علائم هشدار دهنده‌ی سرطان که اغلب جدی نمی‌گیریم

کارشناسان بهداشت و سلامت بر اهمیت توجه به علائمی تأکید می‌کنند که نشان از سرطان پنهان می‌دهند. اگر سرطان باعث ایجاد این علائم باشد، تشخیص زود هنگام به وسیله پزشک، شانس بهبودی را به میزان زیادی افزایش می‌دهد. هرچند که تنگی نفس ممکن است در اثر بیماری‌های بسیار مختلفی ایجاد شود، اما این نشانه ممکن است با سرطان ریه نیز مرتبط باشد. هنگامی که تومور در ریه وجود دارد به راه تنفسی فشار وارد می‌آورد و باعث تنگی نفس می‌شود. گرچه نشانه‌هایی که در زیر توصیف می‌شوند، لزوماً نشانه‌ی سرطان نیستند، اما به هر حال نباید آنها را نادیده گرفت. اگر این نشانه‌ها را داشتید، آنها را به دقت بررسی کنید و با پزشک مشورت کنید.
بیش از 200 نوع سرطان وجود دارد. شایع‌ترین آنها شامل سرطان ریه، پروستات، پستان، تخمدان، مثانه، روده‌ی بزرگ، کلیه، پانکراس، رحم، پوست، و خون هستند. شانس بقاء در اکثر این سرطان‌ها به ویژه سرطان ریه، بسیار کم است، زیرا اغلب تا مراحل پیشرفته، تشخیص داده نمی‌شود و این موضوع درمان آنها را دشوار می‌سازد. در اینجا بعضی از نشانه‌های سرطان را می‌آوریم که باید از آن آگاه باشید و اگر آنها را دارا هستید به خوبی بتوانید شناسایی کنید.

1. کاهش وزن بی‌دلیل:

اغلب یکی از علائم قابل توجه ابتلا به سرطان است. اغلب افراد مبتلا به تومورهای پستان یا ریه به یکباره کاهش وزن قابل توجهی را تجربه می‌کنند. کاهش وزن وقتی روی می‌دهد که سرطان به کبد سرایت می‌کند و عملکرد آن را در تنظیم اشتها و دفع سموم مختل می‌کند. علاوه بر این، کاهش وزن ممکن است نشانه‌ی سرطان کولون یا بخش دیگری از دستگاه گوارش باشد. کاهش وزن بی‌دلیل تا اندازه‌ای شایع است که:
* تقریباً 40 درصد بیماران مبتلا به سرطان، کاهش وزن قابل توجهی را در هنگام تشخیص بیماری گزارش می‌کنند.
* کاهش وزن بی‌دلیل و تحلیل شدید عضلانی در 80 درصد سرطان‌های پیشرفته قابل مشاهده است.
اگر بدون ورزش و رژیم غذایی لاغری، چند کیلو وزن کم کردید، حتماً به پزشک مراجعه کنید. از دست دادن 4. 5 کیلوگرم از وزن بدن در یک ماه، یا بیشتر از 10 درصد از وزن کل بدن در مدت شش ماه، نشانه‌ای است که نباید آن را نادیده بگیرید.

2. تب یا عفونت مکرر:

گر چه یک تب ساده نشانه‌ی مقابله بدن با یک عفونت است، اما تب دائمی یا طولانی مدت می‌تواند نشانه‌ی نوعی سرطان، مانند سرطان لنف باشد. لوسمی یا سرطان خون نیز نشانه‌هایی مانند عفونت مکرر، تب، خستگی، درد و دیگر نشانه‌های مشابه آنفولانزا دارد.

3. ضعف و خستگی:

ضعف و خستگی که با استراحت یا خواب کاهش نمی‌یابد، باید توسط پزشک بررسی شود. و ممکن است نشانه‌ای از سرطان باشد که البته پزشک باید با توجه به نشانه‌های دیگر آن را بررسی کند.

