آنتی بیوتیک همانطور که میدانید برای کشتن باکتریها ساخته شده است و این ویژگی سالانه جان میلیونها انسان را نجات میدهد؛ اما آنتی بیوتیکها به صورت هدفدار باکتریها را از بین نمیبرند و دارای عوارض جانبی هستند. آنها میتوانند باکتریهای دیگر بدن را هم از بین ببرند که این مورد آنچنان هم که فکر میکنید، خوب و مفید نیست.
بدن ما مملو از باکتری است. باکتریهایی که در بدن ما از کودکی وجود دارند به عنوان بخشی از ریزاندامگان همزیست بدن محسوب میشوند و اهمیت فراوانی دارند. این میکروبها به همراه سایر میکروارگانیسمها، در بدن ما وظایف متعددی مانند رشد طبیعی بدن، هضم غذا و همچنین شرکت در سیستم ایمنی بدن دارند. زمانی که ما شروع به خوردن آنتی بیوتیک برای از بین بردن باکتریهای مضر میکنیم، تعداد زیادی از این باکتریها را نیز از بین میبریم.
در نگاه اول، به نظر میرسد که از بین رفتن این باکتریها تأثیر ان چنانی بر روی سلامتی انسان ندارد و همه جا و همه غذاها عموماً پر از باکتری هستند و به راحتی جایگزین میشوند؛ اما یافتههای جدید در مورد ریزاندامگان همزیست نشان میدهند که ریشه اصلی رشد و نمو این باکتریها مربوط به دوران خردسالی و کودکی است و در صورتی که در دوران نونهالی رشد باکتریها دچار مشکل شده باشد، اثرات مادامالعمری به جای میگذارد.
تأثیر آنتی بیوتیک در دوران نوزادی و اثرات آن در چاقی کودکان
مطالعات نشان داده بودند کودکانی که به صورت سزارین به دنیا میآیند، در معرض احتمال بیشتر ابتلا به چاقی در دوران رشد و نمو قرار میگیرند. بخشی از دلایل این افزایش درصد احتمال بروز چاقی در مسیر متولد شدن متفاوت این نوزادان است. نوزادانی که به صورت زایمان طبیعی متولد میشوند عموماً دارای دوز بالایی از باکتریهای فعال به عنوان ریزاندامگان همزیست هستند و این خود میتواند دلیلی بر بهبود عملکرد بدن و میکروارگانیسمهای دخیل در متابولیسم بدن باشد.در این تحقیق، محققان بیش از 300 هزار نوزاد را که در بیمارستانها متولد شده بودند را مورد بررسی قرار دادند. در بررسی انجام شده، میزان آنتی بیوتیکهای مصرفی در طول دو سال اول تولد رصد شد. همچنین محققان، مصرف یکی از دو داروی مخصوص کاهش اسید معده در کودکان که عموماً برای درمان رفلاکس معده توسط متخصصان تجویز میشود را هم مورد بررسی قراردادند. خوردن آنتی اسیدها همانند یکی از این دو دارو میتواند میزان باکتریهای موجود در سیستم گوارشی را تغییر دهد.
در این مطالعه، کودکانی که در دوران کودکی و نونهالی آنتی بیوتیک دریافت کرده بودند، 26 درصد بیشتر از دیگر کودکان در معرض چاقی بودند. همچنین مصرف یکی یا هر دو شربت کنترل کننده اسید معده نیز احتمال چاقی را افزایش میداد. اگرچه احتمال بروز چاقی در مصرف آنتی اسیدها کمتر بود. مصرف همزمان آنتی بیوتیک به همراه شربت کنترل کننده اسید معده در کودکان به صورت دراز مدت نیز موجب افزایش احتمال چاقی کودکان میشود.
