شناسنامه کتاب:
عنوان: مدایح رضوی در شعر فارسی
موضوع: سیره امام رضا(ع)
زبان: فارسی
قطع: وزیری
تیراژ: 3000
نویسندگان: احمد احمدی بیرجندی ـ سید علی نقوی‌زاده
ناشر: آستان قدس رضوی
سال چاپ: تیر 1372
نوبت چاپ: دوم
تعداد صفحات: 326 صفحه
معرفی کتاب:
کتاب با مطالبی از بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی آغاز می‌گردد. پس از آن، دو مقدمه مؤلف در دو نوبت چاپ کتاب آمده است که در آنها آیات و احادیثی درباره امامان معصوم و پیشوایان دینی به عنوان انسان‌های کامل، نقل شده و نمونه‌هایی از اشعار شاعران متعهد چون حسان بن ثابت، کعب بن زهیر و کمیت زید اسدی که چکامه‌هایش به هاشمیات معروف است، و رسول خدا(ص) آنها را تأیید فرموده، بررسی شده است. در مقدمه، مؤلف با تفسیر آیات قرآن آشکار می‌کند که چگونه عده‌ای از غرض ورزان، بر علیه شعر و شعرا از بعضی آیات استفاده می‌کنند، در حالی که آن آیات شرح‌حال شاعران جاهلی است که علیه قرآن و پیامبر کلام موزون می‌گفتند و رسول خدا(ص) را آزرده می‌ساختند. در مقابل نیز شاعرانی در زمینه توحید، فضایل و کمالات انسانی شعر می‌سرودند و مورد حمایت پیامبر بودند، مانند ابوفراس و فرزدق که در ستایش امام سجاد(ع) شعر سرودند و همچنین دعبل که از مداحان اهل بیت، به ویژه امام رضا(ع) بود و در مدح و مصائب اهل بیت شعر سروده است. در مقدمه کتاب، به شیوه و سبک ساده و استوار یا سبک‌های تقلیدی شعرا اشاره شده و تفاوت اشعار در دوران مختلف را به وضوح مشخص می کند.در بخش اول کتاب، قصاید 72 شاعر درباره حضرت رضا(ع) آمده و در ابتدای هر قصیده، خلاصه‌ای از زندگی‌نامه شاعر و آثار و مکتب ادبی وی بیان شده است. قدیمی‌ترین قصیده درباره امام رضا(ع) از سنایی است. در این جا ما تنها به ذکر نام شاعرانی که درباره امام رضا(ع) شعر سروده‌اند اکتفا می‌کنیم: سنایی، حسن کاشی آملی، ابن سیمین، درویش ناصر بخاری، عصمت بخاری، خواجه اوحد سبزواری، ابن حسام خوسفی، عبدالرحمان جامی، بابافغانی، فضولی بغدادی، وحشی بافقی، نظیری نیشابوری، طالب آملی، حیدری تهرانی، جویا کشمیری، حزین لاهیجی، صباحی بیدگلی، صبای کاشانی، خالد نقشبندی، خاور .. ، صحبت لاری، وصال شیرازی، قاآنی شیرازی، سروش اصفهانی، همای شیرازی، مشتاقی نائینی، روشن اردستانی، شباب شوشتری، جیحون یزدی، فنا تفرشی، صبوری کاشانی، حکیم صفای اصفهانی، ادیب الممالک، قنبر طبسی، ذوقی اصفهانی، ادیب نیشابوری، ضیائی، غمگین اصفهانی، امیرالشعرا نادری، کمپانی، ملک‌الشعرا بهار، مقصود کرمانی، شهاب تربتی، صابر همدانی، علامه مازندرانی، صغیر اصفهانی، رهی معیری، فروزانفر، آیتی بیرجندی، الهی قمشه‌ای، دکتر قاسم رسا، گلزار اصفهانی، دکتر ناظرزاده کرمانی، امیری فیروزکوهی، مدرس صادقی، ریاضی یزدی، خلیل افغانی، محمود والانژاد، مهدی جلالی، علی‌اکبر پیروی، غلامرضا قدسی، گلشن کردستانی، احمد کمال‌پور (کمال)، علی باقرزاده، بهجتی، شفق، صاحبکار(سهی)، خزائلی، علاالدین حجازی، نصرالله مردانی، عبدالله حسینی و عاشق طبسی. در بخش دوم، معانی لغات و ترکیبات داخل شعر‌ها به صورت مفصل آمده است.
تذکر: کتاب، یک پیشگفتار، دو مقدمه و دو بخش دارد: بخش اول درباره شعرا و اشعارشان و بخش دوم درباره لغات و ترکیبات است. فهرست مطالب در ابتدای کتاب آمده است.
منبع مقاله :
pajuhesh.irc.ir
