علل بروز آلودگی

آلودگی زیست محیطی در حال حاضر بزرگترین چالش پیش روی جهان است. منابع آلودگی بسیاری وجود دارد که هر یک اثر خود را بر روی محیط زیست و موجودات زنده می‌گذارد. علل آلودگی تنها به سوختهای فسیلی و انتشار کربن محدود نمی‌شود، انواع دیگر آلودگی وجود دارد که آلودگی آب، هوا، خاک، آلودگی صوتی و نوری چند مورد از آنها به شمار می‌آیند. طی مطالعه صورت گرفته در سال 2007 مشخص شده است که 40 درصد از میزان مرگ و میر موجود در جهان به طور مستقیم یا غیر مستقیم به آلودگی هوا، آب و خاک ارتباط دارد.

آلودگی محیط زیست در اصل پدیده‌ای است که در آن برخی آلاینده‌ها (مواد آلوده ساز) به صورت آگاهانه یا ناآگاهانه به محیط زیست انتقال داده می‌شوند. این امر به نوبه خود تعادل اکوسیستم را مختل ساخته و مسائل مختلف  زیست محیطی را بوجود می‌آورد.

شدت آلودگی به ماهیت شیمیایی و غلظت این آلاینده‌ها در محیط زیست بستگی دارد. انواع مختلفی از آلودگی وجود دارد که از مهمترین آنها می‌توان به آلودگی هوا، آلودگی آب و آلودگی زمین یا خاک اشاره کرد. صرف نظر از آنکه در خصوص کدام قسمت از جهان صحبت می‌کنیم، بایستی بگوییم که علل بروز هر یک از این سه نوع آلودگی مختلف بوده و بنابراین باید به طور جداگانه مورد بحث قرار گیرند.
 

با وجود آنکه منابع طبیعی و همچنین انسانی موجب بروز آلودگی هستند، اما آلودگی ناشی از منابع انسانی بر شدت این مسئله افزوده و ادامه حیات را در کره زمین با تهدید مواجه ساخته است. می‌توان گفت که آلودگی زیست محیطی می‌تواند تا حد زیادی به فعالیتهای مختلف انسانی همچون حمل و نقل، تولیدات صنعتی، ساخت و ساز، معدن کاری، کشاورزی و از آن دست  نسبت داده شود. این فعالیتها که به لحاظ فنی به آن علل انسانی یا انسان آورد گفته می‌شود، سالیان سال است که در حال آلوده ساختن محیط زیست هستند. با این حال، امروزه به دلیل بالا رفتن میزان آلودگی، چاره‌ای برای ما باقی نگذاشته بجر آنکه توجه جدی به این امر معطوف کنیم.
 

در ادامه مهمترین انواع آلودگی و علل بوجود آورنده آنها را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهیم.
 

آلودگی هوا یکی از مهمترین مشکلات زیست محیطی در جهان به حساب می‌آید. ایالات متحده که تقریباً 5 درصد از جمعیت جهان را به خود اختصاص داده است، به تنهایی 25 درصد از کل دی اکسید کربن موجود در جهان را تولید می‌کند. از میان مهمترین دلایل آلودگی هوا، حمل و نقل انسانی با اختلاف برجسته‌ترین آن به حساب می‌آید. میلیون‌ها وسیله نقلیه در هر روز چندین تن دی اکسید کربن به هوا وارد می‌کنند.
کارخانه‌های صنعتی که با سوزاندن سوخت‌های فسیلی انواع گازهای مضر را آزاد می‌کنند، سهم بزرگی از آلودگی هوا را به خود اختصاص داده‌اندغیر از وسایل نقلیه، کارخانه‌های صنعتی که با سوزاندن سوخت‌های فسیلی انواع گازهای مضر را آزاد می‌کنند، سهم بزرگی از آلودگی هوا را به خود اختصاص داده‌اند. ممکن است برای بسیاری تعجب آور باشد که بگوییم، فعالیتهای کشاورزی مانند آماده سازی زمین برای کشاورزی که شامل پاکسازی پوشش سطحی از جمله درختان، بوته‌ها، سنگها و ... از سطح زمین می‌شود و همچنین استفاده از سموم دفع آفات تا حد زیادی در شکل گیری این نوع آلودگی نقش دارند.
 

