هزینه های آمریکا برای طرح خاورمیانه بزرگ
بدنبال اعلام طرح خاورمیانه از سوی آمریکا تا کنون دهها گردهمایی در این راستا انجام شده است مهمترین آنها در رباط مراکش و در بحرین انجام شد که در سطح وزرای کشورهای ذینفع انجام گرفت.
مصوبات گردهمايی رباط موجب ارائه طرح های مشخص و تعریف دقیق اهداف طرح اصلاحات در خاورمیانه بزرگ شد و در کنفرانس دوم (منامه) برنامه ها و خط و مشی دقیق تری نیز بدست آمد. لیزا چینی هماهنک کننده مصوبات رباط و همچنین دیوید والش (که متخصص امور ایران است و در دور جدید به جای رایس به سمت معاون وزارتخارجه آمریکا در امور خاورمیانه منصوب شده است) طی دو سفر جداگانه کاری خود به منطقه و در دیدار با پادشاه مراکش هزینه های انجام شده و برنامه ریزی های صورت گرفته را در مصاحبه های مطبوعاتی جداگانه ای شرح دادند، آنها تاکید کردند:
« برای پیشبرد اهداف آمریکا و در اجرای برنامه های مصوب خاورمیانه هزینه های کلانی پرداخت می گردد.» در همین راستا بوش نیز در سخنرانی سال گذشته خود در شهر تفلیس گفت از دریای خزر تا خلیج فارس و تا آنسوی، دمکراسی به پیش می رود، مردم آزادیهای خدادادی خود را مطالبه می کنند و آمریکا نیزپشتیبان آنهاست. رایس وزير خارجه آمریکا و متخصص حرفه ای در امور خاور میانه نیز طی مصاحبه با روزنامه وال استريت ژورنال 14 آوريل در رابطه با تحولات سوریه و لبنان و ایران گفت: تحولاتی که در خاورميانه شاهد آن هستيد چيزی است که تا چند سال قبل غيرممکن به نظر می رسيد، به نظر می رسيد هرگز تغييری در اين دولتهای خودکامه رخ نخواهد داد، و اکنون مردم باور دارند که تغییرات امکان پذير است و بر مبنای اين امکانات عمل می کنند." وی گفت ايالات متحده موفق شده است در ماه های اخير توافقی بين کشورهای دموکراتيک جهان برای برنامه ای مشترک جهت ترويج دموکراسی در خاورميانه ايجاد کند. وی افزود ايران نمی تواند از تغييراتی که در خاورميانه اتفاق می افتد مصون بماند و مردم ايران که بر آنان افراد غیر منتخب فرمان می رانند شاهد بودند که تبعيديان سابق عراقی و افغانی موجود در ايران مشتاقانه در انتخابات دموکراتيک و آزاد در کشورهای خود شرکت کرده اند».
تحولات پر شتاب به پیش می رود سوریه ناچار به خروج از لبنان و سودان مجبور به تحویل رهبران میلیشیای عرب به دادگاه بین المللی و لیبی مجبور به توبه و طلب عفو از غرب است و عربستان تحت فشارهای شکننده ای هم از سوی غرب و هم از سوی بنیادگرایان است و تمام راه های برای رسیدن ایران به انرژی هسته ای و به زعم آمریکا سلاح هسته مسدود می شود. بدیهی است که برنامه بسیاری از این هزینه ها رسمی و علنی و بعضی دیگر از جمله هزینه های جنگ روانی و تنگ تر کردن حلقه محاصره ایران، سوریه و سودان مخفی مانده است.
اجرای برنامه های این طرح به هزینه های گزافی نیاز دارد در صورت تامین هزینه ها برنامه های طرح می تواند با موفقیت روبرو گردد. ابتكارهای مخصوص به حمايت از آموزش و حقوق بشر و قدرت بخشی زنان و تحقق ايجاد يك منطقه آزاد تجاری تا سال 2013 در خاور ميانه می تواند دستاورد مهمی بشمار آید.
بودجه بيش از 100 پروژه و برنامه مختلف در 14 کشور طرح خاورميانه بزرگ را وزارت امور خارجه آمریکا تامين کرده تا اين کشورها بتوانند به اهداف مورد نظر کاخ سفید دست يابند. هدف ظاهری از آن بهبود وضعيت تمام مردم و به ويژه زنان و کودکان اين منطقه و حمایت از تلاش های اصلاحی سياسی، اقتصادی، و آموزشی نوآورانه، پايدار، و با رهبری محلی در خاورميانه و شمال آفريقا اعلام شده است.
آمریکا تاکنون تحت اين برنامه 293 ميليون دلار بودجه تامين کرده. اين مبلغ علاوه بر کمک های دوجانبه اقتصادی به مبلغ بيش از يک ميليارد دلار است که سالانه به کشورهای خاورميانه و شمال آفريقا پرداخت می شود. همچنین کشورهای صنعتی متعهد شده اند که سالانه به صندوق طرح خاورمیانه بزرگ 300 میلیون دلار کمک کنند. امریکا همچنین در راستای حمايت از توافق های سال 1978 كمپ ديويد كه به قرارداد صلح بين مصر و اسراييل انجاميد، بطور مستمر به اين دو كشور کمک می کند. در سال جاری مصر 1.3 ميليارد دلار كمك نظامی و 535 ميليون دلار حمايت اقتصادی دريافت خواهد كرد. بخشی از حمايت اقتصادی مصر به دليل اصلاحات اقتصادی داخلی اين كشور به وسيله كمك های دريافتی سال های نخستين است. در این میان دو میلیون دلارنیز به سه سازمان حقوق بشری مصر پرداخت شده است.
