پرسش و پاسخ های مهدویت ( قسمت اول )
سؤال: دعاها و انتظارات حضرت وليعصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف)از شيعيان چيست
دعاهاي حضرت را دركتاب « صحيفه المهدويه » مطالعه كنيد.
انتظار ديگر حضرت اين است كه ايشان را ياري كنيم چگونه ؟ اگر ما اهل عمل به دستورات خداوند باشيم وبعد از عمل سعي كنيم معارف دين را نشر بدهيم و ديگران را هم نجات بدهيم وكمك كنيم تا هدايت شوند و….
به امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)كمك كرديم چون امام زمان انسانها را دوست دارد وهدايت آنها را مي خواهد.
موفق باشيد.
****
سؤال:منتظران واقعي چه كساني و با چه ويژگيهايي هستند ؟
امام محمد باقر« عليه السلام» ميفر مايند : تقوي وطهارت پيشه سازيد وباكوشش در اطاعت خدا وعبادت او ، بار سنگين انتظار را به منزل برسانيد.( 1)
بنابراين درس غيبت در چهار اصل بزرگ از آيه ترسيم مي شود:
1- بُعد خود سازي 2- جامعه پردازي
3- حماسه آفريني4- پرواپيشگي تا شايد رستگار شويد
لذا فرقي بين عاشورا و دوران غيبت نيست چون يك بعد مهم انتظار يعني انتظار يعني چشم براه كسي كه در او صفات پيامبران وحسين جمع شده است . بنابراين او صالح است وحكومت او حكومت صالحان . انّ االارض يّرِثُها عبادي الصّالحون (2 )
فردي كه در انتظار ظهور مصلح است بايد خود صالح باشد. وخلاصه انتظار يعني: عمل بر طبق خواسته آنكس كه اميد به آن داري.
كتاب خورشيد مغرب از محمدرضا حكيمي براي مطالعه مفيد است.
پی نوشت:
1-كتاب غيبت شيخ طوسي به نقل از خورشيد مغرب ص271.
2- انبياء آيه 105
****
سؤال:چگونه باشيم تا بتوانيم از منتظران واقعي آن وجود پربركت( امام زمان ) باشيم ؟
مطلب دوم؛ تقوي و تقويت آن است. فايد تقوي { يجعل لكم نورا} «تقوا ايجاد نور ميكند .
تقوايي كه مولد نور است اين نور چيست كه با اين نور راه مي رويم و سخن مي گوييم و با اين نور تصميم گيري ميكنيم .
فرمودند ؛ { يجعل لكم اماما تأتون } به اين نور نور امام زمان در اين زمان است دوري از گناه و اخلاق رذيله تا حد امكان دعا و توفيق خواستن از خداوند منان شكر و سپاسگذاري از نعمت احترام به والدين قطع نكردن صله رحم و انجام دادن نماز در اول وقت آن نماز شب اگر خداوند توفيق آن را بدهد هر چه برخود مي پسنديم بر ديگران بپسنديم ، براي ظهور آقا امام زمان دعا كنيم
تبليغ براي امام عصر ، نزديك دانستن ظهور يكپارچگي شيعيان دعا براي فرج , صله رحم , توسل و زيارات اظهار محبت به ولي عصر , گريه بر سيد الشهداء نقل تشرفات , گريه خالصانه بر مظلوميت امام زمان.
تزكيه نفس ،يكي از سالكيني الي الله كه در حال تلاش براي رسيدن به مقام بندگي بود و از اين راه موفق شده بود مي گفت: يك روز درحال خواندن دعاي ندبه بودم كه به اين جمله رسيده بودم كه خطاب به حضرت بقيه الله ارواحنا فداه مي گويم «اي فرزند پيامبر آيا راهي هست كه به فيض ملاقاتت برسم فرمودند : بله مراحل تزكيه نفس زودودن صفات رذيله از روح از بعد ديگر مانند مراحل درمان و معالجات جسمي است هم چنانكه شخص مريض از برقراري ارتباط با افراد ديگر محروم است اگر انسان حتي يك صفت رذيله در خود داشته باشد مريضي است كه نمي تواند با انسانهاي سالم خصوصا امام زمان ارتباط مطلوب داشته باشد.
قرآن ملاك منتظر را معرفي كرده : { يا ايها الذين آمنوا اصبروا و صابروا و رابطوا و اتقوا الله لعلكم تفلحون } «اي اهل ايمان , در كار دين صبور باشيد و يكديگر را به صبر و مقاومت , سفارش كنيد و مراقب كار دشمن بوده و خدا ترس باشيد شايد رستگار شويد ( آل عمران , آيه 200 )
منابع :
1-راهي به سوي نور , علي رضا نعمتي
2-سيماي آفتاب , حبيب الله مظاهري
3-معرفت امام عصر «عليه السلام » سيد محمد بني هاشمي
4-شناخت امام عصر ,محمد جواد مولوي نيا
5-خورشيد غايب , رضا استادي
****
سؤال:لطفا وظايف ما جوانان را در زمان انتظار بيان فرماييد ؟ با توجه به شبهات و كجرويهاي موجود.
2- «يونس بن يعقوب » از معتمدانش از امام صادق«عليه السلام » نقل مي كند و فرمود؛ درچه حالي به سر خواهيد برد در روزگاري كه امامتان را نشناسيد ؟ به آن حضرت عرض شد اگر چنين شد چه بايد كرد ؟ فرمود : از دستورات امام سابق پيروي كنيد تا وقتي خداوند او را ظاهر كند.
3- «عبد الله سنان» از امام صادق نقل مي كند كه ، امام صادق «عليه السلام » فرمود : شبهه اي دامنتان را خواهد گرفت و به حيرتي دچار خواهيد شد .نشانه هدايت و امام وراهبرتان ديده نخواهد شد و در آن هنگام بر كسي كه مانند غريق نا اميد از همه جا، دست دعا به درگاه پروردگار بردارد كسي ديگري نجات نخواهد يافت عرض كردم دعا غريق چگونه است ؟ فرمود؛ غريق مي گويد ؛{ يا الله يا رحمن يا مقلب القلوب ثبت قلبي علي دينك}
4- « يونس بن عبد الرحمن» مي گويد : حضرت موسي بن جعفر«عليه السلام » فرمود؛ خوشا بحال آن عده از شيعيان ما كه در دوره غيبت قائم ما، به محبت ما چنگ انداخته و بر ولايت ما و بيزاري از دشمنانمان استوارند , آنها از ما هستند و ما از آنها هستيم آنها به امامت ما خشنودند و ما از شيعه بودن آنها خشنوديم خوشا به حال آنها و بهشت گوارايشان باد ،به خدا قسم اينان در روز قيامت هم درجه ما هستند.
