سياست
1- اتحاد ملي
در کار اتحاد ملي و مقابله ي با جنگ رواني دشمن، همه بايد هوشيار باشند. ملت ايران به فضل پروردگار اين توانائي را دارد که از خطرات عبور کند؛ از آن چه که دشمن آن را تهديد مي داند، عبور کند. دشمن چشم دوخته است به نقاط اختلاف در ميان ملت بزرگ ايران، براي برجسته کردن موارد اختلاف ياايجاد کردن موارد اختلاف. پيوند برادري ميان ملت لازم است، اما کافي نيست؛ پيوند برادري علاوه ي بر درون ملت، بايد ميان امت اسلامي با کشورها و ملت هاي ديگر برقرار باشد. جنگ شيعه و سني از جمله ي توطئه هاي بزرگ دشمنان است. 283
2- حفظ خطوط اصلي
ما بايد بدانيم و توجه کنيم که تداوم حرکتِ به سمت آرمانها، بسته به اين است که خطوط اصليِ اين حرکت را هرگز از ياد نبريم؛ کما اين که تا امروز قاطبه ي ملت ايران و بخش عظيمي از نخبگان اين کشور، آن را از ياد نبرده اند و آن را دنبال کرده اند. اگر در بين خطوط اصلي چند نقطه ي اصليتر را بخواهيم نشانه کنيم ومطرح کنيم، يكي اسلامي بودن است؛ يكي مردمي بودن است؛ يكي نو بودن و ابتكاري بودن است. 284
3- محبوبيت دولت واقعي است
سرسري عبور نكنيم از اين که وقتي رئيس جمهور ايران به اندونزي مي رود، در نماز جمعه برايش شعارمي دهند، در دانشگاه برايش شعار مي دهند، در مجموعه ي اساتيد برايش شعار مي دهند و اگر اجازه مي دادند در کوچه و بازار راه برود، مردم هم برايش شعار مي دادند. اين ها چيزهاي مهمي است. 285
4- تبليغات دشمن
از نام شهيد و از افتخار به شهيد هرگز غفلت نكنيد. تبليغات عنادآميز دشمنان سعي کرد ه اند که ارزش هاي شهيد را بتدريج کم کنند و در مواردي به ضد ارزش تبديل کنند! شما ببينيد توطئه هاي دشمن تا کجا از لحاظ فرهنگي و سياسي نفوذ مي كند و چقدر من و شمابايد هشيار باشيم که جلو اين توطئه ها را بگيريم. 286
5- دشمن دروني؛ دشمن بيروني
يك ملت بايد دشمن را بشناسد، نقش هي دشمن را بداند و خود را در مقابل آن مجهز کند. ما دو دشمن داريم: يك دشمن، دشمن دروني است؛ يك دشمن، دشمن بيروني است. دشمن دروني خطرناك تر است. دشمن دروني خصلتهاي بدي است که ممكن است ما در خودمان داشته باشيم. تنبلي، نشاط کار نداشتن، نااميدي، خودخواهي هاي افراطي، بدبين بودن به ديگران، بدبين بودن به آينده، نداشتن اعتماد به خود - نه به شخص خود و نه به ملت خود - اين ها بيماري است. اگر اين دشمن هاي دروني در ما وجود داشته باشد، کار ما مشكل مي شود. دشمن بيرونيِ عبارت است از نظام سلطه ي بين المللي؛ يعني همان چيزي که به او مي گوييم استكبار جهاني . من برنامه هاي استكبار جهاني عليه ملت ايران را در سه جمله خلاصه مي كنم: اول، جنگ رواني؛ دوم، جنگ اقتصادي؛ و سوم، مقابله با پيشرفت و اقتدار علمي. دشمني هاي استكبار با ملت ما در اين سه قلم عمده خلاصه مي شود. 287
6- نعمت اعتماد ملت به مسئولان
