قلعه
قدیمها برای اینکه از دست دشمنان و حمله ناگهانی آنها در امان باشند، دور تا دور شهر را دیوارهای بلندی میکشیدند که کسی نتواند به راحتی وارد یا خارج شود. ترجیح میدادند در قلعههای محکم زندگی کنند تا امنیت بیشتری داشته باشند. برای همه ما در تمام زمانها یک چنین قلعهای وجود دارد تا هر وقت با پیشنهادهای منفی روبرو شدیم، فورا خودمان را به این قلعه برسانیم. پیام صاحب قلعه را بشنوید: «وَ إِمَّا یَنْزَغَنَّکَ مِنَ الشَّیْطانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّمیعُ الْعَلیمُ؛ و اگر از ناحیه شیطان به هر شکلی تحریک شدى، به خدا پناه ببر که او شنواى داناست»1. میدانید که بزرگترین دشمنی که ممکن است هر لحظه با پیامهای نامناسب خود، مانع حرکت و پیشرفت ما شود، شیطان است. این دشمن عقدهای که به خاطر غرورش، اخراج شد، تصمیم دارد تمام تلاش خود را برای اخراجی شدن ما انجام دهد. البته خیلی سفت و محکم هم پای کار ایستاده است!
به خدا پنا ببر
برنده کسی است که زودتر از حمله دشمن باخبر میشود و فرصت کافی را برای مبارزه با او پیدا میکند. زمانی که آدمهای خوب با وسوسههای اولیه شیطان روبرو میشوند، فورا یادشان میآید که صاحبی به نام خداوند دارند و نباید از قوانین او سرپیچی کنند. خداوند مربى ایشان است و همه امورشان به دست او است، پس چه بهتر که به خود او مراجعه نموده و به او پناه ببریم، خداوند هم شر آن شیطان را از ایشان دفع نموده و پرده غفلت را از آنها کنار میزند، به همین خاطر متوجه کلکهای شیطان میشوند و به خود میآیند2. پیام خدا چنین است: «إِنَّ الَّذینَ اتَّقَوْا إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ الشَّیْطانِ تَذَکَّرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ؛ کسانى که پرهیزکارى پیشه کردند، چون با پندار شیطانى برخورد کنند، (خدا را) یاد نمایند و در دم هوشیار میشوند».3
مراقب باش
شیطان در کمین فرصتهاست. خیلی هم با حوصله است. شاید سالها برای شکار یک نفر صبر کند. از اشتباهات کوچک و بزرگ ما، به نقاط ضعفمان پی میبرد. برای هر کسی هم نقشه مخصوص خودش را دارد. خداوند در چند جای قرآن از ما خواسته که برای نیفتادن در دام شیطان، مراقب نگاه، گفتهها، دوستیها و مانند آن باشیم. گاهی یک کلمه باعث مانور شیطان میشود. زمانی که با دوست خود مشغول گفتگو هستیم و با حرف تلخی او را میرنجانیم، ممکن است بساط شیطان در همان جا پهن شود و از آب گلآلود، ماهیهای بزرگی صید کند. هشدار خدا را میشنویم:
«وَ قُلْ لِعِبادی یَقُولُوا الَّتی هِیَ أَحْسَنُ إِنَّ الشَّیْطانَ یَنْزَغُ بَیْنَهُمْ إِنَّ الشَّیْطانَ کانَ لِلْإِنْسانِ عَدُوًّا مُبیناً؛ و به بندگانم بگو سخنى که بهتر است بگویید، چون شیطان مى خواهد میان آنان کدورت بیفکند که شیطان براى انسان دشمنى آشکار است».4
جوجههای آخر پاییز
جوجهها را آخر پاییز میشمارند. ممکن است باد و بورانهایی که در طول فصل پاییز است، خیلی از جوجهها را از بین ببرد. نتیجه نهایی کار مهم است. توجه به این قانون، مثل ترمز ایبیاس عمل میکند. وقتی از اول بتوانیم نتیجه کار را پیشبینی کنیم، تصمیمهای بهتری میگیریم و کارهای مناسبتری انجام میدهیم. شما اگر بدانید که دوستی فعلی شما، باعث افت تحصیلی و دردسرهای دیگر میشود، کم کم برنامهریزی میکنید که قید این دوستی را بزنید تا به اهداف شما لطمه نخورد. خداوند هم خیلی راحت و شفاف با ما صحبت کرده و گفته نتیجه دوستی و همراهی با شیطان و نقشههای او، جهنمی شدن است. شاید برنامههای شیطان جذابیت داشته باشد، ولی هدیه شیطان به دوستانش، رفوزه شدن در کلاس درس خداست. پس این هشدار را جدی بگیریم: «إِنَّ الشَّیْطانَ لَکُمْ عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوهُ عَدُوًّا إِنَّما یَدْعُوا حِزْبَهُ لِیَکُونُوا مِنْ أَصْحابِ السَّعیرِ؛ واقعا شیطان دشمن شماست، پس شما هم او را دشمن خود بگیرید، چون تنها کارش این است که گروه خود را دعوت کند به اینکه همه اهل آتش شوند».5
مواظب دور و برت باش!