5- « عبد العظيم حسني» مي گويد : امام جواد«عليه السلام » فرمود؛ قائم ما همان مهدي«عج» است كه بايد در دوره غيبت انتظارش را كشيد و پس از ظهور از او اطاعت كرد و سپس فرمود ؛ برترين اعمال شيعه ما انتظار فرج است .
6- ابو خالد كابلي نقل كرده است : برترين مردم، مردم دوره غيبت كه به امامت امام غايب معتقد و منتظر ظهور آن حضرت هستند. زيرا؛خداي تعالي به ايشان عقل و معرفتي داده است كه ،براي آنها غيبت مثل مشاهده است و خداوند آنها را مثل كساني كه در كنار رسو ل الله «صلي الله عليه واله » شمشير زده اند قرار داده است .آنها جداً دينداران ناب و پيروان راستين ما در آشكار و نهان ،خواننده به دين خدا هستند و فرمود :انتظار فرج بزرگترين فرج است.
8- زراره از امام صادق« عليه السلام » نقل مي كند: « گفتم فدايت شوم اگر من آن دوره غيبت را درك كردم چه بكنم فرمود؛ اي زراره اگر آن دوره را درك كردي هميشه اين دعا و در خواست را داشته باش.
خدايا خودت را به من بشناسان اگر خودت را به من نشناساني پيامبرت را نخواهم شناخت ؛ خدايا رسولت را به من بشناسان كه اگر او را به من نشناساني حجت و وليت را نخواهم شناخت . خدايا حجتت را به من بشناسان اگر حجتت را به من نشناساني در دينم به گمراهي خواهم افتاد.
ايمان و عمل صالح ملاك منتظر واقعي است و هر كس به چيز ي اميد دارد،بايد طبق آن عمل كند.{ يا ايها الذين آمنوا اصبروا وصابرو و رابطوو اتقوا الله لعلكم تفلحون}
«اي اهل ايمان در كار دين صبور باشيد و همديگر را به صبر و مقاومت سفارش كنيد و مهيا و مراقب كار دشمن بوده و خدا تر س باشيد تا رستگار شويد» ( آل عمران ،آيه 200 )
منابع :
1-قرآن كريم سوره مباركه آل عمران , آيه 200
2-سيماي مصلح جهان , مراد فيض
3-پيوند معنوي با ساحت قدس مهدي«عج» , علي اكبر همداني
4-كتاب خورشيد مغرب , جناب آقاي محمد رضا حكيمي در ابعاد مختلف گوناگون وظيفه منتظر را بيان كرده است.
****
سؤال: معمولا مي گويند براي فرج آقا امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)دعا كنيد چطور دعا كنيم كه با عقيده كامل و خالصانه باشدچطور از ته دل دوست داشته باشيم كه آقا امام زمان (عليه السلام ) ظهور كند ؟
كسي كه در انتظار ظهور حضرت ولي عصر( عجل الله تعالي فرج الشريف) به سر ميبرد بالاترين آرزويش در زندگي فرج و گشايش آن امام منتظر است و بيشترين چيزي كه او را ناراحت مي كند ،سختيهاي و ناراحتيهايي است كه درزمان غيبت به امام زمانش مي رسد.
بنابراين وظيفه خود مي داند كه براي رفع غم و قصه ها و سختيها و بلاياي آن حضرت تلاش نمايد و براي اين منظور،هركاري كه از دستش بر مي آيد نسبت به انجام آن كوتاهي نميكند.
پس ما در دعاي خود،براي تعجيل فرج نبايد فقط راحتي و گشايش خود را مد نظر داشته باشيم و در واقع براي خود دعا كنيم بلكه، قصد ما بايد خواستن فرج خود امام زمان(عليه السلام )كه البته با فرج او براي همه مؤمنان نيز گشايش حاصل خواهد شد. اما مهمترين فايده دعا در تعجيل براي دعا كننده اين است كه اگر از روي اعتقاد كه به امامت ايشان باشد او را از تباهي دينش در زمان غيبت حفظ مي كند .
اينكه« دور كن» اعتقاد به امامت و دعا براي تعجيل مرهون توفيق الهي است و اين نشان مي دهد كه اگر خداوند بخواهد كسي را در زمان غيبت ازخطر بي ديني حفظ كند او را موفق به دعا براي تعجيل فرج امام عصر مي كند و كساني كه مشمول اين لطف و عنايت الهي قرار نگيرند مي لغزند و ازصراط مستقيم دور مي افتند.
پس بايد از خداوند طلب هدايت و توفيق كرد و نبايد بر خود اعتماد نمود زيرا؛ اگر خدا انسان را به حال خودش رها كند همين تنها وسيله نجات را هم از دست مي دهد .
با دوري معاصي و كسب فضائل اخلاقي و ترك صفات رذيله ( واجبات را خوب انجام دادن) انشاء الله خداوند توفيق دعا با اخلاص را نصيبمان مي كند و اينكه هر كاري از دستمان بر مي آيد كوتاهي نكنيم، نسبت به مفاسد سكوت نكنيم هر وقت ازلحاظ روحي آرامش بيشتري داريم و حال معنوي به ما دست داد دعا كنيم و اينكه تكرار در دعا كنيم ،خداوند ياري كننده خود را ياري مي كند در قرآن كريم مي خوانيم «اگر خدا را ياري كنيد او شما را ياري مي كند و شما را ثابت قدم مي دارد و خدا قطعا ياري كننده خود را ياري مي كند .»
دعا در حقيقت وسيله تقرب بندگان است و امام واسطه فيض بين بندگان و خدا هستند و دو نكته در دعا دقت شود. 1-از دعاهاي وارده مثل دعاي عهد كتاب مفاتيح استفاده شود .
2- دعا براي حضرت ضمن اينكه اظهار محبت وادب است .
