در عرصه عملى اسلام را بنيان كرد و من به عنوان شاگرد كوچكى از مكتب او همواره شارح انديشه‏هاى او بوده‏ام.
چندين مقاله هم در اين زمينه نوشته‏ام. افكار امام تاثير زيادى در من و مردم هندوستان داشته است، نظرات ايشان در باب حكومت، در باب زنان، در باب سياست همه و همه باعث‏شده كه ما بيشتر به او بپردازيم. بطور كلى خمينى چيزى ديگر و جداى از همه علماى ديگر بود.
دومين فردى كه سراغ او رفتيم، سيد محمدسلمان نقوى فرزند شهيد دكتر سيد محمدعلى نقوى از دانشجويان دانشگاه اماميه پاكستان است، پدر او از فعالين دانشگاه اماميه پاكستان و از بنيانگذازان سازمان دانشجويان اماميه پاكستان و از فعالين دانشگاه اماميه بوده كه مظلومانه به شهادت رسيده است.
او نيز پاسخ ما را چنين داد:
اين كه امام در عمل و گفتار تفاوتى نداشته يعنى آنچه را كه مى‏گفتند آن را عمل مى‏كردند همين باعث‏شده كه من بشدت متاثر از امام خمينى باشم و افكار امام را در پاكستان نشر بدهم.
فرد ديگرى كه سراغ او رفتيم شيخ محمدحسن نجفى ذاكرى معروف به ذاكرى از علماى پاكستان بود كه تحصيلات خود را در نجف به پايان رسانده و هم اكنون مشغول تبليغ در كويته پاكستان است و همچنين امام جمعه شهرى از توابع كويته به نام «ماچ‏» مى‏باشد كه شهرى است كه وهابيان حضور جدى در آن شهر دارند و شيعيان بشدت در ضعف هستند.
شيخ محمدحسن ذاكرى در پاسخ پرسش ما گفت:
البته اين سؤال شما بسيار سخت است و من بايد مطالب مفصلى را بگويم اما به اجمال اين كه يكى از كارهاى مهم امام اين بود كه مسايل فقهى را به روز مطرح كرد، يعنى جزيى‏ترين مسايل دينى را با زبان مردم و به زبان روز مطرح كرد كه همان بحث فقه پويا و سنتى است كه بحث مفيد است كه كه مجال آن در اينجا نيست.
سيد طفيل حسين شيرازى از كشور پاكستان فرد ديگرى بود كه به سؤال ما پاسخ داد. او تحصيلات خود را در انگلستان به پايان رسانده و سپس به پاكستان بازگشته است.
نامبرده سؤال ما را اينگونه پاسخ داد:
من پيش از انقلاب، امام خمينى، قدس‏سره، را مى‏شناختم. از روزى كه به پاريس (نوفل لوشاتو) تبعيد شدند، اخبار زندگى ايشان را بدقت دنبال مى‏كردم سخنرانيها و كتابهاى ايشان را بدقت مطالعه مى‏كردم. و وقتى مى‏ديدم كه يك نفر بخاطر خدا خانه و زندگى را رها كرده است‏بسيار در من تاثير گذاشت. اين نكته از زندگى امام براى من جالب بود كه ايشان چقدر در راه و هدف خود پايدار و بااخلاص است و اين هميشه براى من سرمشق بوده است.
فرد ديگرى كه سراغ او رفتيم احمد يوسف از نويسندگان سوريه و از نويسندگان روزنامه الشراع لبنانى است كه در سوريه منتشر مى‏شود.
او در پاسخ پرسش ما گفت:
انسان امروز با اين تمدن جديد، و ابزار تكنولوژى كه مواجه مى‏شود، در واقع چيزى به دست مى‏آورد و چيزى از دست مى‏دهد، چيزى كه به دست مى‏آورد يك چيز مادى است. اما چيزى كه از دست مى‏دهد يك چيز روحى است. و از اين لحاظ شخصيت و روح انسان در عصر امروزى با ابزار مدرنيته جديد زير فشار تمدن غربى جديد است. راه رهايى از اين شرايط چيزى نيست جز بازگشت‏به معنويت و اين ميسر نمى‏شود جز از راه بازگشت‏به اسلام، كه پناه بياوريم به دامن گشاده اين دين روحانى كه ارزشهاى انسانى ما و كرامت ما حفظ شود. و اين درست همان راهى است كه امام خمينى به روى ما گشود.
الشيخ محمد ابوالخير شكرى از روحانيون بزرگ و معروف سوريه و امام جمعه مسجد بزرگ امام شافعى دمشق و مدير التحفيظ القرآن الكريم دمشق، فرد ديگرى بود كه با او به گفتگو نشستيم.
از او پرسيديم چه چيزى شما را مجذوب امام خمينى، قدس‏سره، كرد؟ او پاسخ داد:
ببينيد يك نويسنده آمريكايى است‏به نام مايكل هارد، كه كتابى نوشته است‏به نام «الاوايل‏» يعنى «اولينها در تاريخ‏»، در اين كتاب بررسى كرده است چه كسانى در تاريخ بشريت اثر گذاشته‏اند چه خير چه شر، مهم اين است كه چه كسانى اثر گذاشته‏اند. مايكل هارد شخص اول كه انتخاب كرده شخصيت پيامبر اكرم، صلى‏الله‏عليه‏وآله، است چون اين شخص توانست هم از لحاظ دنيوى به پيروزى كامل برسد و هم از لحاظ اخروى و معنوى دنيا را تحت تاثير قرار دهد در واقع جمع بين دنيا و آخرت را خوب انجام داده است، من مى‏خواهم بگويم امام خمينى هم اين گونه بود از طرفى يك فقيه، يك رهبر علمى، يك انسان فيلسوف، از طرفى زاهد و عابد و از طرفى يك رهبر سياسى بود، كه همه اينها از او وجودى ساخته بود كه جمع اضداد بود كه من روز به روز بيشتر با ابعاد وجودى اين شخصيت آشنا مى‏شوم و از شخصيت و افكار ايشان استفاده مى‏كنم.
استاد حسن الباش مدرس علوم اسلامى كشور فلسطين است و اكنون در سوريه زندگى مى‏كند، استاد حسن الباش عضو اتحاديه نويسندگان و متفكران فلسطينى است. او 23 كتاب در زمينه مباحث فرهنگى و اسلامى و مباحثى كه در مواجهه با غرب و صهيونيست است، به رشته تحرير درآورده است. و مقالات او در مجلات سورى و عربى و ايرانى، از جمله در مجله قرآنى «بينات‏» كه در قم منتشر مى‏شود، به چاپ مى‏رسد. او درباره امام خمينى گفت:
آنچه شخصيت امام خمينى را متمايز مى‏سازد، شخصيت فراگير اوست و اين كه او فكر عرفانى و فلسفى و سياسى را با هم جمع كرده بود، شخصيتى كه در عين اين كه كتابى عرفانى به نام شرح دعاى سحر مى‏نويسند در عين حال رهبرى سياسى يك اجتماع را بر عهده دارد، او جمع اضداد بود لذا چنين شخصيتى در عصر ما نادر است و او عالم مادى و روحانى را با هم جمع كرده بود.

---

معرفي سايت مرتبط با اين مقاله