انقلاب اسلامی مختص به کشور ایران نیست بلکه ماهیت آن فرار ملی و مذهبی است به طوری انسان های مظلوم جهان را تحت تاثیر خود قرار داده است و این انقلاب به تمام دنیا صادر شده است. امام خمینی در رابطه با صدور انقلاب اسلامی می فرماید: «معنی صدور انقلاب ما این است که همه ملت ها بیدار بشوند و همه دولت ها بیدار بشوند و خودشان را از این گرفتاری که دارند و از این تحت سلطه بودنی که هستند نجات بدهد.»
دمرداش العاقلی از صاحب نظران مصری در رابطه با تاثیر انقلاب اسلامی در کشورهای عربی می گوید : اندیشه و نهضت امام خمینی در جهان عرب تأثیرات زیادی داشته است. مسلمانان عرب پس از تعدیاتی که به آنان شده بود، در پیروزی انقلاب اسلامی طلوع نور و امید را دیدند.
مصر
اولین واکنش ها نسبت به انقلاب اسلامی ایران به وسیله جماعت اخوان المسلمین مصر صورت گرفت. این جماعت طی اعلامیه ای در سال 1979 انقلاب ایران را بدین گونه مورد تایید قرار دادند« روحی که پشت انقلاب اسلامی ایران بوده شبیه همان روحی بود که هیچ جدایی بین دین و سیاست در اسلام وجود ندارد و اسلام دین جامعی است که برای این جهان و جهان دیگر قانون دارد و همه امور زندگی را سامان می بخشد.»
وقوع انقلاب اسلامی موجب شد این جنبش از رکودی نزدیک به یک دهه خارج شود. جنبش اخوان المسلمین به ویژه در سال های نخست پیروزی انقلاب اسلامی این انقلاب را در چارچوب مبارزه جهانی میان اسلام و کفر قلمداد کرده و با صدور بیانیه های متعدد حمایت خود را از انقلاب اسلامی اعلام نمود. اخوان المسلمین ، در سال 1979 م آشکارا انقلاب اسلامی ایران را مورد تأیید قرار داد و از پناه دادن شاه ، توسط رژیم مصر انتقاد کرد . « عمر تلمسانی » رهبر فقید اخوان المسلمین نیز از مخالفت جماعت های اسلامی در دانشگاه های مصر با استقبال از شاه پشتیبانی کرد.
انقلاب اسلامی به حدی توانست بر جنبش اخوان المسلمین تأثیر بگذارد که به محض پیروزی انقلاب اسلامی دبیرخانه تشکیلات بین المللی اخوان المسلمین مبادرت به تماس با مسئولان جمهوری اسلامی نمود تا هیأتی مرکب از نمایندگان جناح های مختلف اخوان المسلمین از ایران دیدن کرده و پیروزی انقلاب را به مسئولان و مقامات بلندپایه ایران تبریک گفتند و در مورد راه های همکاری، گفت و گو و تبادل نظر کردند.
دکتر حسن البنا رهبر اخوان المسلمین امام خمینی را یگانه ی همه نظریه پردازان قرن اخیر می داند که تفکرتش از اسلام ناب سرچشمه می گیرد. او در رابطه با شخصیت امام خمینی می گوید: امام خمینی اندیشمندی است که خاستگاه تفکرش، اسلام ناب و اندیشه های اصولی بوده و در بردارنده ی گرایشهایی است که همان میراث اهل بیت(ع) است. امام خمینی در میدان عمل، گوی سبقت از نظریه پردازانی چون فوکویاما ربوده و با ارسال نامه ای به گورباچف او را به تفکر فرا خواند. در عرصه اندیشه ی نظری هم افق دید امام از اندیشمندانی چون هانتینگتون گسترده تر بود، چرا که امام، آمریکا را شیطان بزرگ نامیده و این برداشت را با توجه مستقیم به منافع امت اسلامی انجام دادند. تلاش ها و مبارزات مردم در قالب راهپیمایی ها و اعتراضات مدنی در سال 2011 باعث سرنگونی حکومت دیکتاتوری حسنی مبارک شد.