دليلي ندارد که اين ملت، نااميد باشد؛ مي خواهند اعتماد ملت را به مسئولان ضعيف کنند.اين که مردم به دولت و مسئولانشان اعتماد داشته باشند، براي يك کشور خيلي نعمت بزرگي است؛ مي خواهند اين نعمت را بگيرند و مردم را بي اعتماد کنند، هم به خودشان، هم به مسئولينشان. بدون ترديد بدانند ملت ايران و مسئولين ايران در مقابل دشمناني که به آن ها تعرض کنند، از همه ي ظرفيت خود براي ضربه زدن استفاده خواهند کرد. اعتماد به نفس، اعتماد به مسئولين کشور، اعتماد به دولت، همان چيزي است که دشمنان مي خواهند نباشد.دشمنان مي خواهند مردم به دولت - که مسئوليت اداره ي امور کشور را دارد - بي اعتماد باشند؛ سعي کنيد اين نقشه ي دشمن را خنثي کنيد. 288
7- خنثي سازي نقشه ي دشمن
ما همه ي همتمان بايد اين باشد که اين خواست استكباري را خنثي کنيم. همه بايد هشيار باشند؛ ملت ما،زبدگان ما، مبلغان ما، روحانيون پُرتلاش و خدوم ما، همه و همه توجه بكنند که حرکتي و اظهاري که به نقشه ي دشمن کمک بكند، از آ نها نبايد سر بزند. 289
8- انتخابات يك نشانه
بعضي نگويند که مردم را فقط براي انتخابات مي خواهند؛ نه، انتخابات يك نشانه است. انتخابات يك مقطع از مقاطع حضور مردم است. دشمنان شما ملت، سعي شان اين است که حضور مردم در انتخابات گوناگون را کمرنگ کنند. اين نهادهاي انتخابي را تضعيف کنند تا نمادهاي مردم سالاري ديني در جمهوري اسلامي ضعيف شود و بتوانندجمهوري اسلامي را متهم کند. ملت بايستي اغراض اين ها را بشناسد و درست نقطه ي مقابل آن چه خواست آنهاست، عمل کند. 290
9- منزلت اجتماعي ملت
بحمدا لله پايگاه سياسي کشور و منزلت اجتماعي ملت ايران در جهان افزايش پيدا کرده است. قبل ها دشمنان ما خيال مي کردند زمينه را فراهم کرد ه اند يا فراهم خواهند کرد و با يك حرکت دست مي توانند کشور را از اين رو به آن رو کنند. امريكايي ها اين حرف را گفتند. چند سال قبل از اين، عده اي از سياسيون امريكايي به طور محرمانه و مخفيانه - ما مطلع نشديم، بعد که برگشتند مطلع شديم – به ايران آمده بودند و با بعضي از محافل نامساعد با نظام نشست و برخاست کرده بودند؛ وقتي رفتند گفتند در ايران کساني هستند که منتظر يك اشاره ي ما هستند تا عليه نظام شليك کنند. امروز حقيقت براي آن ها روشن شده است. نه فقط نمي توانند سلطه پيدا کنند، حتي لطمه هم نمي توانند بزنند. ملت بيدار و متحد است. ما دل هايمان به هم نزديك است. ملت به مسئولان خود اعتماد دارد؛ مي داند که آنان آن چه مي کنند و آن چه مي گويند، براي شخص، براي قدرت و براي زر و زور نيست. با نگاه باز، نيازها و مصالح کشور مشاهده مي شود و مردم هم تشخيص مي دهند. 291
10- ايجاد اختلاف
دشمنان اين کشور و ملت براي اينکه پيوند ميان مسئولان و مردم را ضعيف کنند، برنامه ها طراحي مي کنند؛ براي اين که اراده ي مسئولان کشور را سست کنند، برنامه ها طراحي مي کنند. در چند سالِ گذشته، صريحاً دستگاههاي تبليغاتي غرب گفتند و تكرار کردند که در صدد اينند که در مجموعه ي مديريت نظام جمهوري اسلامي اختلاف بيندازند؛ دودستگي و دو جرياني درست کنند؛ خودشان اين را اعتراف کردند و بحمد الله موفق نشدند. 292
11- وحدت دين و سياست