منابع :
1-سيماي آفتاب ، دكتر حبيب الله طاهري
2- شناخت امام عصر، محمد جواد مولوي نيا
3- معرفت امام عصر ( ع)، محمد بني هاشمي
****
سؤال: چگونه باشيم تا بتوانيم از منتظران واقعي آن وجود پربركت( امام زمان ) باشيم ؟
مطلب دوم؛ تقوي و تقويت آن است. فايد تقوي { يجعل لكم نورا} «تقوا ايجاد نور ميكند .
تقوايي كه مولد نور است اين نور چيست كه با اين نور راه مي رويم و سخن مي گوييم و با اين نور تصميم گيري ميكنيم .
فرمودند ؛ { يجعل لكم اماما تأتون } به اين نور نور امام زمان در اين زمان است دوري از گناه و اخلاق رذيله تا حد امكان دعا و توفيق خواستن از خداوند منان شكر و سپاسگذاري از نعمت احترام به والدين قطع نكردن صله رحم و انجام دادن نماز در اول وقت آن نماز شب اگر خداوند توفيق آن را بدهد هر چه برخود مي پسنديم بر ديگران بپسنديم ، براي ظهور آقا امام زمان دعا كنيم
تبليغ براي امام عصر ، نزديك دانستن ظهور يكپارچگي شيعيان دعا براي فرج , صله رحم , توسل و زيارات اظهار محبت به ولي عصر , گريه بر سيد الشهداء نقل تشرفات , گريه خالصانه بر مظلوميت امام زمان.
تزكيه نفس ،يكي از سالكيني الي الله كه در حال تلاش براي رسيدن به مقام بندگي بود و از اين راه موفق شده بود مي گفت: يك روز درحال خواندن دعاي ندبه بودم كه به اين جمله رسيده بودم كه خطاب به حضرت بقيه الله ارواحنا فداه مي گويم «اي فرزند پيامبر آيا راهي هست كه به فيض ملاقاتت برسم فرمودند : بله مراحل تزكيه نفس زودودن صفات رذيله از روح از بعد ديگر مانند مراحل درمان و معالجات جسمي است هم چنانكه شخص مريض از برقراري ارتباط با افراد ديگر محروم است اگر انسان حتي يك صفت رذيله در خود داشته باشد مريضي است كه نمي تواند با انسانهاي سالم خصوصا امام زمان ارتباط مطلوب داشته باشد.
قرآن ملاك منتظر را معرفي كرده : { يا ايها الذين آمنوا اصبروا و صابروا و رابطوا و اتقوا الله لعلكم تفلحون } «اي اهل ايمان , در كار دين صبور باشيد و يكديگر را به صبر و مقاومت , سفارش كنيد و مراقب كار دشمن بوده و خدا ترس باشيد شايد رستگار شويد ( آل عمران , آيه 200 )
منابع :
1-راهي به سوي نور , علي رضا نعمتي
2-سيماي آفتاب , حبيب الله مظاهري
3-معرفت امام عصر «عليه السلام » سيد محمد بني هاشمي
4-شناخت امام عصر ,محمد جواد مولوي نيا
خورشيد غايب , رضا استادي
****
سؤال:مدتي است كه در تمام دنيا گفتگو از خطرات جنگ سوم در ميان است و اين كه اگر جنگ اتمي شروع شود , موجود زنده اي در جهان باقي نمي ماند . مـسلمانان عموما و شيعه خصوصا در انتظار جهانگير شدن اسلام هستند و عقيده دارند كه مصلح حقيقي - امام عصر اروحنا فداه - بايد دنياي فاسد را اصلاح كند منافات ندارد ؟
****
سؤال:مهدي آل محمد كيست و چرا در انتظار آمدن وي به سر مي بريد ؟
****
سؤال:مصلحي كه جهان در انتظار اوست چه موقعي ظهور ميكند؟ و پس از آن چه خواهد كرد؟
اين مصلح عالي مقام، جهان را در لواي يك حكومت حق و عدالت در خواهد آورد و نور اسلام را در همه شهرهاي بزرگ و كوچك و قراء و قصبات روشن گرداند. در همه جا احكام آسماني قرآن اجرا شود، مقررات و قوانين الهي(كه از اغراض و منافع شخصي منزه است) بر همه حكومت كند و همه سازمانها در راه رفاه و آسايش خلق و عمران و آبادي بكوشند و تكامل علمي و اخلاقي بشر با بهترين برنامه شروع شود و بالأخره از فرط بهبود و ترقي سطح زندگي، فقيري در تمام دنيا باقي نماند.
****
سؤال:آيا معني انتظار حضرت حجت، سقوط تكاليف فردي و اجتماعي است؟
****
سؤال:مفهوم انتظار چيست؟
انتظار معمولاً به حالت كسي گفته ميشود كه از وضع موجود ناراحت است و براي ايجاد وضع بهتري تلاش ميكند.
فيالمثل بيماري كه انتظار بهبودي ميكشد، يا پدري كه در انتظار بازگشت فرزندش از سفر است، از بيماري و فراق فرزند ناراحتند و براي وضع بهتري ميكوشند.
همچنين تاجري كه از بازار آشفته ناراحت است و در انتظار فرو نشستن بحران اقتصادي ميباشد اين دو حالت را دارد «بيگانگي با وضع موجود» و «تلاش براي وضع بهتر».
بنابراين مسئلة انتظار حكومت حق و عدالت «مهدي» و قيام مصلح جهاني در واقع مركب از دو عنصر است عنصر «نفي» و عنصر «اثبات» عنصر نفي همان بيگانگي با وضع موجود و عنصر اثبات خواهان وضع بهترين بودن است.
و اگر اين دو جنبه در روح انسان به صورت ريشهدار حلول كند سرچشمه دو رشته اعمال دامنه دار خواهد شد.
اين دو رشته اعمال عبارتند از ترك هرگونه همكاري و هماهنگي با عوامل ظلم و فساد و حتي مبارزه و درگيري با آنها از يك سو، و خودسازي و خودياري و جلب آمادگيهاي جسمي و روحي و مادي و معنوي براي شكل گرفتن آن حكومت واحد جهاني و مردمي از سوي ديگر .
و خوب كه دقت كنيم ميبينم هر دو قسمت آن سازنده و عامل تحرّك و آگاهي و بيداري است.
