سالمندي و مشكلات تغذيه‌اي

با افزايش سن و به وجود آمدن برخي تغييرات در بدن، رابطه ما با غذا به عنوان بخش مهمي از فعاليت روزانه كه نياز بدن ما را به موادمغذي تأمين مي‌كنند، دستخوش تغييراتي مي‌شود. ممكن است در جواني شما بتوانيد انرژي لازم براي فعاليت روزانه را از يك غذاي آماده تهيه كنيد، اما در سالمندي توجه به آن چه براي خوردن انتخاب مي‌كنيم ضروري است.
سه‌شنبه، 6 مرداد 1388
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
سالمندي و مشكلات تغذيه‌اي
سالمندي و مشكلات تغذيه‌اي
سالمندي و مشكلات تغذيه‌اي

نويسنده: زيبا كاوه‌اي



با افزايش سن و به وجود آمدن برخي تغييرات در بدن، رابطه ما با غذا به عنوان بخش مهمي از فعاليت روزانه كه نياز بدن ما را به موادمغذي تأمين مي‌كنند، دستخوش تغييراتي مي‌شود. ممكن است در جواني شما بتوانيد انرژي لازم براي فعاليت روزانه را از يك غذاي آماده تهيه كنيد، اما در سالمندي توجه به آن چه براي خوردن انتخاب مي‌كنيم ضروري است.
تغذيه سالمندي، كليد حفظ فعاليت‌هاي ذهني و جسمي مناسب است. غذاي مناسب مي‌تواند توانايي ما را براي داشتن يك سيستم ايمني خوب و در نتيجه توانمند شدن براي مبارزه با بيماري‌ها فراهم كند. به علاوه غذا با تأمين انرژي مورد نياز باعث مي‌شود تا ناتواني‌هاي حاصل از افزايش سن در افراد كمتر شود. چه مشكلاتي بر سر راه تغذيه مناسب و سالم افراد سالمند وجود دارد؟

تغيير شرايط زندگي

ممكن است سالمند تنها آشپزي بلد نباشد، يا از پخت وپز خوشش نيايد. ممكن است سالمنداني كه درآمد كافي ندارند، از عهده خريد مواد غذايي مناسب برنيايند و نتوانند مخارج لازم براي تهيه يك غذاي سالم را بپردازند.

ميزان تحرك بدني

معمولاً چه به دليل افزايش سن و چه به دليل بروز برخي از بيماري‌ها توانايي تحرك بدني در سالمندان كاهش پيدا مي‌كند. در چنين شرايطي تلاش براي تهيه غذا ممكن است به كاري سخت تبديل شود.

كاهش سوخت و ساز بدن

همزمان با تغييرات ناشي از افزايش سن به ازاي هر سال بعد از 40 سالگي سوخت و ساز بدن كم مي‌شود. به همين دليل اگر همچنان به خوردن غذا به مقداري كه قبل از آن و در دوران جواني عادت داشته‌ايد، ادامه دهيد، اضافه وزن پيدا خواهيد كرد. كم شدن تحرك بدني اين اضافه وزن را تشديد مي‌كند.

تغيير ذائقه و اشتها

با بالا رفتن سن، حس‌هاي بويايي و چشايي ضعيف مي‌شوند. ممكن است شما متوجه سوختن غذا نشويد. ممكن است بوي ماندگي غذا را تشخيص ندهيد و در معرض مسموميت غذايي قرار بگيريد. و ممكن است به همين علت بيشتر از مقدار مورد نياز ادويه به غذا اضافه كنيد، در حالي كه نياز شما به مصرف مثلاً نمك در دوران سالمندي بسيار كم شده است.
كم شدن اشتها در دوران سالمندي علت‌هاي مختلفي دارد. احساس تنهايي و افسردگي، باعث بي‌ميلي نسبت به غذا مي‌شود.
عوارض جانبي بعضي از داروها كه براي بيماري‌هاي خود استفاده مي‌كنيد، مي‌تواند علت ديگري براي كاهش اشتهاي شما باشد. ممكن است شما طعم غذاي رژيمي را كه بايد استفاده كنيد، دوست نداشته باشيد. به همين دليل رغبتي براي مصرف آن نداشته باشيد.

