2 شهریور 1388 / 3 رمضان 1430 / 24 اوت 2009 |
1) درگذشت محقق و مترجم معاصر استاد "محمد پروين گنابادي" (1357 ش):
استاد محمد پروين گنابادي در سال 1282 ش به دنيا آمد و از كودكي فراگيري علم را آغاز كرد. وي پس از استفاده از محضر اديب نيشابوري در مشهد ، به معلمي روي آورد و مدتي نيز به فعاليتهاي سياسي پرداخت. استاد گنابادي از سال 1328 از طرف وزارت فرهنگ، مأمور بررسي كتابهاي درسي شد و همزمان، پس از آشنايي با علامه علي اكبر دهخدا به جرگه همكاران او در تهيه و تنظيم لغتنامه پيوست. از جمله آثار استاد گنابادي ميتوان به ترجمه مقدمه ابن خلدون، تصحيح كشف الاسرار ميبُدي و تاريخ بلعمي و تأليف پرورش اراده، انديشهها و فن مناظره اشاره كرد. وي سرانجام در دوم شهريور 1357 در 75 سالگي درگذشت. |
2) آغاز هفته دولت:
به مناسبت انفجار دفتر نخست وزيري در هشتم شهريور سال 1360 و شهادت دو يار ديرين امام و انقلاب و دو اسوه علم و تقوا، شهيد محمدعلي رجايي، رييس جمهور و محمدجواد باهنر، نخست وزير كه نمونهاي از دولتمردان مردمي بودند و نيز به منظور آشنايي مردم با فعاليتها و بيان اهداف و برنامههاي آينده دولت، هفتهاي به نام هفته دولت نامگذاري شده است كه از دوم تا هشتم شهريور ميباشد. علت نامگذاري چنين هفتهاي اين است كه دولت شهيد رجايي، نخستين دولت مكتبي بود كه در آن دوره بحراني حداكثر تلاش و كوشش خود را براي خدمت به اهداف مقدس انقلاب، صادقانه اعمال كرد تا آن جا كه جان خويش را بر سر آن نهادند. |
3) شهادت مبارز انقلابی سید علی اندرزگو (1357 شمسی) |
4) مرگ "مروان بن حكم" باني سلسلهي مرواني بنياميه و دشمن سرسخت اهلبيت(65 ق):
مروان بن حكم بن ابي العاص، در سال دوم هجري متولد شد. پدرش لعن شدهي پيامبر اسلام بود كه او را از مدينه اخراج كرد. در زمان عثمان به دربار راه يافت و به خليفه بسيار نزديك گرديد. او پس از مرگ معاويهي دوم به خلافت رسيد و دولت اموي در خاندان آل مروان جريان يافت. مروان، آدمي منافق، مزوَّر، مكار و خبيث بود. مدت خلافت وي در حدود 10 ماه به طول انجاميد. مروان همسر يزيد را به زني گرفت و به دست او هم كشته شد، زيرا به يزيد توهين كرده بود. مروان يكي از دشمنان سرسخت اهل بيت عصمت و طهارت(ع) به شمار ميرود كه ظلم فراواني به اين خاندان روا داشت. |
5) رحلت عالم كبير "شيخ مفيد" فقيه نامي و متكلم شهير مسلمان(413 ق):
ابوعبداللَّه، محمد بن محمد بن نُعمان معروف به شيخ مفيد، عالم نامي، از مراجع شيعه، فقيه، متكلم، متوفي و مدفون در بغداد، در يازده ذيقعدهي سال 336 ق در روستايى در ده فرسنگي شمالِ بغداد به دنيا آمد. وي در آن جا رشد و نمو كرد و تحصيلات مقدماتي را در زادگاه خود فرا گرفت؛ سپس براي تكميل معلومات خود به بغداد رفت. شيخ مفيد در مكتب ابن قولِوِيه و شيخ صدوق و ابوغالب رازي و ابن جنيد كسب علم نمود و به درجهي