با توجّه به مفهوم اصلي «انتظار» معني روايات متعددي كه در بالا درباره پاداش و نتيجه كار منتظران نقل كرديم به خوبي درك ميشود. اكنون ميفهميم چرا منتظران واقعي گاهي همانند كساني شمرده شدهاند كه در خيمه حضرت مهدي (علیه السلام)يا زير پرچم او هستند يا كسي كه در راه خدا شمشير ميزند، يا به خون خود آغشته شده، يا شهيد گشته است.
آيا اينها اشاره به مراحل مختلف و درجات مجاهده در راه حق و عدالت نيست كه متناسب با مقدار آمادگي و درجه انتظار افراد است؟
يعني همانطور كه ميزان فداكاري مجاهدان راه خدا و نقش آنها با هم متفاوت است ، انتظار و خودسازي و آمادگي نيز درجات كاملاً متفاوتي دارد كه هر كدام از اينها با يكي از آنها از نظر «مقدمات» و «نتيجه» شباهت دارد، هر دو جهادند و هر دو آمادگي ميخواهند و خود سازي ، كسي كه در خيمة رهبر چنان حكومتي قرار گرفته، يعني در مركز ستاد فرماندهي يك حكومت جهاني است، نميتواند يك فرد غافل و بيخبر و بيتفاوت بوده باشد، آنجا جاي هر كس نيست، جاي افرادي است كه به حق شايستگي چنان موقعيت و اهميتي را دارند.
همچنين كسي كه سلاح در دست دارد و در برابر رهبر اين انقلاب با مخالفان حكومت صلح و عدالتش ميجنگد، آمادگي فراوان روحي و فكري و رزمي يابد داشته باشد.
****
سؤال:با چه استدلال و روايتي ميتوان ثابت كرد كه مقام معظم رهبري (حفظهالله تعالي) مورد تأييد امام زمان (عجل الله تعالي فرجه الشريف ) يا منتخب ايشان هستند؟
دوست عزيز، امام حسن عسكري (7) به نقل از امام صادق (7)، در روايت بسيار معروفي ميفرمايند: « فَأمّا مَن كانَ مِنَ الفقهأ صائناً لِنفسه حافظاً لِدينه مخالفاً لِهواه مطيعاً لامرِ مولاه فَلِلعَوام ان يُقَلِدوه ...» (1) طبق اين حديث شريف، عوام مردم يعني افرادي كه مجتهد نيستند، بايد از فقهأ صالح تقليد كنند، از فقهايي كه اهل دنيا نباشند و در اطاعت از خداي تبارك و تعالي كوتاهي نكنند. بنابراين، فقيهي كه داراي چنين خصوصياتي باشد، بيشك مورد تأييد و توجه خاص امام زمان (عجلالله تعالي فرجه الشريف) خواهد بود.
بهترين دليل بر عنايت ويژة حضرت حجت (7) نسبت به مقام معظم رهبري و اينكه ايشان داراي خصوصيات مطرح شده در روايت فوق هستند، تأييد ايشان توسط بيش از هشتاد نفر از مجتهدين و فقهاي عادل و جامع الشرايط براي سِمَت رهبري مسلمين است.
پاورقي:
1- وسايل الشيعه، ج 27، ص 131 و بحارالانوار، ج 2، ص 88 .
****
سؤال:چگونه مي توان صورت زيباي امام زمان (عجل الله تعالي فرجه الشريف ) را زيارت نمود؟
امام زمان بنا به مصلحتي كه خدا مي داند, از ديدگان منتظران و مشتاقانش پنهان گشته و تقدير چنين است كه تا وقت ظهور, ديده اي او را نبيند مگر آن كه رازداري كند يعني از فيض ديدار خبر نمي دهد وگرنه به گفته حضرت و نيز احاديث مشهور, مدعي ديدار, تكذيب خواهد شد: .() ( پــاورقي )) - آخرين توقيع شريف حضرت , خطاب به آخرين نماينده خاص خود برگرفته از مجله حوزه ويژهء امام زمان , شماره 71- 7 ص 76
نظريات علما و فقها بنا به تفاسير و تحليل هايي كه از توقيعات شريف دارند, دربارهء مشاهدهء سيماي نوراني حضرت , متفاوت است . بعضي مشاهدهء حضوري همراه با شناخت را ممكن نمي دانند, ولي عده اي ديگر بر اين عقيده اند كه در موارد خاصي حضرت در مقابل ديدگان بعضي از خواص ظاهر مي شوند و چنين ديداري مكتوم و مخفي مي ماند.
شيعيان اكنون در موقعيتي هستند كه جمال آفتاب گون حضرت را مشاهده نمي كنند. آن نور چون خورشيددر روز ابري در حجاب مستور است اما از گرما و نور آن , استفاده لازم را مي برند. هر كس فراخور حال خود ازقلب خويش مي تواند معبري باز كند و هر چه بيشتر در كسب تقواي الهي كوشش كند و يك قدم به ساحت مقدس آن امام بزرگوار نزديك تر شود. به يقين آن چه ديدهء دل بيند, اشتياق و لذتش با ديدن به چشم ظاهر غيرقابل قياس مي باشد.
مهم ترين وظيفهء انسان ها در عصر غيبت , شناخت و در انتظار فرج حضرت است . اين برترين و بافضيلت ترين عمل در عصر غيبت است .
پيامبر فرمود: .() بايد به دنبال اين كه چگونه مي توان جمال ( پــاورقي )) - بحارالانوار, ج 52 ص 128
نوراني امام زمان (عج ) را مشاهده كرد نباشيم , بلكه بايد ببينم وظيفهء ما در عصر غيبت چيست و چگونه مي توان يار حضرت بود.
بر فرض امكان , ديدار, به داشتن شرايطي مقيد مي شود كه مهم ترين آن انجام واجبات و ترك محرمات ورسيدن به مقامي از خلوص است كه بتوان به حريم او راه يافت .
****
سؤال:اوّلين جملهاي كه امام زمان(عج اللَّه فرجه) پس از ظهور خواهند فرمود، چيست؟
از امام باقر(سلام اللَّه عليه) نقل شده است: اولين جملهاي كه حضرت پس از ظهور ميفرمايند، اين آيه كريمه است: بقيّة اللَّه خيرٌ لكم إن كنتم مؤمنين سپس ميفرمايند: أنا بقية اللَّه في أرضه.(1)
پي نوشتها:
1. بحارالانوار، چاپ بيروت، ص 192، حديث 24.
