با توجه به بزرگتر شدن نوزاد، شیر به تدریج جایگاه خود را از دست می دهد و بنابراین آنها با کمتر نوشیدن شیر از مزایای سلامتی آن بهره کمتری خواهند برد. این نکته را باید در نظر داشته باشید که مزایای شیر فقط مختص شیرخواران نیست بلکه همچنان برای افراد در هر سنی ادامه دارد. در ادامه این مقاله شما را با خواص بی نظیر شیر برای همه افراد در هر رده سنی آشنا خواهیم کرد.
ارزش غذایی شیر
کالری:146پروتئین:8 گرم
چربی:8 گرم
کلسیم:28٪
ویتامینD:24٪
ریبوفلاوین (B2):26٪
ویتامین B12:18٪
پتاسیم:10٪
فسفر:22٪
سلنیوم:13٪
طبع شیر چیست؟
شیر 3 جزء دارد. جزء اول جزء آبی شیر است که به آن مائیت می گویند و طبیعتش سرد و تر است.جزء بعدی چربی شیر که به آن دُهنیت می گویند و طبع گرم و خشک دارد.
جزء سوم شیر همان جزئی است که با آن پنیر تهیه می شود و جُبنیت نام دارد که طبع آن سرد و خشک است.
طبع شیر گاو معتدل است.
شیر های کارخانه ای چون چربی شان گرفته شده سرد هستند و به افراد بلغمی یا دارای غلبه بلغم توصیه نمی شود.
طبع شیر گاومیش و شیر شتر گرم است.
شیر گوسفند ، شیر غلیظی محسوب می شود و طبعش معتدل است.
طبع شیر بز و شیر الاغ سرد است.1
خواص شیر برای کنترل اشتها
نوشیدن شیر نه باعث چاقی میشود نه لاغری؛ ولی باعث کنترل اشتها میشود. تحقیقات اخیر دانشمندان نشان داده که مصرف شیر باعث احساس سیری در فرد میشود و به دنبال آن باعث کاهش مصرف غذاهای مضر و تناسب اندام میشود.
خواص شیر برای تقویت استخوانها
همانطور که گفته شد، شیر سرشار از کلسیم است. همچنین شیر حاوی ویتامین D است که باعث جذب بهتر کلسیم میشود و از پوکی استخوان جلوگیری میکند. علاوه بر این، ویتامین D و کلسیم باعث جلوگیری از به وجود آمدن پلاک باکتریالی دندان میشوند. پلاک دندان، توده سفید رنگی است که بعد از مصرف غذا بر روی دندان به وجود میآید و باعث ایجاد عوارضی مانند پوسیدگی دندان و بیماریهای لثه میشود. با مصرف روزانه شیر و همچنین رعایت بهداشت دهان و دندان، میتوان از ایجاد پلاک دندان جلوگیری کرد.
خواص شیر بر پوست و زیبایی
کسانی که از عارضههای پوستی به خصوص خشکی پوست رنج میبرند میتوانند برای درمان بیماری خود، از شیر استفاده کنند. مواد موجود در شیر باعث هیدراته شدن پوست میشود که این اتفاق باعث روشنی و نرمی بیشتر پوست میشود. به همین دلیل در بسیاری از مراکز اسپا از شیر خالص یا اسکراب آن استفاده میشود. ناگفته نماند شیر دارای خواص آنتیاکسیدان است که باعث جلوگیری از جذب رادیکالهای آزاد و سرطان پوست میشود. رادیکال های آزاد، مولکولهایی هستند که پوسته الکترونی کامل ندارند و به همین دلیل نسبت به دیگر مولکولها، عکس العمل شیمیایی بیشتری دارند. اگر در تماس با دود تنباکو و تشعشعهایی با طول موج کوتاه باشید، رادیکالهای آزاد به وجود میآیند. در انسان، مهم ترین رادیکال آزاد، اکسیژن است. پوست اولین گیرنده رادیکالهای آزاد است که باعث پیری زودرس پوست میشود. بنابراین مصرف روزانه شیر برای جلوگیری از پیری زودرس پوست، امری است ضروری.2
خواص شیر در جلوگیری از دیابت
از دیگر خواص شیر میتوان به تاثیر آن در بیماری دیابت اشاره کرد. دیابت نوع ۲ روی سوخت و ساز بدن برای تولید انرژی تاثیرگذار است. بیماری دیابت ریسک بیماریهای قلبی، سکته و بیماریهای کلیوی را افزایش میدهد. تحقیقات زیادی نشان داده است که پروتئین موجود در شیر خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ در بزرگسالی را کاهش میدهد. این موضوع به احتمال زیاد به این دلیل است که پروتئین شیر میزان قند خون را متعادل میکند.