4. تنگی نفس:

هرچند که تنگی نفس ممکن است در اثر بیماری‌های بسیار مختلفی ایجاد شود، اما این نشانه ممکن است با سرطان ریه نیز مرتبط باشد. هنگامی که تومور در ریه وجود دارد به راه تنفسی فشار وارد می‌آورد و باعث تنگی نفس می‌شود.

5. سرفه شدید و درد قفسه سینه:

بعضی اوقات نشانه‌های سرطان‌هایی مانند سرطان خون و تومورهای ریه، سرفه‌های بد یا برنشیت است. این نشانه‌ها ممکن است پایدار باشند یا بطور چرخه‌ای بیایند و بروند. همچنین ممکن است درد قفسه سینه نیز به ناحیه شانه‌ها و بازوها گسترش یابد. در صورت چنین نشانه‌هایی حتماً با پزشک مشورت کنید. اگر سرفه و گرفتگی صدا بیش از شش هفته به طول انجامید حتماً به پزشک مراجعه کنید، به ویژه اگر سیگار می‌کشید یا قبلاً سیگار می‌کشیده‌اید. گاهی گرفتگی صدا ممکن است نشانه‌ی سرطان حنجره، تیروئید، مری یا ریه باشد.

6. نفخ:

نفخ بی‌دلیل و طولانی مدت می‌تواند یکی از نشانه‌های سرطان تخمدان باشد. نفخ شکم همراه با درد لگن، ورم روده‌ها و احساس پُر بودن شکم نیز ممکن است از دیگر نشانه‌ها باشد. همچنین درد یا نفخ معده پس از خوردن ممکن است نشانه‌ی سرطان معده باشد.

بیشتر بخوانید: علائم هشدار دهنده سرطان

 

7. سوزش سر دل:

سوزش سر دل معمولاً یکی از نشانه‌های بیماری ریفلاکس اسید معده است اما اگر پایدار باشد ممکن است به سرطان مری یا دهانه معده مرتبط باشد.

8. مشکلات گوارشی:

اگر در سیستم گوارشی‌تان متوجه تغییراتی به مدت بیشتر از چهار هفته شدید، که دلیل خاصی نیز نداشت، با پزشک‌تان مشورت کنید، زیرا ممکن است نشانه سرطان در بخشی از دستگاه گوارش باشد، به ویژه در سالمندان این مسئله بیشتر باید مورد توجه باشد.

9. مشکل در بلع غذا:

مشکل در فرو دادن غذا یا احساس اینکه غذا به گلو یا مری چسبیده، و رو به بدتر شدن می‌رود می‌تواند نشانه‌ی سرطان گلو یا مری باشد. نشانه‌های دیگر شامل درد و سوزش هنگام فرو دادن غذاست. سرطان مری در ابتدا هیچ نشانه‌ای ندارد، بنابراین از این نشانه‌ها نباید بی‌توجه گذشت. همچنین، مشکل در بلع ممکن است یکی از نشانه‌های سرطان کبد باشد.

10. زردی پوست (یرقان):

یرقان با زرد شدن پوست و سفیدی چشم‌ها مشخص می‌شود. گرچه یرقان بیشتر نشانه‌ی بیماری‌های کبدی و کیسه‌ی صفرا است اما ممکن است در اثر سرطان پانکراس که با صفرا و کبد تداخل دارد ایجاد شود.

11. تورم یا برآمدگی در بدن:

برآمدگی در پستان، بیضه، کشاله‌ی ران، شکم، زیر بغل یا قسمت‌های دیگر بدن، به ویژه اگر بیش از سه هفته یا بیشتر بمانند، باید بوسیله پزشک بررسی شوند. بزرگ شدن غدد لنف زیر بغل ممکن است نشانه‌ی سرطان سینه باشد.