اسراييل 2.22 ميليارد دلار كمك نظامی و 360 ميليون دلار نیز حمايت اقتصادی دريافت خواهد نمود!!. اين كشور 580 ميليون دلار از اين كمك هزينه نظامی را به خريد لوازم دفاعی!! يا سرمايه گذاری در پژوهش های داخلی اختصاص خواهدداد!!.اختصاص 50 ميليون دلار نيز به اسكان مجدد پناهندگان شوروی سابق و "ساير كشورهای گرفتار" در اسراييل تصويب شد. اردن، دومين كشور عرب امضا كننده قرارداد صلح با اسرائيل است و 250 ميليون دلار كمك اقتصادی و 206 ميليون دلار كمك نظامی دريافت خواهد نمود. با در نظر گرفتن سال های گذشته، كل هزينه دولت برای حمايت از برنامه های كرانه باختری و غزه فلسطين از طريق دفتر آژانس ماموريت توسعه بين المللی ايالات متحده در تل آويو 75 ميليون دلار است.
لبنان 35 ميليون دلار دريافت خواهد كرد كه 4 ميليون از آن به كمك هزينه های تحصيلی و پشتيبانی عمومی از موسسات آموزشی اختصاص خواهد يافت. تونس، موریتانی و مغرب هرکدام 10 ميليون دلار حمايت نظامی دريافت خواهد نمود.
در راستای اهداف طرح خاورمیانه بزرگ، فعالیتهای زیادی تا کنون انجام گرفته است.
از جمله برجسته ترين فعاليت های انجام شده، برگزاری کارگاههای آموزشی متعدد و از جمله ورکشاپ برای روزنامه نگاران و حقوقدانان و همچنین برگزاری کنفرانس قضايی در بحرين در سال 2003 با حضور قاضی ديوان عالی کشور ايالات متحده ساندرا دی اوکانر بود. موفقيت اين کنفرانس موجب تشکيل کارگاه "زنان و قانون" در سال 2004 و آغاز برنامه های ديگری به منظور افزايش آگاهی زنان از حقوق خود و فراهم کردن کمک های حقوقی شد. اين برنامه همچنين منجر به يک برنامه اصلاحات قوانين تجاری، حمايت از کارگاه های آموزشی حل اختلاف، و برنامه هايی برای ايجاد موسسه عدالت منطقه ای شد. تشکيل مراکز آموزش مبارزات انتخاباتی منطقه ای و ارائه آموزش گسترده تر تحزب به نامزدهای انتخاباتی فعلی و آتی موجب مشارکت بيشتر مردم می شود. هزینه طرحهای دیگری که در سال 2004 پرداخت شد ايجاد يک مرکز منابع و آموزش قانونگذاری در منطقه خليج فارس است.
- رکن اقتصادی طرح شراکت خاورميانه به دستيابی به اهداف بوش برای تشکيل منطقه تجارت آزاد خاورميانه تا سال 2013 با دادن کمک های فنی به کشورها برای امضای موافقتنامه های تجارت آزاد با ايالات متحده، پيروی از موافقتنامه های چهارچوب تجارت و سرمايه گذاری، و پيوستن به سازمان تجارت جهانی کمک می کند. در این طرح اقتصاد خاورمیانه بزرگ به یکدیگر پیوند می خورد.
- کمک های فنی داده شده تحت اين طرح تا کنون به دستيابی به دو موفقيت بزرگ امضای موافقتنامه کویز با مصر و تجارت آزاد با مراکش و بحرين کمک کرده است و امضای موافقتنامه تجاری و کویز با سایر کشورها نیز در دست اجرا است.
- برنامه های اين شراکت همچنين با آموزش کارآفرينی و قرار دادن زنان جوان عرب در برنامه های کارآموزی شرکت های فرتون 500 به تشکيل شرکت های کوچک و متوسط که موتورهای رشد اقتصادی و موجب اشتغال زایی بیکاران هستند کمک می کند.
طرح خاورميانه بزرگ و شمال آفريقا از تاسیس و فعالیت «شرکت بين المللی فاينانس» برای ايجاد محيط تجاری بهتر برای شرکت های کوچک و متوسط و تشکيل مراکز کارآفرينی در مراکش و بحرين حمايت می کند.
آموزش با کيفيت: با در نظر گرفتن اين واقعيت که تغييرات دموکراتيک!! نياز به زمان دارد، رکن آموزش طرح با سازمان های غير دولتی و دولت های منطقه شريک شده تا پايه ريزی آموزش با کيفيت اساس تغييرات آينده باشد.
- ایجاد مرکز طرح های آموزش در اردن، طرح شراکت خاورميانه از به کارگيری فناوری جديد و تخصص به منظور تشکيل دوره های آموزشی آن لاين جديد برای آموزش زبان انگليسی حمايت می کند. آموزش زبان انگليسی به دانشجويان کمک کرده تا مهارت های لازم برای رقابت در اقتصاد جهانی را کسب کنند.
