19 مرداد 1388 / 18 شعبان 1430 / 10 اوت 2009 |
.jpg "19 مرداد 1388 / 18 شعبان 1430 / 10 اوت 2009")
1) مرگ "محمود جم" سناتور و نخستوزير دوران پهلوي (1348 ش):
محمود جم ملقب به مديرالملك در سال 1258 ش در تبريز به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات، در 22 سالگي به دربار محمدعلي ميرزا وليعهد وارد شد و پس از استبداد صغير، منشي ايران در سفارت فرانسه گرديد. محمود جم در جريان كودتاي سوم اسفند 1299، آمادگي خود را براي همكاري با كودتاچيان و به ويژه رضاخان ميرپنج اعلام نمود و با توجه به در اختيار داشتن مقام خزانه داري كل كشور، تهيه پول براي كودتا كوشيد. وي پس از كودتا، چندين بار در پستهاي گوناگون مشغول به كار شد تا اينكه در آذرماه 1314 و پس از بركناري ذكاءالملك فروغي، مامور تشكيل هيئت وزيران گرديد. محمود جم از آن پس به مدت چهار سال نخستوزير و دو سال وزير دربار بود و به هنگام تبعيد رضا پهلوي، در خدمت رضاخان آخرين تلاش خود را به عمل آورد. از آن پس، كارهاي ديگر نيز به او رجوع شد و در نهايت به عنوان سناتور انتصابي به مجلس رفت. محمود جم كسي بود كه از روز اول كودتاي 1299 تا روزي كه رضاخان از ايران خارج شد، از همكاران نزديك او به شمار ميرفت. او به سلسله پهلوي بسيار نزديك بود و پنجاه سال تمام در رأس مقامهاي مهم و حساس سياسي قرار داشت. ده بار وزارت، دو بار استانداري، دو بار مسؤول سفارت، چهار بار سناتور مجلس، يك بار معاون نخست وزير و يك بار نخست وزيري، از جمله پستهاي حساس محمود جم، طي نيم قرن فعاليتهاي سياسي او محسوب ميگردد. او از لحاظ سياسي، فردي محافظه كار، بازيگر و زيرك بود و هيچگاه دست به عملي نزد كه خصومت يا حتي مخالفت شديد گروههاي سياسي را عليه خود برانگيزد. وي با سفارت انگليس نيز روابط بسيار حسنهاي داشت. سرانجام محمود جم اين مهره سرسپرده پهلوي پس از سالها خدمت به اين رژيم، در 19 مرداد 1348 در 90 سالگي درگذشت. |
|
2) ورود نيروهاي سازمان ملل به تهران و بغداد پس از قبول قطعنامه 598 شوراي امنيت (1367 ش):
پس از پذيرش قطعنامه 598 شوراي امنيت از طرف ايران، شوراي امنيت در تاريخ هجدهم مرداد سال 1367، قطعنامه 619 را تصويب كرد كه به موجب آن، گروه ناظران نظامي ايران و عراق و سازمان ملل (موسوم به يونيماك) كه از حدود 400 نفر از 25 مليت مختلف تشكيل شده بود، در مرزهاي دو كشور مستقر شدند. |
.jpg "19 مرداد 1388 / 18 شعبان 1430 / 10 اوت 2009")
3) برگزاري كنگره بزرگداشت يكصدمين سال رحلت "آخوند ملاحسينقلي همداني" (1373ش):
ملا حسينقلي همداني، فقيه، عابد، عارف و از بزرگان عرفاي اهل طريقت و رسيدگان سير و سلوك در سال 1239 ق در يكي از روستاهاي اطراف همدان به دنيا آمد. كودكي را به شباني گذراند و سپس در تهران در حوزه شيخ عبدالحسين تهراني معروف به شيخ العراقين در رشته معقول درس خواند. او سپس در سبزوار و نجف از محضر عالمان نامداري همچون ملاهادي سبزواري و شيخ مرتضي انصاري حكمت و فلسفه و فقه و اصول را فرا گرفت و در محضر درس اخلاق و عرفان آقا سيد علي شوشتري حاضر شد. شيخ محمدبهاري، ميرزا جواد ملكي تبريزي، سيد حسن صدر و سيد جمال الدين اسدآبادي از جمله شاگردان اين شخصيت برجسته ديني ميباشند. همچنين نامهها و مُنشَآت در آداب سلوك، مناجاتها و تقريرات شيخ انصاري، از جمله آثار ملاحسينقلي همداني هستند. سرانجام اين عالم بزرگوار و عارف باللَّه در سال 1272 ش برابر با 1311 ق در هفتاد و دو سالگي در كربلاي معلّي به ديدار معبود شتافت و در همان شهر به خاك سپرده شد. |
