چرا انسان‌ها دروغ می‌گویند؟
مردم گاهی برای کسب موقعیت‌های مهم کاری یا اجتماعی و یا در برخورد با مسؤلیت‌های مهم خانوادگی برای این که بتوانند فرصت و مجالی برای خود بیابند به دروغ متوسل می‌شوند. حتی برخی از افراد مانند شخصیت‌های نمایشی برای جلب توجه و خودنمایی اقدام به دروغگویی میکنند. عزت نفس بسیار پایین و افسردگی نیز می‌تواند از علل دروغگویی باشد.در بسیاری از این موارد دروغگویی در واقع عمق بخشیدن به آرزوهای شخصی و احساس لذت برای لحظاتی کوتاه است. مثلاً زنی که رابطه عاشقانه خود با همسرش را بزرگنمایی کرده و یا شخصی که موفقیت‌های اجتماعی و یا ورزشی را بسیار بزرگ‌تر جلوه می‌دهد، در واقع چهره‌ای غیر واقعی از خودِ آرمانی‌اش را نشان می‌دهد.
همچنین بسیاری از افراد نشانه‌هایی از عدم تعادل روانی و ضعف شخصیت را از خود نشان می‌دهند، که گاهی در تجربیات دوران کودکی و نحوه تربیت اشتباه خانوادگی آنها ریشه دارد. دروغگویی بیمارگون ناشی از نقصی در بخشی از مغز است که مسئول همدلی و دلسوزی است. در حقیقت ممکن است حتی در نیمی از مواقع فرد متوجه نشود که دارد دروغ می‌گوید، زیرا نسبت به آن آگاه نیست.
این افراد در بیشتر مواقع واقعا باور دارند که در حال گفتن حقیقت هستند. این افراد ممکن است به اختلال شخصیت خودشیفتگی، ضد اجتماعی و روان آزردگی مبتلا باشند. در این اختلالات کمبود همدلی به میزان زیادی وجود دارد و این افراد نمی‌توانند به شیوه‌ای معمول مانند دیگران همدلی کنند.
از دیگر علت‌های ناخودآگاه پشت صحنه در دروغ گویی تمایل به داشتن حس قدرت در برابر دیگران است. این موضوع برای افرادی که دارای شخصیت بسیار حساس و نفوذ‌پذیری هستند، بسیار خطرناک است؛ زیرا شخصیت‌های خودشیفته می‌توانند به این افراد آسیب بزنند.1
زندگی کردن با یک دروغگو
گاهی اوقات خیلی راحت می توان تشخیص داد که فردی دروغ می گوید. داستانهایی که می بافند با عقل جور درنمی آید. جزئیات یک داستان با داستان دیگر تناقض دارد. یا خیلی ساده واقعا غیرمنطقی است که مرد کچل چاقی که با او در حال صحبت هستید، به تازگی قرارداد مانکنی امضاء کرده باشد.اما متاسفانه بعضی از این دروغگویان در کار خود خیلی ماهر هستند. شاید سالها طول بکشد تا مچ یکی از این دروغگوها گرفته شود. در یک لحظه ممکن است این دروغ فاش شود. شاید با کسی برای شام بیرون رفته اید که ادعا میکرده پولدار است اما کارت اعتباریش را می بینید که خلاف آنرا نشان می دهد.2
علت دروغ گفتن چیست؟
طبق گفته آقای تیم لوین، افراد دروغگو زمانی دروغ می گویند که حقیقت و صداقت بکار نیاید! با این حال " National Geographic " دلایل اصلی دروغ گفتن را 3 چیز می داند:افرادی که دروغ می گویند سعی بر بزرگنمایی خودشان دارند که در طی این چنین دروغی قصد دارند وضعیت اقتصادی بسیار بد خود را بسیار خوب و کامل نشان دهند!
دسته دوم افرادی هستند که دروغ می گویند تا بتوانند از خودشان محافظت نمایند!
دسته سوم افرادی هستند که دروغ می گویند تا با گفته خود بتوانند به دیگران ضربه وارد نمایند که چنین دروغ هایی امروزه در اجتماع به عنوان دروغ های مودبانه یاد می شود و این گونه به دیگران صدمه وارد می کنند.3
روش های شناسایی دروغگویی
شاید با دانستن موارد زیر تصور کنید که پس دیگر از امروز می‌توانید متوجه دروغ دیگران شوید. اما دانستن این موارد مانند این است که شما در رابطه با بازی تنیس اطلاعات زیادی داشته باشید، اما در عمل تا وقتی تمرینی نداشته باشید، هیچ وقت نمی‌توانید قهرمان المپیک شوید، دانستن این موارد نیز هر چند جذاب است، اما توجه داشته باشید که تا وقتی تمرین نداشته باشید، نمی‌توانید کارشناس این کار شوید. با تمرین موارد زیر می‌توانید مهارت لازم برای شناسایی دروغ گویی را به دست بیاورید:_تفاوت بین زبان بدن با آنچه بیان می‌شود می‌تواند نشان دهنده دروغگویی باشد. برای مثال افراد دروغگو در هنگام صحبت کردن هیچ گاه دست‌های خود را حرکت نمی‌دهند.
