فشار خون چیست؟
سرخرگ ها خون را از قلب به دیگر نقاط بدن میرسانند. برای آنکه خون بتواند در این عروق به جریان در آید، نیاز به فشار مناسبی دارد. این فشار جریان خون در سرخرگ های بدن یعنی فشاری که در هر انقباض عضله قلب در اثر برخورد خون به دیواره سرخرگ وارد می شود، فشار خون نام دارد. هنگامی که سرخرگ های بزرگ، قابلیت ارتجاع و استحکام طبیعی خود را از دست بدهند و عروق کوچک، نیز باریکتر شوند، فشار خون بالا می رود. قلب همانند یک پمپ با انقباض و استراحت خود، خون را به داخل عروق میفرستد. در زمان های مختلف مراحل این پمپاژ، فشار خون در سرخرگ ها تغییر می کند.بالاترین میزان فشار خون ، "فشار سیستولیک" است که همان فشاری است که به هنگام انقباض ماهیچه قلب موجب میشود تا خون از قلب به سایر نقاط بدن برسد. کمترین میزان فشار خون، "فشار دیاستولیک" است که فشار بین ضربانهای قلب محسوب میشود و مربوط به زمانی است که قلب در حالت استراحت است. فشار خون بر حسب میلیمتر جیوه (mmhg) اندازه گیری می شود.
میزان فشار خون بر پایه دو عدد نشان داده می شود. اولین عدد مربوط به فشار سیستولیک یا ماکزیمم و دومی مربوط به فشار دیاستولیک یا مینیمم است. معمولا یک فشار خون متعادل زیر mmhg 85/140 است. (140 فشار سیستولیک و 85 فشار دیاستولیک). اگر فردی دچار بیماری دیابت باشد، فشار خون وی باید کمتر از mmhg 80/130 باشد.1
عوامل خطر و موثر در بیماری فشار خون
سن
هر چه سن شما بالاتر باشد خطر ابتلا به فشارخون بیشتر است.
تاریخ خانوادگی (وراثت)
اگر شما در افراد خانواده نزدیک، پرفشاری خون دارید احتمال وجود آن به میزان قابل توجهی در شما بیشتر است.
دما
یک مطالعه که درآن 8801 شرکت کننده بالای 65 سال حضور داشتند و تحت نظارت بودند، دریافتند که مقادیر فشار خون سیستولیک ودیاستولیک در طول سال های مختلف و توزیع دمای هوای فصلی متفاوت است.که وقتی هوا گرم تر است فشار خون پایین می آید وقتی هوا سردتر است فشار خون بالا می آید.
زمینه قومی
شواهد نشان می دهد که افراد مبتلا به سرخجه آفریقایی یا جنوب آسیا در معرض خطر ابتلا به فشار خون بالا هستند در مقایسه با افرادی که عمدتاً قفقاز یا آمریکایی های آمریکایی(بومیان آمریکا) هستند.
چاقی و اضافه وزن
این افراد نسبت به کسانی که وزن طبیعی دارند، بیشتر در معرض فشار خون بالا قرار میگیرند.
برخی از جنبه های جنسیتی
به طور کلی فشار خون بالا در مردان بالغ بیشتر از زنان بالغ است که با این حال پس از 60 سالگی هر دو جنس به طور مساوی نسبت به این بیماری حساس هستند.
فیزیکی
عدم فعالیت، فقدان ورزش و همچنین داشتن یک زندگی بی حرکت وبی تحرک باعث افزایش فشار خون میشود.
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن باعث عروق خونی و منجر به فشار خون بالا می شود. سیگار همچنین مقدار اکسیژن خون را کاهش می دهد بنابراین ضربان قلب برای جبران این کاهش افزایش می یابد در نتیجه فشار خون بالا می رود.
مصرف زیاد نمک
طبق گزارشات محققان جوامعی که مردم آن کمتر نمک می خورند فشار خون پایین تری نسبت به کسانی دارند که نمک زیادی استفاده می کنند.
استرس ذهنی
مطالعات مختلف شواهد قانع کننده ای را ارائه داده اند، مبنی بر اینکه استرس ذهنی به ویژه در طولانی مدت تاثیر جدی بر میزان فشارخون می گذارد.
دیابت
افراد مبتلا به دیابت نوع 2 در معرض خطر ابتلا به فشارخون بالا به علت قند خون بالا هستند.و همچنین احتمال بروز اضافه وزن و چاقی بیماری های قلبی عروقی نیز در آنها وجود دارد.
پسوریازیس
با مطالعه ای که برروی 78000 زن به مدت 14 سال انجام شد دریافتند که داشتن پسوریازیس به علت افزایش خطر ابتلا به فشار خون بالا و دیابت مرتبط است این یک وضعیت سیستم ایمنی است که بر روی پوست ظاهر می شود و به صورت ضخیم در می آید.
بارداری
زنان باردار خطر ابتلا به فشار خون بیشتری دارند این شایع ترین مشکل پزشکی است که در دوران بارداری رخ میدهد و دو تا سه درصد از همه حاملگی ها را پیچیده می کند.2
علائم و نشانه های فشار خون
اکثر افراد مبتلا به فشارخون بالا علائم را تجربه نمی کنند به همین دلیل اغلب به عنوان قاتل خاموش شناخته می شود.با این حال هنگامی که فشار خون به 110 تا 180 میلیمتر جیوه برسد یک فوریت پزشکی شناخته می شود که به عنوان یک بحران شناخته می شود.
در این مرحله علائم را نشان خواهد داد:
سردرد
حالت تهوع
استفراغ
تاری دید یا دوربینی
خونریزی بینی
تپش قلب یا ضربان نامنظم
مشکل تنفسی
هرکس که این علائم را تجربه کند باید بلافاصله به پزشک خود مراجعه کند.2
خوراکیهای طبیعی برای تنظیم و کنترل فشارخون
بذر کتان
بذر کتان یکی از آن خوراکیها است که در سالهای اخیر طرفداران زیادی پیدا کردهاست، همینطور کوینولا و دانهی چیا. اما این یک هوس گذرا یا میلی احمقانه نیست. بذر کتان واقعا برای سلامتی خوب است، بهویژه برای کاهش فشار خون، که علتاش محتوای آلفا-لینولنیک اسید، لیگنان و پپتید آن است. در واقع، طی یکی از پژوهشهایی که در این رابطه انجام شدهاست، در طول ۶۶ ماه مصرف مداوم تغییر چشمگیری در فشار خون شرکتکنندگان ثبت شد. بذر کتان ترد است و برای تنقلات عالی است، همچنین ترکیبی جالب به سالادتان میدهد.
کرفس
کرفس سبزی ادرار آوری است که به همین دلیل ضمن کاهش و کنترل فشار خون ، تا حدودی در کاهش چربی و قند خون نیز موثر است که این خواص در ساقه کرفس کمی بیشتر از برگ آن است. تأثیر بسیار خوب کرفس در پایین آوردن اوره و اسید اوریک خون را نیز فراموش نکنید.
فلفل دلمهای قرمز
فلفل دلمهای قرمز، که مانند جایگزینی برای سایر فلفلها عمل میکند، سرشار از پتاسیم و نیز منبع خوبی برای منیزیم و کلسیم است. بسیاری از کارشناسان سلامت فلفل دلمهای قرمز را برای کاهش فشار خون توصیه میکنند. معمولا از این نوع فلفل برای چاشنی غذا و طعم دادن به آن استفاده میشود. حتی میتوانید آن را جایگزین نمک کنید. با این حال، چون فلفل دلمهای قرمز در تمام فصول سال موجود نیست، یک روش دیگر این است که آن را در کاغذ بپیچید و برای استفادهی آینده در فریزر بگذارید، اما نمیتوان انتظار داشت که همان میزان مواد مغذی را از آن دریافت کنید.
آب پیاز
یک دوم قاشق چایخوری آب پیاز و عسل را با هم مخلوط کنید. این مخلوط را ۲ بار در روز به مدت ۱-۲ هفته مصرف کنید. آنوقت متوجه بهبود قابل توجهی در کنترل فشار خون خود خواهید شد. شما همچنین میتوانید پیاز خام را به عنوان سالاد بخورید.
اسفناج
اسفناج یک نوع گیاه یک ساله با ساق و برگ لطیف که میتوان در آش از آن استفاده کرد اسفناج سرشار از لوتئین و گزانتین است که این کاروتنوئیدها، از بین برنده مولکولهای بی ثباتی به نام رادیکالهای آزاد در بدن هستند قبل از اینکه رادیکالهای آزاد بتوانند به بدن آسیب برسانند. کاروتنوئیدها در اسفناج و سایر سبزی هایی که دارای برگ سبز پر رنگ هستند، وجود دارند، برخی مطالعات نشان دادهاند که که آنها میتوانند با سرطان دهان، معده و مری مقابله کنند و به دلیل این که سرشار از نیترات است به تنظیم و کنترل فشار خون کمک می کند.