خواص شیر در سلامت قلب
چربی شیر میتواند میزان کلسترول خوب خون به نام HDL را بالا ببرد که به کاهش بیماریهای قلبی و خطر سکته کمک میکند. همچنین منبع خوبی از پتاسیوم است که به تنظیم فشار خون کمک میکند.3
خواص شیر در پیشگیری از سرطان
ویتامین D در تنظیم رشد سلولی و محافظت در برابر سرطان نقش دارد. تحقیقات نشان میدهد خطر مرگ ناشی از سرطان کلورکتال در مکانهای جغرافیایی که کمترین میزان نور خورشید را دریافت میکنند، بیشتر است. شیر نیز حاوی ویتامین D است که میتواند حفاظت مشابهی فراهم کند.مؤسسهی ملی سرطان (NCI) میگوید: «نتایج تحقیقات بهطورکلی از ارتباط بین مصرف بیشتر کلسیم و کاهش خطر ابتلا به سرطان کلورکتال حمایت میکنند». با این حال آنها خاطرنشان میکنند که نتایج مطالعات همیشه ثابت نبودهاند.
NCI همچنین به مطالعاتی اشاره میکند که نشان میدهند افزایش مصرف کلسیم و لاکتوز از محصولات لبنی ممکن است به پیشگیری از سرطان تخمدان کمک کند.
خواص شیر و افسردگی
سطوح کافی ویتامین D به تولید سروتونین کمک میکند. سروتونین هورمونی است که با خلقوخو، اشتها و خواب مرتبط است. کمبود ویتامین D با افسردگی، خستگی مزمن و PMS (سندرم پیش از قاعدگی) مرتبط دانسته شده است. شیر گاو و سایر مواد غذایی اغلب با ویتامین D غنی میشوند.
خواص شیر در عضلهسازی
شیر گاو به رشد سریع گوسالههای تازه متولدشده کمک میکند بنابراین منطقی بهنظر میرسد که سرعت عضلهسازی را در افرادی که شیر گاو مینوشند نیز افزایش بدهد. شیر گاو، منبع غنی پروتئین با کیفیت خوب و حاوی تمام اسیدهای آمینهی ضروری است. شیر کامل همچنین منبع غنی انرژی در قالب چربی اشباعشده است که مانع استفادهی بدن از تودهی عضلانی برای تولید انرژی میشود.داشتن عضلهی کافی برای حمایت از سوختوساز بدن و کمک به کاهش وزن و حفظ وزن طبیعی مهم است. برای حفظ یا افزایش تودهی عضلانی خالص، به پروتئین رژیمی کافی نیاز است. پروتئین موجود در لبنیات به رشد و ترمیم عضله کمک میکند.
به گفتهی مجلهی Today’s Dietitian، تجزیه و تحلیل بیش از ۲۰ آزمایش بالینی نشان میدهد افزایش مصرف شیر، تودهی عضلانی و نیز قدرت عضلات را طی تمرینات مقاومتی هم در جوانان و هم در سالمندان افزایش میدهد.
بهنظر نمیرسد که مصرف شیر گاو در کاهش وزن چندان مؤثر باشد. محققان طی آنالیز مطالعات انجامشده دریافتند که افزایش مصرف شیر گاو در کوتاهمدت و بدون محدود کردن کالری، به کاهش وزن کمک نمیکند و تنها در صورت محدود کردن انرژی و در طولانیمدت، فواید جزئی مشاهده شده است.
جالب است بدانید شیر کمچرب با آنکه میزان چربی کمتری دارد اما تمام فواید شیر را به بدن میرساند.
خواص شیر و اُستئوآرتریت
اُستئوآرتریت زانو هماکنون هیچ درمانی ندارد اما محققان میگویند که نوشیدن شیر بهصورت روزانه به کُند شدن روند این بیماری کمک میکند. این تحقیق در مجلهی «پژوهش و مراقبت از آرتریت» متعلق به کالج روماتولوژی آمریکا منتشر شد.4پی نوشت:
1.www.namnak.com
2.www.kalleh.com
3.www.digikala.com
4.www.chetor.com