_این افراد با لکنت حرف می‌زنند.
_اطلاعاتی بسیار بیشتر از آنچه خواسته‌اید به شما عرضه میکنند.
_دروغگوها معمولا از جملات طولانی‌تر استفاده میکنند.
_از بیان عبارت (من) اجتناب میکنند.
_روی جزییات زیادی تاکید میکنند.
_از عبارات مبالغه آمیز و تاکیدی زیاد استفاده میکنند.
_تظاهر به نشنیدن حرف شما میکنند
_آنها کلمات و عبارات خود را تکرار میکنند.
_در مواقع حساس کشف دروغ، بلافاصله موضوع بحث را عوض میکنند.1
آسیب‌های دروغگویی
آسیب‌های دروغگویی به دو بعد اجتماعی و روانی تقسیم می‌شوند.آسیب‌های اجتماعی دروغگویی
_برملا شدن دروغ و رسوایی، اولین آسیبی است که فرد دروغگو را تهدید می‌کند._بی‌آبرویی، از دیگر زیان‌های اجتماعی دروغ است. هنگامی که چند دروغ از فرد ثابت شود، تنها چیزی که نصیب او می‌شود بی آبرویی است.
_بی‌اعتمادی، و بی‌ارزش شدن سخنان دروغگو نزد مردم به گونه‌ای که دیگر کسی به حرف‌هایش اعتماد نمی‌کند.
_مورد تمسخر واقع شدن؛ از پیامدهای ناخوشایند اجتماعی دروغ، به سخره گرفتن و کوچک شمردن دروغگو است؛ خواه در حضور او و خواه در غیبت او.
آسیب‌های روانی دروغگویی
_اضطراب درونی. دروغگو همواره از ناراحتی درونی رنج می‌برد زیرا می‌خواهد دروغش برملا نشود و پیوسته نگران است که مبادا دیگران به صداقتش شک کنند و همیشه این بار سنگین را به دوش می‌کشد._فراموشی، نیز یکی از بیماری‌های روانی است که دروغگو به آن گرفتار می‌شود. انسان دروغگو، دروغی را که می‌گوید، یادش نمی‌ماند و در صورتی که بخواهد دروغ خود را تکرار کند به گونه‌ای دیگر آن را نقل می‌کند.
_از بین رفتن شرم و حیا و عادی شدن موضوع، باعث می‌شود فرد از روی عادت شروع به دروغگویی کند.4
در مقابل دروغگویی افراد چه کنیم؟
زمانی که پاسخ این سؤالات را بدهید احتمالا واکنش بهتری از خود نشان خواهید داد. در برخی موارد بهتر است به روی خود نیاورید و از دروغ طرف مقابل خود گذشت کنید اما در موارد دیگر می‌توانید راهکارهای زیر را به کار ببرید:مطمئن شوید که فرد مقابل دروغ می‌گوید و در صورت امکان اسناد کافی برای اثبات دروغ گردآوری کنید.
هرگز در جمع دروغ او را برملا نکنید و محیطی خصوصی و امن را در نظر بگیرید تا باعث ترس و خجالت او نشود.
به او فرصت بیان حقیقت و جبران بدهید.
در صورتی که شخص مقابل دروغ خود را قبول نکرد مدارک خود را رو کنید و اگر باز هم نپذیرفت عواقب و پیامدهای رفتارش را به صورت مسالمت‌آمیز توضیح دهید.
در صورتی که شخصی مدام به شما دروغ می‌گوید با صحبت کنید و امتیازات و دسترس‌هایی که به او داده‌اید را پس بگیرید. برایش توضیح دهید که اعتماد خود را نسبت به او از دست داده‌اید.
در نهایت بهترین کار این است در صورت امکان روابط خود را با فردی که مدام در حال دروغگویی است و این امر به صورت یک عادت و اعتیاد رفتاری برای او درآمده، قطع کنید.
لازم نیست هر بار که دروغی می‌شنوید از خود واکنشی نشان دهید به خصوص اگر دروغ فرد پیامد ناگواری نداشته‌باشد. در صورتی که روابطتان با آن شخص برایتان مهم است بهتر است خوددار باشید و به دنبال علت دروغگویی طرف مقابل باشید و به او فرصت جبران بدهید.2
پینوشتها
1.www.honarehzendegi.com
2.www.mardoman.net
3.www.namnak.com
4.www.hotfaz.ir