اجتهاد رسيد. از جمله شاگردان وي، سيدرضي و سيدمرتضي، شيخ طوسي، ابوالفتح كَراجَكي و نجاشي بودهاند. در آن زمان بغداد مركز علوم اسلامي بود و در فقهِ مذاهب اربعه، مكتب شيخ مفيد رونق داشت. شيخ مفيد در جهت تقويت تشيع زحمت بسيار كشيد. او از پايه گذاران علم كلام و اصول فقه استدلالي و منطقي به شمار ميرود. تلاش علمي اين عالم رباني تا آن اندازه وسيع و گسترده بود كه دانشمندان اهلتسنن به او لقب مفيد دادند. آثار وي عبارتند از: الارشاد، الاختِصاص، امامَت اميرالمؤمنين و كشفُ السَّرائر و كتب ديگر. در احوال او نوشتهاند كه شبها مختصر ميخوابيد، باقي را به نماز يا مطالعه يا تدريس و يا تلاوت قرآن مجيد ميگذراند. شيخ مفيد از جمله كساني است كه توقيعات و نامههاي مختلفي از ناحيهي مقدسهي صاحب الامر(ع) با عباراتي چون: السلام عليك ايها الوَليُّ المَولي المخلصُ في الدين، المخلص فينا... به او ارسال ميشد. او را در پايين پاي امام هفتم(ع) دركنار استادش ابن قولِوِيه به خاك سپردند. |
6) درگذشت "ابن خَشّاب" محقق و نويسندهي مسلمان(567 ق):
ابومحمد عبداللَّه بن احمد معروف به ابن خَشّاب در سال 492 ق در عراق به دنيا آمد واز كودكي به فراگيري علوم رايج زمان خود پرداخت. ابن خَشّاب به تدريج در رشتههاي منطق، حديث، ادب، نحو و لغت مهارت يافت و به تاليف كتب متعدد همت گماشت. شخصيت علمي ابن خشاب از اعتباري كم نظير برخوردار است و به اين سبب او را علامه، حُجَّتِ عَرَب و حجتُ الاسلام خواندهاند. ابنخشاب در قرائت قرآن و فهميدن قرآن مجيد، سرآمد قاريان عصر خود محسوب ميشد و قرآن را با قرائتهاي گوناگون از حفظ داشت. ابن خشاب با مردم فرو دست بسيار فروتنانه رفتار ميكرد اما در برابر فرمانروايان و اشراف، تكبُّر نشان ميداد. افزون بر استادي در زبان عرب، نحو، لغت، تفسير، حديث، نسبشناسي و... در ادب، شعر، منطق، حساب، هندسه و... نيز مهارت داشت. از او تاليفات ارزشمندي بر جاي مانده است كه تواريخ ميلادُ الائِمة و وَفَياتِهِم، مسائلٌ في النَّحو و القصيدَةُ البديعيّة و... از آن جملهاند. ابن خشاب ثروت خود را كه مجموعهاي از كتب نفيس بوده، وقف طالبان علم كرد اما اكثر آنها به تاراج رفت. |
7) 24اوت سال1572ميلادي:
بزرگترين قتل عامهاي مذهبي درتاريخ فرانسه روي داد. اين كشتار خونين ازمراسم ازدواج هانري پادشاه ناواربا مارگريت آغازشد. اين قتل عام به دستور كاترين دو مديسي ملكه فرانسه و تصويب شارل نهم شاه كشور انجام گرفت. درمراسم ازدواج هانري و مارگريت عده اي ازسران مذاهب كاتوليك و پروتستان حضورداشتند و برخورد شديدي ميان آنان درگرفت. كاترين دومديسي ازاين فرصت سوء استفاده كرد و پسرش را به قتل عام پروتستانها تشويق كرد. دراين درگيري و منازعه حدود30000هزارتن به قتل رسيدند و چون اين كشتار درروزعيد سن بارتولومي رخ داد درتاريخ فرانسه به نام كشتارسن بارتولومي ثبت شده است. |