تونس
پیروزی انقلاب اسلامی در ایران جرقه ای بودکه جوشش اسلامی در اکثر کشورهای مسلمان، ازجمله تونس رابه دنبال داشت . تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، شمار جنبش های اسلامی در جهان اسلام بسیار اندک بود. که یا منفعل بودند یا در ضعف ونابودی به سر می بردند. با پیروزی انقلاب اسلامی ، جنبش ها و تشکل های اسلامی جدیدی متأثر ازآن ، در بسیاری کشورهای اسلامی پدید آمد. جنبش النهضه در تونس ازجمله جریان های اسلامی است که بعد از پیروزی انقلاب، با عنوان جنبش النهضه اسلامی تونس، فعالیتش دوچندان شد.1
مهم ترین حلقۀ اتصال بیداری اسلامی در تونس و انقلاب اسلامی ایران، تعلق خاطر مردم تونس به اسلام و قوانین اسلامی و نقش کارآمدی آن در تشکیل حکومت است، به طوری که بی توجهی حاکمیت به دستورها و قوانین اسلامی، خشم مردم را به دنبال داشته است. آنها با شعارهای اسلامی به خیابان آمدند و با یورش به مؤسسات دولتی و بانک ها، ترس و وحشت را برای حکومت استبدادی پدید آوردند. اگرچه انگیزة این حرکت گران شدن نان بود و از محلات فقیرنشین آغاز شد و به سرعت همۀ شهرها را فراگرفت، قشرهای مرفه نیز در این قیام مردمی مشارکت کردند. حرکت مردمی و به دنبال تأثیرپذیری از انقلاب اسلامی در ایران که برای رژیم حاکم غیرمنتظره بود، با اعلام حکومت نظامی به کشتار و دستگیری مردم منجر شد و در نهایت با عقب نشینی حکومت از مواضع خود و برکناری وزیر مربوط در موضوع گرانی نان توانست بر اوضاع آشفته غالب شود.
از نشانه های بارز اسلام خواهی و اسلامی بودن موج انقلابی در تونس، میتوان به حضور مردم در خیابان ها و مساجد با نشانه های بارز اسلام، نظیر حضور در راهپیماییها با قرآن ، شکل گیری گسترده ترین تجمعات ضد دیکتاتوری حاکم، فراگیر بودن شعار «الله اکبر» به عنوان یکی از اصلیترین شعارهای مبارزه، روی آوردن به حجاب به عنوان نماد اسلامی، اشاره کرد. این موارد حاکی از غلبۀ روح اسلام خواهی و حضور تفکرات اسلامی در شکل گیری مبارزات مردمی این کشور است. بنابراین، مردم تونس در جریان بیداری اسلامی، خواستار برچیده شدن ظلم و فساد و اجرای قوانین اسلامی و تلاش برای تشکیل حکومت دینی بودند.
در شرایطی که در جامعۀ اسلامی [مردم تونس ] باورهای اسلامی و نظام ارزش دینی، بخش مهمی از هویت مردم مسلمان را شکل می دهد، نوعی مرزبندی بین خود و بیگانه را مطرح می سازد. این تعارضات، بسیاری از مردم تونس را دچار نوعی احساس از خود بیگانگی فرهنگی کرد و درنتیجه، آن ها برای بازگشت به اندیشه های اصیل خود تلاش کردندکه در این راه به دلیل احساس حقارت و ضعف در برابر نظام حاکمیتی دیکتاتور، به قیام و انقلاب و تغییر وضع موجود دست زدند. و سرانجام مردم تونس در سال 2011 توانستند حکومت دیکتوری زین العابدین علی را سرنگون کنند و اسلام گرایان حاکم شوند. زمزمی تراب نویسنده تونسی در رابطه با انقلاب اسلامی می نویسد:« نهضت امام خمینی روزنه امید صدها میلیون مسلمان و میلیاردها انسان تحت ستم در سراسر جهان است.»
