استفاده گسترده از روباتها مدتهاست که مورد بحث قرار گرفته است، تا حدودی به این علت که بسیاری از منتقدین، آنها را تهدیدی برای شغل و معیشت خود میدانند. علیرغم چنین نگرانیهایی، روباتها و هوش مصنوعی (AI) در حال حاضر در بخشهایی مانند مراقبتهای بهداشتی، آموزشی و خرده فروشی مورد استفاده قرار میگیرند.
با این حال، در زمان بحران و فاجعه، روباتها و هوش مصنوعی ثابت کردهاند که میتوانند کمکهایی اساسی را ارائه دهند. به عنوان مثال، در جریان آتش سوزی در آوریل 2019 در کلیسای جامع نوتردام در پاریس، از هواپیماهای بدون سرنشین برای کمک به آتش نشانان استفاده شد تا شلنگهای آتش نشانی خود را بهتر هدف بگیرند. به طور مشابه، در جریان زلزله آوریل سال 2015 در نپال، هوش مصنوعی و روباتها در نقشه برداری از منطقه و هدف قرار دادن مکانهای نیازمند کمکهای اساسی ارائه دادند.
مثال ووهان
آیا با استفاده از قابلیتهای پیشرفته روباتهای امروزی، میتوانیم از آنها برای کمک به خودمان در جهت یابی بحران کورونا ویروس، از جمله اقدامات قرنطیته که امروزه افراد زیادی با آن رو به رو هستند، استفاده کنیم؟در حقیقت، در حال حاضر از روباتها در ووهان برای ارائه دارو به بیماران مبتلا به Covid-19 ، کاهش تماس انسان و در نتیجه امکان ابتلا به عفونتهای اضافی استفاده میشود. راه حلهای فنی فراتر از بیمارستانهاست ، زیرا بسیاری از مردم در خانه هایشان قرنطینه میشوند. در پاسخ، دولت چین روباتهایی لجستیکی برای تحویل تجهیزات پزشکی و مواد غذایی به خانههای ووهان فراهم کرده است.
با این وجود، اگر فرد آلوده یک سطح - از جمله یک روبات - را که بعداً توسط شخص دیگری لمس میشود، لمس کند ویروس انتقال مییابد. بیمارستانهای چین از طریق استقرار روباتهایی که از لامپهای ماوراء بنفش قدرتمند برای ضد عفونی کردن اتاقها و نیز تجهیزاتی مانند روباتها استفاده میکنند، چنین خطراتی را کاهش میدهند. در تایلند، از روباتها همچنین برای حراست از پرسنل پزشکی سنگین بار استفاده میشوند و دمای بیمار را در حالی که پزشکان و پرستاران از طریق این روبات با آنها صحبت میکنند، اندازه گیری میکنند.
روباتها، اولین پاسخ دهندگان در زمان بحران
روباتهای زمینی و هوایی و رابطهای انسان و روبات همچنین میتوانند از اولین پاسخ دهندگان مانند آتش نشانان، امدادگران و متخصصان استقرار در حادثه پشتیبانی کنند. کارگران نجات غالباً با شرایط چالش برانگیزی رو به رو هستند و چنین فناوریهایی میتوانند باعث شوند تا اثربخشی آنها را افزایش داده و منجر به زمان واکنش سریعتر شوند و همچنین خطرات پیش روی آنها کمتر شود.به عنوان مثال، شبیه سازیهای انجام شده توسط محققان نشان میدهد که روباتهای پرواز خود مختار میتوانند در جستجو و ارزیابی پس از فاجعه با ارزش باشند. چنین روباتهایی میتوانند از تصاویر ماهوارهای پس از فاجعه و مکانهای واقعی ساختمانهای آسیب دیده و غرق شده استفاده کنند تا بازماندگان را رد یابی کنند و به این ترتیب شانس رسیدن کارگران نجات به آنها بیشتر میشود. محققان دانشگاه پوردو هواپیماهای بدون سرنشینی را به اندازه مرغ مگس خوار توسعه دادهاند که میتوانند در جاهایی پرواز کنند که هواپیماهای معمولی نمیتوانند.