8) 24اوت سال1859ميلادي:
پي يركوري دانشمند و فيزيكدان فرانسوي درپاريس به دنيا آمد. او از كودكي استعداد شگرف خود را درعلوم رياضي آشكارساخت. ازاين رو با جدّيت بسياربه رياضي و فيزيك پرداخت. پي يركوري درمدتي كوتاه ازمكتشفان بزرگ دنياي فيزيك و شيمي شد. پي يركوري درسال1898ميلادي به اتفاق همسرش مادام كوري فيزيكدان برجسته موفق به كشف راديوم و پلوتونيوم شد. |
9) درگذشت "شارْلْ سِنْت بوو" اديب و منتقد برجسته فرانسوي (1869م):
شارْلْ آگوستين سَنْت بوو، منتقد، شاعر و رماننويس فرانسوي در 15 فوريه 1804م در يكي از خانوادههاي قديم شمال فرانسه به دنيا آمد و در نوجواني به پاريس رفت. وي تحصيلات پزشكي خود را رها كرد و به راه ادبيات كشيده شد و با آنكه بعدها عقيده ضد مذهبي يافت، زندگي فكري و معنويش به طور عميقي تحت تاثير محيط مذهبي خانواده و مدرسه قرار گرفته بود. سَنْت بوو در 16 سالگي به خواندن آثار نويسندگان رمانتيك علاقه يافت و چيزي نگذشت كه به سبب هوش و استعداد زودرس و به سبب تحصيلات جدي و عميقي كه در زبان و ادبيات فرانسه انجام داده بود، به شناختن تاريخنويسان و متفكران قرن گذشته شوق فراوان نشان داد و در نتيجه به سوي اصول منطقي تحليل و تحقيق روحي و فكري سوق داده شد. وي در 20 سالگي اولين مقالههاي انتقادي خود را انتشار داد. سَنْت بوو در اين دوره، جنبههاي اساسي شخصيت خويش را آشكار كرد، يعني ادراك امور مربوط به تحليل رواني و معنوي و اعتماد به روشهاي علمي و ايمان به تاثير عالم مادي بر زندگي فكري كه بعدها همه آنها را در نقد ادبي به كار برد، چنانكه در اولين ديوانهايش نظير زندگي و تسليها، انعكاس يافت. با وجود اين، سَنْتبوو تا آن حد شاعر نبود كه بتواند همه احساسهاي خود را به صورت شعر واقعي عرضه كند. او در سالهاي بعد اثري بديع و ممتاز درباره تاريخ انتقادي شعر و تئاتر فرانسه در قرن شانزدهم انتشار داد. بدين طريق مبحث تازهاي در ادبيات كشور فرانسه گشوده شد و سَنْت بوو با اثر بديعش يكي از عصرهاي بسيار مهم شعر فرانسه را به جامعه شناساند. او همچنين با انتشار كتاب گفتارهاي دوشنبه در يازده جلد، خوانندگان را در جريان آخرين كتابهاي منتشر شده و مشهورترين آثار ادبي عصر قرار داد. به وسيله اين اثر بزرگ، تصوير شاعران و نويسندگان قديم و جديد پيش چشم ظاهر ميشود، همچنين اين كتاب، گواهي است، بر انديشهها و هنر تحليلي سَنْت بوو، كه علاوه بر مدارك مربوط به نويسندگان و شاعران، منعكس كننده اوضاع و احوال اجتماعي هر دوره نيز ميباشد. سَنْت بوو استاد غيرقابل انكار نقد است. وي بيش از آثار، به خود نويسندگان و مردان ادب توجه داشته، زندگي افراد را بيشتر مورد تحليل و بررسي قرار داده و ميان اثر و زندگي خصوصي نويسندگان و شاعران و محيط اجتماعي آنان، رابطه نزديك برقرار كرده است. از اينرو، تحليل رواني در