منبع:
- صحیفه نور، ج13،ص126
- رویارویی با تهدیدات معاصر در اندیشه امام خمینی، ج1
- امام خمینی از نگاه نخبگان جهان
دمرداش العاقلی از صاحب نظران مصری در رابطه با تاثیر انقلاب اسلامی در کشورهای عربی می گوید : اندیشه و نهضت امام خمینی در جهان عرب تأثیرات زیادی داشته است. مسلمانان عرب پس از تعدیاتی که به آنان شده بود، در پیروزی انقلاب اسلامی طلوع نور و امید را دیدند.
مصر
اولین واکنش ها نسبت به انقلاب اسلامی ایران به وسیله جماعت اخوان المسلمین مصر صورت گرفت. این جماعت طی اعلامیه ای در سال 1979 انقلاب ایران را بدین گونه مورد تایید قرار دادند« روحی که پشت انقلاب اسلامی ایران بوده شبیه همان روحی بود که هیچ جدایی بین دین و سیاست در اسلام وجود ندارد و اسلام دین جامعی است که برای این جهان و جهان دیگر قانون دارد و همه امور زندگی را سامان می بخشد.»
وقوع انقلاب اسلامی موجب شد این جنبش از رکودی نزدیک به یک دهه خارج شود. جنبش اخوان المسلمین به ویژه در سال های نخست پیروزی انقلاب اسلامی این انقلاب را در چارچوب مبارزه جهانی میان اسلام و کفر قلمداد کرده و با صدور بیانیه های متعدد حمایت خود را از انقلاب اسلامی اعلام نمود. اخوان المسلمین ، در سال 1979 م آشکارا انقلاب اسلامی ایران را مورد تأیید قرار داد و از پناه دادن شاه ، توسط رژیم مصر انتقاد کرد . « عمر تلمسانی » رهبر فقید اخوان المسلمین نیز از مخالفت جماعت های اسلامی در دانشگاه های مصر با استقبال از شاه پشتیبانی کرد.
انقلاب اسلامی به حدی توانست بر جنبش اخوان المسلمین تأثیر بگذارد که به محض پیروزی انقلاب اسلامی دبیرخانه تشکیلات بین المللی اخوان المسلمین مبادرت به تماس با مسئولان جمهوری اسلامی نمود تا هیأتی مرکب از نمایندگان جناح های مختلف اخوان المسلمین از ایران دیدن کرده و پیروزی انقلاب را به مسئولان و مقامات بلندپایه ایران تبریک گفتند و در مورد راه های همکاری، گفت و گو و تبادل نظر کردند.
دکتر حسن البنا رهبر اخوان المسلمین امام خمینی را یگانه ی همه نظریه پردازان قرن اخیر می داند که تفکرتش از اسلام ناب سرچشمه می گیرد. او در رابطه با شخصیت امام خمینی می گوید: امام خمینی اندیشمندی است که خاستگاه تفکرش، اسلام ناب و اندیشه های اصولی بوده و در بردارنده ی گرایشهایی است که همان میراث اهل بیت(ع) است. امام خمینی در میدان عمل، گوی سبقت از نظریه پردازانی چون فوکویاما ربوده و با ارسال نامه ای به گورباچف او را به تفکر فرا خواند. در عرصه اندیشه ی نظری هم افق دید امام از اندیشمندانی چون هانتینگتون گسترده تر بود، چرا که امام، آمریکا را شیطان بزرگ نامیده و این برداشت را با توجه مستقیم به منافع امت اسلامی انجام دادند. تلاش ها و مبارزات مردم در قالب راهپیمایی ها و اعتراضات مدنی در سال 2011 باعث سرنگونی حکومت دیکتاتوری حسنی مبارک شد.
