زوج درمانی چیست و چه کاربردی دارد؟
زوج درمانی نوعی روان درمانی است که در آن یک درمانگر با تجربه های بالینی که اغلب مجوز ازدواج و خانواده درمانی نیز دارد به زوجینی که در یک رابطه عاشقانه درگیر هستند ، با حل تعارضات و بهبود روابط به آن ها کمک می کند.اگرچه ممکن است عمل زوج درمانی بسته به گرایشات نظری هر فرد متفاوت باشد اما اصولاً تمامی درگیری زوجین این گونه می باشد:
تمرکز روی یک مشکل خاص ( مثلا مشکلات جنسی ، اعتیاد به اینترنت ، شکاک بودن و یا حسادت)
مشارکت درمانگر در روند درمان رابطه ی دو نفره به جای درمان جداگانه ی هر فرد
مداخلات درمانی مبنی بر راه حل و محور تغییر از همان ابتدای درمان
تعیین اهداف واضح و مشخص برای درمان
زوج درمانی معمولا با مصاحبه آغاز می شود . مصاحبه ای که شامل برخی سوالات استاندارد در مورد نحوه شروع رابطه ، همچنین کاوش در خانواده و فرهنگ هردو خانواده می شود . در صورت لزوم گاهی درمانگر جلسات اولیه را برای مداخله در بحران استفاده می کند . در طی مراحل درمانی ، درمانگر به زوجین کمک می کند تا از پویایی رابطه ای به برطرف کردن مشکل دو طرف استفاده کنند تا شیوه درک و روابط خود را تغییر دهند.
یکی دیگر از جنبه های مهم زوج درمانی شامل تغییر رفتار و روش های تعامل با یکدیگر می باشد .بیشتر زوجین می توانند ازاین مراحل درمان گذر کنند و الگوهای رابطه ای ، افزایش بیان عاطفی و مهارت های لازم در برقراری ارتباط را به طور موثر استفاده کنند.1
چه موقع به زوج درمانی نیاز داریم؟
مشکل بی اعتمادی
بی اعتمادی یکی از بیشترین مشکلاتی است که زوجین در روابط خود با آن مواجه می شوند که دلیل آن ممکن است دروغ گفتن بر اثر عوامل مختلف مثل مسائل مالی باشد یا اینکه یکی از طرفین خیانت کرده باشد و طرف مقابل را نسبت به خود بی اعتماد کرده باشد. برای بازیابی اعتماد از دست رفته نیاز است که مشاور خانواده بتواند آسیب پذیری هر یک از زوجین را شناسایی کرده و به کمک آن راهکار مناسب ارائه دهد، البته همکاری زن وشوهر نیز در دادن اطلاعات درست در رابطه با نقطه ضعف های خود از اهمیت بالایی برخوردار است.عدم درک متقابل
گاهی بحث های زیادی بین زوجین وجود دارد که زمانی که در جلسات زوج درمانی ریشه یابی می شوند یک زوج درمانگر خوب به این نتیجه میرسد که این بحث ها اصلا مشکل اصلی نیست، بلکه مشکل اصلی که باعث بروز این بحث ها و جدال می شود عدم درک متقابل است، زوجین باید مهارت هایی را که به برقراری ارتباط موثر کمک می کند را یاد بگیرند تا توانایی درک طرف مقابل را داشته باشند.مشکلات و بحث های تکراری
حتما به این موضوع توجه کنید که آیا موضوعات مورد بحث شما تکراری است؟ ویا گاها مشکلی جزئی و یا بزرگ است؟ در هرصورت باید توجه کنید که این استمرار در بحث و جدال نتایج غیر قابل جبرانی را در بلند مدت خواهد داشت، زیرا ممکن است این مشکلات ریز و جزئی دلایل و ریشه های عمیقی را داشته باشد که شما کاملا از آن ها غافل هستید. با انتخاب مرکز روانشناسی و مشاوره‌ی زوج درمانی مناسب می توانید مشکلاتتان را ریشه یابی کنید.ترس از هم کلامی
یکی دیگر از نکات مثبت روان درمانی این است که در اتاق مشاوره آنقدر حس امنیت توسط مشاور خانواده دریافت می کنید که همه آنچه که در ذهن تان مانده و جرئت باز گفتنش را ندارید میتوانید بگویید، یک مشاور دلسوز به شما شجاعت بیان خواسته هایتان را می دهد.حادثه ای پیش آمده و دیگر نمی توانید رابطه قبلی خود را داشته باشید