-- "طرح ایجاد کتابخانه عربی من" کوشش بزرگ و جديدی است به منظور ترويج مهارت خواندن، تفکر، و تحليل در دانشجويان جوان؛ اين برنامه همچنين معلمين، والدين، و جامعه را فعالانه درگير می کند. برنامه "رهبران دانشجو: مطالعه موسسات ايالات متحده" شبکه ای از مردان و زنان جوان و با انگيزه آموزش ديده در امر رهبري، حل مشکل، و مهارت های کارآفرينی به سبک جامعه آمريکا ايجاد می کند. اين رهبران دانشجو رهبران آتی جامعه مدنی، بخش خصوصی، دولت، جامعه، و کارآفرينان موفق منطقه خواهند بود. آنها بنياد تغييرات آينده منطقه هستند.
-- طرح رباط (شراکت خاورميانه) همچنين از راه اندازی شبکه منابع منطقه ای عرب وابسته به وب سایت های يادگيری جهانی که با ايجاد شبکه آن لاين اینتر نتی به برقراری ارتباط ميان معلمين، استادان، و نهادهای آموزش در سرتاسر را ممکن می سازد حمايت می کند. اين مدخل از تعهد گروه 8 به اصلاحات آموزشی تحت طرح خاورميانه بزرگ و شمال آفريقا حمايت می کند.
واگذاری اختيار به زنان: در جاهايی که پيشرفت های بزرگی در بخش قانونگذاری حاصل شده، مانند قانون جديد خانواده در مراکش، پروژه های اسپانسر شده تحت رکن زنان طرح شراکت خاورميانه با حمايت از برنامه های آموزش عمومی و حصول اطمينان از درک و رعايت قانون به زنان کمک می کنند.
- برنامه های جاری در بخش های ديگر، مانند مراکز آموزش مبارزات انتخاباتی منطقه ای به منظور کاستن موانع موجود در مسير مشارکت بيشتر زنان در کليه ابعاد حيات اجتماعی و از جمله رهبری سياسي، زنان را با مهارت ها و استراتژی های لازم تجهيز می کند.
بیانیه کنفرانس خواستار انجام اقدامات قاطعانه جهت اجرای پيشنهادات مختلف برای تحقق توسعه اقتصادي، مشاركت سياسی و ايجاد فرصتهای آموزشی و تحصيلی بيشتر در خاورميانه بزرگ شد.اعلاميه پايانی از گردهمايی برای آينده خواست كه شرايط " گفتگويی غيررسمی، انعطاف پذير، باز و فراگير با هدف استحكام دموكراسی و مشاركت نهادهای جامعه مدنی، ايجاد آموزش های مهارتی و حرفه ای، و تشويق رشد اقتصادهای مدرن مولد ثروت كه كاملا با اقتصاد جهانی تلفيق می شوند"، را فراهم آورد.
قرار شد در اوائل سال 2005 يك كارگاه سوادآموزی در الجزيره و کابل برگزار شودد. قرار شداردن ميزبان نشست وزيران آموزش كشورهای منطقه برای گفتگو درباره آموزش سوادآموزی، بهبود برنامه های آموزشی و راهكارهايی جهت بهبود اداره امور آموزشی گردد.
مراكش و بحرين هم جهت تاسيس مراكز منطقه ای برای آموزش مهارت های كارفرمايی ممتاز اقدام می کنند. اين نهادها آموزش های بازرگانی با هدف ايجاد يك كادر بسيار مجرب از كارفرمايان جوان و تاجران حرفه ای در منطقه ارائه خواهند داد.
اردن و ژاپن در رابطه با برگزاری كارگاهی برای آموزش مهارت های شغلی مطرح كردند تا درباره راهكارهايی جهت تجهيز نيروی كار منطقه با مهارت هايی كه لازمه پيشرفت در اقتصاد جهانی می باشد به بحث و تبادل نظر بپردازند. شركت كنندگان حمايت خود را از اصلاحات اقتصادی در دست اقدام در كشورهای منطقه اعلام كردند و بر لزوم پيشرفتهای مستمر در ايجاد مناطق تجاری آزاد تاكيد ورزيدند.
در بحرين يك شبكه اعتبارات مالی منطقه ای جهت بهبود گردش مالی برای توسعه اجتماعی- سياسی ايجاد می گردد. صندوق پولی عرب با هماهنگی با نهادهای مالی ديگر در منطقه و كشورهای صنعتی گروه هشت (كانادا، فرانسه، آلمان، ايتاليا، ژاپن، روسيه، انگلستان و ايالات متحده) اين طرح را پيگيری می کنند.
کنفرانس رباط از تاسيس صندوق توسعه شركت های خصوصي، ويژه هر منطقه، در موسسه تامين بودجه بين المللی استقبال كرد. اين صندوق جهت ارائه حمايت های فنی و كمك های مالی به شركتهای خصوصی كوچك در منطقه خاورميانه بزرگ و آفريقای شمالی برنامه ريزی شده است. رقمی كه شركت كنندگان به عنوان بودجه اوليه برای اين صندوق در موسسه تامين بودجه بين المللی درنظر گرفته اند، صد ميليون دلار می باشد. تا اين تاريخ، كشورهای مختلف و بانك توسعه اسلامی تعهد كرده اند كه جمعا 60 ميليون دلار پرداخت نمايند - طرح رباط از کار ميدانی و تدارک طرح مطالعاتی (خانه آزادی) در خصوص وضعيت آزادی زنان در خاورميانه که در مارس 2005 منتشر شد حمايت کرد. طرفداران طرح معتقدند با پوشش دادن اغلب کشورهای منطقه، اين مطالعه آگاهی را در سطح جامعه بالا برده، به گروه های زنان اختيار داده تا فعاليت های خود در جهت بهبود وضعيت آزادی زنان را گسترش دهند، و بخش هايی که در آينده نياز به برنامه ريزی دارندراموردشناسايی-قرارمیدهد.
