نویسنده:: صمصام صانعی
نام علمی:
Salix aegytiaca L.، نام فرانسه Saule d` Egypte و نام انگلیسی آن Egyptain willow میباشد. نامهای دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، بید مشک، گل بیدک، وَشع، شاه بید، گربه بید و مشک بید نامیده شده است.تیره گیاه:
بید Salicaceaeنوع گیاه:
درخت یا درختچهمشخصات ظاهری:
درختی است دو پایه به ارتفاع حدود 8 متر با شاخهچههایی نازک و جوانههای گلدار و برگهای آن در پایههای نر و پایههای ماده متفاوت هستند. سطح فوقانی برگها در پایههای نر، سبز تیره و سطح تحتانی آنها کرکدار و روشن و برگهای پایههای ماده، بیضوی و پهنتر از برگهای پایههای نر میباشند. در ضمن گلهای آن زردرنگ و معطر و قبل از پیدایش برگها ظاهر میشوند.بیشتر بخوانید: شربت بیدمشک
نکته:
گونه دیگری از بیدمشک به نام علمی Salix aegytiaca L. var longifrons Bornm. در مناطق استپی نیم خشک البرز و زاگرس در اراک، همدان، آذربایجان شرقی و غربی و فارس کشت میشود و عرق بید مشک بیشتر از این واریته به دست میآید. برگها و شاتون آن کوچکتر از بید مشک اصلی است.طبیعت بید مشک:
طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن گرم و خشک است.رویش جغرافیایی:
این گونهی بید بومی ایران میباشد و در ترکیه، قفقاز، عراق، افغانستان و پاکستان نیز کاشته میشود. در ایران بیشتر در استانهای شمالی، آذربایجان، فارس، اصفهان، کرمان و یزد انتشار دارد.ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در پوست درخت:
سالیسین، موم، صمغ، چربی و روغن فرار در آن تشخیص داده شده است.بخش مورد استفاده:
گل (بیدمشک). برگ و پوست درخت نیز خواص دارویی دارند.نحوه مصرف:
معمولاً از عرق بیدمشک استفاده میشود.خواص درمانی بیدمشک:
تببر و تقویت کننده عمومی بدن، مسکن و خوابآور، مقوی قوای مغزی و آرام کننده اعصاب، محرک نیروی جنسی و تقویت کننده معده، مقوی قلب و اعصاب و اشتهاآور، تنظیم کننده عادت ماهیانه و نشاطآور، خونساز و کم کننده خون قاعدگی، تقویت کننده دستگاه گوارش و دفع کننده کرمهای معده و روده، کاهنده قند خون و برطرف کننده یبوست میباشد.منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.