برخی از زوجین در طی یک اتفاق ناگوار مثل مرگ فرزند، بیماری، بیکاری و یا مشکلاتی از این قبیل در زندگی، تصمیم می گیرند که هر کدام راه خود را بروند، باید توجه داشت که این اتفاق ناگوار، وحشت ناک نیست بلکه تاثیری که بر روابط زوجین میگذارد وحشت ناک است. ممکن است کمتر کسی به هنگام بروز این مشکلات برای حفظ رابطه خود به فکر زوج درمانی بیفتد اما توجه داشته باشید که در هنگام بروز این حوادث کمک گرفتن از یک زوج درمان حرفه ای میتواند کار ساز باشد.داشتن الگوی مخرب
عادت ها و الگو های مخرب زیادی وجود دارد که ممکن است در زندگی مشترک به آن گرفتار شوید مثل عادت به قهر کردن، برخورد نامناسب با خانواده‌ها و هزاران مورد دیگر. برای ملموس شدن این موضوع می توان به این مثال اشاره کرد که همواره یکی از زوجین انتقاد می کند اما اگر طرف مقابل کوچک ترین انتقادی داشته باشد برایش غیر قابل تحمل است.زوج درمانی برای هر رابطه ای از جمله روابطی که طرفین در شرف ازدواج، نامزد یا ازدواج کرده، غیرهم جنس، همجنس‌گرا، جوان یا پیر باشند مناسب و یا بهتر است بگوییم نیاز است. ممکن است یک زوج که تازه نامزد کرده اند برای مشاوره قبل از ازدواج از زوج درمانی برای یاد گیری نحوه برخورد و... با طرف مقابل به مراکز روانشناسی معتبر مراجعه کنند و یا ممکن است یک زوج بعد از سال ها زندگی در کنار هم این نیاز را در زندگی شان احساس کنند که به یک مشاور مجرب برای راهنمایی در مسائل و مشکلات مهم زندگی شان نیاز دارند.3
شیوه های مورد استفاده در زوج درمانی
۱) نظریه سیستم خانواده
این نظریه بر الگوهای ارتباط، کنش و واکنش در محیط خانواده به عنوان یک سیستم تاکید دارد و هدف اش آشنایی زوجین با قواعد و الگوهایی است که ناآگاهانه در این سیستم عمل میکنند.۲) زوج درمانی رفتاری
در این نوع روان درمانی، از شیوه های رفتار درمانی مانند تبادل رفتاری، تعلیم دادن نحوه برقراری ارتباط و آموزش مشکل گشایی استفاده میشود.۳) زوج درمانی متمرکز بر عواطف
این شیوه بر عواطف زوجین که باعث ایجاد تمارض میان آنها میشود تاکید دارد و از طریق شناساندن این عواطف،سعی بر تغییر رفتارها دارد.۴) زوج درمانی روان پویشی
در این شیوه فرض بر این است که رفتارهای زوجین در بزرگسالی ناشی از الگوهای رفتاری دوران کودکی آنهاست و سعی بر این است که زوجین با شناخت این موضوع احساسات فعلی شان را از احساسات و تجربیات گذشته شان نسبت به والدین شان جدا کنند.2فواید زوج درمانی
به طور قطعی راهکار هایی که یک زوج درمانگر به زوجین می دهد میتواند زندگی آن هارا از نابودی به خوشبختی و سعادت بکشاند، امروزه به علت تفاوت های فرهنگی مشکلات زناشویی بسیار زیاد و حل کردن آن ها سخت شده است کمک گرفتن از زوج درمانی علاوه بر تقویت روابط عاطفی شما در تربیت فرزندانتان هم کمک بسزایی می کند.اکنون به چند مورد از مشکلاتی که عموما توسط زوج درمانگرهای حرفه ای ریشه یابی می شوند وحل می شوند اشاره می کنیم اما این نکته را درهمواره در نظر داشته باشید که هدف کلی همه روانشناسان تقویت دیدگاه عاطفی افراد می باشد:
دلایل طلاق و جدایی
دلایل خیانت و نحوه برخورد با آن
مشکل در کنترل خشم
مشکل در رابطه‌ی جنسی
مشکل مربوط به والدین زوجین
مشکل مربوط به ازدواج قبلی
مشکل مربوط به مسائل بهداشتی
ریشه یابی درگیری های مکرر
احیا کردن ارتباط
از به وجود آمدن نارضایتی جلو گیری می کند
یاد می گیرید که چگونه بدون درگیری مشکلتان را حل کنید
گاهی روابط زوجین به یک حمایت گر خارجی نیاز دارد که در رابطه بین آن ها داوری کند و آن ها را به راه درست هدایت کنه،که انتخاب یک مشاور خبره می تواند گزینه مناسبی باشد.3
پینوشتها
1.www.namnak.com
2.www.beytoote.com
3.www.tabnak.ir