نقد ادبي سَنْت بوو مقام اصلي را داشته است، اما نميتوان گفت كه وي در نقد هرگز دچار لغزش نشده و نظر شخصي را دخالت نداده است. بارها ديده شده كه گروهي را ناديده گرفته و درباره نبوغ و قريحه گروه ديگر، راه مبالغه پيموده است. در هر حال، سَنْت بوو فرمانرواي مطلق حكومت ادب زمان خود بود و با خطوط كوتاه و خلاصه، بيانيه خود را درباره آثار ديگران صادر ميكرد. ديگر آثار او عبارتند از: مكاتبات در شش جلد، نقد ادبي و تصوير بزرگان ادب در شش جلد و تصويرهاي زنان مشهور. شارل آگوستين سَنْت بوو سرانجام در 24 اوت 1869م در 65 سالگي درگذشت. |
10) مرگ "لئوپولْدْ بيسْمارْكْ" صدراعظم پروس معروف به "صدر اعظم آهنين" (1898م):
پرنس اوتوفون ادوارد لئوپولْدْ بيسْماركْ، در اول آوريل 1815م در خانوادهاي قديمي در پروس (آلمان) به دنيا آمد و پس از پايان تحصيلات خود، در 32 سالگي در پارلمان پروس به عنوان يك نماينده ضد سلطنتي شناخته شد. وي در سال 1859 به عنوان سفير كبير پروس به سنپترزبورگ در روسيه و سپس پاريس رفت و پس از آن براي احراز مقام وزارت امور خارجه و رياست كابينه، به پروس فراخوانده شد. پس از مراجعت به پروس و به دست گرفتن قدرت توسط بيسمارك، وي به قصد تشكيل امپراتوري نيرومند آلمان، با اتريش جنگي به راه انداخت و كليه اميرنشينهاي منطقه را با پروس متحد ساخت. بيسمارك در جنگ يك ساله 1870م بين فرانسه و آلمان، با قدرت كلام و نفوذ سخن خويش سربازان آلماني را تشويق كرد و باعث پيروزي نهايى آلمان شد. بعد از اين پيروزي، بيسمارك به عنوان صدر اعظم آلمان انتخاب گرديد و در حدود دو دهه سال در اين مقام از گردانندگان اصلي سياست اروپا بود. او مردي متكبر و مستبد بود و به اكثريت و اقليت پارلماني و آزادي مطبوعات و دستههاي سياسي و حوزههاي مذهبي، عقيده نداشت. بيسمارك حل و فصل قضاياي سياسي و رفع اختلافات و مشكلات را در ميان خون و فولاد جستجو ميكرد كه به همين جهت، او را صدر اعظم پولادين يا آهنين نام نهادهاند. وي در سياست داخلي، علاوه بر تدوين يك سلسله قوانين براي اداره امپراتوري وسيع آلمان كه تمام اروپا را به وحشت انداخته بود، براي از ميان بردن قدرت كاتوليكها، احكامي سخت بر ضد آنها صادر نمود، با اين حال در اين امر موفق نشد و به صلح با پاپ مجبور گرديد. بيسمارك كارهاي زيادي در زمينه آباداني آلمان انجام داد كه ملي كردن راه آهن، تشكيل ارتش نوين، تجديد نظر در قوانين، جلوگيري از تجمع سرمايهها و مبارزه با كمپانيهاي عظيم سرمايهداري از آن جملهاند. بيسمارك در حدود 20 سال در مقام صدر اعظمي آلمان، اين امپراتوري را اداره كرد و تحول عظيم اجتماعي در آلمان ايجاد نمود. اتوفون لئوپولد بيسمارك سرانجام در حالي كه در اواخر عمر از كار بركنار شده بود، در 24 اوت 1898م در 83 سالگي درگذشت. |
11) مرگ "فردريك نيچه" فيلسوف شهير آلماني و واضع نظريه ابرمرد (1900م):