|
4) 18شعبان سال 1324هجري قمري:
نخستين دوره مجلس شوراي ملي به رياست مرتضي خان صَنيعُ الدوله دركاخ بهارستان بطور رسمي افتتاح شد. نخستين دوره مجلس صنفي بود و بازرگانان، كشاورزان و پيشهوران نيزدرآن شركت كردند. ازاعضاي برجسته اين مجلس سيد محمد طباطبائي و سيّد عبدالله بهبهاني را ميتوان برشمرد. درهمين ايام بود كه قانون اساسي تدوين شد و در4ذيقعده به امضاي مظفرالدين شاه قاجار رسيد. مورخان، اين دوره مجلس شوراي ملي را به منزله فعالترين و واقعيترين مجلسهاي دوران مشروطه ثبت كردهاند. |
|
5) رحلت "ابوالقاسم حسين بن روح نوبختي" سومين نايب خاصِّ امام زمان(عج)(326 ق):
سومين سفير و نايب و وكيل امام زمان، عالم جليل القدر و شيخ بزرگوار حسين بن روح نوبختي است. وي پس از محمد بن عثمان، نايب دوم حضرت ولي عصر(عج) به نيابت حضرت حجت دست يافت و در مدت 21 سال، واسطهاي بين مردم با ذات مقدس امام زمان بود. وفات اين دانشمند امامي در سال 326 ق روي داد و در بازار عطّاران بغداد به خاك سپرده شد. |
|
6) درگذشت "ابن دُريد" اديب و لغت شناس عرب(321 ق):
ابوبكر محمد بن حسن اَزْدي معروف به ابن دُرَيد در سال 223 ق در بصره به دنيا آمد و نزد استاداني چون ابوحاتم سِجستاني، لغت و ادبيات عرب را آموخت. او بعدها به عمان رفت و دوازده سال بعد، به فارس آمد و مدتي وزارت و صاحب ديواني امارت بنيميكال در فارس را برعهده گرفت. ابن دُرَيد فردي هوشمند، خوش خو، بخشنده و داراي حافظهاي نيرومند بود. بيشتر عمر ابن دُرَيد در مطالعه، تدريس و تاليف گذشت و شاگردان عالي مقامي چون ابوالفرج اصفهاني، مرزباني و سيرافي از محضر او استفاده كردند. بيشتر شهرت ابن دُرَيد به سبب نقشي است كه در تاريخ لغت نويسيِ عرب به عهده داشته است. همچنين او در علم لغت و شعرشناسي و نقد شعر، استاد مسلَّم زبان بود و در شاعري و نازك خيالي و نوآوري، از همگِنان، گوي سبقت ربود. ابن دُرَيد را اَعلَمِ شُعرا و اَشعَر(شاعرترين) عُلما لقب دادهاند. ابندُرَيد پس از عمري طولاني در 98 سالگي درگذشت و در مقابر عبّاسيه در بغداد مدفون شد. الجَمهَره، الانوار و تقويمُ اللّسان از آثار اوست. |
.jpg "19 مرداد 1388 / 18 شعبان 1430 / 10 اوت 2009")
7) افتتاح اولين دورهي مجلس شوراي ملي(1324 ق):
اولين دورهي مجلس شوراي ملي، حاصل فداكاريها و مبارزات طولاني ملت مسلمان ايران در نهضت مشروطه بود. انتخابات اولين دورهي مجلس به صورت صنفي برگزار شد و بازرگانان، كشاورزان و پيشهوران، جداگانه به نامزدهاي خود رأي ميدادند. از اعضاي برجستهي اين مجلس، آيات عظام سيدمحمد طباطبايى و سيد عبداللَّه بهبهاني دو نفر از رهبران ديني و سياسي مردم ايران بودند. مدتي پس از افتتاح مجلس شوراي ملي، قانون اساسي ايران نيز تدوين شد و به امضاي پادشاه وقت ايران "مظفر الدين شاه قاجار" رسيد. مورخان، اين مجلس را از فعالترين مجالس دورهي مشروطيت ايران توصيف كردهاند. |
.jpg "19 مرداد 1388 / 18 شعبان 1430 / 10 اوت 2009")
8) 10 اوت 1806كشور اتريش از آلمان جدا شد.