****
سؤال:چرا با وجود اين كه معتقديم در زمان ظهور امام زمانع ظلم و ستم جهان را فرا ميگيرد، هميشه تعجيل در فرج حضرت را از خداوند براي پايان دادن به ظلم خواهانيم و براي از بين بردن آن كوشش ميكنيم؟ چطور از طرفي اعتقاد داريم با ظهور آقا دنيا گلستان ميشود و از طرفي ميگويند وقتي آقا ظهور كرد، دنيا به پايان ميرسد؟
دعا براي تعجيل در فرج امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)نيز سعي و كوشش براي از بين بردن ظلم و ستم با اعتقاد به اين كه حضرت هنگامي ظهور ميكند كه دنيا پر از ظلم و ستم باشد، منافات ندارند، زيرا پر شدن دنيا از ظلم و جور در وقت ظهور معنايش اين نيست كه مسلمانان و منتظران ظهور براي اصلاح جامعه وامر به معروف و نهي از منكر و برچيدن ظلم و حكومت ظالمان تلاش نكنند. مبارزه با ظلم و ستم و امر به معروف و نهي از منكر وظيفه هر مسلمان است. افزون بر اين يكي از وظايف شيعيان در عصر غيبت، انتظار است. رسول خدا(صلی الله علیه وآله)فرمود: بالاترين اعمال امّتم انتظار فرج است.(1) منتظر بودن مصلح كل يعني انسان از وضع موجود ناراضي باشد و خواهان وضع بهتر باشد. ناراضي شدن از وضع موجود ميطلبد كه با آن مبارزه شود وگرنه معلوم ميشود كه نارضايتي واقعي نيست.
پسي انتظار حكومت حق و عدالت حضرت مهدي(عجل الله تعالی فرجه الشریف)و قيام مصلح جهاني در واقع مركّب از دو عنصر است: عنصر نفي و عنصر اثبات. عنصر نفي، بيگانگي با وضع موجود و عنصر اثبات خواهان وضع بهتري بودن است. اين گونه انتظار سرچشمه آن ميشود كه منتظر حضرت هر گونه همكاري و هماهنگي با عوامل ظلم و فساد را ترك نمايد و حتي با آن مبارزه كند، نيز خود را از نظر روحي و جسمي و مادي و معنوي براي شكل گرفتن حكومت جهاني مهدي موعود(عجل الله تعالی فرجه الشریف)و شركت در آن آماده نمايد.
انتظار يعني آماده باش كامل. پس براي اساس احاديث رسيده از پيامبر گرامي اسلام(صلی الله علیه وآله)اعتقاد داريم كه امام زمان(علیه السلام)وقتي ظهور ميكنند كه دنيا را ظلم و ستم فرا گرفته باشد. چون زندگي در محضر حضرت ولي عصر(عجل الله تعالی فرجه الشریف)و در جهاني كه عدل فراگير در آن حاكم باشد، آرزوي همه مسلمانان و مستضعفان است، براي تعجيل در فرج حضرت دعا ميكنيم.
نيز چون وظيفه هر مسلمان در عصر غيبت، انتظار و آمادگي كامل و مبارزه با ستم و ظلم است، براي ستم سوزي و ظلم براندازي مبارزه ميكنيم.
از روايات استفاده ميشود كه در زمان ظهور، غلبه با ستمگران است، نه آن كه بيشتر مردم ستمگر و خواهان فساد باشند، بلكه بيشتر مردم خواهان عدالت اند، اما نيروي كافي براي تحقّق عدالت ندارند و غلبه با ظالمان و ستمگران و فاسدان است و آنها فساد و تباهي را در همه جا گسترش دادهاند. نكته پاياني اين كه آگاهي ما از آنچه اتفاق ميافتد، ما را از انجام وظيفه خود و واجبات ديني كه در دين اسلام واجب و لازم شده است، باز نيم دارد، مانند مبارزه با ستم، امر به معروف، نهي از منكر، عدالت خواهي و....
اگر چه ما نميتوانيم تمام ريشههاي فساد و ظلم را از بين ببريم و معتقديم كه با ظهور حضرت تنها از بين خواهد رفت، اما حداقل ميتوانيم محيط زندگي خود را از آلودگي و فساد حفظ كرده، حداقل خود را نجات دهيم، و اين نه تنها در دين اسلام آمده، بلكه عقل انسان بر آن حكم ميكند، مانند اين كه بدانيم نميتوانيم جامعهاي را كه در آن زندگي ميكنيم و فاسد است اصلاح كنيم، اما آيا نبايد خودمان را اصلاح كرده يا خانواده خودمان را اصلاح كنيم؟ به اين دليل كه جامعه را نميتوانيم درست كنيم، يا در راه اصلاح كشور و جامعه خودمان حركت نكنيم، چون جهان را نميتوانيم اصلاح كنيم. در نهايت اين كه بايد انسانهاي نيكوكار و شايسته در زمان ظهور به اندازه كافي وجود داشته باشند تا در كنار حضرت براي ريشه كن كردن ظلم باشند و راه آن ايجاد آمادگي در انسانها است.
اين كه گفتهايد دنيا پس از ظهور مهدي موعود (عجل الله تعالی فرجه الشریف)گلستان ميشود و بعد از ظهور آن جناب به پايان ميرسد، هر دو درست است، ولي منافات با هم ندارند، زيرا به پايان رسيدن دنيا بلافاصله پس از ظهور محقق نيم شود، بلكه حضرت ظهور ميكند و ظلم را بر ميچيند و ياغيان و طاغيان و گردن كشان و ظالمان را به خاك ذلت مينشاند. نيز پرچم عدالت را برافراشته ميكند و جهان را پر از عدل و داد ميكند و مزه زندگي با صفا و شيرين در سايه حكومت عدل را به جهانيان به ويژه مستضعفان ميچشاند و ساليان سال حكومت ميكند،(2) و پس از حضرت حكومت عدل ادامه پيدا ميكند. از اين جا روشن ميگردد اين كه گفته ميشود دنيا پس از ظهور امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)به پايان ميرسد، معنايش اين است كه تا حضرت ظهور نكند، دنيا به آخر نميرسد. پايان دنيا پس از ظهور است، ولي چه مدت پس از ظهور، دقيقاً معلوم نيست.