گاهی شیطان توسط یکی از آشنایان، نقشهاش را اجرا می کند. ممکن است یک حرف ناامید کننده از کسی که گمان میکنیم دوست ماست، باعث شود دست از تلاش برای خوبتر شدن برداریم. شاید هم یک هدیه سمی مانند سیدی نامناسب این کار را با ما بکند. سر و کله زدن با آدمهایی که میانه خوبی با خدا و خوبیها ندارند و فقط برای آنها ادعا مانده، ما را از مسیر دور میکند. کسی که با او صمیمی و خودمانی هستیم، تأثیر بیشتری روی ما دارد، پس مراقبت بیشتری هم میخواهد. این نسخهای است که خداوند برای پیامبر و همه بندگانش پیچیده است: «و هنگامى که دیدى آن کسانى را که از روى مسخره، در آیات قرآن گفتگو کرده بر آن طعنه مىزنند، پس از آنان دوری کن تا آنکه به سخنى دیگر بپردازند و اگر شیطان این کار را از یادت برد و بعدا به یادت آمد، فورا برخیز و با قوم ستمگر همنشینی نکن»6. یادت باشد زمانی که خواستی پیام خدا را در قرآن بشنوی، شیطان پارازیتهای ذهنی ایجاد میکند و سعی میکند کاری کند که تو پیامهای خدا را متوجه نشوی و حواست جای دیگری باشد. برای اینکه گیرنده خوبی داشته باشی، با این رمز عبور وارد تلاوت قرآن شو: «فَإِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیمِ؛ و چون قرآن بخوانى از شیطان اخراجی به خدا پناه ببر»7. و این راز گفتن «اعوذبالله» در آغاز خواندن قرآن است.
مبارزه با یاران شیطان
شیطان، لشکریان و یاران متنوعی در سراسر دنیا دارد؛ گروهی که نقشههای شرمآور برای دور کردن ما از خدا و معنویت میکشند، به دیگران زور میگویند و تلاش دارند که حرفهای باطل خودشان را به تمام دنیا صادر کنند. این گروه، استکبار جهانی نام گرفته و کاپیتان آنها هم آمریکا و اسرائیل است. سیزدهم آبان هر سال، فرصتی است برای اینکه با یاران شیطان مبارزه جدی و دستهجمعی داشته باشیم. این خواسته خداست: «کسانى که ایمان آورده اند، در راه خدا پیکار مى کنند و آنها که کفر را پیشه خود کرده اند، در راه طاغوت مى جنگند، پس شما اى مؤمنان با یاران شیطان پیکار کنید که نقشه شیطان همیشه ضعیف بوده است»8. به جمله آخر دوباره توجه کنید: اگر محکم و مؤمن باشیم، شیطان طبل توخالی میشود؛ فقط یک مشت ادعا!
