تجویز گسترده امگا 3 به نابودی ذخایر جهانی ماهی منجر می شود .
نويسنده:جورج مونبیوت (1)
چکیده:
هر چه یک فرضیه بیشتر مورد آزمون قرار گیرد، آن فرضیه کامل تر خواهد شد. بروز بیماری های روان پریشی، ADHD، دسیپراکسیا و سایر بیماری های عصبی نیز به نظر می رسد که با کمبود اسیدهای چرب امگا 3 به ویژه در رحم در ارتباط باشد. دلایل ارتباط آن با افسردگی، سندروم خستگی مزمن و بیماری زوال عقل چندان روشن نیست، اما همچنان طرفدارانی دارد. هیچ یک از این شرایط، تنها بر اثر فقدان این مواد شیمیایی به وجود نمی آید و یا نمی تواند به صورت کامل با تجویز آن درمان گردد؛ اما این حقیقت کاملا روشن است که تعدادی از بیماری های مدرن و فراگیر کنونی، تا حدودی به دلیل کمبودهای غذایی به وجود می آیند.
به عنوان مثال، در سال گذشته پژوهشگران آکسفورد نتایج مطالعه ای را در مورد 117 کودک منتشر کردند که همگی آنها از دسیپراکسیا رنج می بردند. این بیماری باعث ضعف یادگیری، رفتارهای مخرب و مشکلات اجتماعی می گردد که در 5% کودکان وجود دارد. در این مطالعه، به تعدای از کودکان اسیدهای چرب امگا 3 و امگا6 داده و به بقیه آنها دارونما داده شده بود. نتایج غیرعادی بود: در طول سه ماه، سن خواندن گروه آزمایش 5/9 ماه افزایش یافت، در حالی که سن خواندن گروه مشاهده، تنها 3/3 ماه با افزایش روبه رو گردید. سایر مطالعات نشانگر بهبودهای زیادی در رفتار، هوش و قدرت تمرکز حواس می باشد.
این مطلب نباید باعث تعجب ما گردد. در قدیم، انسان ها به صورت منظم مقادیر مساوی امگا 3 و امگا6 مصرف می کردند. اما امروزه ما 17 برابر امگا 6 بیشتری در مقایسه با امگا 3 می خوریم. امگا 6 در روغن های گیاهی یافت می شود، در حالی که بخش اعظم امگا 3 مصرفی ما از ماهی ها تأمین می گردد. جان استین متخصص فیزیولوژی دانشگاه « آکسفورد» که در حوزه بیماری های روان پریشی تخصص دارد، معتقد است که روغن ماهی به افراد توانایی پیشرفت های زیادی می دهد. وی می گوید: « تمرکز امگا 3 در مغز، می تواند شواهد زیادی را فراهم کند که انسان ها شباهت زیادی با آبزیان دارند. »
دکتر استین معتقد است که در صورت کاهش مقدار امگا 3 در سلول های مسئول تفکرات تصویری ( عصب های مگنو سولار) آنها ارتباط کمتری با سایر سلول ها برقرار می نمایند و با کارایی کمتری به انتقال اطلاعات می پردازند. بنابراین می توان فهمید که چرا به عنوان مثال، بسیاری از کودکان مبتلا به دسیپراکسیا عنوان می کنند که حروف در اطراف صفحه در حال حرکت هستند.
بدین ترتیب، در اولین گام، ایده انجام تحقیقات دولتی در زمینه ارائه کپسول های خوراکی حاوی روغن ماهی به دانش آموزان، قابل مطالعه خواهد بود. سازمان استانداردهای مواد غذایی، مطالعه ای را در مورد تأثیرات امگا 3 بر رفتارها و عملکرد دانش آموزان انجام داده است. آلن جانسون وزیر آموزش و پرورش دولت ایالات متحده هم با آن موافق است. با توجه به دلایل محکم موجود، این امر تعجب آور خواهد بود، اگر وی اقدامی در این زمینه انجام ندهد. هم اینک شرکت هایی نظیر « اس تی ایول» و « مارکس اند اسپنسر» غذاهای غنی شده با امگا 3 به بازار عرضه نموده اند.
در این میان یک مشکل وجود دارد. ما دارای ذخیره ماهی کافی در این زمینه نیستیم. در ماه مارس سال جاری، در مقاله ای که در ژورنال پزشکی انگلستان به چاپ رسید، چنین آمده است: « ما با یک پارادوکس روبه رو شده ایم: توصیه های مربوط به بهبود سطح سلامتی انسان ها باعث افزایش مصرف ماهی های حاوی اسیدهای چرب شده است و در عین حال، ذخایر مربوط به این ماهی ها اندک می باشد... به هر حال، به نظر می رسد که ما دارای یک زنجیره طولانی عرضه پایدار اسیدهای چرب امگا 3 نیستیم.» لذا این ماده غذایی یاری دهنده عملکرد بهتر مغز، در حال نابود شده است.