امروز يك عده عميقاً با نظام جمهوري اسلامي مخالفند؛ حالا با زبانها و شعارهاي گوناگون و تحت پرچم هاي مختلف با اصل نظام مخالفند. مخالفت هم نه به خاطر اين که يك جايگزين بهتري براي آن دارند. با همان شعارهايي که جمهوري اسلامي به خاطر مبارزه با آن ها به وجود آمد، مي خواهند با جمهوري اسلامي مخالفت کنند. جمهوري اسلامي براساس نفي سلطه ي غرب و امريكا سرکار آمد؛ اما اينها طرفدار سلطه ي غربند. جمهوري اسلامي براي گسترش دين و معنويت و مفاهيم اسلامي سرکار آمد؛ در حالي که اين ها اصلاً مخالف گسترش اين مفاهيمند. جمهوري اسلامي شعار خودش را وحدت دين وسياست قرارداد؛ در حالي که اين ها اصلاً دشمنِ وحدت دين و سياستند. بعضي ها اين طوري اند؛ حالا کمند، زيادند، چه کساني اند و چه هستند، اين ها را کار نداريم، لكن باز در بين همين مجموعه هايي که همفكرند و هم جهتند، انسان مي بيند يك اختلافاتي هست که باز از قبيل همان اختلافات قبيل هاي سابق است. راه مقابله با اين بي تحملي چيست؟ اين، تحقيق نظري مي خواهد؛ به قول شماها کار تئوريك بكنيد و بعد هم اين را عملياتي کنيد؛ اين مي شود پيشرفت. بخشي از پيشرفت اين هاست و از اين قبيل است. 293
12- هويت عظيم ملت ايران
حرکت ملت ايران به سمت آرمان ها روزبه روز بايد جدي تر و منطبق با اصول و ضوابط، پيش تر و پيش تربرود و ملت ما آماده است. اما اگر قدرت مداران عالم بخواهند طبق عادتِ خودشان حقوق ملت ما را پامال کنند، ملت ما ظلم را ازسوي هر کس و هر قدرتي تحمل نخواهد کرد؛ يعني مظلوميت بدون تحمل ظلم و ستم و تكيه ي به خود،نه به قدرت هاي نامطمئن بين المللي.اين «خود »را نگه داريد.
خواهش من از همه ي آحاد ملت ايران، ازگروههاي سياسي و از جناحهاي مختلف اين است که به اين «خود» لطمه نزنند؛ نگذارند توهمات گوناگون و دلخوري هاي جزيي اين « خودِ »باعظمت و شكوهمند را مخدوش کند؛ آن هويت عظيم ملت ايران که به برکت ايمان توانسته خودش را سال هاي متمادي جلو بياورد . اگرچه جبران عقب ماندگي هاي گذشته هنوز تلاش و کار بيش تري لازم دارد، اما شما ملت انشاءا لله مي توانيد و مي کنيد و خودتان را به نقطه يي که شايسته ي اين ملت است، مي رسانيد؛ شرطش اين است که به هويت خود تكيه کنيد،به خداي خود توکل کنيد، از خدا هدايت و دستگيري و کمک و توفيق بطلبيد و نگذاريد با اختلاف، با طرح دعواهاي بي محتواي سياسي و با بهانه کردن چيزهاي جزيي« خود » ملت ايران - اين هويت عظيم و درخشان - مخدوش شود . 294
13- حرکت پُرمعنا
بحمدا لله انتخابات ملت ايران مايه ي آبروي کشور و عزت و سربلندي و اقتدار ملي شد. ملت ايران در اين برهه، حرکت بسيار پُرمعنايي را انجام دادند و آثار آن هم در دنيا ظاهر شد. کساني که اهل سياست و اهل اطلاع از جريا نهاي جهاني هستند، خوب مي فهمند که من روي چه چيزي دارم تكيه مي کنم. ملت ايران قدرت خود، اراده ي خود، جهت گيري و ايستادگي خود را به دنيا نشان داد. 295
فرهنگي
1- ياد شهيدان