گردهمايی برای آينده بعدی در شهر منامه، بحرين در نوامبر 2005 جهت ارزيابی پيشرفت های به دست آمده و پیگیری کنفرانس رباط برگزار می شود. عنصر محوری اين طرح، سلسله اجلاسهای شراکت برای آينده"، چارچوبی است که بر اساس آن جلسات منظم در سطح وزيران ميان گروه 8 و کشورهای شرکت کننده منطقه ای در خصوص مسائل مربوط به اصلاحات برگزار می شود. دولت آمریکا، عمدتا تحت طرح شراکت خاورميانه، مبلغ 22 ميليون دلار برای چهار طرح از طرح های ذکر شده تامين می کند: تشکيل يک مرکز فاينانس خرد، آموزش کارآفرينی برای شرکت های کوچک و متوسط، يک طرح فناوری اطلاعات برای آموزش، و دو مرکز کارآفرينی در بحرين و مراکش از آن جمله است. پس از ملاقاتهای مقدماتی در اولين نشست گردهمايی برای آينده در رباط، معاون وزير خارجه ايالات متحده، آلن لارسون، به خبرنگاران گفت، " ما اين را يك مشاركت به شمار می آوريم، مشاركتی كه بر اساس احترام و بر اساس يك نفع مشترك پايه ريزی شده است."
وی اظهار داشت، "اين مشاركت شامل تمام كشورهايی است كه از مراكش تا پاكستان را دربرمی گيرد. اين مشاركت نه تنها شامل اتحاديه اروپا، بلكه شامل روسيه، كانادا، ژاپن و ايالات متحده نيز می شود." وی بيان داشت كه حضور كشورهای بسيار زياد در اين گفتگو، به اين گردهمايی ارزش بيشتری می دهد، و تكميل كننده طرح های ديگر می باشد، نه اينكه از اهميت آنها بكاهد.
لارسون اضافه كرد كه گردهمايی رباط برای اين طراحی نشده بود كه كشورهای گروه هشت طرح هايشان را به كشورهای منطقه تحميل كنند. و قرار نيست كه هيچ كشوری برای كشور ديگری تعيين كند كه چگونه بايد اين اصلاحات پيگيری و اجرا شوند.
آمریکا پشتیبان طرحهای ارایه شده است پيشنهاد تشكيل دفتری برای توسعه شركتهای خصوصی در موسسه تامين بودجه بين المللی يك بودجه تقريبا 100 ميليون دلاری را جهت ارائه كمكهای فنی و حمايتهای مالی برای شركتهای كوچك می طلبد و آمریکا آن را تامین خواهد کرد.
ايران، در بيشتر زمينه ها واجد شرايط دريافت كمك از ايالات متحده نيست با اين وجود وزارت امور خارجه ايالات متحده در سال 2004 با استفاده از اختيار محدود ويژه ای كه به تازگی كنگره آن را برای تخصيص كمك هزينه به موسسات آموزشی، گروه های بشر دوست، سازمان های غير دولتی و افراد اين كشور جهت پيشرفت مردم سالاری و حقوق بشر تصويب كرده است و كمك هزينه ای را به جمع آوری اسناد تخطی در اين كشور اختصاص داد. اين طرح خواستار بالابردن آگاهی عمومی از پاسخگويی و حاكميت قانون به عنوان وجوه مهم روند مردم سالاری در ايران است. ايالات متحده فعالانه احتمالات كمك هزينه های بعدی را بررسی كرد و پيشنهاداتی را آماده ارايه نمود تا در سال 2005 از مردم سالاری و حقوق بشر در ايران حمايت به عمل آورد. علاوه بر اين، سازمان موسوم به موقوفات ملی مردم سالاری با سرمايه ايالات متحده از بالا رفتن استاندارد مردم سالاری و حقوق بشر در ايران حمايت كرد. ايالات متحده همچنين از پخش صدای آمريكا در ايران، يك تارنمای فارسی زبان برای سخن گفتن مستقيم با ايرانيان درباره سياست ايالات متحده و راديو فردا كه يك شبكه 24 ساعته فارسی زبان راديويی است پشتيبانی به عمل آورد. هزینه های مادی کاخ سفید برای پیشبرد اهداف طرح آمریکایی کردن خاور میانه که از آن به نام نهادینه کردن دمکراسی نام می برند برای افکار عمومی اهمیت چندانی ندارد آنچه برای افکار عمومی غرب هزینه های سنگین و غیر قابل جبران محسوب می شود ناکارایی طرحهایی آمریکا در خاورمیانه و تلفات انسانی غیر قابل تصوری است که صورت می پذیرد. در گزارش آینده هزینه آمریکا بر دامن زدن به موضوعات طایفه ای، قبیله ای، اقلیت های دینی، زبانی نژادی در خاورمیانه را بررسی می کنیم.
