فوائد فلاونوئید

چندین پژوهش و تحقیق علمی صورت گرفته، از اهمیت بسیار زیاد فلاونوئیدها برای سلامت انسان پرده برداشته‌اند. از طریق این مقاله اطلاعات بیشتری را در خصوص این فیتوکمیکال یا ماده‌ی شیمیایی گیاهی و فوائد سلامتی بخش بالقوه‌ی آنها کسب نمایید.
فلاونوئیدها که همچنین تحت عنوان بیوفلاونوئیدها شناخته می‌شوند، طبقه‌ای از مواد شیمیایی گیاهی بوده که تنها توسط گیاهان سنتز می‌شوند. بیوفلاونوئیدها رنگدانه‌های مهمی بوده که مسئولیت تولید رنگ گلبرگ گلها را برعهده دارند. بنابراین، این مواد شیمیایی گیاهی، گرده‌ افشانی را تسهیل ساخته و در کنار آن از گیاه در برابر میکروارگانیسم‌ها و حشرات مضر محافظت می‌نمایند.
در اصل شش کلاس یا طبقه‌ی اصلی از این مواد شیمیایی گیاهی وجود دارد که فلاونول‌ها (flavonols)، فلاون‌ها (flavones)، فلاوانونها (flavanones)، ایزوفلاونها (isoflavones)، فلاوانولها (flavanols)، و آنتوسیانین‌ها (anthocyanins) را شامل می‌شود. معمول‌ترین فلاونوئیدهای موجود در مواد غذایی، کوئرستین، اپی کتیچین، پروآنتوسیانیدین الیگومریک، میریستین، کاتشین و زانتوهومول می‌باشند.

فلاونوئیدها در مواد غذایی

همانطور که پیش از این عنوان شد، فلاونوئیدها تنها در گیاهان یافت می‌شوند. آنها به وفور در میوه و سبزیجات زیادی وجود دارند. برخی از مهمترین منابع خوراکی این مواد شیمیایی گیاهی، مرکبات، توت فرنگی، لوبیا، بلوبری، پیاز، حبوبات، و اسفناج را شامل می‌شود. چای سبز، سیاه و همچنین سفید نیز سرشار از فلاونوئید می‌باشند. شکلات تیره منبع مهم دیگری از این مواد شیمیایی گیاهی است. عسل نیز بسته به نوع گل و فرم و شکلی که شهد جمع‌آوری شده است، می‌تواند منبع مهمی از این فیتوکیمکال‌ها به حساب آید.

فوائد سلامتی بخش

این مواد شیمیایی گیاهی به عنوان آنتی اکسیدان عمل کرده و اثر رادیکالهای آزاد را خنثی می‌سازند. بنابراین، کمک کرده اثرات مخرب رادیکالهای آزاد بر روی سلولها و بافتهای بدن به حداقل برسند. یک رادیکال آزاد، مولکول شیمیایی ناپایدار است که از لایه‌ی والانس یا بیرونی خود یک الکترون را از دست می‌دهد. به عبارت دیگر، رادیکال آزاد دارای تک الکترون جفت نشده در لایه‌ی بیرونی خود است.
از دست دادن یک الکترون از لایه‌ی بیرونی باعث می‌شود رادیکال آزاد بسیار واکنش پذیر شود. به منظور ایجاد ثبات، این مولکول‌ها به الکترون نیاز دارند و به همین دلیل است که سلولها و بافتهای سالم بدن را اکسیده می‌نمایند. رادیکالهای آزاد عمدتاً به عنوان محصولات جانبی فرایندهای بیوشیمیایی حیاتی که درون بدن اتفاق می‌افتند، تولید می‌شوند.
برخی از رادیکال‌های آزاد از محیط خارجی و به طور معمول از طریق دود سیگار، مصرف الکل، تابش‌های الکترومغناطیسی، قرار گرفتن در معرض نور خورشید، مصرف غذاهای فرآوری شده، آلودگی هوا، و غیره وارد بدن می‌شوند. حتی استرس می‌تواند سطح بالایی از رادیکالهای آزاد را در بدن ما تولید نماید. فلاونوئیدها به عنوان آنتی اکسیدان به خنثی و با ثبات ساختن رادیکالهای آزاد کمک می‌کنند، به طوری که این رادیکالهای آزاد دیگر نمی‌توانند به بافتها و سلولهای سالم آسیب وارد سازند. آنها در برابر چندین بیماری از جمله سرطان، بیماریهای قلبی، دیابت، تومور و غیره از بدن مراقبت می‌کنند.
این مواد شیمیایی گیاهی همچنین می‌توانند به جلوگیری از تصلب شرایین یعنی عارضه‌ای که مشخصه‌ی آن رسوب چربی داخل دیواره رگ است، کمک ‌کنند. چنین رسوباتی، شریانها را تنگ ساخته و در نتیجه مانع از جریان یافتن خون به اندام‌های حیاتی همچون قلب و مغز می‌شوند. بدینسان، این عارضه می‌تواند خطر حملات قلبی و سکته‌ی مغزی را افزایش دهد. فلاونوئیدها می‌توانند خطر بروز بیماری عروق کرونر را با جلوگیری از تصلب شرایین کاهش دهند.
همچنین شناخته شده است که فلاونوئیدها دارای خواص ضد التهابی، ضد حساسیت، و ضد ویروسی می‌باشند. آنها می‌توانند خطر ابتلا به آرتروز، پوکی استخوان، آلرژی، و بیماریهای ویروسی ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس، ویروس پارا انفلوانزا و آدنوویروس را کاهش دهند. آنها می‌توانند تراکم پلاکتی که با بیماریهایی مانند آترواسکلروز و تشکیل ترومبوز حاد پلاکت همراه می‌باشند را سرکوب نمایند. مشخص شده است که بیوفلاونوئیدها به دلیل اثر ضد زخم خود، می‌توانند از تشکیل زخمهای گوارشی ممانعت به عمل آورند. برخی مطالعات صورت گرفته نیز نشان می‌دهند که فیتوکمیکالهایی مانند کورستین و اپی‌کتیچین می‌توانند دارای اثر ضد اسهال باشند.
بنابراین، بیوفلاونوئیدها در اصل پلی‌فنولهایی هستند که دارای خواص آنتی اکسیدانی، ضد التهابی، ضد ویروسی، ضد سرطانی، ضد توموری، و ضد اسهال می‌باشند. آنها می‌توانند پاسخ ایمنی طبیعی بدن در برابر عوامل عفونی، مواد آلرژی زا و مواد سرطان زا را به طور مؤثرتری بالا ببرند.