بدين ترتيب امپراتور اتريش سلطنت خود را برآلمان از دست داد. امپراتور اتريش پس از جدايي آلمان با عنوان فرانسوآي اول حكومتش را بر اتريش آغاز كرد. جدايي آلمان از اتريش و استقلال كشور اتريش از نتايج مهم ايجاد اتحاديه امارات منطقه رَن در ژوئيه همان سال يعني1806ميلادي بود و سرانجام هم به انحلال امپراتوري مقدس روم و ژرمن انجاميد. |
.jpg "19 مرداد 1388 / 18 شعبان 1430 / 10 اوت 2009")
9) 10 اوت سال1819ميلادي:
كلمبيا به استقلال رسيد. اين سرزمين در قرن15ميلادي بدست كاشفان اسپانيايي كشف شد و از همان زمان تحت سلطه و نفوذ اين كشور قرار گرفت. مبارزات آزاديخواهانه مردم كلمبيا از سال1781ميلادي آغاز شد. اما از نيمه دوم قرن 19با رهبري سيمون بوليوار به نتيجه رسيد. بوليوار در كنار مردم كلمبيا سالها با اشغالگران اسپانيايي مبارزه كرد و سرانجام در چنين روزي بر آنها پيروز شد و به حكومت اسپانيا در كلمبيا خاتمه داد. |
.jpg "19 مرداد 1388 / 18 شعبان 1430 / 10 اوت 2009")
10) 10 اوت سال1822 ميلادي:
سرزمين اكوادور پس از شكست خوردن از قواي استعمارگر اسپانيا به عضويت سازمان فدراسيون كلمبياي بزرگ درآمد. اين فدراسيون كه متشكل از پاناما، كلمبيا و ونزوئلا بود بعد ازمدتي به خواست كلمبيا منحل شد. در پي آن دولتمرادان اين كشور نظام جمهوري را در اكوادور اعلام كردند و خوآن خوزه فلوره نيز نخستين رئيس جمهور اين كشور شد. اكوادور با مساحتي حدود284000كيلومتر مربع در شمال غربي امريكاي جنوبي واقع است. |
|
11) 10 اوت سال1937ميلادي:
امپراتوري ژاپن و جمهوري چين جنگهاي دوساله كانتون را آغاز كردند. اين جنگها بر سر تصرف كانتون و تيانگ تسه دو قسمت از اراضي مهم سرزمين چين، ميان دو امپراتوري درگرفت. در جنگهاي كانتون چيني ها به سختي به دفاع و مبارزه برخاستند و خسارات جاني و مالي فراوان ديدند؛ اما سرانجام شكست خوردند و بندر كانتون سقوط كرد. كانتون از بندرهاي مهم و پرارزش صادراتي - وارداتي چين جنوبي محسوب مي شد. |
|
12) 10 اوت سال 1945ميلادي:
ارتش شوروي نواحي شمالي سرزمين كره را تا مدار 38درجه تصرف كرد. پس از شكست نهايي ژاپن در جنگ جهاني دوم و به موجب تصميمات اتخاذ شده در كنفرانس پوتسدام كره شمالي به تصرف قواي شوروي درآمد. در همين زمان بخش جنوبي شبه جزيره كره را نيروهاي آمريكايي اشغال كردند و اين اقدامات اشغالگرانه زمينه اي براي تجزيه كره به دو كشور شمالي و جنوبي بود. گفتني است كه دو كره در سال 1991ميلادي به موجب پيماني كه به قرارداد آشتي، عدم تجاوز، مبادله و همكاري موسوم است موجبات وحدت مجدد دو بخش كره را فراهم آوردند. |