تصویر: یک داوطلب یک روبات کنترل از راه دور را برای ضد عفونی کردن منطقهای مسکونی در ووهان اداره میکند. چین ، 16 مارس 2020 ، AFP
افراد نیازمند، یک چهره انسانی را ترجیح میدهند
با وجود مفید بودن روباتها، برخی تحقیقات نشان دادهاند که استفاده از آنها میتواند تأثیرات منفی بر سلامت روحی و جسمی قربانیان فاجعه بگذارد. فجایع میتوانند استرس عظیمی را برای قربانیان ایجاد کنند، به ویژه کسانی که گمشده، گرفتار یا مجروح هستند. رویارویی ناگهانی با روبات، بدون پشتیبانی انسانی، ممکن است استرس و اضطراب را در قربانی بیشتر کند.علاوه بر این، ذینفعان ممکن است قابلیت روبات را به ویژه در شرایط نجات بیش از حد ارزیابی کنند و ظاهر چنین روباتهایی می تواند احساس کاذب امید را برای قربانیان ایجاد کند. از همه بدتر این که، اشتباهات فنی در زمینهای دشوار حتی میتواند منجر به صدمات بیشتر شود، به عنوان مثال، موقعی که یک روبات راهنما یا مستقل با یک قربانی فاجعه احیاناً تصادف میکند.
در حالی که مزایا و معایب آن را باید با دقت ارزیابی کرد، نمونههای اخیر ووهان و تایلند نشان میدهد که در صورت استفاده از آنها به روشی وظیفه شناسانه، روباتها میتوانند در مواقع بحرانی شرکای ارزشمندی باشند.
بنا بر گزارشها از دیجیتال ترندز، با ادامه شیوع بیماری همهگیر ویروس کرونا، بیمارستانهای چین برای کمک به متوقف کردن شیوع این ویروس به چند روبات مجهز شدهاند.
این روباتها شامل یک روباتهای تحویل غذا، روباتهای ضدعفونیکننده و روباتهای راهنما هستند که میتوانند به افراد در جلوگیری از تماس غیر ضروری با انسانهای دیگر کمک کنند. آنها امیدوارند با این کار از انتشار بیشتر ویروس جلوگیری کنند.
این روباتها با همکاری بینالمللی بین چندین شرکت ساخته شدهاند. این روباتها اکنون در بیمارستانهای چندین استان چین مورد بهره برداری قرار گرفتهاند، و گفته میشود دیگر استانها نیز قصد اجرای این فناوری را دارند.
روبات تحویل غذا وظیفه تحویل وعدههای غذایی، وسایل پزشکی و سایر مایحتاج روزانه به بیماران را برعهده دارد. انجام این کار، به جلوگیری از عفونت متقابل کمک میکند و در عین حال باعث کاهش فشار کار برای کادر پزشکی میشود.
روبات ضدعفونیکننده در تمیز کردن بیمارستانها کمک میکند، از این رو مواجهه ناخواسته با میکروبها متوقف میشود.
سرانجام، روبات راهنما میتواند بیماران را بین بخشهای مختلف بیمارستان هدایت کند. این روبات قادر است از فضاها نقشهبرداری کرده و با تعیین موقعیت خود، بهترین مسیر را برای رسیدن به مقصدش برنامهریزی کند.
یکی از سازندگان این روباتها گفت: خیلی زود است که از فواید استفاده از روباتها به عنوان واسطه در مراکز پزشکی سخن بگوییم. اما میدانیم که این امر از چند طریق مهم به ما کمک میکند. شبیه سازیهای انجام شده توسط محققان نشان میدهد که روباتهای پرواز خود مختار میتوانند در جستجو و ارزیابی پس از فاجعه با ارزش باشند. چنین روباتهایی میتوانند از تصاویر ماهوارهای پس از فاجعه و مکانهای واقعی ساختمانهای آسیب دیده و غرق شده استفاده کنند تا بازماندگان را رد یابی کنند و به این ترتیب شانس رسیدن کارگران نجات به آنها بیشتر میشود. اول، یکی از مؤثرترین راهها برای کاهش خطرات ناشی از این ویروس، محدود کردن تماس با دیگران است. این روباتها در رساندن مواد غذایی و تدارکات حیاتی به افرادی که آلوده شدهاند، پیشگام هستند.
در خط مقدم هر بیماری همه گیری، پزشکان و پرستاران هستند که شبانه روز در معرض تماس با افراد آلوده قرار دارند. اما این دستیارهای روباتیک به پرسنل پزشکی کمک میکنند تا بدون خطر مبتلا شدن، روی ارائه بهترین مراقبتها متمرکز شوند.
منبع: هکتور گونزالز جیمنز - ESCP Business School