فردريك ويلْهِلْمْ نيچه، فيلسوف معروف آلماني در 16 اكتبر 1844م در لايْپْزيك آلمان به دنيا آمد و از چهار سالگي به خواندن و نوشتن پرداخت. خانواده نيچه همه از كشيشان پروتستان بودند. با اين حال، او از الهيات و مسيحيت رويگردان شد و وارد دانشگاه گرديد. نيچه پس از چندي با فلسفه يوناني آشنايى يافت و در 24 سالگي به استادي دانشگاه بال برگزيده شد. وي روحي بسيار حساس و فكري متزلزل داشت و تنها اراده و غريزه را داراي اصالت ميدانست. نيچه در جواني با افراد سرشناسي دوستي و مراودت داشت اما پس از چندي از همه دوستان بريد و در گوشه انزوا به ايجاد آثار و فلسفه ادبي خود پرداخت. نيچه در فلسفه پايههاي تازهاي نهاد. او معتقد بود اخلاق معنا ندارد و هر كس، نوعي اخلاقيات را براي نجات و پيروزي خودش در اين دنيا پيش ميگيرد. در هر حال، همه، خود را ميپرستند و اين يك قانون طبيعي است. بنابراين بشر بايد پرستش خويش را به اوج خود برساند. وي معتقد بود كه مردم دنيا دو دستهاند: يكي زيردستان و ديگر بالادستان و خواجگان. اصالت و شرف متعلق به خواجگان است و آنها غايت وجودند و زير دستان، ابزار و وسيلهاي براي اجراي اغراض ايشان هستند. ترقي دنيا و بسط زندگي انسان، به وسيله بزرگان و خواجگان و سرداران صورت ميپذيرد كه معدودند. نيكي و راستي و زيبايى، امور حقيقي و مطلق نيستند. آنچه حقيقت دارد اين است كه همه كس خواهان توانايى است و ميخواهد زندگي خود را بالا ببرد. همچنين با طرح نظريه اَبَرمرد، معتقد بود كه غايت وجود، پيدايش مرد برتر يا ابرمرد است و ترتيب زندگاني و اصول اخلاقي بايد چنان باشد كه مرد برتر ظهور كند. نيچه بر اين اعتقاد بود كه تقدس و شفقت با روح مهاجم مرد برتر ناسازگار است و بايد تا دير نشده است، انديشه دموكراسي را نابود ساخت. او توصيه ميكرد كه خطرناك باش و چنان زندگي كن كه گويى در حال جنگ هستي. نيچه براي ايجاد يك مرد برتر عنوان ميكرد كه بايد ميليونها نفر از مردم پوشالي و ناتوان را نابود كرد تا يك ابرمرد به وجود آيد. نيچه در افكار فلاسفه و صاحب نظران قرن بيستم، تاثير و نفوذ فراواني نهاد. ميكروب مرگآور فلسفه وي، به بسياري از اَبَرمردهاي كذايى قرن بيستم سرايت كرد و انديشههاي نژادپرستانه فراواني را شكل داد، به طوري كه بسياري از ديكتاتوريهاي معاصر، حواريون نامقدس نيچهاند. نيچه داراي آثار مهم و متعددي ميباشد از جمله كتاب چنين گفت زرتُشت، كه نيچه در آن اغراض و عقايد خويش را به صورت افسانهاي درآورده است كه قهرمانش زرتشت است. رؤياي جنونآميز نيچه، محصول مغزي بيمار بود چرا كه خويشتن را حتي از مسيح(ع) نيز بزرگتر ميدانست و آثار خود را، بزرگترين موفقيتِ عالم ادب در تمام اعصار ميپنداشت. ده سال آخر عمر نيچه در بيماري و بحران جسمي و روحي سپري شد تا اينكه در بيست و چهارم اوت 1900م در پنجاه و شش سالگي درگذشت. |