قدیمها برای اینکه از دست دشمنان و حمله ناگهانی آنها در امان باشند، دور تا دور شهر را دیوارهای بلندی میکشیدند که کسی نتواند به راحتی وارد یا خارج شود. ترجیح میدادند در قلعههای محکم زندگی کنند تا امنیت بیشتری داشته باشند. برای همه ما در تمام زمانها یک چنین قلعهای وجود دارد تا هر وقت با پیشنهادهای منفی روبرو شدیم، فورا خودمان را به این قلعه برسانیم. پیام صاحب قلعه را بشنوید: «وَ إِمَّا یَنْزَغَنَّکَ مِنَ الشَّیْطانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّمیعُ الْعَلیمُ؛ و اگر از ناحیه شیطان به هر شکلی تحریک شدى، به خدا پناه ببر که او شنواى داناست»1. میدانید که بزرگترین دشمنی که ممکن است هر لحظه با پیامهای نامناسب خود، مانع حرکت و پیشرفت ما شود، شیطان است. این دشمن عقدهای که به خاطر غرورش، اخراج شد، تصمیم دارد تمام تلاش خود را برای اخراجی شدن ما انجام دهد. البته خیلی سفت و محکم هم پای کار ایستاده است!
به خدا پنا ببر
برنده کسی است که زودتر از حمله دشمن باخبر میشود و فرصت کافی را برای مبارزه با او پیدا میکند. زمانی که آدمهای خوب با وسوسههای اولیه شیطان روبرو میشوند، فورا یادشان میآید که صاحبی به نام خداوند دارند و نباید از قوانین او سرپیچی کنند. خداوند مربى ایشان است و همه امورشان به دست او است، پس چه بهتر که به خود او مراجعه نموده و به او پناه ببریم، خداوند هم شر آن شیطان را از ایشان دفع نموده و پرده غفلت را از آنها کنار میزند، به همین خاطر متوجه کلکهای شیطان میشوند و به خود میآیند2. پیام خدا چنین است: «إِنَّ الَّذینَ اتَّقَوْا إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ الشَّیْطانِ تَذَکَّرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ؛ کسانى که پرهیزکارى پیشه کردند، چون با پندار شیطانى برخورد کنند، (خدا را) یاد نمایند و در دم هوشیار میشوند».3
مراقب باش
شیطان در کمین فرصتهاست. خیلی هم با حوصله است. شاید سالها برای شکار یک نفر صبر کند. از اشتباهات کوچک و بزرگ ما، به نقاط ضعفمان پی میبرد. برای هر کسی هم نقشه مخصوص خودش را دارد. خداوند در چند جای قرآن از ما خواسته که برای نیفتادن در دام شیطان، مراقب نگاه، گفتهها، دوستیها و مانند آن باشیم. گاهی یک کلمه باعث مانور شیطان میشود. زمانی که با دوست خود مشغول گفتگو هستیم و با حرف تلخی او را میرنجانیم، ممکن است بساط شیطان در همان جا پهن شود و از آب گلآلود، ماهیهای بزرگی صید کند. هشدار خدا را میشنویم:
«وَ قُلْ لِعِبادی یَقُولُوا الَّتی هِیَ أَحْسَنُ إِنَّ الشَّیْطانَ یَنْزَغُ بَیْنَهُمْ إِنَّ الشَّیْطانَ کانَ لِلْإِنْسانِ عَدُوًّا مُبیناً؛ و به بندگانم بگو سخنى که بهتر است بگویید، چون شیطان مى خواهد میان آنان کدورت بیفکند که شیطان براى انسان دشمنى آشکار است».4
جوجههای آخر پاییز
جوجهها را آخر پاییز میشمارند. ممکن است باد و بورانهایی که در طول فصل پاییز است، خیلی از جوجهها را از بین ببرد. نتیجه نهایی کار مهم است. توجه به این قانون، مثل ترمز ایبیاس عمل میکند. وقتی از اول بتوانیم نتیجه کار را پیشبینی کنیم، تصمیمهای بهتری میگیریم و کارهای مناسبتری انجام میدهیم. شما اگر بدانید که دوستی فعلی شما، باعث افت تحصیلی و دردسرهای دیگر میشود، کم کم برنامهریزی میکنید که قید این دوستی را بزنید تا به اهداف شما لطمه نخورد. خداوند هم خیلی راحت و شفاف با ما صحبت کرده و گفته نتیجه دوستی و همراهی با شیطان و نقشههای او، جهنمی شدن است. شاید برنامههای شیطان جذابیت داشته باشد، ولی هدیه شیطان به دوستانش، رفوزه شدن در کلاس درس خداست. پس این هشدار را جدی بگیریم: «إِنَّ الشَّیْطانَ لَکُمْ عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوهُ عَدُوًّا إِنَّما یَدْعُوا حِزْبَهُ لِیَکُونُوا مِنْ أَصْحابِ السَّعیرِ؛ واقعا شیطان دشمن شماست، پس شما هم او را دشمن خود بگیرید، چون تنها کارش این است که گروه خود را دعوت کند به اینکه همه اهل آتش شوند».5
مواظب دور و برت باش!