تأثیرات عکس مصرف آنتی بیوتیک در حیوانات جوان
جالب توجه است که بدانید کشاورزان با دادن آنتی بیوتیک به حیوانات جوان، وزن آنها را افزایش میدهند. دامهایی که در دوران جوانی آنتی بیوتیک بیشتری خورده باشند در زمان بلوغ و نمو گوشت بیشتری خواهند داشت. به این معنی که دام سنگینتر میشود. استفاده از آنتی بیوتیک در دامها دارای سود و همچنین درامد بهتر در فروش دام است اما اگر دام دچار بیماری خاصی شود که در آن درمان آنتی بیوتیکی تجویز شود، احتمال بروز مقاومت بدن به آنتی بیوتیکها و اختلال در روند درمان وجود دارد.اثرات دیگر مصرف آنتی بیوتیک در خردسالی
عوارض مصرف آنتی بیوتیک در دوران خردسالی فقط منوط به چاقی نیست. خوردن آنتی باکتریها در دوران نوزادی میتواند باعث بروز آلرژی غذایی و همچنین سایر آلرژیها مانند آسم شود. در نهایت باید بدانید که مصرف آنتی بیوتیک به صورت خودسرانه در نوزادان موجب بروز خطرات سوء در نوجوانی و بزرگسالی میشود.آنتی بیوتیک ها تنها زمانی باید تجویز شوند که بدن، آن را نیاز داشته باشد. اگر برای هر بیماری بدون در نظر گرفتن نیاز و توانایی بدنِ کودک آنتی بیوتیک تجویز شود، مصرف آن عوارض خطرناکی را به همراه خواهد داشت. عوارض مصرف بیش از حد و غیر ضروری آنتی بیوتیک ها شامل موارد زیر می باشد:
- مصرف بیش از حد آنتی بیوتیک ها باعث می شود که بدن نسبت به آن ها مقاومت پیدا کند و در بیماری های بعدی برای آن که بهبودی حاصل شود، فرزندتان نیاز به دوز های بالاتری از دارو داشته باشد. به همین خاطر هنگام تجویز باید کمترین دوز ممکن برای کودک تجویز شود.
- افزایش ریسک ابتلا به بیماری های خود ایمنی نظیر سندروم روده تحریک پذیر. البته این مساله را در نظر بگیرید که احتمال وقوع این مشکل بسیار پایین است و جای نگرانی چندانی ندارد.
- احتمال دچار شدن به اضافه وزن در کودک هایی که مدت های زیادی از آنتی بیوتیک استفاده کرده اند.
- دچار شدن به عوارض دارویی مرتبط با آنتی بیوتیک ها نظیر: اسهال، ریزش مو و پوسته پوسته شدن پوست بدن
مصرف آنتی بیوتیک ها چه زمانی برای کودک لازم است؟
معمولا پزشک زمانی برای کودک شما آنتی بیوتیک تجویز می کند که او دچار بیماری های عفونی شده باشد. اگر شما مطمئن نیستید که فرزندتان باید آنتی بیوتیک مصرف کند، می توانید در مورد علت تجویز داروها از پزشک خود سوال کنید. موارد زیر نمونه ای از بیماری های عفونی هستند که معمولا برای آن ها یک دوره آنتی بیوتیک تجویز می شود:- عفونت های گوش
- گلو درد چرکی
- عفونت های باکتریایی پوستی
- عفونت های مجاری ادرار و عفونت های مثانه
احتیاط در مصرف آنتی بیوتیک
همانطور که قبلاً گفته شد، خوردن آنتی بیوتیکها سالانه جان بسیاری از بیماران مبتلا به انواع باکتریها را حفظ میکند. عادت بدی که در مصرف آنتی بیوتیک وجود دارد، مصرف خودسرانه آن برای درمان سرماخوردگی و انواع عفونتها است. بیشتر سرماخوردگیها نیازی به آنتی بیوتیک برای درمان ندارند. لذا لازم نیست خودسرانه دارو مصرف کنیم. برخی از عفونتها مانند عفونتهای گوش میتوانند بدون آنتی باکتری بهبود پیدا کنند. همچنین گاهی اوقات به جای مصرف کوتاه مدت و توصیه شده، تصمیم به خوردن آنتی باکتری در طولانی مدت میگیریم. یا در برخی موارد به جای آنتی بیوتیکهای ساده از آنتی بیوتیکهای قوی استفاده میکنیم.پزشکانی که عادت به تجویز زیاد آنتی باکتری و همچنین آنتی اسید برای کودکان دارند، باید نتیجه این مطالعات را در نسخههای تجویزی خود منعکس کنند.