12. پیدایش یا تغییر لکه‌ها و خال‌های پوست:

تغییرات پوستی معمولاً دردی ندارد و کمتر نشانه‌ای از یک مشکل جدی سلامتی هستند، اما کارشناسان توصیه می‌کنند در صورت مشاهده تغییرات پوستی زیر، با پزشک مشاوره کنید:
- رشد لکه‌ها یا زخم‌های جدید پوستی، یا
- تغییراتی در تقارن، اندازه، رنگ و قطر خال‌های موجود در روی پوست

13. تغییرات در ناخن‌ها:

تغییرت غیرمعمولی در ناخن انگشتان ممکن است نشانه‌ای از چند نوع سرطان مانند سرطان پوست، کبد یا ریه باشد. در حالی که تغییرات در ناخن‌ها می‌تواند دلایل بسیار مختلفی داشته باشد، در عین حال ممکن است یکی از نشانه‌های هشدار دهنده‌ی سرطان نیز باشد.
- لکه‌های قهوه‌ای یا سیاه زیر ناخن‌ها نشانه‌ی سرطان پوست است.
- ناخن‌های سفید یا رنگ‌پریده نشانه‌ی کم کاری کبد است. که ممکن است در اثر بیماری‌های مختلفی از جمله سرطان کبد باشد.
- بزرگ شدن انتهای ناخن‌ها که نشانه سرطان کبد است. بیماری‌هایی که اکسیژن خون را کاهش می‌دهند سبب چنین عارضه‌ای می‌شوند.

14. درد شکم یا لگن:

درد لگن یا ناحیه‌ی پایین شکم، که همراه با سنگینی لگن همراه است، ممکن است نشانه‌ی سرطان تخمدان باشد. به طور کلی زنانی بیشتر در خطر سرطان تخمدان هستند که:
- هیچگاه باردار نشده‌اند.
- سابقه‌ی خانوادگی ابتلا به سرطان تخمدان، پستان یا روده‌ی بزرگ دارند، یا مبتلا به سرطان پستان، کولون، رکتوم یا رحم هستند.
علاوه بر این درد در ناحیه لگن ممکن است نشانه‌ی سرطان رحم یا خون باشد (وقتی که درد ناشی از بزرگ شدن طحال باشد).

15. درد بی‌دلیل که بیش از چهار هفته به طول بیانجامد:

اگر چه بسیاری از دردها مبهم و نامشخص هستند، اما در صورتی که درد نامشخصی را بطور دائم احساس کردید یا درد که به طور دوره‌ای مثلاً چند هفته احساس می‌شود و بعد از بین می‌رود، بهتر است با پزشک مشورت کنید. اینگونه دردها ممکن است نشانه‌ی سرطان استخوان یا بیضه باشند.

16. خونریزی غیرمعمول:

مشاهده خون در ادرار گرچه بیشتر اوقات نشانه‌ی عفونت کلیه است، اما بعضی اوقات نیز ممکن است نشانه‌ی سرطان مثانه یا کلیه باشد. همینطور وجود خون در مدفوع نیز اغلب نشانه‎‌ی هموروئید (بواسیر) است اما ممکن است نشانه‌ی سرطان روده نیز باشد. خونریزی بین قاعدگی یا پس از یائسگی ممکن است نشانه‌های سرطان رحم باشد. در موارد نادر، خونریزی نشانه‌ی سرطان دهانه‌ی رحم است. استفراغ خونی و سرفه‌ی خونی ممکن است به ترتیب نشانه‌های سرطان معده، مری و سرطان ریه باشد. زخمی که بهبود نمی‌یابد یا خونریزی که قطع نمی‌شود ممکن است نشانه‌ی سرطان خون باشد. البته خونریزی‌های غیر معمول ممکن است نشانه‌ی بیماری‌های دیگر باشند، اما باز هم باید به پزشک مراجعه شود.
بنابراین جدا از توصیه به آزمایشات دوره‌ای مربوط به سلامت که بطور منظم انجام می‌دهید، بهتر است نشانه‌های بالا را بشناسید تا بتوانید زودتر در تشخیص بیماری اقدام کنید و زودتر به پزشک مراجعه کنید.
منبع مقاله :
واعظی، محمد جواد، (1396)، دانستنیهای پزشکی، قم: نوید حکمت، چاپ اول.