.jpg "19 مرداد 1388 / 18 شعبان 1430 / 10 اوت 2009")
13) عزل "لويي شانزدهم" پادشاه فرانسه از سلطنت در جريان انقلاب كبير فرانسه (1792م):
با آغاز انقلاب كبير فرانسه و درگيري جمهوري خواهان با سلطنتطلبان، موقعيت لويى شانزدهم، پادشاه فرانسه در خطر افتاد و فرار نافرجام او و خانوادهاش در بيستم ژوئن 1791م لطمه سنگيني بر وجهه وي وارد آورد. اين مساله باعث شد تا تلاش براي بركناري لويى شانزدهم و الغاي رژيم سلطنت از فرداي آن روز آغاز شود. پس از چندي، مجلس قانونگزاري فرانسه به جنگ عليه اتريش راي داد و با وقوع شكستهاي اوليه فرانسه در اين جنگ، شايعاتي درباره ارتباط دربار با دشمن انتشار يافت كه بر هيجان و مخالفت عمومي با رژيم سلطنتي افزود. از اين رو از روز بيستم ژوئن سال 1792م، تظاهراتي عليه رژيم در پاريس آغاز شد كه به تدريج گسترش يافت. از اوايل ماه اوت آن سال، كمونها يا انجمنهاي محلي كه تحت نفوذ مخالفان سلطنت بودند، قطعنامههايى مبني بر تقاضاي عزل لويى شانزدهم از سلطنت صادر كردند و روز دهم اوت را به عنوان ضرب الاجل براي اجراي درخواست خود تعيين نمودند. ولي مجلس در رسيدگي به اين تقاضا مردد بود. تا اينكه روز دهم اوت 1792م، گروهي از انقلابيون مسلح به كاخ محل اقامت خانواده سلطنتي يورش بردند و پس از چند ساعت درگيري، آن را به اشغال خود درآوردند. مجلس قانونگزاري فرانسه نيز پس از اين واقعه، به عزل لويى شانزدهم از مقام سلطنت راي داد ولي اتخاذ تصميم نهايي درباره سرنوشت خانواده سلطنتي و رژيم آينده كشور را به مجلس ديگري كه كُنوانسيون ناميده شد محول نمود. بحث كنوانسيون درباره سرنوشت لويي شانزدهم، 24 ساعت به طول انجاميد و در نهايتْ به عزل و سپس اعدام او در 21 ژانويه 1793م منجر گشت. (ر.ك: 21 ژانويه) |
.jpg "19 مرداد 1388 / 18 شعبان 1430 / 10 اوت 2009")
14) افتتاح موزه بزرگ "لووْرْ" فرانسه در پاريس (1793م):
ساختمان تاريخي لووْرْ در ابتدا در سال 1204م ساخته شد در حالي كه از سبك يوناني الهام گرفته و در ميان آثار معماري، كم نظير بود. اين قصر با شكوه زماني مقر پادشاهي شاهان فرانسه بوده تا اينكه پس از انقلاب كبير فرانسه، كميتهاي جهت ايجاد يك موزه در اين ساختمان تشكيل شد. در نهايت در دهم اوت 1793م موزه بزرگ لووْرْ در اين محل افتتاح گرديد و در هشتم نوامبر همان سال، به موجب قانون ملي شدن مجموعههاي هنري سلطنتي، اين موزه به صورت ملي درآمد. از آن پس شاهكارهاي فراواني از سراسر اروپا و جهان در آن جمعآوري شد به طوري كه تعداد اين آثار در موزه، بالغ بر 280 هزار قطعه تخمين زده شده است كه از اين تعداد، 5600 اثر را نقاشي و شاهكارهاي هنرمندان معروف جهان تشكيل ميدهند. لازم به ذكر است بسياري از اين اشياء به ويژه آثار عتيقه و باستاني موجود در موزه لووْرْ، توسط مستشرقان اروپايى واستعمارگران فرانسوي ازنقاط مختلف جهان از جمله ايران به يغما رفتهاند و يا از دلالان آثار باستاني خريداري شدهاند. اهميت موزه لوور تنها به دليل وسعت و تعداد آثار نگهداري شده در آن نيست بلكه كيفيت آثار هنري موجود در موزه، وسعت تالارها و ارزش مجموعههاي موجود در آن، اين بنا را پراهميتترين مركز نگهداري آثار هنري جهان ساخته است. در حال حاضر، ساليانه ميليونها نفر از سراسر جهان، براي بازيد از اين موزه، راهي فرانسه و شهر پاريس ميشوند و درآمد هنگفتي را نصيب آن ميسازند. |
| 15) تجزيه امپراتوري عثماني در پي شكست در جنگ جهاني اول و نيرنگ استعمار (1920م): پس از شكست امپراتوري عثماني در جنگ جهاني اول، طرفهاي پيروز تصميم به تجزيه اين امپراتوري و الحاق متصرفات عثماني به سرزمين خود گرفتند. در اين راستا پيمان استعماري سايْكْسْ - پيكو، كه توسط وزراي امور خارجه انگلستان و فرانسه تهيه و امضا شده بود، شرايط سياسي منطقه را براي تفكيك اراضي خاورميانه و تجزيه مستملكات آسيايى امپراتوري عثماني فراهم آورده بود. در قرارداد سايكس - پيكو كه نوعي تباني استعماري و توسعه طلبانه متفقين به شمار ميآيد، منطقه خاورميانه عربي بين سه كشور فرانسه، انگليس و روسيه تقسيم شد. به موجب اين پيمان بخشهاي شرقي تركيه در محدودهاي به وسعت پنجاه هزار مايل به روسيه واگذار شد. فرانسويها هم قسمتهاي ديگري از تركيه همراه با خاك سوريه و لبنان را از آن خود ساختند و بالاخره انگليسيها توانستند قسمتهاي عمده سرزمين عراق و نيز فلسطين را صاحب شوند. فرانسه و انگليس توافق كردند تا متصرفات خاورميانهاي خويش را به اميرنشينهاي متعدد تبديل نمايند و در هر اميرنشين، احساسات قومي، نژادي، زباني و مذهبي را عليه عثماني تحريك كنند تا راه شكست نهايى عثماني از اين طريق فراهم شود. از سوي ديگر اشغال مناطق گستردهاي از اراضي اين امپراتوري توسط نيروهاي روس، انگليس و ايتاليا، باعث شد تا دولت عثماني با عقد قرارداد سور در سال 1920م موافقت نمايد. امضاي اين قرارداد در واقع به معناي پايان امپراتوري عثماني و رسميت يافتن تجزيه آن بود. از اين پس بود كه عليرغم تجزيه و فروپاشي امپراتوري عثماني، قيامهاي مردمي در اين نواحي عليه استعمارگران آغاز شد و زمينههاي استقلال برخي كشورها از جمله تركيه و عراق فراهم آمد. |