پي نوشتها:
1. تفسير نمونه، ج 7، ص 381؛ بحارالأنوار، ج 13، ص 137.
2. لطف اللَّه صافي، منتخب الأثر، ص 487.
****
سؤال:اگر بخواهيم مورد توجه امام مهدي(عجل الله تعالی فرجه الشریف)قرار بگيريم و از منتظران ايشان باشيم، چه بايد بكنيم؟
در برخي روايات وظايفي براي شيعيان بيان شده است(1) كه با انجام و رعايت آنها ميتوان از منتظران واقعي امام زمان(علیه السلام)بود و حضرت به انسان توجه خواهند كرد.
در اين جا به برخي از آنها اشاره ميشود:
1- تقوا گرايي:
يكي از وظايف مهم شيعيان در عصر غيبت، خودسازي و رعايت تقوا است؛ زيرا برقراري ارتباط با امام پارسا، پارسايي ميطلبد بر اين اساس يكي از ويژگيهاي ياران امام زمان(علیه السلام)تقوا گرايي بيان شده است.(2) امامصادق(علیه السلام)فرمود: هر كس خوش دارد در شمار اصحاب قائم باشد، بايد چشم به راه باشد و پارسايي پيش گيرد و كردار باورع داشته باشد.(3)
2- تكليف گرايي:
يكي از عواملي كه زمينه توجه امام زمان(علیه السلام)را به انسانها فراهم ميكند، دين مداري و تكليف گرايي است. انسان بايد در عصر غيبت بيشتر به دستورهاي الهي توجه نموده و مقيد به انجام تكليف خدايي باشد؛ زيرا در عصر غيبت انسانها بيشتر در معرض آسيبها و آفات قرار ميگيرند و نياز به پشتوانه قوي دارند. اين پشتوانه قوي تقويت باورهاي ديني و پاسداري از دين است. از سوي ديگر با انجام تكاليف الهي ميتوان به آسيب زدايي پرداخت.
امام صادق(علیه السلام)فرمود: براي صاحب الامر غيبت طولاني است. در اين دوران هر كسي بايد تقوا پيشه سازد، و به دين چنگ زند.(4)
3- انتظار فرج:
يكي از وظايف شيعيان انتظار فرج است. پيامبر اسلام(صلی الله علیه وآله)فرمود: افضل اعمال امتي انتظار الفرج مِن اللَّه عزّوجلّ.(5)
انتظار كشيدن ظهور يك مصلح، در انسان آمادگي براي انجام كارهاي نيك و اصلاح گرايانه ايجاد ميكند.
4- اصلاح جامعه:
يكي از وظايف شيعيان اصلاح جامعه است. همان گونه كه انسان وظيفه دارد به تقوا و خودسازي بپردازد، وظيفه دارد كه با ناهنجاريها مبارزه نمايد. در آموزههاي ديني اين نگرش كه در عصر غيبت بايد در برابر ناهنجاريها و بي عدالتيها بي اعتنا بود، پذيرفته شده نيست، و اين تحريف مفهوم انتظار است، بلكه از منظر اسلام همگان وظيفه دارند كه با بهرهگيري از دو عنصر امر به معروف و نهي از منكر در صدد ايجاد جامعهاي مبتني بر شايستگي، خدامحوري و عدالت باشند، يعني همان هدفي كه امام زمان ميخواهند اجرا كنند.
چنين شخصي هدفي را دنبال ميكند كه امام زمان ميخواهد.
5- شناخت امام و حجت خدا:
شناخت امام و جايگاه او در اسلام يكي از مهمترين عامل است كه باعث ميشود امام زمان(علیه السلام)به انسان توجه نمايد، از اين رو در اسلام به شناخت امام(علیه السلام)و اطاعت از او سفارش شده است: مَن مات و لم يعرف امام زمانه، مات ميتةً جاهلية؛(6) كسي كه بميرد و امام زمان خود را نشناسد، مانند دوران جاهليت مرده است.
6- استمداد از امام زمان(ع):
انسان بايد تلاش نمايد تا جايي كه امكان دارد از فيض وجود امام زمان بهرهمند باشد. همان گونه كه از آفتاب پشت ابر ميتوان بهرهمند شد.
به هر طريقي كه امكان دارد بايد با او ارتباط برقرار نمود كه حداقل آن خواندن دعاهاي وارد شده مانند ندبه و فرج است.
اگر خواهي كه دوست نگسلد پيوند
سر رشته نگه دار تا نگهدارد
7- دعا براي امام زمان(ع):
يكي از عواملي كه ميتواند در جلب توجه امام زمان(علیه السلام)مؤثر باشد دعا كردن براي حفظ حضرت و تعجيل در فرج او است.
در روايات متعدّد سفارش شده كه براي سلامتي امام زمان(علیه السلام)دعا كنيد. از جمله دعاهايي كه امام رضا(علیه السلام)سفارش نمود براي امام زمان(علیه السلام)خوانده شود، اين است: اللّهمّ ادّفع عن وليّك و خليفتك و حجّتك.... دعاي ديگري كه به علاقهمندان امام زمان(علیه السلام)سفارش شده، دعاي مشهوري است كه در مجالس و نمازها خوانده ميشود: اللّهمّ كن لوليّك الحجّة ابن الحسن....(7)
انجام وظايف هم چنين موجب ميشود كه امام زمان انسان را مورد عنايت قرار دهد. آن حضرت در ميان مردم حضور پيدا كرده و مشكلات مردم را رفع و به هدايت آنها ميپردازد. اگر چه مردم او را نشناسند. امامعلي(علیه السلام)فرمود: سوگند به خداي علي، حجت خدا در ميان آنان هست و در كوچه و بازار آنها گام بر ميدارد و بر خانههاي آنها وارد ميشود و در شرق و غرب جهان رفته و گفتار مردمان را ميشنود و بر اجتماعات آنان وارد شده سلام ميدهد. او مردمان را ميبيند.(8)
پي نوشتها:
1. بحارالانوار، ج 52، ص 122؛ منتهي الامال، ص 555.
2. بحارالانوار، ج 52، ص 366.
3. همان، ص 140.
4. همان، ص 135.
5. همان، ج 51، ص 44.
6. نجم الثاقب، ص 613.
7. منتهي الامال، ص 562.