تونس
پیروزی انقلاب اسلامی در ایران جرقه ای بودکه جوشش اسلامی در اکثر کشورهای مسلمان، ازجمله تونس رابه دنبال داشت . تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، شمار جنبش های اسلامی در جهان اسلام بسیار اندک بود. که یا منفعل بودند یا در ضعف ونابودی به سر می بردند. با پیروزی انقلاب اسلامی ، جنبش ها و تشکل های اسلامی جدیدی متأثر ازآن ، در بسیاری کشورهای اسلامی پدید آمد. جنبش النهضه در تونس ازجمله جریان های اسلامی است که بعد از پیروزی انقلاب، با عنوان جنبش النهضه اسلامی تونس، فعالیتش دوچندان شد.1
مهم ترین حلقۀ اتصال بیداری اسلامی در تونس و انقلاب اسلامی ایران، تعلق خاطر مردم تونس به اسلام و قوانین اسلامی و نقش کارآمدی آن در تشکیل حکومت است، به طوری که بی توجهی حاکمیت به دستورها و قوانین اسلامی، خشم مردم را به دنبال داشته است. آنها با شعارهای اسلامی به خیابان آمدند و با یورش به مؤسسات دولتی و بانک ها، ترس و وحشت را برای حکومت استبدادی پدید آوردند. اگرچه انگیزة این حرکت گران شدن نان بود و از محلات فقیرنشین آغاز شد و به سرعت همۀ شهرها را فراگرفت، قشرهای مرفه نیز در این قیام مردمی مشارکت کردند. حرکت مردمی و به دنبال تأثیرپذیری از انقلاب اسلامی در ایران که برای رژیم حاکم غیرمنتظره بود، با اعلام حکومت نظامی به کشتار و دستگیری مردم منجر شد و در نهایت با عقب نشینی حکومت از مواضع خود و برکناری وزیر مربوط در موضوع گرانی نان توانست بر اوضاع آشفته غالب شود.
از نشانه های بارز اسلام خواهی و اسلامی بودن موج انقلابی در تونس، میتوان به حضور مردم در خیابان ها و مساجد با نشانه های بارز اسلام، نظیر حضور در راهپیماییها با قرآن ، شکل گیری گسترده ترین تجمعات ضد دیکتاتوری حاکم، فراگیر بودن شعار «الله اکبر» به عنوان یکی از اصلیترین شعارهای مبارزه، روی آوردن به حجاب به عنوان نماد اسلامی، اشاره کرد. این موارد حاکی از غلبۀ روح اسلام خواهی و حضور تفکرات اسلامی در شکل گیری مبارزات مردمی این کشور است. بنابراین، مردم تونس در جریان بیداری اسلامی، خواستار برچیده شدن ظلم و فساد و اجرای قوانین اسلامی و تلاش برای تشکیل حکومت دینی بودند.
در شرایطی که در جامعۀ اسلامی [مردم تونس ] باورهای اسلامی و نظام ارزش دینی، بخش مهمی از هویت مردم مسلمان را شکل می دهد، نوعی مرزبندی بین خود و بیگانه را مطرح می سازد. این تعارضات، بسیاری از مردم تونس را دچار نوعی احساس از خود بیگانگی فرهنگی کرد و درنتیجه، آن ها برای بازگشت به اندیشه های اصیل خود تلاش کردندکه در این راه به دلیل احساس حقارت و ضعف در برابر نظام حاکمیتی دیکتاتور، به قیام و انقلاب و تغییر وضع موجود دست زدند. و سرانجام مردم تونس در سال 2011 توانستند حکومت دیکتوری زین العابدین علی را سرنگون کنند و اسلام گرایان حاکم شوند. زمزمی تراب نویسنده تونسی در رابطه با انقلاب اسلامی می نویسد:« نهضت امام خمینی روزنه امید صدها میلیون مسلمان و میلیاردها انسان تحت ستم در سراسر جهان است.»
منبع:
- صحیفه نور، ج13،ص126
- رویارویی با تهدیدات معاصر در اندیشه امام خمینی، ج1
- امام خمینی از نگاه نخبگان جهان