شناسنامه کتاب:
عنوان: تحلیلی از زندگانی و دوران امام محمد تقی (جواد الائمه(ع))
موضوع: سیره امام جواد(ع)
زبان: فارسی
تیراژ: 2100 نسخه
شابک: 6 ـ 588 ـ 423 ـ 964
نویسنده: فضل الله صلواتی
ناشر: اطلاعات
محل چاپ: تهران
سال چاپ: 1384
نوبت چاپ: دوم
تعداد صفحات: 600 صفحه
معرفی کتاب:
نویسنده محترم. پس از بیان مقدمه‌ای در مورد سرگذشت خود و چگونگی تألیف این کتاب، توضیح مختصری درباره زندگانی امام جواد(ع) و حکومت‌ها و موقعیت مسلمان‌ها در آن دوران داده و سپس مطالب اصلی کتاب را نگاشته است:1. نگاهی به تاریخ جهان در روزگار امام محمد تقی(ع): با بررسی چند فرقه مذهبی در آن زمان مثل فرقه‌های معتزله، اشاعره، خوارج، مرجعه، اصحاب ردّه، اسماعلیه، واقفیه و... .
2. حکومت عباسیان: بررسی و تحلیل مختصری در خصوص تسلط بنی‌عباس و برنامه‌های آنها و نیز انحراف‌حاکمال بنی‌عباس.
3. نگاهی به پیشرفت‌های علمی و هنری در دوران امام جواد(ع) که همه در خدمت ظالم و برای تأیید و تقویت او بود.
4. برخی عوامل انحراف و اختناق در زمان عباسیان، مثل فتنه خلق قرآن و حدوث آن. در این خصوص، از امام‌های ما پرسش‌هایی شده که چند مورد از آنها در این بخش آمده است.
5. شناخت جامعه و حرکت‌ها و انقلاب‌ها در دوران حضرت جواد(ع): مؤلف در این قسمت، پس از بررسی وضعیت مردم عادی در عصر امام جواد(ع) گروه‌ها واقلیت‌های مذهبی را توضیح می‌دهد؛ سپس با نگاهی کوتاه به دگرگونیهای آن زمان، قیام‌های علوی‌ها مثل ابن طباطبا، ابراهیم بن موسی بن جعفر(ع)، محمد بن جعفر صادق(ع)، حسن بن زید و... را بیان می‌کند. آنگاه چند چهره معروف از اعراب را که اقدام‌های انقلابی کردند نام می‌برد، مثل ابودلف عجمی، نصر بن شبث، سهل بن سلامه و... در پایان این قسمت، شورش‌های ایرانی‌ها مثل بابک خرّم دین، مازیار، افشین و... را نام می‌برد و در مورد نفوذ ترک ها در دستگاه خلافت توضیح می‌دهد.
6. معرفی طاغوت‌ها و عوامل ضد اسلامی و ضد مردمی در زمان امام نهم(ع). از جمله مأمون، معتصم، محمد بن عبدالملک زیات، یحیی بن اکثم و احمد بن ابی داوود، و اشاره‌ای به زندگی آنها.
7. امامت و رهبری جامعه و تشکیل حکومت اسلامی: در این بخش در مورد امامت و رهبری، امامت آگاهی و دانش امام، شخصیت امام در میان مردم، ولایت و امامت، تحلیل متفکران اسلامی از مسئله امامت، امامت در قرآن و احادیث، نقش امامان شیعه در تحوّلات جامعه و... توضیحاتی آمده است.
8. نقش امام محمدتقی(ع) در حرکت‌های عصرش: حمایت حضرت جواد(ع) از تلاشگران، فعالیت‌های اجتماعی و علمی امام نهم(ع) و پیکار اندیشه‌ها، در دربار مأمون و در جبهه مبارزات منفی بررسی شده است.
9. نگاهی به زندگانی و شهادت حضرت جواد الائمه(ع): درباره ولادت امام جواد(ع)، دوران کودکی نظارت‌های امام هشتم(ع) برایشان، احضار امام به بغداد، مراسم ازدواج، چهره مبارک ایشان و برخی از خصوصیات اخلاقی و... مطالبی آمده است.
10. فرزندان و اصحاب امام نهم(ع): فرزندان ایشان موسی مبرقع و حکیمه خاتون و اصحاب ایشان مثل عبدالعظیم حسنی، فضل بن شاذان و... .
11. نامه‌ها، نصایح و سخنان امام.
12. مزار پاک حضرت و زیارت آن بزرگوار.
تذکر: فهرست مطالب در ابتدای کتاب و فهرست منابع همراه با تصاویری از چند حرم مطهر و فهرست اعلام در پایان کتاب آمده است.
کتاب، فصل‌بندی نشده است و در بعضی موارد پاورقی دارد.
منبع مقاله :
pajuhesh.irc.ir