/خ
مصوبات گردهمايی رباط موجب ارائه طرح های مشخص و تعریف دقیق اهداف طرح اصلاحات در خاورمیانه بزرگ شد و در کنفرانس دوم (منامه) برنامه ها و خط و مشی دقیق تری نیز بدست آمد. لیزا چینی هماهنک کننده مصوبات رباط و همچنین دیوید والش (که متخصص امور ایران است و در دور جدید به جای رایس به سمت معاون وزارتخارجه آمریکا در امور خاورمیانه منصوب شده است) طی دو سفر جداگانه کاری خود به منطقه و در دیدار با پادشاه مراکش هزینه های انجام شده و برنامه ریزی های صورت گرفته را در مصاحبه های مطبوعاتی جداگانه ای شرح دادند، آنها تاکید کردند:
« برای پیشبرد اهداف آمریکا و در اجرای برنامه های مصوب خاورمیانه هزینه های کلانی پرداخت می گردد.» در همین راستا بوش نیز در سخنرانی سال گذشته خود در شهر تفلیس گفت از دریای خزر تا خلیج فارس و تا آنسوی، دمکراسی به پیش می رود، مردم آزادیهای خدادادی خود را مطالبه می کنند و آمریکا نیزپشتیبان آنهاست. رایس وزير خارجه آمریکا و متخصص حرفه ای در امور خاور میانه نیز طی مصاحبه با روزنامه وال استريت ژورنال 14 آوريل در رابطه با تحولات سوریه و لبنان و ایران گفت: تحولاتی که در خاورميانه شاهد آن هستيد چيزی است که تا چند سال قبل غيرممکن به نظر می رسيد، به نظر می رسيد هرگز تغييری در اين دولتهای خودکامه رخ نخواهد داد، و اکنون مردم باور دارند که تغییرات امکان پذير است و بر مبنای اين امکانات عمل می کنند." وی گفت ايالات متحده موفق شده است در ماه های اخير توافقی بين کشورهای دموکراتيک جهان برای برنامه ای مشترک جهت ترويج دموکراسی در خاورميانه ايجاد کند. وی افزود ايران نمی تواند از تغييراتی که در خاورميانه اتفاق می افتد مصون بماند و مردم ايران که بر آنان افراد غیر منتخب فرمان می رانند شاهد بودند که تبعيديان سابق عراقی و افغانی موجود در ايران مشتاقانه در انتخابات دموکراتيک و آزاد در کشورهای خود شرکت کرده اند».
تحولات پر شتاب به پیش می رود سوریه ناچار به خروج از لبنان و سودان مجبور به تحویل رهبران میلیشیای عرب به دادگاه بین المللی و لیبی مجبور به توبه و طلب عفو از غرب است و عربستان تحت فشارهای شکننده ای هم از سوی غرب و هم از سوی بنیادگرایان است و تمام راه های برای رسیدن ایران به انرژی هسته ای و به زعم آمریکا سلاح هسته مسدود می شود. بدیهی است که برنامه بسیاری از این هزینه ها رسمی و علنی و بعضی دیگر از جمله هزینه های جنگ روانی و تنگ تر کردن حلقه محاصره ایران، سوریه و سودان مخفی مانده است.
هزینه هایی که رسماٌ اعلام شده
اجرای برنامه های این طرح به هزینه های گزافی نیاز دارد در صورت تامین هزینه ها برنامه های طرح می تواند با موفقیت روبرو گردد. ابتكارهای مخصوص به حمايت از آموزش و حقوق بشر و قدرت بخشی زنان و تحقق ايجاد يك منطقه آزاد تجاری تا سال 2013 در خاور ميانه می تواند دستاورد مهمی بشمار آید.
بودجه بيش از 100 پروژه و برنامه مختلف در 14 کشور طرح خاورميانه بزرگ را وزارت امور خارجه آمریکا تامين کرده تا اين کشورها بتوانند به اهداف مورد نظر کاخ سفید دست يابند. هدف ظاهری از آن بهبود وضعيت تمام مردم و به ويژه زنان و کودکان اين منطقه و حمایت از تلاش های اصلاحی سياسی، اقتصادی، و آموزشی نوآورانه، پايدار، و با رهبری محلی در خاورميانه و شمال آفريقا اعلام شده است.
آمریکا تاکنون تحت اين برنامه 293 ميليون دلار بودجه تامين کرده. اين مبلغ علاوه بر کمک های دوجانبه اقتصادی به مبلغ بيش از يک ميليارد دلار است که سالانه به کشورهای خاورميانه و شمال آفريقا پرداخت می شود. همچنین کشورهای صنعتی متعهد شده اند که سالانه به صندوق طرح خاورمیانه بزرگ 300 میلیون دلار کمک کنند. امریکا همچنین در راستای حمايت از توافق های سال 1978 كمپ ديويد كه به قرارداد صلح بين مصر و اسراييل انجاميد، بطور مستمر به اين دو كشور کمک می کند. در سال جاری مصر 1.3 ميليارد دلار كمك نظامی و 535 ميليون دلار حمايت اقتصادی دريافت خواهد كرد. بخشی از حمايت اقتصادی مصر به دليل اصلاحات اقتصادی داخلی اين كشور به وسيله كمك های دريافتی سال های نخستين است. در این میان دو میلیون دلارنیز به سه سازمان حقوق بشری مصر پرداخت شده است.