مشكل در هضم غذا

به دليل تغييرات دستگاه گوارش معمولاً ترشح اسيد معده كاهش پيدا مي‌كند. كاهش اسيد معده هضم و جذب بعضي از ويتامين‌ها و املاح مهم را مشكل مي‌كند و ممكن است شما به كمبود آنها مبتلا شويد. ويتامين‌هايي مثل ويتامين B6 و B12 و اسيد فوليك از اين گروه هستند. اين ويتامين‌ها در تأمين انرژي و حفظ هوشياري ذهني، تأمين سلامت سيستم گردش خون و تقويت حافظه، نقش اساسي دارند.

عوامل رواني

عوامل روحي و رواني مثل تنهايي و افسردگي برتغذيه شما اثر مي‌گذارند. در بعضي از افراد، اين مشكلات باعث نخوردن غذا و در بعضي باعث پرخوري مي‌شود. اگر فشار روحي از اين بابت احساس مي‌كنيد، با يك متخصص مشورت كنيد.

توصيه‌هاي تغذيه‌اي

اگر به علت مشكلات دنداني و دهاني نمي‌توانيد بجويد، به جاي ميوه‌هاي تازه از آب ميوه و ميوه نرم شده، كمپوت، پالوده سيب، هلو و گلابي و به جاي سبزي‌هاي خام از آب سبزيجات (آب‌هويج) و سبزي‌هاي پخته و له شده‌ استفاده كنيد.
به جاي گوشت، گوشت چرخ كرده، تخم‌مرغ، شير، پنير، ماست و غذاهايي كه با شير درست مي‌شوند، انتخاب‌هاي راحت‌تري براي خوردن هستند.
به جاي نان‌هاي ضخيم و غيرقابل جويدن كه خوردنشان براي شما سخت است از غلات پخته مانند خوراك لوبيا يا غلات، برنج، كلوچه‌هاي نرم و نان لواش استفاده كنيد.
ممكن است شما مشكلاتي در خريد موادغذايي داشته باشيد. شايد نمي‌توانيد رانندگي كنيد يا شايد پياده‌روي يا ايستادن به مدت طولاني براي‌تان سخت باشد. بهتر است از مغازه‌هاي محله خود بخواهيد كه سفارش‌هايتان را به منزل بياورند. برخي از سوپر ماركت‌ها سرويس رايگان دارند و برخي بابت اين سرويس هزينه‌اي دريافت مي‌كنند.
اصلاً مي‌توانيد از اعضاي خانواده يا همسايگان خود بخواهيد براي شما خريد كنند، يا گاهي از بعضي شركت‌هاي خدماتي، كارگراني را به مدت چند ساعت استخدام كنيد تا كارهايتان را انجام دهند و براي شما خريد كنند. ممكن است براي پختن غذا مشكلاتي داشته باشيد.
مثلاً بلند كردن ظرف‌هاي استيل، قابلمه و ماهي تابه و ايستادن به مدت طولاني برايتان دشوار باشد. راه حل اين است كه براي آشپزي از دستگاه‌هاي پخت سريع مانند زودپز استفاده كنيد.
البته بهترين روش پخت غذا براي شما بخارپز كردن و آب پز كردن است. غذاي خود را به صورت گروهي تهيه و ميل كنيد تا از مشاركت ديگران هم در تهيه غذا بهره‌مند شويد. زندگي در نزديكي فرزندان و آشنايان سبب مي‌شود از كمك آنان در تهيه غذا سود ببريد.
به جاي خريد ميوه‌هاي گران قيمت، ميوه‌هاي ارزان‌تري را كه اغلب در بازار ميوه موجود است، خريداري كنيد، حتي اگر اندازه ميوه كوچك باشد، داراي همان ويتامين‌ها و املاحي است كه ميوه‌هاي درشت دارد.
منبع: روزنامه اطلاعات




نظرات کاربران
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.