ياد شهيدان نبايد در جامعه ي ما از ذهنيتها خارج شود. شهيدان را بايد زنده نگه داشت. ياد شهيدان را بايد گرامي بداريد و زنده نگه داريد. فرزندان شهدا به نام پدرانشان افتخار کنند. خانواده ي شهدا؛ جوانهاي شهدا؛ پسرهاشان،دخترهاشان بايستي پاسداران حقيقي ارزشهاي شهيد باشند. 296
2- دشمن بيكار نيست
از سال ها قبل هشدار دادم و براي مردم نقشي را که دستهاي بيگانه در مديريت فرهنگي کشور ورسانه ها و تبليغات کشور به کار مي گيرند، تبيين کردم. بعضي ها انكار کردند؛ اما بالاخره همه تصديق کردند. دشمنان ما بيكار ننشسته اند: از مطبوعات استفاده مي کنند، از تبليغات استفاده مي کنند و از روشهاي گوناگون تبليغي استفاده مي کنند تا آن ارزش هايي را که ملت به آن ها پايبند است و آن ها از آن ارزش ها خوششان نمي آيد، در چشم مردم بشكنند. تلاششان را مي کنند. ما هم در عمل نشان داديم که مطبوعات آزادند؛ اين عملكردهايي که از نظر ما بسيار منفي است، وجود دارد؛ اما مطبوعات آزادانه دارند همان کارها را مي کنند. اين، خود رد عمليِ کساني است که معتقدند آزادي بيان نيست؛ نخير،آزادي بيان، نشانه اش همين مطبوعاتي است که عليه دولت، عليه نظام و عليه سياست هاي کلي،آزادانه هر چه مي خواهند مي نويسند؛ کسي هم متعرض آن ها نمي شود. البته مردم هم به اينها خيلي اعتنايي نمي کنند. اين، فضل الهي است. 297
3- افتخار جانبازي
من، هم به فرزندان جانبازاني که اين جا هستند، اين را مي گويم، هم به همه ي فرزندان جانبازان درسراسر کشور، و هم به خود پدر و مادرهاي اين ها؛ يعني جانباز و همسرش. شما فرزندان جانباز افتخار کنيد به اين که فرزند کسي هستيد که جواني و سلامت خودش را براي آرمان هاي بلند الهي و اسلامي فدا کرده؛اين افتخار دارد. 298
فناوري و توليد علم
1- درجه ي اول دنياي علم
شما براي پنجاه سال آينده برنامه ريزي کنيد؛ توقع ما اين است. منظورم در زمينه ي علم است. هدف را اين قرار بدهيم که پنجاه سال بعد، کشور شما يكي از مراجع عمده و درجه ي اول علمي دنيا باشد؛ به طوري که اگر کسي خواست با تازه هاي دانش آشنا شود، مجبور بشود زبان ملي شما را ياد بگيرد؛ انگليسي ها با زرنگي زبان خود را زبان علم و زبان بين المللي کرده اند و هر چه شما مي خواهيد ياد بگيريد و هر چه مي خواهيد بخوانيد، مجبوريد زبان آن ها را ياد بگيريد. شما کاري کنيد که در پنجاه سال آينده،همين نياز به زبان فارسي شما باشد. اين، يك آرزوست؛ که نگاه کردن به آن، هيجان انگيز است؛ شوق رسيدن به آن، در دل همه به وجود مي آيد؛ اما چه کساني مي رسند؟ بايد کفش و کلاهش را آماده کنيد؛بيش تر از آن، بايد همتش را آماده کنيد و راه بيفتيد. 299
2- آزادانديشي
حرف اصلي ما امروز اين است که نه با توقف در گذشته و سرکوب نوآوري مي توان به جايي رسيد، نه با رهاسازي و شالوده شكني و هرج و مرجِ اقتصادي و عقيدتي و فرهنگي مي توان به جايي رسيد؛ هر دو غلط است. آزادي فكر؛ همان نهضت آزاد فكري که ما دو، سه سال قبل مطرح کرديم و البته دانشجوها هم استقبال کردند؛ اما عملاً آن کاري را که من گفته بودم، انجام نشده است؛ من گفتم کرسيهاي آزادانديشي بگذاريد.