همچنین والدین در دادن آنتی باکتریها و همچنین آنتی اسیدها به نوزادان باید با احتیاط بیشتری برخورد کنند. اگر دکتر خوردن این موارد را برای درمان لازم دانست باید آنها را تا درمان قطعی مصرف کرد اما اگر نیازی به مصرف آنها به تشخیص پزشک نبود، نباید آنها را خودسرانه به کودکان و نونهالان خوراند.
چاقی بحرانی است که بیشتر انسانهای روی کره زمین را درگیر کرده است. چاقی به تنهایی عامل خطرناکی نیست اما عوارض جانبی آن مسلماً خطرناک هستند.
یک فرضیه این است که آنتی بیوتیک ها برخی باکتری های موجود در معده را می کشند.تحقیقات قبلی نشان داده اند که باکتری خوب در روده می تواند احساس گرسنگی را متوقف کرده و از بیش خوری جلوگیری کند.
در این مطالعه محققان اطلاعات 64 هزار و 580 کودک را از سوابق بهداشتی که در فاصله زمانی میان سال های 2001 تا 2003 جمع آوری شده بود تجزیه و تحلیل کردند.
محققان اطلاعات مراجعه به پزشک را در جریان پنج سال اول زندگی بررسی کردند.
تقریبا 70 درصد کودکان قبل از دو سالگی آنتی بیوتیک دریافت کرده بودند که بطور متوسط می توان گفت برای هر کودک دو تجویز ارائه شده بود.
این مطالعه نشان داد که تا سن دو سالگی 23 درصد از کودکان اضافه وزن داشتند و یا چاق بودند که این میزان در سه سالگی به 30 درصد و در چهار سالگی به 33 درصد افزایش یافت.
هر چه مدت زمانی که به کودکان آنتی بیوتیک داده می شد بیشتر بود احتمال چاق شدن آنها نیز در سال های بعدی زندگی بیشتر بود.
دکتر «لی چارلز بالی» از بیمارستان کودکان در فیلادلفیا واقع در آمریکا گفت: ما دوست داریم که شاهد کاهش قابل توجه مصرف آنتی بیوتیک باشیم اما مشاهده می کند که مصرف آنتی بیوتیک نه تنها مصرف پزشکی دارد بلکه عوامل اجتماعی و اقتصادی نیز در تصمیم گیری برای مصرف آنتی بیوتیک دخیل هستند.
کودکان ۴ سالهای که پیش از ۹ بار برایشان آنتی بیوتیک تجویز شده بود دو برابر همسن و سالهای شأن با ریسک چاقی مواجه بودند.
به گفته محققان، در برخی بیماریها در اوایل کودکی، تجویز آنتی بیوتیک ضروری است. اما در برخی از بیماریها، نظیر سرماخوردگی، تجویز آنتی بیوتیک لازم نیست، در صورتیکه این دارو تجویز میشود.
نظریه «مگان آزاد»، استادیار دانشگاه مانیتوبا کانادا، در مورد ارتباط آنتی بیوتیک ها و چاقی این است: «کشاورزان برای چاق کردن احشام خود از آنتی بیوتیک ها استفاده میکنند و تحقیقات آزمایشگاهی هم دلیل این تأثیر را تغییرات میکروبیوم روده عنوان میکند.»
میکروبهای روده در ذخیره سازی و سوزاندن کالری حاصل از غذا نقش دارند و احتمالاً تغییر در میکروبیوم ها در ایجاد اضافه وزن تأثیر میگذارد.
در این مطالعه، محققان بالغ بر ۵۱۰۰ کودک نیوزیلندی را که در اوایل سن ۴.۵ سالگی بودند بررسی کردند. محققان مشاهده کردند کودکانی که ۴ دفعه یا بیشتر برایشان مصرف آنتی بیوتیک تجویز شده بود، اضافه وزن بیشتری در مقایسه با کودکان دیگر داشتند.
منبع: سایت دکتر دکتر
سایت قدس انلاین
سایت جام جم
سایت حامی هنر زندگی