اگر شما می خواهید دریابید که چرا چنین شرایطی پدید آمده است، کتاب زیبای چارلز کلوور با عنوان « پایان خط » را بخوانید.وی که به سراسر دنیا مسافرت نموده است، به ما می آموزد که چگونه مدیریت ناصحیح ذخایر ماهی، همانند یک بیماری مسری، دنیای ما را دربرگرفته است. دولت ها به ماهی گیرانشان کمک می کنند که تورهای صیدشان را بگسترانند و با ساخت قایق هایی غول پیکر و اقیانوس پیما، به صید بیشتر و بیشتر بپردازند. آنها پس از پاک سازی ذخایر ماهی موجود در آب های کشورشان، با استفاده از مالیات های مردمشان به سوی تخریب ماهی های متعلق به دیگران حرکت نموده اند. به عنوان مثال، اتحادیه اروپا حق سرقت پروتئین های متعلق به مردم گرسنه و دچار سوء تغذیه سنگال و آنگولایی را تصاحب نموده است. لذا ذخایر ماهیان موجود در آب های غرب آفریقا در حال دچار شدن به سرنوشت ماهی های تن دریاهای شمال و مدیتران هستند.
من برای اولین بار، هنگام بازی فریزبی در پارک محله مان دریافتم که سیاست های ما در حوزه شیلات، تا چه حد جنون آمیز می باشد. پس از یک شیرجه بلند و قرار گرفتن بینی ام روی چمن ها، متوجه شدن که این گیاهان تا چه حد بوی ماهی می دهند. پس از پرس و جو دریافتم که کل پارک به وسیله کودهای ساخته شده از ماهی تقویت شده است. به علاوه امروزه از ماهی ها جهت تغذیه خوک ها، گوسفندان، گاوها و سایر ماهی های سراسر دنیا بهره برده می شود. در این میان، نکته قابل توجه این است که به عنوان مثال، ماهی های تن، روغنی و آزاد، دو برابر وزن خود از این ماهی ها مصرف می کنند. حتی تا سال 1996 میلادی و پیش از بروز اعتراضات گسترده مردمی، در دانمارک نیروگاه برقی وجود داشت که در آن از روغن ماهی برای تولید الکتریسیته بهره برده می شد. همچنین هم اینک من دریافته ام که وزارت انرژی ایالات متحده یارانه هایی را در جهت تبدیل روغن ماهی به سوخت های زیستی در چارچوب « برنامه منطقه ای انرژی های زیستی» پرداخت می کند. مدیران این طرع معتقدند که ماهی می تواند برای تولید الکتریسیته و گرم کردن خانه های آلاسکا به کار گرفته شود. آنان طرح خویش را « عرضه انرژی پایدار» نامیده اند.
سه سال پس از انتشار مقاله مشترک رانسوم مایرز و بوریس ورم در مجله « نیچر» در مورد کاهش 90 درصدی ذخایر ماهی های شکارچی، هیچ چیز تغییر نکرده است. هنوز هم در غرفه عرضه ماهی فروشگاه محله ما، استیک هایی از ماهی های اقیانوس در حال انقراض نظیر شمشیر ماهی، ماهی تن و کوسه عرضه می شود که وضعیت حیات آنها به وضعیت ببرهای سیبری شباهت دارد. اخیرا در نشریه پایان هفته « گاردین» نیز گزارشی در مورد گونه های در معرض خطر به چاپ رسیده است. « شورای ماهی گیران اروپایی» هم تصمیم گرفته است که برای ساخت موتورهای قدرتمندتر کشتی های ماهی گیری، یارانه هایی به ماهی گیران پرداخت کند. لذا ما دیگر بار میلیاردها دلار در جهت صید بیش از حد ذخایر ماهی هزینه می نماییم.
به یاد داشته باشید که فرانکوی فاشیست، باحمایت صنعت شیلات به قدرت رسید و باید امروز نیاز قدرت طلبی سیاسی رهبران این صنعت هراس داشت.
اگر به ذخایر ماهی اجاره جایگزینی داده شود و سیاست های صید نیز با توصیه های علمی همراه باشد، می توان به حفظ ماهی ها امید داشت. اما توصیه به استفاده گسترده از روغن ماهی در شرایط کنونی می تواند به نابودی کل ذخایر جهانی آن منجر گردد. به علاوه، ما باید برای جلوگیری از مرگ هزاران انسان دچار سوء تغذیه،کاری کنیم.
تعدادی از گیاهان نظیر بادام و شاهدانه، حاوی روغن امگا 3 هستند، اما آنها فاقد تنوع دامنه دار مورد نیاز سلول های حافظه می باشند. تنها گروهی از مردم از توانایی تبدیل آن، به گونه ای ناکارآمد و کند، برخوردار هستند. اما چند هفته قبل، یک شرکت سوئیسی با نام Eaud گزارشی مطبوعاتی منتشر نمود که در آن ادعا شده است که آنها به یک فرمول محرمانه تبدیل جلبک به اسیدهای چرب دست یافته اند. این امر به معنای بروز یک فاجعه برای حیات این گونه گیاهی می باشد.
در پایان به خاطر داشته باشید که به سختی می توان در برابر شرایط کنونی همچنان خوش بین باقی ماند. چرا که این گونه اقدامات را تنها باید یک واپس گرایی به سوی نادانی دانست.
پی نوشت ها:
1. George Monbiot: نویسنده و روزنامه نگار سرشناس انگلیسی.
برگرفته از کتاب سیاحت غرب
/خ