ریحان
آب ریحان تازه را بگیرد و همان مقدار عسل به آن اضافه کنید. هر دو مادهی تشکیل دهنده را با هم مخلوط کنید. هر روز صبح با معده خالی از آن بنوشید. و به کنترل فشار خون خود کمک کنید.
دانهی سویا
دانههای سویا برای رژیم غذاییمان فوقالعاده است چون محتوای مواد مغذی آن متعادل است. ویتامینها، آمینواسیدهای ضروری، و یونهای معدنی بهویژه پتاسیم و منیزیم را میتوان در دانههای سویای تازه پیدا کرد. نکتهی خوب دیگر دربارهی سویا این است که سدیم آن کم است، بنابراین هر چند روز یک بار میتوانید مقداری از آن مصرف کنید. بهترین روش این است که آن را بهصورت خام بخورید تا مواد مغذیاش از بین نرود. همچنین میتوانید آن را آبپز کنید، اما مطمئن شوید سویا را بیش از حد نمیپزید و مواد مغذی ضروری را نابود نمیکنید.
چغندر
خوردن چقندر، روان کننده معده، اشتهاآور و آرام بخش است. معده را تقویت می کند و اسهال خونی را متوقف می کند. آن را بپزید و با آب نیم گرم آن تنقیه کنید، ورم روده را درمان می کند و نگرانی تان برای تنظیم و کنترل فشار خون تان را هم از بین می برد.
عسل
نصف قاشق آب پیاز را با نیم قاشق عسل مخلوط کنید. آن را هم بزنید و دو بار در روز به منظور جلوگیری از فشار خون بالا و کنترل فشار خون مصرف کنید.
تربچه
این سبزی همواره برای کنترل فشار خون عالی است. برگ و ریشه تربچه دارای مقدار فراوانی ویتامین C است. مقدار ویتامین C موجود در برگهای این سبزی، نسبت به ریشه آن پنج برابر بیشتر است. ریشه کروی و قرمز این سبزی همچنین دارای مقادیر فراوانی پتاسیم، اسید فولیک و مس است. تربچه خاصیت ضد سرطان دارد و مدت مدیدی است که از این سبزی برای درمان اختلالات کبدی استفاده میشود. از تربچه برای دفع سنگهای کلیوی استفاده میشود و برای درمان نقرس و روماتیسم مفید است. اگر برگ آن همراه با غذا خورده شود کمک خوبی برای هضم غذا است. آب برگ تربچه برای تقویت چشم مفید است.
شکلات تیره
بله، کاملا درست است! یک تکه شکلات میتواند به شما کمک کند فشار خونتان را پایین بیاورید و به کنترل فشار خون کمک کند.
انگور
انگور یک میوهی مولتی ویتامین و منبعی غنی از پتاسیم و فسفر است. خوردن انگور بر اساس برنامهای روزانه به کاهش خطر ابتلا به فشار خون بالا کمک میکند.
کاهو
کاهو تمیزکننده و رقیقکننده خون است. به علت داشتن آهن خونساز میباشد. فشار خون را کاهش میدهد. خواص پایینآورنده قند خون دارد.
کلم پیچ
در یک پژوهش جدید اعلام شد مصرف کلم بروکلی و کلم پیچ می تواند به کاهش فشار خون کمک کند. محققان در بررسی های جدید خود دریافته اند که این دو نوع سبزی حاوی مقادیر زیادی از نوعی ماده شیمیایی موسوم به اسید گلوتامیک هستند. به گفته محققان، اسید گلوتامیک یکی از شناخته شده ترین انواع اسید آمینه است و تقریبا یک چهارم از پروتئین های گیاهی و نزدیک به یک پنجم از پروتئین های حیوانی را تشکیل می دهد. مواد غذایی تهیه شده از غلات سبوس دار مانند برنج، نان و سایر غلات وهم چنین محصولات تهیه شده از سویا، متداول ترین منابع غذایی حاوی این اسید آمینه هستند.
موز
موز حاوی مقدار زیادی پتاسیم است. این میوه یک منبع غنی از ویتامین ب۶، ویتامین ث، و منیزیم است. اگر هر روز یک موز مصرف شود، فشار خون بالا را میتوان کنترل کرد. در کنار موز، کشمش، زردآلو خشک، مویز، آب پرتقال، اسفناج، سیب زمینی شیرین (پخته)، و کدو حلوایی نیز به طرز شگفتانگیزی کارساز هستند.