گاهی شیطان توسط یکی از آشنایان، نقشهاش را اجرا می کند. ممکن است یک حرف ناامید کننده از کسی که گمان میکنیم دوست ماست، باعث شود دست از تلاش برای خوبتر شدن برداریم. شاید هم یک هدیه سمی مانند سیدی نامناسب این کار را با ما بکند. سر و کله زدن با آدمهایی که میانه خوبی با خدا و خوبیها ندارند و فقط برای آنها ادعا مانده، ما را از مسیر دور میکند. کسی که با او صمیمی و خودمانی هستیم، تأثیر بیشتری روی ما دارد، پس مراقبت بیشتری هم میخواهد. این نسخهای است که خداوند برای پیامبر و همه بندگانش پیچیده است: «و هنگامى که دیدى آن کسانى را که از روى مسخره، در آیات قرآن گفتگو کرده بر آن طعنه مىزنند، پس از آنان دوری کن تا آنکه به سخنى دیگر بپردازند و اگر شیطان این کار را از یادت برد و بعدا به یادت آمد، فورا برخیز و با قوم ستمگر همنشینی نکن»6. یادت باشد زمانی که خواستی پیام خدا را در قرآن بشنوی، شیطان پارازیتهای ذهنی ایجاد میکند و سعی میکند کاری کند که تو پیامهای خدا را متوجه نشوی و حواست جای دیگری باشد. برای اینکه گیرنده خوبی داشته باشی، با این رمز عبور وارد تلاوت قرآن شو: «فَإِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجیمِ؛ و چون قرآن بخوانى از شیطان اخراجی به خدا پناه ببر»7. و این راز گفتن «اعوذبالله» در آغاز خواندن قرآن است.
مبارزه با یاران شیطان
شیطان، لشکریان و یاران متنوعی در سراسر دنیا دارد؛ گروهی که نقشههای شرمآور برای دور کردن ما از خدا و معنویت میکشند، به دیگران زور میگویند و تلاش دارند که حرفهای باطل خودشان را به تمام دنیا صادر کنند. این گروه، استکبار جهانی نام گرفته و کاپیتان آنها هم آمریکا و اسرائیل است. سیزدهم آبان هر سال، فرصتی است برای اینکه با یاران شیطان مبارزه جدی و دستهجمعی داشته باشیم. این خواسته خداست: «کسانى که ایمان آورده اند، در راه خدا پیکار مى کنند و آنها که کفر را پیشه خود کرده اند، در راه طاغوت مى جنگند، پس شما اى مؤمنان با یاران شیطان پیکار کنید که نقشه شیطان همیشه ضعیف بوده است»8. به جمله آخر دوباره توجه کنید: اگر محکم و مؤمن باشیم، شیطان طبل توخالی میشود؛ فقط یک مشت ادعا!
نویسنده: ابراهیم اخوی
منابع:
1.فصلت:36.
2. ترجمه تفسیر المیزان، ج8، ص498.
3.اعراف:201
4. اسراء:53
5.فاطر:6
6.انعام: 68
7. نحل: 98
8. نساء: 76.