12) آغاز قيام "ديوار ندبه" در بيت المقدس (1929م):
ديوار نُدبه، در غرب مسجد الاقصي، محل عروج حضرت محمد(ص) در شب معراج، ميباشد و به همين دليل براي مسلمانان از اهميتي ديني و تاريخي برخوردار است. با اين حال صهيونسيتهاي افراطي كه بعد از صدور اعلاميه بالفور در 1917 زمينه را براي اشغال بيتالمقدس و فلسطين، مساعد ميديدند، به فراهم آوردن دستاويز، جهت عملي نمودن خواستههاي شوم خود پرداختند. از يك هفته قبل از آغاز قيام ديوار ندبه، صهيونيستها كه با حمايت انگليس در حال اشغالِ تدريجي فلسطين بودند، تحركاتي را عليه مسلمانان آغاز كردند تا آن كه در روز 24 اوت 1929م، فلسطينيهاي خشمگين، عليه صهيونيستها قيام كردند. اين قيام به سرعت به شهرهاي ديگر فلسطين گسترش يافت و انگليسيها كه از خشم مردم وحشت كرده بودند، در فلسطين حكومت نظامي اعلام كردند. از آن پس، صهيونيستهاي مسلَّح، پليس و ارتش انگليس به مدت يك هفته به مقابله شديد با فلسطينيها پرداختند و در نهايتْ قيام مذكور پس از كشته و مجروح شدن صدها تن، موقتاً آرام شد. پس از قيام ديوار ندبه، حاكمان انگليسيِ فلسطين، بيش از هشتصد فلسطيني را در دادگاه محاكمه و محكوم كردند. |
13) لاك و مهر شدن ساختمان حزب كمونيست در مسكو در پي تحولات شوروي (1991م) |
14) روز ملي و استقلال "اوكراين" از اتحاد جماهير شوروي سابق (1991م): روسيه از اواسط قرن هفدهم ميلادي، اشغال اوكراين كه تحت تصرف لهستان بود را آغاز كرد و تا پايانِ قرن هجدهم، بخش اعظم خاك اين كشور را تحت سلطه خود درآورد. پس از انقلاب كمونيستي شوروي، اوكراين استقلال يافت، اما در سال 1922م به عنوان يكي از جمهوريهاي شوروي به اين كشور ملحق شد. البته اوكراين از آن زمان تا استقلال خود، از حق رأي در سازمان ملل برخوردار بود. تا سالهاي پاياني دهه 1980م، تحركات استقلال طلبانه در اوكراين چندان قوي نبود. اما با آغاز روند استقلالطلبي در جمهوريهاي شوروي، اوكراين نيز خواستار استقلال شد و سرانجام در 24 اوت 1991م به آن دست يافت. اوكراين با بيش از 603 هزار كيلومتر مربع مساحت، در ساحل درياي سياه واقع شده و در همسايگي كشورهاي روسيه، روسيه سفيد، لهستان، اسلواكي، مجارستان و روماني قرار دارد. پايتخت اوكراينْ كِيف نام دارد و جمعيت اين كشور در حدود 51 ميليون نفر ميباشد كه اكثريتِ آنان، مليت اوكرايني داشته و از تيره نژادي سفيد هستند. با توجه به رشد منفي جمعيت در اين كشور، پيشبيني شده است تا سال 2025 جمعيت اين كشور تا مرز 45 ميليون نفر كاهش يابد. مذهب مردم اوكراين مسيحيت و عمدتاً از پيروان آيين ارتدوكس ميباشند. واحد پول اين كشورْ هريونيا و زبان رسمي آنها اوكرايني است. نظام سياسي حاكم بر اوكراين جمهوري چند حزبي با يك مجلس قانونگزاري است. 24 اوت، همزمان با روز استقلال اوكرايْن، به عنوان روز ملي اين كشور نيز گرامي داشته ميشود. |