سیر
دو حبه سیر را بکوبید. آن را ببلعید. شما همچنین میتوانید سیر را به شکل پخته بخورند. سیر خام جریان خون را بهبود میبخشد و فشار وارده بر قلب را کاهش میدهد.اگر نمیتوانید سیر خام مصرف کنید، این کاری است که میتوانید انجام دهید؛ به ۱ قاشق غذا خوری آب چند قطره آب سیر تازه اضافه کنید. دو بار در روز از آن بنوشید.
آب نارگیل
آب نارگیل به هیدراته(دارای آب) نگه داشتن بدن کمک خواهد کرد. نوشیدن آب نارگیل بر یک مبنای روزانه میتواند فشار خون بالا را کنترل کند. در کنار خوردن آب نارگیل، روغن نباتی خود را با روغن نارگیل جایگزین کنید. این کار کمک زیادی خواهد کرد.
لیمو
هر روز آب لیمو بنوشید. این کار سطح فشارخون را پایین خواهد آورد.نکته- به این آب لیمو شکر یا هیچ شیرین کنندهی دیگری اضافه نکنید.
زنجبیل
عسل، زنجبیل و پودر زیره را در مقادیر مساوی، و به خوبی با هم مخلوط کنید. این مخلوط را دو بار در روز مصرف کنید.
آب
هر روز ۸ لیوان آب بنوشید. با این کار فشارخون و دیگر بیماریها را کنترل خواهید کرد.
سیب
سیب مزایای بسیاری برای سلامتی ما به بار میآورد. سیب سرشار از روی است، و هر کس باید برای جلوگیری از فشار خون بالا هر روز یک سیب بخورد. این یکی از درمانهای طبیعی موثر برای کاهش سریع فشارخون بالا است.
نعناع
می توان به منظور جلوگیری از فشار خون بالا دو قاشق غذاخوری از برگ نعناع خشک شده را مصرف کرد. شما همچنین میتوانید آن را با آب لیمو مخلوط کنید یا روی سالاد بپاشید.
بروکلی
مصرف بروکلی میتواند احتمال ابتلا به فشارخون بالا را کاهش دهد.
بادام
بادام را یک شب بخیسانید و صبح روز بعد از آن خمیر درست کنید. این خمیر بادام آماده را به یک لیوان شیر ولرم اضافه کنید. هر روز از آن بنوشید. همچنین میتوانید این شیر بادام را شب قبل از خواب بنوشید.
زردچوبه
زردچوبه از درمانهای گیاهی واقعا موثر برای فشار خون بالا است. مصرف زردچوبه به صورت روزانه میتواند شانس ابتلا به فشار خون بالا را کاهش دهد.
لوبیاها
لوبیاها مقادیر زیادی فیبر خوراکی دارند، و حاوی پتاسیم و منیزیم نیز هستند. گذشته از اینکه لوبیا سلامت رودهتان را حفظ میکند، فشار خون را نیز پایین میآورد. بیشتر لوبیاها برای کاهش فشار خون فوقالعاده هستند، هرچند دارای مواد مغذی منحصر بهفرد و مجزا نیز هستند. لوبیاها به عنوان مادهی اولیهی خوارکیهای مختلف فوقالعاده هستند، و شاید بخواهید انواع آن را امتحان کنید.
کیوی
کیوی حاوی ترکیبات خوراکی فراوان است، که باعث میشود درمانی فوقالعاده باشد، نهتنها برای فشار خون بالا، بلکه برای کلسترول خون بالا و نیز کسانی که میخواهند اضافه وزنشان را کنترل کنند. به علاوه، یک میوهی کیوی کمک میکند نیاز روزانهتان را به یونهای معدنی و نمکها تامین کنید. کیوی طعمی روحبخش دارد، و همین باعث شدهاست هم برای عاشقان میوه و هم برای کسانی که از آن متنفر هستند، میوهای محبوب باشد. با این حال، برخلاف موز، یافتن کیوی چندان آسان نیست. برخی فروشگاههای محلی در تمام مدت سال آن را ندارند یا شاید به آسانی در مغازهها تمام شود، برای همین شاید بخواهید به منابع دیگری اتکا کنید.پی نوشت:
1.www.beytoote.com
2.www.namnak.com
3.www.bazdeh.org