اسراييل 2.22 ميليارد دلار كمك نظامی و 360 ميليون دلار نیز حمايت اقتصادی دريافت خواهد نمود!!. اين كشور 580 ميليون دلار از اين كمك هزينه نظامی را به خريد لوازم دفاعی!! يا سرمايه گذاری در پژوهش های داخلی اختصاص خواهدداد!!.اختصاص 50 ميليون دلار نيز به اسكان مجدد پناهندگان شوروی سابق و "ساير كشورهای گرفتار" در اسراييل تصويب شد. اردن، دومين كشور عرب امضا كننده قرارداد صلح با اسرائيل است و 250 ميليون دلار كمك اقتصادی و 206 ميليون دلار كمك نظامی دريافت خواهد نمود. با در نظر گرفتن سال های گذشته، كل هزينه دولت برای حمايت از برنامه های كرانه باختری و غزه فلسطين از طريق دفتر آژانس ماموريت توسعه بين المللی ايالات متحده در تل آويو 75 ميليون دلار است.
لبنان 35 ميليون دلار دريافت خواهد كرد كه 4 ميليون از آن به كمك هزينه های تحصيلی و پشتيبانی عمومی از موسسات آموزشی اختصاص خواهد يافت. تونس، موریتانی و مغرب هرکدام 10 ميليون دلار حمايت نظامی دريافت خواهد نمود.
در راستای اهداف طرح خاورمیانه بزرگ، فعالیتهای زیادی تا کنون انجام گرفته است.
از جمله برجسته ترين فعاليت های انجام شده، برگزاری کارگاههای آموزشی متعدد و از جمله ورکشاپ برای روزنامه نگاران و حقوقدانان و همچنین برگزاری کنفرانس قضايی در بحرين در سال 2003 با حضور قاضی ديوان عالی کشور ايالات متحده ساندرا دی اوکانر بود. موفقيت اين کنفرانس موجب تشکيل کارگاه "زنان و قانون" در سال 2004 و آغاز برنامه های ديگری به منظور افزايش آگاهی زنان از حقوق خود و فراهم کردن کمک های حقوقی شد. اين برنامه همچنين منجر به يک برنامه اصلاحات قوانين تجاری، حمايت از کارگاه های آموزشی حل اختلاف، و برنامه هايی برای ايجاد موسسه عدالت منطقه ای شد. تشکيل مراکز آموزش مبارزات انتخاباتی منطقه ای و ارائه آموزش گسترده تر تحزب به نامزدهای انتخاباتی فعلی و آتی موجب مشارکت بيشتر مردم می شود. هزینه طرحهای دیگری که در سال 2004 پرداخت شد ايجاد يک مرکز منابع و آموزش قانونگذاری در منطقه خليج فارس است.
- رکن اقتصادی طرح شراکت خاورميانه به دستيابی به اهداف بوش برای تشکيل منطقه تجارت آزاد خاورميانه تا سال 2013 با دادن کمک های فنی به کشورها برای امضای موافقتنامه های تجارت آزاد با ايالات متحده، پيروی از موافقتنامه های چهارچوب تجارت و سرمايه گذاری، و پيوستن به سازمان تجارت جهانی کمک می کند. در این طرح اقتصاد خاورمیانه بزرگ به یکدیگر پیوند می خورد.
- کمک های فنی داده شده تحت اين طرح تا کنون به دستيابی به دو موفقيت بزرگ امضای موافقتنامه کویز با مصر و تجارت آزاد با مراکش و بحرين کمک کرده است و امضای موافقتنامه تجاری و کویز با سایر کشورها نیز در دست اجرا است.
- برنامه های اين شراکت همچنين با آموزش کارآفرينی و قرار دادن زنان جوان عرب در برنامه های کارآموزی شرکت های فرتون 500 به تشکيل شرکت های کوچک و متوسط که موتورهای رشد اقتصادی و موجب اشتغال زایی بیکاران هستند کمک می کند.
طرح خاورميانه بزرگ و شمال آفريقا از تاسیس و فعالیت «شرکت بين المللی فاينانس» برای ايجاد محيط تجاری بهتر برای شرکت های کوچک و متوسط و تشکيل مراکز کارآفرينی در مراکش و بحرين حمايت می کند.
آموزش با کيفيت: با در نظر گرفتن اين واقعيت که تغييرات دموکراتيک!! نياز به زمان دارد، رکن آموزش طرح با سازمان های غير دولتی و دولت های منطقه شريک شده تا پايه ريزی آموزش با کيفيت اساس تغييرات آينده باشد.
- ایجاد مرکز طرح های آموزش در اردن، طرح شراکت خاورميانه از به کارگيری فناوری جديد و تخصص به منظور تشکيل دوره های آموزشی آن لاين جديد برای آموزش زبان انگليسی حمايت می کند. آموزش زبان انگليسی به دانشجويان کمک کرده تا مهارت های لازم برای رقابت در اقتصاد جهانی را کسب کنند.