مسئله ي آزادانديشي اي که ما گفتيم، ناظر به اين است. بايد راه آزاد انديشي و نوآوري و تحول را باز گذاشت،منتها آن را مديريت کرد تا به ساختارشكني و شالوده شكني و بر هم زدن پايه هاي هويت ملي نينجامد. اين کار، مديريت صحيح لازم دارد. چه کسي بايد مديريت کند؟ نگاهها فوراً مي رود به سمت دولت و وزارت علوم و...؛ نه، مديريتش با نخبگان است؛ با خود شماست؛ با اساتيد فعال، دانشجوي فعال و مجموعه هاي فعال دانشجويي. حواستان جمع باشد! دنبال حرف نو و پيدا کردن حرف نو حرکت کنيد؛ اما مراقب باشيد که اين حرف نو در کدام جهت دارد حرکت مي کند؛ در جهت تخريب يا در جهت ترميم و تكميل؛ اين ها با هم تفاوت دارد.اين وظيفه اي است به عهده ي خود شماها. 300
3- تعيين الگوي پيشرفت
براي اين که ما بتوانيم نسخه ي درست پيشرفت را پيدا کنيم، چه لازم داريم؟ بحث نظري. اين، يكي از آن کارهايي است که شماها بايد بكنيد. البته مقصودم اين نيست که در بحثهاي ذهني و باز بيفتيم و همين طور« تعيين الگوي پيشرفت » ؛ خودمان را معطل مباحث ذهني بكنيم؛ مباحث تئوريكِ بدون توجه به خارج و واقعيات هم لازم است. اگر اين را مشخص کنيم، آن وقت در برنامه ريزي ها، اولويتها، تقدمها، برنامه ها، زمان بنديها، و سرمايه گذاريهاي ما اثر مي گذارد؛ به دنبال خود فرهنگ سازي مي آورد؛ در گفتگوي نخبگان خودش را نشان مي دهد و به ذهنيت عامه ي مردم سرريز مي شود؛ حتي در صادرات و واردات کشور اثر مي گذارد؛ چه چيزي را از کجا وارد کنيم؟ چه چيزي را به کجا صادر کنيم؟
تقليد، رايج شدن و پيشرفت تقليد، پيشرفت نيست. وابسته کردن اقتصاد، تقليدي کردن علم ،ترجمه گرايي در دانشگاه؛ که هر چه که آن طرف مرزها، مرزهاي غربي و کشورهاي اروپايي، گفته اند، ما همان را ترجمه کنيم و اگر کسي حرف زد، بگويند مخالف علم حرف مي زند؛ پيشرفت نيست و ما اين را پيشرفت نمي دانيم. زبان و ملي را مغشوش كردن، هويت اسلامي ملي را سلب کردن و مدل بازي به جاي مدل سازي، پيشرفت نيست. ما وابسته شدن و غربي شدن را پيشرفت نمي دانيم. آن چه که پيشرفت هست، اين است که ما از هر که و هرجور، همه ي دانشهاي مورد نيازمان را فرا بگيريم؛ اين دانش را به مرحله ي عمل و کاربرد برسانيم، تحقيقات گوناگون انجام بدهيم، براي اينکه دامنه ي علم را توسعه بدهيم، تحقيقات بنيادي انجام بدهيم، تحقيقات کاربردي و تجربي انجام دهيم، تا فناوري را به وجود آوريم يا فناوري جديدي را به وجود بياوريم يا فناوري را تكميل کنيم؛ تصحيح کنيم و انجام بدهيم؛ در زمينه ي آموزشهاي مديريتي از پيشرفت هاي دنيا فرا بگيريم، آن را بين خودمان بر طبق نيازها و عرف و فرهنگ خودمان تحليل و فهم کنيم و با جامعه مان تطبيق کنيم؛ درباره ي مشكلات اجتماعي اي که در کشور وجود دارد، تحقيق کنيم و راه ريشه کردن اينها را پيدا کنيم و به دنبال اين برويم که راه مبارزه با اسراف چيست.
اسراف يك بيماري اجتماعي است. راه مبارزه با مصرف گرايي چيست؟ راه مبارزه با ترجيح کالاي خارجي بر کالاي ساخت داخل چيست؟ اينها تحقيق مي خواهد. در دانشگاه ها پروژه هاي تحقيقي بگيريد، استاد و دانشجو کار کنيد، نتيجه ي تحقيق را به مسئولان کشور بدهيد؛ به رسانه ها بدهيد تا سرريز شود و فرهنگ سازي شود. اين، مي شود پيشرفت. الان که يك مشكلي وجود دارد، اين مشكل را چگونه حل کنيم؟ اين گره را چگونه باز کنيم؟ اين کار شماست. 301
4- تحول
حرف ما اين است: يك؛ با تحول نبايد سينه به سينه شد. دو؛ از تحول بايد استقبال کرد. سه؛ نه فقط با تحول نبايد دشمني کرد، که بايد از آن استقبال کرد. چهار؛ تحول را بايد مديريت کرد؛ در تحول،دگرگونيِ به سمت پيشرفت و تعالي را بايد در نظر گرفت. تحولي که موجب پسرفت بشود، تحول بدي است. پنج؛ تحول را باآنارشيسم و ساختارشكني و هرج و مرج نبايد اشتباه گرفت.