8. بحارالانوار، ج 52، ص 135.
****
سؤال:دوست دارم وظيفه ام را به عنوان يك زن مسلمان درباره زمان ظهور و انتظار فرج امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)بدانم.
سؤال به دو بخش تقسيم مي شود:
بخش اوّل: زمان ظهور
اصل ظهور امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)امري مسلّم و قطعي است، ولي بنا به مصالحي زمان ظهور مشخّص نشده است و هيچ كس جز خداوند از وقت دقيق آن آگاه نيست. بارها اصحاب از ائمّه(علیه السلام)در مورد زمان ظهور پرسيدهاند، امّا آنان از مشخّص كردن آن نهي كردهاند. فضيل از امام باقر(علیه السلام)پرسيد: آيا براي ظهور وقتي معيّن شده است؟ امام سه بار فرمود: كذب الوقاتون؛(1) آنان كه براي ظهور وقتي معيّن كنند دروغگويانند.
براي ظهور نشانههايي بيان شده كه تحقّق هر يك از آنها نويدي براي نزديكتر شدن ظهور حضرت مهدي(عجل الله تعالی فرجه الشریف)است.
بخش دوم: انتظار فرج
تلاش دشمنان دين اين است كه تعهّد ما را به مسائل ديني (احكام و اعتقادات) كم رنگ سازند. آنان در راستاي اهداف خويش همه را مورد هدف قرار داده و مي خواهند سنگرهاي فرهنگي و اعتقادي ما را (كه از مهمترين آنها اعتقاد به ظهور حضرت مهدي و انتظار فرج حضرت است) به تصرّف در آورند و دست ما را از اسلام و افتخارات آن كوتاه سازند.
در ميدان مبارزه فرقي بين زن و مرد نيست و همگي بايد در مسير اعتقادات خود ثابت قدم و استوار باشيم و دين خدا را ياري دهيم و در مسير ايفاي مسئوليت خويش پايداري و مقاومت كنيم.
بخشي از وظايفي كه مي تواند در رشد و بالندگي جامعه اسلامي و منتظران فرج مؤثر باشد به شرح زير است:
1- شناخت امام زمان(عج)
مهمترين وظيفه شيعه شناخت امام خويش است. در اهميّت اين مسئله همين بس كه در روايات متواتر كه شيعه و سنّي آن را نقل كردهاند، آمده است:
من مات و لم يعرف امام زمانه مات ميتة جاهليّة؛(2) هر كس بميرد و امام زمانش را نشناسد، به مرگ جاهليّت مرده است. در روايات از ائمه معصومين آمده است كه: شناخت امام آن است كه انسان بداند كه اطاعت از آنها واجب است و انسان بايد از آنها پيروي كامل و خالص داشته باشد.
بدون ترديد مراد از شناخت حضرت، شناختي است كه شيعيان را از شبهههاي ملحدان در امان نگه دارد و سبب نجات از اعمال گمراه كننده مدعيان دروغين مهدويّت يا مدعيان ارتباط با حضرت باشد.
2- پيوند و ارتباط معنوي با امام عصر(عج)
ديگر وظيفه شيعه در دوران غيبت، حفظ و تقويتِ پيوند معنوي با امام زمان(علیه السلام)و تجديد دائمي عهد و پيمان با حضرت است.
منتظران واقعي ظهور هرگز نبايد احساس كنند كه در جامعه داراي مسئوليتي نيستند و هيچ گونه تكليفي نسبت به امام خود ندارند. از شيعيان خواسته شده كه در آغاز هر روز با يكي از دعاهايي كه مخصوص امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)است، با مقتداي خود و مقام ولايت ارتباط برقرار كنند. شيعه منتظر اگر در آغاز هر روز با حضور قلب و توجه كامل با امام خود عهد و پيمان ببندد، هرگز تن به ذلّت و خواري، ظلم و بي عدالتي نمي دهد. نيز هرگز دچار بحران فكري و فرهنگي و از خود بيگاني و يأس و نااميدي نمي شود.
يكي از دعاهايي كه در اين موضوع وارده شده دعاي عهد است كه از مضامين بسيار بالايي برخوردار مي باشد. اين دعا بهترين وسيله براي پيوند منتظران با امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)است.(3)
3- خودسازي و كسب فضايل اخلاقي
يكي ديگر از وظايف منتظران مهدي(عجل الله تعالی فرجه الشریف)تهذيب نفس و آراستگي به فضايل اخلاقي است. در توقيع (نوشته) شريفي كه از سوي حضرت صاحب الزّمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)خطاب به شيخ مفيد نگاشته شده، آمده است: از علل طولاني شدن غيبت و محروم ماندن شيعيان از ملاقاتشان با ما، اعمال ناشايستي است كه آنان مرتكب ميشوند و ما را ناراحت مي كنند.(4)
از توقيع شريف استفاده مي شود كه منتظر واقعي، از اعمالي كه سبب طولاني شدن غيبت حضرت و ناراحتي آن بزرگوار مي شود، اجتناب مي كند. بر اين اساس:
با شناخت امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)و پرهيز از گناهان و در نهايت با تهذيب نفس و ارتباط معنوي با حضرت مي توانيم به بخشي از وظايفي كه در قبال آن عزيز داريم، دست يابيم.
سخن آخر: امام صادق(علیه السلام)فرمود: كسي كه با اين عقيده يعني در حال انتظار بميرد، همانند كسي است كه در خيمه حضرت مهدي(عجل الله تعالی فرجه الشریف)باشد.(5)
پي نوشتها:
1. كتاب الغيبة، طوسي، مؤسسه معارف اسلامي، ص 426 - 425، ح 411؛ كتاب الغيبة، نعماني، مكتبة الصدوق، ص 294، ح 13.
2. مناقب آل ابي طالب، ابن شهر آشوب، دارالأضواء، بيروت، ج 3، ص 250؛ بحارالأنوار، ج 8، ص 368.
3. مفاتيح الجنان.
4. الاحتجاج، طبرسي، انتشارات اسوه، ج 2، ص 602.
5. المحاسن، احمد بن محمد بن خالد، برقي، المجمع العالمي لأهل البيت(ع)، ج 1، ص 277، ح 149.