-- "طرح ایجاد کتابخانه عربی من" کوشش بزرگ و جديدی است به منظور ترويج مهارت خواندن، تفکر، و تحليل در دانشجويان جوان؛ اين برنامه همچنين معلمين، والدين، و جامعه را فعالانه درگير می کند. برنامه "رهبران دانشجو: مطالعه موسسات ايالات متحده" شبکه ای از مردان و زنان جوان و با انگيزه آموزش ديده در امر رهبري، حل مشکل، و مهارت های کارآفرينی به سبک جامعه آمريکا ايجاد می کند. اين رهبران دانشجو رهبران آتی جامعه مدنی، بخش خصوصی، دولت، جامعه، و کارآفرينان موفق منطقه خواهند بود. آنها بنياد تغييرات آينده منطقه هستند.
-- طرح رباط (شراکت خاورميانه) همچنين از راه اندازی شبکه منابع منطقه ای عرب وابسته به وب سایت های يادگيری جهانی که با ايجاد شبکه آن لاين اینتر نتی به برقراری ارتباط ميان معلمين، استادان، و نهادهای آموزش در سرتاسر را ممکن می سازد حمايت می کند. اين مدخل از تعهد گروه 8 به اصلاحات آموزشی تحت طرح خاورميانه بزرگ و شمال آفريقا حمايت می کند.
واگذاری اختيار به زنان: در جاهايی که پيشرفت های بزرگی در بخش قانونگذاری حاصل شده، مانند قانون جديد خانواده در مراکش، پروژه های اسپانسر شده تحت رکن زنان طرح شراکت خاورميانه با حمايت از برنامه های آموزش عمومی و حصول اطمينان از درک و رعايت قانون به زنان کمک می کنند.
- برنامه های جاری در بخش های ديگر، مانند مراکز آموزش مبارزات انتخاباتی منطقه ای به منظور کاستن موانع موجود در مسير مشارکت بيشتر زنان در کليه ابعاد حيات اجتماعی و از جمله رهبری سياسي، زنان را با مهارت ها و استراتژی های لازم تجهيز می کند.
بیانیه کنفرانس خواستار انجام اقدامات قاطعانه جهت اجرای پيشنهادات مختلف برای تحقق توسعه اقتصادي، مشاركت سياسی و ايجاد فرصتهای آموزشی و تحصيلی بيشتر در خاورميانه بزرگ شد.اعلاميه پايانی از گردهمايی برای آينده خواست كه شرايط " گفتگويی غيررسمی، انعطاف پذير، باز و فراگير با هدف استحكام دموكراسی و مشاركت نهادهای جامعه مدنی، ايجاد آموزش های مهارتی و حرفه ای، و تشويق رشد اقتصادهای مدرن مولد ثروت كه كاملا با اقتصاد جهانی تلفيق می شوند"، را فراهم آورد.
قرار شد در اوائل سال 2005 يك كارگاه سوادآموزی در الجزيره و کابل برگزار شودد. قرار شداردن ميزبان نشست وزيران آموزش كشورهای منطقه برای گفتگو درباره آموزش سوادآموزی، بهبود برنامه های آموزشی و راهكارهايی جهت بهبود اداره امور آموزشی گردد.
مراكش و بحرين هم جهت تاسيس مراكز منطقه ای برای آموزش مهارت های كارفرمايی ممتاز اقدام می کنند. اين نهادها آموزش های بازرگانی با هدف ايجاد يك كادر بسيار مجرب از كارفرمايان جوان و تاجران حرفه ای در منطقه ارائه خواهند داد.
اردن و ژاپن در رابطه با برگزاری كارگاهی برای آموزش مهارت های شغلی مطرح كردند تا درباره راهكارهايی جهت تجهيز نيروی كار منطقه با مهارت هايی كه لازمه پيشرفت در اقتصاد جهانی می باشد به بحث و تبادل نظر بپردازند. شركت كنندگان حمايت خود را از اصلاحات اقتصادی در دست اقدام در كشورهای منطقه اعلام كردند و بر لزوم پيشرفتهای مستمر در ايجاد مناطق تجاری آزاد تاكيد ورزيدند.
در بحرين يك شبكه اعتبارات مالی منطقه ای جهت بهبود گردش مالی برای توسعه اجتماعی- سياسی ايجاد می گردد. صندوق پولی عرب با هماهنگی با نهادهای مالی ديگر در منطقه و كشورهای صنعتی گروه هشت (كانادا، فرانسه، آلمان، ايتاليا، ژاپن، روسيه، انگلستان و ايالات متحده) اين طرح را پيگيری می کنند.
کنفرانس رباط از تاسيس صندوق توسعه شركت های خصوصي، ويژه هر منطقه، در موسسه تامين بودجه بين المللی استقبال كرد. اين صندوق جهت ارائه حمايت های فنی و كمك های مالی به شركتهای خصوصی كوچك در منطقه خاورميانه بزرگ و آفريقای شمالی برنامه ريزی شده است. رقمی كه شركت كنندگان به عنوان بودجه اوليه برای اين صندوق در موسسه تامين بودجه بين المللی درنظر گرفته اند، صد ميليون دلار می باشد. تا اين تاريخ، كشورهای مختلف و بانك توسعه اسلامی تعهد كرده اند كه جمعا 60 ميليون دلار پرداخت نمايند - طرح رباط از کار ميدانی و تدارک طرح مطالعاتی (خانه آزادی) در خصوص وضعيت آزادی زنان در خاورميانه که در مارس 2005 منتشر شد حمايت کرد. طرفداران طرح معتقدند با پوشش دادن اغلب کشورهای منطقه، اين مطالعه آگاهی را در سطح جامعه بالا برده، به گروه های زنان اختيار داده تا فعاليت های خود در جهت بهبود وضعيت آزادی زنان را گسترش دهند، و بخش هايی که در آينده نياز به برنامه ريزی دارندراموردشناسايی-قرارمیدهد.
