الْهَمُّ یذِیبُ الْجَسَد[1]
اندوه، بدن را ذوب می کند.
و در روایت دیگر فرمود:
الْحُزْنُ یهْدِمُ الْجَسَد[2]
غم و اندوه، جسم را از بین می برد.
دل چو آرام نباشد ز تن آرام مخواه
باده صاف ار نبود، روشنی از جام مخواه
روشنایی ز شب و تیرگی از روز مجوی
شادمانی ز غم و پختگی از خام مخواه [3]
باده صاف ار نبود، روشنی از جام مخواه
روشنایی ز شب و تیرگی از روز مجوی
شادمانی ز غم و پختگی از خام مخواه [3]
نقش منفی غم و غصه بر جسم پیامدهای منفی بسیاری دارد که ذیلًا به برخی از آنها اشاره می شوذ:
الف) بیماری های جسمی و روانی
غم و غصه، فرسایش دهنده اعصاب، عامل فشار خون، مرض قند و امراضی همچون بی اشتهایی، ترش کردن معده، زخم معده و.. . است. در اثر غصّه، نیروی بدن صرف خود خوری می شود و کم کم قدرت مقاومت بدن کم می شود و بدن در معرض ابتلای به انواع بیماری ها می شود.امام علی علیه السلام فرمود: مَنْ کثُرَ هَمَّهُ سَقُمَ بَدَنُهُ
کسی که غم و حسرتش بسیار باشد بدنش مریض و بیمار می گردد.
چو شادی بکاهد، بکاهد روان
خِرَدْ گردد اندر میان ناتوان
خِرَدْ گردد اندر میان ناتوان
نتیجه یک تحقیق علمی
اگر چه قرن هاست که انسان به رابطه مستقیم بین اندوه و غصه با ابتلا به انواع بیماری ها، از جمله سرطان، سکته قلبی و مغزی و آسم اعتقاد داشته است، تا کنون هیچ سند علمی برای تأیید این باور وجود نداشت.اما به تازگی در یک کنفرانس علمی در آمریکا تعدادی از کارشناسان مختلف رشته های پزشکی و روان درمانی، وجود این رابطه را به طور علمی مورد تأیید قرار دادند. مرکز روانشناسی و اشنگتن در گزارشی اعلام داشت، تحقیقات نشان داده است کسانی که بروز واکنش های احساسی خود را مخفی کنند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان و سکته های قلبی و مغزی هستند.
«پروفسور شیلتر» استاد دانشگاه «آدلفی» آمریکا می گوید:
ابتلای مداوم به غم و غصه، نگرانی و التهاب، به خودی خود بیماری زاست، امّا از آن خطرناکتر، سرکوب این احساسات است که خطرات مضاعفی برای انسان دارد، لذا بهترین راه این است که انسان آزادانه غصه ها و اندوه های خود را به صورت واکنش های عاطفی از جمله گریه کردن، تخلیه کند.
«دکتر واینبرگر» نیز گفته است:
بروز سرطان سینه در زنان، بالا رفتن فشار خون، سرطان ریه و بیماری آسم، رابطه مستقیم با سرکوب احساسات دارد و کسانی که عادت دارند از بروز عوارض خارجی اندوه و غصه، جلوگیری کنند به این بیماری مبتلا می شوند.
نتیجه کار این کنفرانس این بود که بین ناراحتی های روانی و بیماری هایی از قبیل سرطان، آسم و بیماری های قلبی، رابطه مستقیم وجود دارد و روان درمانی یکی از راه های کشف ابتلای انسان به این گونه بیماری هاست.[4]
ب) زایل شدن نشاط و شادابی
در اثر غم و غصه، نشاط و شادابی از بین می رود و اراده و انگیزه در انسان تضعیف می شود، در نتیجه انسان از کار و فعالیت باز می ماند.
ج) پیری زود رس
غم و غصه، نقش زیادی در پیری زود رس دارد.چنانچه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
الْهَمُّ نِصْفُ الْهِرمَ[5]
غم و اندوه، نصف پیری است.
د) کند شدن فعالیت ها
اندوه، عموما حرکات و اعمال بدن را کند می کند. نیروی حیات را می کاهد و موجب تحلیل قوا می شود.پی نوشت ها:
[1] . میزان الحکمه، ج 10، ص 129. غرر الحکم، ج 1، ص 101.
[2] . غرر الحکم، ج 1، ص 23.
[3] . فلسفى، کودک، ج 2 ص 491.
[4] . روزنامه جمهورى اسامى، مورخ 5/ 7/ 72.
[5] . غرر الحکم، حدیث 3، 12- 3172. نهج البلاغه فیض الاسلام، قصار 135.
منبع: حوزه نت