آلودگی آب مفهوم گسترده‌ای دارد که آلودگی منابع داخلی یا درون مرزی آب و همچنین آبهای اقیانوسی موجود در این سیاره را شامل می‌شود. در حالی که منابع آب درون مرزی به دلیل آلودگی‌های صنعتی به محل تخلیه و مخازن مجازی تبدیل شده‌اند، آبهای اقیانوسی متحمل آلاینده‌های ناشی از حمل و نقل دریایی و نشت نفت هستند. میزان فاضلاب تولید شده توسط یک خانواده ممکن است چندان قابل توجه به نظر نرسد، اما چنانچه این حقیقت را در نظر بگیریم که میلیونها خانوار در جهان وجود دارد، آن وقت است که این مشکل رنگ جدی به خود می‌گیرد. بخش قابل توجهی از فاضلاب تولید شده در این خانه‌ها به طور مستقیم و بدون انجام هیچ گونه تصفیه مناسب وارد منابع آبی می‌شوند.

غیر از فاضلاب، کودها و سموم دفع آفات مورد استفاده در کشاورزی نیز از عوامل آلوده ساز آب به حساب می‌آیند. آنها از طریق رواناب‌های سطحی در طول بارندگی راه خود را به درون منابع آبی باز می‌کنند. در خصوص علل آلودگی آبهای اقیانوسی بایستی گفت که نشت نفت نقش عمده را در این آلودگی ایفاء می‌کند. افزایش میزان نشت نفت در چند سال اخیر در واقع نگرانی جدی را به همراه داشته است.
نکته: در خصوص رواناب سطحی بایستی گفت که چنانچه شدت بارندگی بیشتر از ذخیره سطحی و سرعت نفوذ باشد، مازاد آب به صورت جریان سطحی یا روان آب در سطح زمین جاری می‌گردد.
 

آلودگی زمین که تحت عنوان آلودگی خاک نیز شناخته می‌شود، در واقع فرایندی است که در آن خاک به دلیل وارد شدن برخی مواد شیمیایی مضر در آن دچار آلودگی می‌شود. در میان فعالیتهای مختلف انسانی دخیل در آلودگی زمین، کشاورزی و معدن کاری شاید از جمله برجسته‌ترین آنها به حساب آیند. هنگامی که صحبت از آلودگی خاک می‌شود، فهرست آلاینده‌های دخیل در این امر هیدروکلروکربن با نام اختصاری CFH، کروم، کادمیوم، سرب، روی و غیره را شامل می‌شود. غیر از کشاورزی و معدن کاری، تخلیه زباله و فاضلاب صنعتی و خانگی در خاک نیز موجب آلودگی آن می‌شود.

مواد شیمیایی مضر معلق در هوا در آب باران حل شده و هنگامی که به صورت بارانهای اسیدی به سطح زمین می‌رسند خاک را آلوده می‌سازند. به طور مشابه، رواناب‌های سطحی، آلاینده‌ها را از مکانی به مکان دیگر منتقل کرده و بر آلودگی زمین می‌افزایند. به دلیل رابطه متقابل میان این اشکال آلودگی، نمی‌توان علل و اثرات آن را نادیده گرفت.
حتی وجود انرژی بیش از حد نیز می‌تواند موجب بروز آلودگی شوددر حالی که بسیاری بر این عقیده‌اند که آلودگی تنها از طریق مواد شیمیایی ایجاد می‌شود، اما واقعیت این است که حتی وجود انرژی بیش از حد نیز می‌تواند موجب بروز آلودگی شود. آلودگی صوتی و آلودگی حرارتی از جمله بهترین نمونه‌های آن به شمار می‌روند. چنانچه هنوز هم نتوانسته‌اید جدی بودن این مسئله را درک کنید، شاید نگاهی دقیق و از نزدیک به اثرات مخرب و مضر حاصل از آن بتواند چشمان شما را به روی این مسئله باز کرده و به اهمیت آن پی ببرید.

 
منبع: helpsavenature