و بالاخره پايه ي تحول را بايستي غير از آن چيزي که امروز معيارهاي پيشرفت در دنيا محسوب مي شود دانست؛ و معيارهاي ويژه ي جمهوري اسلامي و حرف نوِ اسلام در زمينه هاي اخلاق، معنويت، معرفت الهي، انسان دوستي و ارتباطات و عواطف بشري را در نظر گرفت و اين ها را هم بايستي جزومعيارهاي پيشرفت دانست. و کسي هم که متصدي اين کارهاست، عبارتند از مجموعه ي نخبگانِ دانشگاه و حوزه. شما جوان ها و آن هايي که آمادگي داريد، وارد اين ميدان شويد. منتها منتظر من و امثال من نمانيد.302
5- علم جويي
بايد علم را - که مايه ي اقتدار ملي است - همه جدي بگيرند و دنبال کنند. کشوري که مردم آن از علم بي بهره باشند، هرگز به حقوق خود دست نخواهد يافت. نمي شود علم را از ديگران گدايي کرد. علم، درون جوش است؛ درون زاست. بايد استعدادهاي يك ملت به کار بيفتد تا يك ملت به معناي حقيقي کلمه عالم بشود. 303
6- تحقيق علمي آزاد
شما مأمور به پژوهشيد، شما مأموريد به اينکه فكر و کار کنيد، نتيجه به دست آوريد و آن نتيجه ي شما را رهبري و غيررهبري به عنوان دستاوردهاي علمي بگيرند و براساس آن، براي کشور برنامه ريزي کنند. تحقيق علمي، شأن و خصوصيتش، آزادي است؛ منتها عقلايي؛ بي انضباط نباشد. 304
7- پشتيباني فكري
فضلاي برجسته ي حوزه، نبايد گوش شان بدهكار تلاش دشمن باشد و بايد بدانند که فكر جديد،مفاهيم جديد و راه هاي نو، مدد فكري براي پيشرفت اين حرکت است. امروز ما نسبت به اوايل انقلاب درباره ي مباني نظام اسلامي، به برکت تلاش دين شناسان و عالمان - چه در دانشگاه، چه در حوزه - روشن بيني هاي بيش تر و مفاهيم تازه تري را در اختيار داريم، که اين پشتيباني فكري بايد ادامه پيدا کند. امروز چشم دنيا به شماست. 305
پي نوشت :
283-284 (مراسم هجدهمين سالگرد ارتحال حضرت امام خميني(ره) 86/03/14)
285-(ديدار با هزاران نفر از اعضاي بسيج دانشجويي دانشگاههاي سراسر کشور( 86/02/31)
286-(ديدار با خانواده هاي شهدا، ايثارگران و جانبازان 86/02/27)
287- 288-(ديدار با زائران و مجاوران حرم مطهر رضوي 86/01/01)
289-(ديدار با اقشار مختلف مردم قم در سالروز عيد سعيد غدير خم 85/10/18)
290-(ديدار با اقشار مختلف مردم 85/09/22)
291-(ديدار با مردم گرمسار 85/08/21)
292-(ديدار با مردم شاهرود 85/08/20)
293-(ديدار با اساتيد و دانشجويان دانشگاه هاي استان سمنان 85/08/18)
294-(خطبه هاي نماز عيد سعيد فطر 84/08/13)
295-(خطبه هاي نماز جمعه ي تهران 84/05/28)
296-(ديدار با خانواده هاي شهدا، ايثارگران و جانبازان 86/02/27)
297-(ديدار با مردم گرمسار 85/08/21)
298-(ديدار با جانبازان و خانواده هاي ايشا ن 84/08/04)
299-302 (ديداربا اساتيد و دانشجويان دانشگاه هاي استان سمنان85/08/18)
303-(مراسم هفدهمين سالگرد ارتحال حضرت امام خميني(ره) 85/03/14)
304-(ديدار با اساتيد و دانشجويان دانشگاه امام صادق(عليه السلام) 84/10/29)
305-(ديدار عمومي با مردم قم 84/10/19)
منبع:پایگاه اطلاع رسانی دولت /س