****
سؤال:مي گويند امام زمان عج الله تعالي فرجه الشريف، در گونة راست خود خال هاشمي دارند، آيا اين مطلب صحيح است؟
اكنون، غيبت، سرّ مستتري است كه چون صدف، گوهري گران بها در خود دارد و اين از زيبايي اسرار عالم خلقت و عصر غيبت است.
در عين حال و در بعضي از روايات منسوب به معسومين توصيف خال سياه بر گونة راست آن حضرت بيان شده است. پيامبر گرامي اسلام(صلی الله علیه وآله)فرمود: مهدي(علیه السلام)مردي از نسل من است ... و بر گونة راستش خالي چون ستارة درخشان نورافشاني مي كند...(7)
و اما احاديث ديگري نيز وجود دارد كه چهرة قائم آل محمّد (صلی الله علیه وآله)را مي نماياند كه مي توان به كتاب شريف بحارالأنوار علامه مجلسي ره جلد 51 مراجعه كرد.
پی نوشت:
7 عبدالرحمن انصاري، در انتظار خورشيد ولايت، ص 268، به نقل از كتاب اثبات الهداه، ج 7، ص 230.
****
سؤال:از چه راهي ميتوان به امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)تقرّب پيدا كرد و در زمرة منتظران حقيقي حضرت قرار گرفت؟
امام صادق(علیه السلام)ميفرمايد: هر كس ميل دارد از اصحاب و ياران قائم ما باشد، بايد در انتظار فرج باشد. پرهيزگاري را شيوة خويش كند. به اخلاق نيك آراسته گردد و در همان حال در انتظار قائم ما به سر برد. اگر چنين بود و پيش از قيامِ قائم مرگش فرا رسيد، به اجر و ثواب كساني كه قائم را درك ميكنند، نائل خواهد گشت. اي شيعيان، جديت و كوشش نماييد و منتظر ظهور آن جناب باشيد .[1]
حضرت در جاي ديگر ميفرمايد: هرگاه زمان غيبت فرا رسيد، به دستور امامانِ پيشين چنگ زنيد تا امامِ آخرين ظهور كند... هر گاه روزي رسيد كه امامي از آل محمد ميان خود نداشتيد، همان اماماني را كه دوست ميداشتيد، دوست بداريد و همان كسان را كه دشمن ميداشتيد، دشمن بداريد و همواره در خط رهبري و ولايت حقه جاي داشته باشيد و صبح و شام در حالت انتظار به سر ببريد .[2]
اگر در بُعد فكري و اخلاقي به وظايف خود عمل كرديم، ميتوانيم ادعا كنيم منتظر حضرت هستيم.
در بُعد فكري، شناخت خود را از امام زمان(علیه السلام)بيشتر كنيم و در بُعد عملي، واجبات را انجام دهيم و محرّمات را ترك كنيم. در اين صورت به حضرت تقرب جسته و رضايت ايشان را تحصيل كردهايم.
پی نوشت:
[1] ابراهيم اميني، دادگستر جهان، ص 253، به نقل از غيبت نعماني، ص 106.
[2] بحارالانوار، ج 52، ص 132.
****
سؤال:يكي از شرايط ظهور امام زمان(علیه السلام)اين است كه دنيا و جهان به فساد كشيده شود. پس در اين صورت چرا ما مسلمانان براي فرج امام زمان(علیه السلام)دعا ميكنيم؟
اين سؤال شبيه به مغلطه است. سؤال كننده پندار كرده شرط ظهور امام زمان گسترش فساد در جامعه است و حال آن كه در هيچ روايت و آيهاي نيامده كه شرط ظهور حضرت مهدي(علیه السلام)گسترش فساد است.
بلكه در رواياتي اين مطلب آمده است كه زماني پيش خواهد آمد كه دنيا پر از ظلم و جور خواهد شد، آن وقت حضرت مهدي(علیه السلام)ظهور خواهد كرد و زمين را پر از عدل و داد خواهد نمود. پس زمينه ظهور يا به تعبير علميتر (ظرف ظهور) آن حضرت وقتي خواهد بود كه زمين پر از ظلم و جور شده باشد. فرق است بين (شرط ظهور) و (ظرف ظهور).
اين كه ما دعا ميكنيم براي ظهور حضرت مهدي به خاطر اين است كه اولاً خود حضرت مهدي(علیه السلام)و جمالش را دوست داريم. ثانياً دوست داريم حكومت جهاني واحد به امامت آن حضرت تشكيل شود و دوست نداريم جهان پر از ظلم و جور شود. اما در هر صورت حتي اگر دوست نداريم جهان پر از ظلم و جور شود، علي رغم خواسته مؤمنان و مسلمانان دنيا بر اثر هواهاي نفساني مردم پر از ظلم و جور خواهد شد.
****
سؤال:آيا آنچه مرحوم آقاي قوچاني در كتاب سياحت غرب آورده واقعيت دارد؟ آيا اگر كسي در عالم برزخ آن مراحل را بگذراند، پاك شده و يك باره وارد بهشت ميشود؟ و بالاخره مگر ظهور و فرج حضرت مهدي(علیه السلام)در دست خدا نيست؟ اگر هست پس چرا آن آقا در عالم برزخ آن عده را تحريك و ترغيب ميكند، ظهور حضرت را از خداوند بخواهند تا آن بزرگوار ظهور كند؟
يكي از عقايد معروف شيعه مسئله رجعت استو تفسيرش در يك عبارت كوتاه چنين است: بعد از ظهور حضرت مهدي(علیه السلام)و رد آستانه رستاخيز گروهي به اين جهان باز ميگردند. از روايات استفاده ميشود كه تنها دو دسته برمي گردند: مؤمنان محض و خالص، كافران و ستمگران محض؛ دسته اول براي طي مدارج كمال و دسته دوم براي ديدن كيفرهاي شديد و دردناك. (1)
امام صادق(علیه السلام)فرمودند: اولين كسي كه رجعت ميكند حضرت اباعبدالله (علیه السلام)است، همانا رجعت براي عموم نيست، مخصوص عده خاصي است؛ آن هايي كه مؤمن محض اند و يا كافر محض. (2)
براي اطلاع بيشتر ر. ك: بحارالانوار، ج 53، باب الرجعة.
پي نوشتها:
1. تفسير نمونه، ج 15، ص 555.
2. بحارالانوار، ج 53، ص 39، حديث 1.
منبع: shamim.valiasr-aj.net
/الف