گردهمايی برای آينده بعدی در شهر منامه، بحرين در نوامبر 2005 جهت ارزيابی پيشرفت های به دست آمده و پیگیری کنفرانس رباط برگزار می شود. عنصر محوری اين طرح، سلسله اجلاسهای شراکت برای آينده"، چارچوبی است که بر اساس آن جلسات منظم در سطح وزيران ميان گروه 8 و کشورهای شرکت کننده منطقه ای در خصوص مسائل مربوط به اصلاحات برگزار می شود. دولت آمریکا، عمدتا تحت طرح شراکت خاورميانه، مبلغ 22 ميليون دلار برای چهار طرح از طرح های ذکر شده تامين می کند: تشکيل يک مرکز فاينانس خرد، آموزش کارآفرينی برای شرکت های کوچک و متوسط، يک طرح فناوری اطلاعات برای آموزش، و دو مرکز کارآفرينی در بحرين و مراکش از آن جمله است. پس از ملاقاتهای مقدماتی در اولين نشست گردهمايی برای آينده در رباط، معاون وزير خارجه ايالات متحده، آلن لارسون، به خبرنگاران گفت، " ما اين را يك مشاركت به شمار می آوريم، مشاركتی كه بر اساس احترام و بر اساس يك نفع مشترك پايه ريزی شده است."
وی اظهار داشت، "اين مشاركت شامل تمام كشورهايی است كه از مراكش تا پاكستان را دربرمی گيرد. اين مشاركت نه تنها شامل اتحاديه اروپا، بلكه شامل روسيه، كانادا، ژاپن و ايالات متحده نيز می شود." وی بيان داشت كه حضور كشورهای بسيار زياد در اين گفتگو، به اين گردهمايی ارزش بيشتری می دهد، و تكميل كننده طرح های ديگر می باشد، نه اينكه از اهميت آنها بكاهد.
لارسون اضافه كرد كه گردهمايی رباط برای اين طراحی نشده بود كه كشورهای گروه هشت طرح هايشان را به كشورهای منطقه تحميل كنند. و قرار نيست كه هيچ كشوری برای كشور ديگری تعيين كند كه چگونه بايد اين اصلاحات پيگيری و اجرا شوند.
آمریکا پشتیبان طرحهای ارایه شده است پيشنهاد تشكيل دفتری برای توسعه شركتهای خصوصی در موسسه تامين بودجه بين المللی يك بودجه تقريبا 100 ميليون دلاری را جهت ارائه كمكهای فنی و حمايتهای مالی برای شركتهای كوچك می طلبد و آمریکا آن را تامین خواهد کرد.
برنامه آموزشی پلوس برای از ميان بردن شكاف ارتباطاتی و عدم فهم بين امریکا و خاورميانه.
ايران، در بيشتر زمينه ها واجد شرايط دريافت كمك از ايالات متحده نيست با اين وجود وزارت امور خارجه ايالات متحده در سال 2004 با استفاده از اختيار محدود ويژه ای كه به تازگی كنگره آن را برای تخصيص كمك هزينه به موسسات آموزشی، گروه های بشر دوست، سازمان های غير دولتی و افراد اين كشور جهت پيشرفت مردم سالاری و حقوق بشر تصويب كرده است و كمك هزينه ای را به جمع آوری اسناد تخطی در اين كشور اختصاص داد. اين طرح خواستار بالابردن آگاهی عمومی از پاسخگويی و حاكميت قانون به عنوان وجوه مهم روند مردم سالاری در ايران است. ايالات متحده فعالانه احتمالات كمك هزينه های بعدی را بررسی كرد و پيشنهاداتی را آماده ارايه نمود تا در سال 2005 از مردم سالاری و حقوق بشر در ايران حمايت به عمل آورد. علاوه بر اين، سازمان موسوم به موقوفات ملی مردم سالاری با سرمايه ايالات متحده از بالا رفتن استاندارد مردم سالاری و حقوق بشر در ايران حمايت كرد. ايالات متحده همچنين از پخش صدای آمريكا در ايران، يك تارنمای فارسی زبان برای سخن گفتن مستقيم با ايرانيان درباره سياست ايالات متحده و راديو فردا كه يك شبكه 24 ساعته فارسی زبان راديويی است پشتيبانی به عمل آورد. هزینه های مادی کاخ سفید برای پیشبرد اهداف طرح آمریکایی کردن خاور میانه که از آن به نام نهادینه کردن دمکراسی نام می برند برای افکار عمومی اهمیت چندانی ندارد آنچه برای افکار عمومی غرب هزینه های سنگین و غیر قابل جبران محسوب می شود ناکارایی طرحهایی آمریکا در خاورمیانه و تلفات انسانی غیر قابل تصوری است که صورت می پذیرد. در گزارش آینده هزینه آمریکا بر دامن زدن به موضوعات طایفه ای، قبیله ای، اقلیت های دینی، زبانی نژادی در خاورمیانه را بررسی می کنیم.
ملاحظه:
/خ
